بیماری ابولا
ابولا نام یک نوع ویروس است که از یکی از رودخانه های کشور جمهوری دموکراتیک کنگو برگرفته شده است. عمده ترین علامت این بیماری، تب خونریزی دهنده می باشد. اسهال، معده درد، تهوع و استفراغ و در موارد پیشرفته تر درد قفسه سینه و خونریزی داخلی از دیگر علائم آن می باشد. این بیماری، میان انسان و حیوان به ویژه میمون شایع می باشد. برخی معتقدند که نوعی خفاش حامل ویروس ابولا است و به دلیل استفاده مردم بومی از گوشت این نوع خفاش، انسان به این بیماری مبتلا می شود. ویروس ایبولا از طریق فضولات حیوانات به انسان رایت کرده و بین انسان نیز از طریق تماس مستقیم و به ویژه تماس های رطوبی انتقال می یابد.
سابقه شیوع بیماری
این ویروس برای اولین بار در سال 1976 در آزمایشگاهی در اروپا کشف و شناسایی شد. افراد مبتلا به این بیماری به دلایل شغلی با میمون سروکار داشتند.
گفته می شود که ریشه این ویروس در کشور زئیر سابق (جمهوری دموکراتیک کنگو) شناسایی گردیده است. به دنبال شیوع این بیماری در سالهای دهه 1960 بیش از 300 نفر به این ویروس مبتلا شدند که 90 درصد آنها جان خود را از دست دادند. در سال 1995 نیز این بیماری تعدادی از مردم را عمدتا در غرب آفریقا به کام مرگ فرستاد.
گفته می شود 80 درصد مبتلایان به ویروس در سری دوم شیوع بیماری جان خود را از دست دادند. در سالهای 2004 و 2005 نیز این ویروس در جنوب غرب آفریقا به ویژه کشور آنگولا شیوع پیدا کرد که بیش از 120 نفر را به کام مرگ فرستاد. اغلب قربانیان این بیماری، کودکان بودند. اخیرا نیز بیماری مذکور از کشور گینه شروع شد که تعدادی از مبتلایان را قربانی نمود. برخی اقدامات اولیه تا حدودی از انتشار گسترده این ویروس جلوگیری کرد؛ اما از دو هفته قبل نشانه هایی از بیماری ایبولا در کشورهای سیرالئون و لیبریا و گینه و اخیرا نیجریه دیده شده است. به طوری که بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، تاکنون جمعا بیش از 1300 نفر در این کشورها به ویروس مذکور مبتلا و تاکنون 729 نفر قربانی این ویروس شده اند. بیشترین آمار قربانیان در کشورهای گینه، سیرالئون و لیبریا به ثبت رسیده است. در نیجریه نیز اخیرا علائم ابتلا به این بیماری مشاهده و ثبت شده است. شدت نگرانی از گسترش این بیماری، دولت لیبریا را مجبور به تعطیلی ادارات و مراکز عمومی نموده است.
رئیس جمهور لیبریا از مردم خواست تا در خانه های خود بمانند و از ترددهای غیرضروری در اماکن عمومی خودداری کنند. در سیرالئون پزشک ارشدی که کمپین مبارزه با بیماری ایبولا را براه انداخته بود جان خود را بر اثر تماس با بیماران مبتلا به ایبولا از دست داد. دولت آمریکا نیز به دنبال شیوع بیماری در غرب آفریقا، در حال انتقال 340 نیروی سپاه صلح خود از سه کشور مذکور به خارج می باشد. تاکنون مرگ دو نفر تبعه آمریکا (کادر پرستاری) در لیبریا گزارش شده است.
رئیس جمهور سیرالئون نیز در کشورش حالت فوق العاده بهداشتی، اعلام و تصریح کرد که این حالت تا 90 روز ادامه خواهد یافت.
