عواملی که خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد

شفاآنلاین>سلامت>تقریباً 8 درصد از نوزادان، نارس به دنیا می آیند. در بعضی از این موارد، نوزادان به حمایت و مراقبت های بحرانی نیاز پیدا خواهند کرد اما علی رغم یک شروع شوک دهنده، بیشتر نوزادان زودرس به شکل طبیعی به رشد خود ادامه خواهند داد. اگر نوزاد خیلی زودتر از زمان مقرر به دنیا بیاید از نظر سلامتی با مشکلات بحرانی روبرو خواهد شد.

 به گزارش شفاآنلاین:یک بارداری طبیعی تقریباً 40 هفته طول می کشد. در حالی که اکثر زنان باردار در آستانه 40 هفته زایمان می کنند، برخی از زنان کمی زودتر زایمان می کنند. زایمان زودرس با انقباضاتی مشخص می شود که دهانه رحم را قبل از هفته سی و هفتم بارداری باز می کند.

زایمان زودرس شود که خطرات زیادی برای نوزاد به همراه دارد. نوزادان نارس اغلب پس از تولد نیاز به مراقبت های پزشکی دارند و گاهی اوقات مشکلات سلامتی طولانی مدتی دارند که می تواند در تمام طول زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. هر چه نوزاد در دوران بارداری زودتر به دنیا بیاید، احتمال ناتوانی جسمی یا ذهنی نوزاد بیشتر می شود.

عوامل خطر زایمان زودرس

هر زن باردار ممکن است زایمان زودرس را تجربه کند، حتی اگر در دوران بارداری همه چیز را به درستی رعایت کرده باشد. با این حال، برخی از عوامل می تواند برخی از زنان را بیشتر از سایرین به زایمان زودهنگام دچار کند. این عوامل خطر عبارتند از:

    بارداری چند قلو (بیش از یک نوزاد در رحم)
    سابقه زایمان زودرس
    خونریزی واژینال در اواسط بارداری
    عفونت
    پلی هیدرآمنیوس (مقدار بیش از حد مایع آمنیوتیک اطراف نوزاد)
    مشکلات دهانه رحم
    مشکلات مربوط به رحم
    شرایط ژنتیکی خاص
    مصرف مواد مخدر و الکل
    دسترسی محدود به مراقبت های دوران بارداری

حاملگی چندقلو
حاملگی چندقلو یک زن باردار را در معرض خطر قرار می دهد، زیرا رحم زمانی که دو یا چند نوزاد را در آغوش می گیرد باید بیشتر کشیده شود. رحم، درست مانند هر ماهیچه دیگری در بدن، زمانی که بیش از یک نقطه خاص کشیده شود، تمایل به انقباض دارد. در حاملگی چند قلویی، رحم ممکن است به حدی کشیده شود که انقباضات قبل از رشد کامل نوزاد شروع شود.

بارداری چندقلو همچنین مادر باردار و نوزادانش را در معرض خطر بیشتری برای سایر عوارض قرار می دهد. مادر بیشتر در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی و دیابت بارداری است، در حالی که نوزادان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کم خونی شدید هستند. همچنین احتمال وزن کم هنگام تولد و نقایص مادرزادی در آنها بیشتر است.
تجربه ی زایمان زودرس

زنی که در گذشته نوزاد نارس به دنیا آورده است، احتمال اینکه زایمان زودرس را در بارداری های بعدی تجربه کند، بسیار بیشتر است. این احتمال بستگی به تعداد زایمان های نارس قبلی و اینکه چقدر زود اتفاق افتاده است، دارد. هرچه زایمان زودرس زودتر اتفاق افتاده باشد، احتمال اینکه زایمان بعدی زودتر اتفاق بیفتد بیشتر است.
سابقه ی سقط جنین

برخی از محققان بر این باورند که سابقه سقط جنین می تواند احتمال زایمان زودهنگام را در زنان افزایش دهد. به نظر می‌رسد زنانی که بیش از یک سقط جنین داشته‌اند، احتمال زایمان زودرس در طول عمرشان بیشتر است. مشخص نیست که چرا سقط جنین ممکن است باعث زایمان زودرس در بارداری بعدی شود. یکی از احتمالات این است که دهانه رحم در طی مراحل سقط جنین آسیب ببیند. یک زن همچنین ممکن است دهانه رحم ناتوانی داشته باشد، به این معنی که دهانه رحم در اوایل بارداری به طور غیر طبیعی باز می شود و منجر به سقط زودرس می شود. این اتفاق می تواند هر بارداری بعدی را تحت تاثیر قرار دهد، مگر اینکه توسط پزشک، معمولاً با روش های جراحی، بررسی شود.
خونریزی واژینال در سه ماهه دوم یا سوم

زنانی که بین هفته های 12 تا 24 بارداری خونریزی واژینال را تجربه می کنند، در معرض خطر بیشتری برای تجربه زایمان زودرس و زایمان هستند. شدت خطر بستگی به علت خونریزی دارد.

