فلسفه برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم، از سوی وزارت بهداشت و حامیان پزشکان در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، «انگیزهزایی برای پزشکان در جهت خدمت در مناطق محروم» عنوان شده است
شفاآنلاین>سلامت> کار بسیار ساده و بیسروصدا انجام شد؛ نمود بیرونی قضیه فقط دو خط خبر است. بیست و ششم مرداد، رسانهها در بخشی از گزارش خروجی نشست هیات دولت نوشتند: «هیات وزیران در اجرای مصوبه شورای حقوق و دستمزد درخصوص تغییر سقف پرداختی کارانه به پزشکان، سقف دریافتی کارانه پزشکان شاغل در مناطق برخوردار را در سال ۱۴۰۱ صرفا به مدت یک سال، مبلغ ۱۲۰۰ میلیون ریال تعیین کرد.»
به گزارش شفاآنلاین:این چند خط خبر یعنی سقف کارانه پزشکان در این شرایط بیپولی و تحریم، در سراسر کشور به جز مناطق محروم به یکباره با یک حکم ساده، از ۶۰ میلیون تومان به ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یافته است؛ به عبارتی ۶۰ میلیون تومان عایدی ماهانه بیشتر برای پزشکان سراسر کشور.
این حکم تکملهای هم دارد: «همچنین به موجب این مصوبه، در موارد خاص و ضروری برای برخی از پزشکانی که خدمات برجسته ارائه میکنند، با نظر وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سقف مذکور قابل افزایش است. فهرست این افراد باید توسط وزارت مذکور برای سازمان اداری و استخدامی کشور ارسال شود.» در واقع با این تکمله، دست وزارت بهداشت برای افزایش کارانه حتی بالاتر از سقف تعیینی باز گذاشته شده، پزشکان میتوانند حتی بیشتر از ۱۲۰ میلیون تومان در هر ماه کارانه بگیرند.
البته به این بخشش دست و دلبازانه باید «برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق مرحوم» را بیفزاییم. دولت چند ماه قبل از مرداد اعلام کرده است: «به منظور ایجاد انگیزه خدمترسانی در مناطق محروم و کمتر توسعهیافته (شهرهای الف و ب) کارانه پزشکان در این مناطق فاقد سقف خواهد بود.»
چراغ خاموش درآمد میلیاردی بازتولید میشود!
با این حساب، پزشکی که به منطقهای محروم مثلا شهر کوچکی مثل سرباز در سیستانوبلوچستان میرود، میتواند الیماشالله یعنی تا بینهایت درآمد داشته باشد، آن هم از جیب مردم محرومی که نان خالی به زحمت برای خوردن دارند؛ فلسفه برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم، از سوی وزارت بهداشت و حامیان پزشکان در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، «انگیزهزایی برای پزشکان در جهت خدمت در مناطق محروم» عنوان شده است؛ یعنی پزشکی که قسم پزشکی خورده و باید به مردم خدمت کند، اگر چند صد میلیون تومان ناقابل کارانه نگیرد، انگیزه ندارد به کردستان یا سیستانوبلوچستان برود و به درمان مردم بپردازد. به گفته محمد شریفیمقدم (دبیرکل خانه پرستار) «قبل از گذاشتن سقف برای کارانه پزشکان در دهه نود شمسی، از فیش حقوقی پزشکی در سرباز سیستانوبلوچستان رونمایی شد که ۶۰۰ میلیون تومان دریافتی به عنوان کارانه داشت، دقیقا در همان منطقهای که بچهها کفش برای رفتن به مدرسه ندارند و کتابهای درسی را در نایلونهای دستهدار حمل میکنند و حالا بعد از چند سال به یمن لابیگریهای قدرتمندشان میخواهند همان شرایط را بازتکرار کنند، البته بسیار چراغ خاموش و آهسته!» افزایش صد درصدی کارانه ۶۰ میلیون تومانی پزشکان در تمام کشور از جمله پایتخت و پیش از آن برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم، به راستی چراغ خاموش و بیسروصدا اتفاق افتاده است. قیاس کنید با پذیرش مصوبات شورای عالی کار برای بازنشستگان کارگری بعد از پنج ماه تمام و آن همه هیاهو که بر سر اجرای قانون حداقلی ایجاد شد دولت و فرادستان بارها در رسانهها اعلام کردند «متعهد به بهبود معیشت بازنشستگان هستیم» و این در حالی است که با افزایش ۳۸ درصدی نهایت یکی، دو میلیون یا شاید سه میلیون تومان به دریافتی هر بازنشسته کارگری بعد از سی سال جان کندن و پای خطوط تولید ایستادن اضافه شده است، اما ۶۰ میلیون تومان به دریافتی پزشکان سراسر کشور افزودهاند و از هیچ سو صدایی بلند نشده است، کاملا چراغ خاموش!
جایی که اتفاقا منابع است!