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، طرح مبارزه با شیوع این بیماری و کنترل آن با هزینه یکصد میلیون دلاری را آغاز خواهد کرد. در قالب این طرح، گروه های امدادگر، پزشک و پرستار و همچنین دارو به این مناطق اعزام خواهند شد. به نظر می رسد وحشت مردم از این بیماری، بیش از موارد گذشته است. چرا که در حال حاضر، دسترسی مردم به اخبار مربوطه از طریق اینترنت و ماهواره بیشتر از گذشته بوده و این امر، نگرامی مردم را دو چندان کرده است. با شیوع موج دوم بیماری، شرکت هواپیمایی امارات، پروازهای خود به کوناکری را مجددا قطع نموده است. به نظر می رسد عدم کفایت دولت های محلی در مدیریت بحران، عدم دسترسی به امکانات پزشکی و وحشت مردم از این بیماری، بر حاد شدن شرایط جاری افزوده است.
از ابتدای شیوع مرحله جدید بیماری ابولا در غرب آفریقا، وزارت امور خارجه اطلاع رسانی هایی در قالب گزارشات و اخبار عمومی توسط سفارتخانه های کشورمان در این منطقه به ویژه مناطق شیوع یافته به مرکز واصل و به مرکز ذیربط از جمله وزارت بهداشت و جمعیت هلال احمر کشورمان منعکس گردید. جمعیت هلال احمر، اختصاص کمکی به ارزش 25 هزار فرانک سوئیس در پاسخ به استمداد منتشره فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر را اعلام نمود.
بیانیه سازمان جهانی بهداشت
سازمان جهانی بهداشت با انتشار بیانیه ای در پایگاه اینترنتی خود هشدار داد آمار و ارقام مربوط به تعداد قربانیان یا موارد ابتلا به بیماری مهلک ابولا در غرب آفریقا، ابعاد واقعی این فاجعه را نشان نمی دهد.
کارکنان و بهیاران سازمان جهانی بهداشت که در کشورهای غرب آفریقا با بیماری ابولا مبارزه می کنند، اسناد و شواهدی در دست دارند که نشان می دهد شمار قربانیان این بیماری و موارد ابتلا به آن، منعکس کننده وخامت و دامنه واقعی این اپیدمی نیست.
بر اساس تازه ترین آمار رسمی، بیماری همه گیر ابولا در غرب آفریقا تا کنون یک هزار و نهصد و هفتاد و پنج نفر (شامل موارد تایید شده و احتمالی) را آلوده کرده است و از این تعداد یک هزار و شصت و نه نفر نیز بر اثر عوارض این بیماری جان خود را از دست داده اند. اکثر این موارد در گینه کوناکری، سیرالئون و لیبریا مشاهده شده است. این بیماری در نیجریه نیز چهار قربانی گرفته است.
در بیانیه سازمان جهانی بهداشت آمده است پرسنل این سازمان که در کانون های شیوع بیماری ابولا مستقر شده اند، شواهدی در دست دارند که شمار موارد مرگ و میر ناشی از این بیماری که توسط منابع رسمی گزارش شده است، وخامت و دامنه واقعی این اپیدمی را منعکس نمی کند.
سازمان جهانی بهداشت که مقر آن در ژنو سوئیس است در بیانیه خود تصریح کرد با درخواست از کشورها، سازمانها و موسسات فعال در زمینه کنترل و مهار بیماریهای همه گیر و به ویژه آژانس های امدادرسان سازمان ملل متحد تلاش می کند نیروهای بیشتری را برای توقف شیوع این بیماری مهلک در آفریقا بسیج کند.