جفت سرراهی و جدا شدن جفت دو علت اصلی خونریزی واژینال در دوران بارداری هستند. جفت سرراهی زمانی اتفاق می افتد که جفت به طور جزئی یا کامل دهانه رحم را بپوشاند. جدا شدن جفت زمانی اتفاق می افتد که جفت خیلی زود از دیواره های رحم جدا شود. هر دو شرایط به وضوح با زایمان زودرس مرتبط هستند.

زنانی که در هر زمانی از بارداری دچار خونریزی واژینال می شوند باید فوراً برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنند. در حالی که خونریزی واژینال همیشه به معنی مشکل نیست، مهم است که علت خونریزی را مشخص کنید تا هر مشکلی به سرعت حل شود.
عفونت
وجود عفونت باکتریایی یا ویروسی در دوران بارداری می تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد. عفونت می تواند در هر قسمتی از دستگاه تناسلی یا ادراری زن از جمله واژن، دهانه رحم، رحم، مجرای ادرار، مثانه یا کلیه ها ایجاد شود.

عفونت همچنین می تواند به جریان خون وارد شود. در برخی از زنان باردار، پاسخ بدن به عفونت می تواند باعث زایمان زودرس شود.

برای ایجاد زایمان، عفونت باید به رحم برسد، جایی که یک واکنش شیمیایی را تحریک می کند که رحم را به انقباض تشویق می کند. همه باکتری ها و ویروس هایی که به رحم می رسند باعث انقباض نمی شوند. با این حال، اگر آنها از دو غشای اطراف جنین عبور کرده و وارد حفره آمنیوتیک شوند، احتمال زایمان بسیار بیشتر است.

برخی از عفونت هایی که با زایمان زودرس و زایمان زودرس همراه هستند عبارتند از سوزاک، کلامیدیا، تریکومونیازیس و واژینوز باکتریایی.
پلی هیدرآمنیوس

پلی هیدرآمنیوس به مقدار اضافی مایع آمنیوتیک، مایعی که کودک را در رحم احاطه کرده است، اشاره دارد. افزایش مقدار مایع آمنیوتیک باعث می شود که رحم بیش از حد معمول کشیده شود. وقتی رحم بیش از یک نقطه خاص کشیده شود، ممکن است زود انقباض پیدا کند و منجر به زایمان زودرس شود.

علائمی که ممکن است نشان دهنده پلی هیدرآمنیوس باشد عبارتند از:

    بزرگی غیرمعمول شکم برای سن حاملگی
    مشکل در تنفس
    کاهش میزان ادرار
    افزایش تورم در پاها

برای تایید تشخیص، پزشک ممکن است سونوگرافی را برای تعیین میزان مایع آمنیوتیک در رحم تجویز کند. اگر پلی هیدرآمنیوس تشخیص داده شود، پزشک ممکن است با انجام آمنیوسنتز مقداری از مایع اضافی را خارج کند. در طی این روش، از سونوگرافی برای کمک به هدایت یک سوزن بلند از شکم و به داخل کیسه آمنیوتیک استفاده می شود تا مایع اضافی خارج شود.

همچنین می توان از سونوگرافی برای کمک به تعیین علت پلی هیدرآمنیوس استفاده کرد. از همان سوزنی که برای برداشتن مایع اضافی وارد می شود، می توان برای نمونه برداری از بافت یا بیوپسی نیز استفاده کرد. نتایج این روش می‌تواند نشان دهد که آیا مشکلی برای مادر، جفت یا نوزادوجود دارد یا خیر.

شایع ترین علل پلی هیدرآمنیوس، دیابت و ناسازگاری گلبول های قرمز خون است (به عنوان مثال، فاکتورهای Rh در خون مادر و نوزاد ناسازگار هستند).

علل وابسته به جفت نادر است اما شامل کوریوآنژیوم است که یک تومور خوش خیم رگ های خونی در جفت است.

علل جنینی شایع‌تر است و شامل چندقلویی، عفونت، نقایص مادرزادی که توانایی قورت دادن جنین در حال رشد را مختل می‌کند و هیدروپس غیرایمنی، می‌شود.