تازه ترین تدبیری که کشورهای آلوده به ویروس ابولا در غرب آفریقا برای مقابله با این بیماری اتخاذ کرده اند، اعلام حالت فوق العاده بهداشتی است. گینه کوناکری که از مارس گذشته تا کنون از مرگ سیصد و هفتاد و هفت نفر بر اثر این بیماری خبر داده است، روز پنجشنبه برای تشدید مبارزه با ویروس ابولا، حالت فوق العاده بهداشتی در تمام کشور اعلام کرد. دولت گینه همچنین گروههای بهداشتی به مناطق مرزی که کانون شیوع ابولا به شمار می رود، اعزام کرده است. مقامات وزارت بهداشت گینه ابراز اطمینان کرده اند این بیماری را در سطح ملی تحت کنترل خود درآورده اند و شمار موارد ابتلا به آن در کشورشان کاهش یافته است با این وجود اتخاذ تدابیر جدید را برای شیوع بیماری به ویژه به کشورهای همسایه ضروری می دانند.
فوت چهار بیمار مبتلا به ابولا در نیجریه
وزارت بهداشت نیجریه اعلام کرد تاکنون چهار مورد مرگ ناشی از عوارض بیماری تب ابولا در این کشور به ثبت رسیده است.
بر اساس این گزارش، اونیبوشی شوکوا وزیر بهداشت نیجریه پیشتر اعلام کرده بود 11 مورد ابتلا به ابولا در کشور مورد تایید قرار گرفته است. وی تصریح کرده بود سه مورد از این 11 نفر جان باخته و هشت نفر دیگر در قرنطینه قرار گرفته اند. این در حالی است که سخنگوی وزارت بهداشت نیجریه آمار ارائه شده را اصلاح کرده و گفت: تاکنون چهار نفر بر اثر این بیماری جان باخته و 6 نفر دیگر دوره درمان را طی می کنند.
اعلام حالت فوق العاده در گینه
آلفا کنده رئیس جمهوری گینه در واکنش به شیوع بیماری مهلک ابولا حالت فوق العاده اعلام کرد.
حالت فوق العاده در گینه در حالی اعلام شد که سازمان جهانی بهداشت شمار تلفات بیماری ابولا را در غرب آفریقا هزار و 69 نفر اعلام کرد که 377 نفر از آنها در گینه بودند.
این سازمان افزود از زمان شیوع بیماری ابولا در ماه فوریه، شمار موارد ابتلا به این بیماری در گینه به 510 مورد رسیده است. موارد دیگر در لیبریا ، سیرالئون و نیجریه گزارش شده است.
همه این چهار کشور در واکنش به شیوع ویروس ابولا حالت فوق العاده اعلام کرده اند.
رادیو دولتی گینه با اعلام حالت فوق العاده گزارش داد تدابیر شدید نظارتی در مرزها اعمال خواهد شد، افراد مشکوک به ابتلا به این بیماری قرنطینه خواهند شد و از انتقال و جابجایی اجساد بین شهرها جلوگیری خواهد شد.
رئیس جمهوری گینه گفت با کسانی که تدابیر احتیاطی را رعایت نکنند مطابق قانون برخورد خواهد شد.
ابولا از طریق تنفس سرایت نمی کند
در حالی که شمار قربانیان بیماری همه گیر ابولا از مرز یک هزار نفر نیز در غرب آفریقا فراتر رفته است و شرکتهای هواپیمایی پروازهای خود را از بیم ابولا به غرب آفریقا به حال تعلیق در آورده اند، سازمان جهانی بهداشت بار دیگر یادآوری کرد ابولا بر خلاف آنفلوآنزای مرغی یا سل، از طریق مجاری تنفس قابل انتقال نیست.
سازمان جهانی بهداشت با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی تاکید کرد:« احتمال این که فردی با سوار شدن به یک هواپیما به بیماری ابولا مبتلا شود، بسیار ضعیف است. معمولا فردی که به بیماری ابولا مبتلا است، از لحاظ جسمانی آن قدر ضعیف می شود که نمی تواند مسافرت کند.»
سازمان جهانی بهداشت در پیام خود تصریح کرد کارشناسان بهداشتی این سازمان اعمال محدودیت ها در سفر یا تجارت را توصیه نمی کنند و فقط این تدابیر را در شرایطی که موارد تائید شده یا مشکوک به ابتلا به ابولا و امکان تماس این افراد با دیگران وجود دارد، لازم می دانند.