تعیین علت پلی هیدرآمنیوس در صورت امکان بسیار مهم است، زیرا خطر زایمان زودرس تا حد زیادی به علت و نه با شدت بیماری مرتبط است. به عنوان مثال، زمانی که نقص مادرزادی در نوزاد باعث پلی هیدرآمنیوس شود، زنان بیشتر احتمال دارد زایمان زودرس را تجربه کنند.
مشکلات دهانه رحم

دهانه رحم که قسمت پایینی رحم را تشکیل می‌دهد، معمولاً در طول بارداری بسته می‌ماند تا جنین را در داخل رحم محکم نگه دارد. هنگامی که زایمان شروع می شود، انقباضات باعث نرم شدن و کوتاه شدن دهانه رحم می شود تا بتواند برای زایمان باز شود. با این حال، گاهی اوقات دهانه رحم زودتر از موعد گشاد می شود، هنگامی که این اتفاق می افتد، این وضعیت به عنوان نارسایی دهانه رحم یا دهانه رحم ناکارآمد شناخته می شود. زنان مبتلا به نارسایی دهانه رحم بیشتر احتمال دارد که زودتر زایمان کنند و زایمان زودرس داشته باشند.

نارسایی دهانه رحم ممکن است در اثر آسیب، جراحی یا مصرف برخی داروها ایجاد شود.
عوامل زیر می توانند خطر نارسایی دهانه رحم را افزایش دهند

    سابقه ضربه به دهانه رحم: به عنوان مثال، اگر دهانه رحم یک زن در حین زایمان پاره شود، ممکن است دهانه رحم او در بارداری های آینده ضعیف باشد.
    جراحی روی دهانه رحم: برخی از عمل‌های گردن رحم، مانند نمونه‌برداری مخروطی، ممکن است پس از انجام تست پاپ اسمیر غیرطبیعی توسط یک زن انجام شود. در طی این عمل ها، بخشی از دهانه رحم برای بررسی تغییرات سرطانی یا پیش سرطانی دهانه رحم برداشته می شود. این روش با افزایش خطر نارسایی دهانه رحم همراه است.

اگر نارسایی دهانه رحم دارید، پزشک در طول بارداری شما را از نزدیک تحت نظر خواهد گرفت. همچنین ممکن است به روشی به نام سرکلاژ دهانه رحم نیاز داشته باشید که متخصص زنان و زایمان شما می تواند آن را انجام دهد. می تواند دهانه رحم ضعیف را تقویت کند و امکان بارداری کامل را فراهم کند.
مشکلات مربوط به رحم

یک زن ممکن است ناهنجاری هایی در رحم داشته باشد که از بدو تولد وجود داشته باشد. برخی از شایع ترین ناهنجاری ها عبارتند از:

    وجود رحم دوم و کاملاً تشکیل شده
    وجود دیواره (سپتوم) در داخل رحم که آن را به دو قسمت تقسیم می کند
    یک رحم با شکل نامنظم

خطر زایمان زودرس به نوع ناهنجاری رحمی موجود بستگی دارد. زنانی که شکل رحم غیر طبیعی دارند، بیشترین خطر زایمان زودرس را دارند، در حالی که زنانی که سپتوم در داخل رحم دارند، کمترین خطر را دارند.
عوامل ژنتیکی، اقتصادی و اجتماعی

به غیر از شرایط پزشکی، برخی از تأثیرات خارجی می تواند بر خطر زایمان زودرس و زایمان زودرس تأثیر بگذارد.
ژنتیک و نژاد

برخی از ویژگی های ارثی می تواند خطر زایمان زودرس را در زنان افزایش دهد. در ایالات متحده، زنان آفریقایی-آمریکایی بیشتر از سایر اقوام، زایمان زودرس را تجربه می کنند، حتی اگر عوامل اجتماعی و اقتصادی در نظر گرفته شود. این خطر در هفته های اولیه بارداری بیشتر است.

محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چرا زنان آفریقایی-آمریکایی در معرض خطر بیشتری برای زایمان زودرس هستند. با این حال، احتمال ابتلا به عفونت دستگاه تناسلی و ادراری در زنان آفریقایی-آمریکایی بیشتر است که خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد.
عوامل اقتصادی

زنان کم درآمد بیشتر احتمال دارد زایمان زودرس داشته باشند، زیرا آنها اغلب غذا، سرپناه و مراقبت های دوران بارداری کافی ندارند. بدون تغذیه کافی، یک زن به احتمال زیاد بارداری را بسیار کمتر از وزن ایده آل خود تجربه می کند. این یک عامل خطر اضافی برای زایمان زودرس است.