مارگارت چان مدیر کل سازمان جهانی بهداشت، تاکید کرده است طبق اعلام کمیته اضطراری سازمان جهانی بهداشت، ویروس ابولا که شیوع آن در کشورهای غرب آفریقا در هفته های اخیر قربانیان زیادی گرفته است، برای جامعه جهانی یک فوریت بهداشتی با ابعاد بین المللی محسوب می شود. شیوع این بیماری در غرب آفریقا بدترین و حادترین اپیدمی است که جامعه جهانی در چهار دهه اخیر با آن روبرو شده است.
سازمان جهانی بهداشت از اینکه شرکتهای هواپیمایی پروازهای خود را به غرب آفریقا به حال تعلیق درآورده اند، ابراز دلسردی و تاکید کرد اگر پزشکان و کارشناسان بهداشتی نتوانند به غرب آفریقا بروند، نجات جان انسانها و جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری ابولا در این منطقه دشوار خواهد بود.
هشدار سازمان جهانی بهداشت
بر اساس تازه ترین آمار سازمان جهانی بهداشت، بیماری همه گیر ابولا در غرب آفریقا به ویژه در در گینه کوناکری، سیرالئون ، لیبریا و نیجریه تا کنون یک هزار و نهصد و هفتاد و پنج نفر را آلوده کرده است و از این تعداد یک هزار و شصت و نه نفر جان خود را از دست داده اند.
ویروس ابولا برای اولین بار در سال 1976 در منطقه نزاره در سودان و یامبوکو در جمهوری دموکراتیک کنگو مشاهده شد. از آن جا که اولین کانون شیوع این ویروس مسری و مهلک نزدیک رودخانه quotation mark ابولا quotation mark در کنگو قرار داشت، به بیماری ابولا معروف شد. این ویروس مهلک همچنین از طریق شامپانزه ها، گوریل ها و بزهای کوهی نیز قابل انتقال است. این ویروس در میان انسانها از طریق تماس مستقیم با خون یا مایعات بدن افراد آلوده قابل انتقال است.
سازمان بهداشت جهانی در بیانیه ای درباره ویروس کشنده ابولا هشدار داد.
پزشکان سازمان بهداشت جهانی مستقر در آفریقای جنوبی با انتشار بیانیه ای، شمار قربانیان ویروس کشنده ابولا را تاکنون بیش از 1040 نفر اعلام کردند و از مردم و مسئولان کشورها خواستند که شیوع این ویروس کشنده را جدی بگیرند.
براساس گزارشهای موجود ، بسیاری از موارد ابتلا و مرگ ناشی از ابولا در ماههای گذشته از نظرها دور مانده است و آمارهای گزارش شده بیانگر ابعاد واقعی این بیماری و تبعات آن نیست.
سازمان بهداشت جهانی هم اعلام کرد برای مقابله با ویروس ابولا که بین 2 تا 21 روز طول می کشد تا نشانه های آن در انسان گیرنده بروز کند ، اتخاذ اقدامات فوقالعاده لازم است.
از سوی دیگر، سازمان حفاظت از سلامت آفریقای جنوبی اعلام کرد : بین 60 تا 90 درصد افراد مبتلا به ویروس ابولا جان سپردند.
ابولا در ماه فوریه گذشته، در گینه گزارش شده و اکنون دامنه ابتلا به آن به لیبریا ، نیجریه، سیرالئون ، سنگال، آمریکا و اسپانیا و رومانی کشیده شده است.
درمان مشخص و یا واکسن برای ویروس ابولا ، که سریعا رشد می کند و به شدت واگیر است، وجود ندارد.
ویروس ابولا سبب تب همراه با خونریزی، ضعف، درد ماهیچه ها، تهوع، اسهال و در نهایت مرگ در اثر خونریزی داخلی میشود.
راه انتقال ابولا تماس مستقیم با مایعات بدنی فرد مبتلا است. این بیماری از طریق تنفس سرایت نمیکند.