همچنین زمانی که پدر یا مادر نوزاد بیکار باشند یا بیمه درمانی نداشته باشند، زایمان زودرس بیشتر اتفاق می افتد. این می تواند بر توانایی مادر برای دریافت مراقبت های دوران بارداری با کیفیت تأثیر بگذارد. استرس های مرتبط با درآمد کم یا بیکاری نیز ممکن است به زایمان زودرس منتهی شوند.
عوامل اجتماعی

عوامل اجتماعی متعددی باعث بروز خطر زایمان زودرس در زنان می شود. این شامل موارد زیر است:

    سن زیر 16 سال یا بالای 40 سال
    مجرد بودن
    مورد آزار جسمی یا روحی قرار گرفتن
    نوشیدن الکل، استفاده از داروهای مخدر، یا سیگار کشیدن در دوران بارداری
    عدم حمایت خانواده، دوستان یا اعضای جامعه
    قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و آلاینده ها
    ساعات طولانی کار کردن

داشتن یک عامل خطر لزوماً به این معنی نیست که زایمان زودرس را تجربه خواهید کرد؛ با این حال، شانس شما را افزایش می دهد. بنابراین، بسیار مهم است که در اوایل بارداری با پزشک خود در مورد اقداماتی که می توانید برای کاهش خطر انجام دهید صحبت کنید.
زایمان زودرس متعادل

تقریباً 8 درصد از نوزادان، نارس به دنیا می آیند. در بعضی از این موارد، نوزادان به حمایت و مراقبت های بحرانی نیاز پیدا خواهند کرد اما علی رغم یک شروع شوک دهنده، بیشتر نوزادان زودرس به شکل طبیعی به رشد خود ادامه خواهند داد. اگر نوزاد خیلی زودتر از زمان مقرر به دنیا بیاید از نظر سلامتی با مشکلات بحرانی روبرو خواهد شد.


تحقیقات نشان می دهد 5 درصد از زایمان ها در هفته های قبل از 28 بارداری انجام می شود و به این نوع زایمان، زودرس حاد گفته می شود و این در حالی است که 15 درصد از زایمان ها، زودرس جدی هستند یعنی در هفته های 28 تا 31 بارداری انجام می شوند و زایمان هایی که در هفته های 32 الی 33 از بارداری اتفاق می افتد در حدود 20% است و این نوع زایمان، زودرس متوسط به حساب می آید و البته بیشترین زایمان های زودرس یعنی بین 60 تا 70 درصد در هفته های 34 تا 36 بارداری رخ می دهد که به آن زایمان زودرس متعادل می گویند.


حتی اگر در طول بارداری فرد تحت مراقبت ویژه باشد، احتمال زایمان زودهنگام وی از بین نمی رود زیرا که در حدود نیمی از زایمان های زودهنگام، بدون دلیل و علت ناشناخته ای اتفاق می افتند. اما با این وجود فکر خوبی است که با فاکتورهایی که خطر زایمان زودرس را بالا می برند آشنا شوید.


اگرچه پژوهشگران، مهمترین مسائلی که منجر به زایمان زودهنگام می شوند را شناسایی کرده اند، تقریباً نیمی از دلایل زایمان های زود هنگام به صورت ناشناخته باقی مانده است. معمولاً خانم هایی که قبلا یک زایمان زودهنگام را تجربه کرده اند احتمال دارد تا برای دومین بار نیز این مسئله را تجربه کنند. زایمان زودهنگام در خانم های بارداری که دارای 2 قلو یا بیشتر از آن هستند نیز بسیار شایع است همچنین خانم هایی که دچار ناهنجاری های دهانه رحم هستند و آن دسته از خانم هایی که رحم آنها بسیار کوچک و محدود است و یا سن آنها بیش از 37 سال می باشد نیز احتمال دارد تا زایمان زودهنگامی در پیش داشته باشند.

بیماری هایی که ممکن است خانم باردار در طول بارداری دچار آنها شود، از دیگر مسائلی هستند که احتمال دارد تا خطر زایمان زودهنگام را افزایش دهند. عفونت های ادراری، عفونت های واژنی، عفونت هایی که در هنگام نزدیکی رخ می دهد، قند، فشار خون بالا، خونریزی های واژنی، کمبود وزن، چاقی بیش از اندازه، زمان قاعدگی کوتاه بین دو بارداری (کمتر از 6 الی 9 ماه بین تولد و بارداری بعدی) از این قبیل بیماریها می باشند.