چرا در حالی که تورم بالای صد درصد است، تن به ترمیم دستمزد کارگران حداقلبگیری که زیر هفت میلیون تومان درآمد دارند نمیدهند و تازه حق مسکن ۶۵۰ هزار تومانی ماهها بلااجرا مانده است، چرا قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری ۱۵ سال معطل و بلاتکلیف ماند حالا هم که قرار است اجرا شود سقف تعرفه یک پرستار فقط ۳ میلیون تومان است، چرا برای همسانسازی و افزایش حقوق بازنشستگان مدام در بوق و کرنا میدمند اما اتفاق ملموسی نمیافتد؟
پاسخ این چراها مشخص نیست اما یک چیز مشخص است. محمد شریفیمقدم دبیر کل خانه پرستار ایران میگوید: «خاصیت نئولیبرالیسم و تمرکز سیاستگذاری بر بهبود وضع صاحبان ثروت، همین است؛ وقتی میخواهند منافع خواص و نجومیبگیران را افزایش دهند، با یک نامه ساده و یک تصویب آنی، کار به سرانجام میرسد مشابه همین افزایش ۶۰ میلیون تومانی کارانه پزشکان، اما برای دهکهای فرودست، ماهها باید اعتراض کنند، تشکلها مطالبهگری کنند، بعد از نشستهای متعدد و خون دل خوردنهای بسیار، به اندک افزایش ناچیز و کمتر از قانون رضایت دهند. شما همین افزایش حقوق بازنشستگان را ببینید، چقدر اعتراض کردند، چند بار نشست برگزار شد، آخر کار با این تورم بیش از صد درصدی، افزایش حقوق ۳۸ درصد شد یا در مورد پرستاران، بعد از ۱۵ سال مطالبهگری، از ابتدای امسال مدام در رسانهها تبلیغ کردند که حق و حقوق پرستاران اعاده شد و تعرفهگذاری اجرایی میشود، حالا سازمان نظام پرستاری میگوید سقف عایدی تعرفهگذاری فقط ۳ میلیون تومان است!»
وقتی قرار است تعرفهگذاری پرستاران اجرا شود، میگویند منابع نیست، وقتی قرار است ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی برای کارگران بازنشسته اجرا شود، میگویند منابع تعهدی باید به ریالی تبدیل شود و ریال نداریم، اما برای کارانه نامحدود پزشکان در مناطق محروم، لابد نقدینگی است، نقدینگی و پولی که از جیب مردمان محروم همان مناطق قرار است پرداخت شود. برای ۱۲۰ میلیون تومان کارانه پزشکان در سراسر کشور از جمله همین تهران نیز مردم عادی هزینه بپردازند!
به هر حال، با دو برابر کردن سقف کارانه پزشکان، تلاشهای حامیان عدالت درمانی که بعد از اجرای طرح تحول سلامت، منتج به سقفگذاری برای کارانه دریافتی پزشکان شد، نقش بر آب شده است. حالا دوباره نقطه سر خط، دوباره پزشکان عموما نجومیبگیر، نجومیبگیرتر میشوند!
دوباره نقطه سر خط
شریفیمقدم در ارتباط با تاریخچه این مساله میگوید: قبل از طرح تحول سلامت در سال ۹۳، کارانه پزشکان سقف نداشت؛ در جریان اجرای طرح تحول سلامت، تعداد تعرفههای پزشکان دوبرابر شد و تا ۳۰۰ درصد افزایش نرخ تعرفه داشتند؛ آن زمان کارانه پزشکان به میلیارد رسید. پیگیریهای بسیار در آن زمان از طرف خانه پرستار صورت دادیم، موضوع حساس شد و دیوان محاسبات و سازمان بازرسی ورود کردند و در نهایت ماجرا، سقف ۶۰ میلیونی کارانه با تلاش بسیار گذاشته شد. همان زمان هم مطالبهگری بسیار کردیم وگرنه مایل به تعیین سقف نبودند. از آن سال تا هفت یا هشت ماه پیش موضوع کنار گذاشته شد تا اینکه وزارت بهداشت دستورالعملی تهیه کرد که سقف کارانه پزشکان برداشته شود. دولت موافقت نکرد اما در مناطق محروم سقف را برداشتند و حدود یک هفته پیش نیز سقف کارانه را در سراسر کشور به جز مناطق محروم دو برابر افزایش دادند و به ۱۲۰ میلیون تومان رساندند.
او ادامه میدهد: مساله لابی قدرتمند پزشکان و حمایت سنگین بدنه مدیریتی وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت مجلس از آنهاست؛ دوبرابر شدن سقف کارانه، محصول نامه رییس کمیسیون بهداشت مجلس به رییسجمهور است. رییس کمیسیون بهداشت، نماینده مردم زاهدان است و به جای اینکه حامی منافع درمانی و بهداشتی مردم محروم به خصوص در منطقه انتخابیه خود باشد، برای پزشکان «کار صنفی» میکند. این نمایندگان، به جای نماینده مردم، نماینده پزشکان هستند. ایشان ابتدا تقاضا کردند سقف را بردارید حالا که برنمیدارید، دو برابر کنید! به گفته وی، سلامت مردم در این نظام پزشکسالار اهمیتی ندارد و کاربهدستان فقط مدافع پزشکان هستند. سازمان نظام پزشکی کارش همین است و باید مدافع منافع پزشکان باشد، اما وزارت بهداشت و نمایندگان عضو کمیسیون بهداشت مجلس، چرا فقط حامی پزشکان هستند و برای مطالبات نجومی آنها، کار صنفی میکنند؟! سبزوار در مجلس در خصوص اینکه چرا مجلس شورا با بیعدالتی در نظام درمان کشور برخورد نمیکند، گفت: متاسفانه سیستم مدیریتی وزارت بهداشت، پزشکسالار است و مدیران این وزارتخانه در همراهی با سازمان نظام پزشکی، دائما در حال افزایش حقوق و مزایای پزشکان هستند. این در حالی است که پرستاران بیشترین زحمت را در سیستم بهداشت کشور میکشند و کمترین منافع را میبرند. عدالت باید برقرار باشد، نباید تمام مزایای درمان به جیب پزشکان برود. او در پاسخ به اینکه چرا سقف کارانه پزشکان دوبرابر شد، به همراهی مسوولان وزارت بهداشت با پزشکان اشاره میکند و میگوید: در این رابطه حتما به وزارت بهداشت تذکر خواهیم داد، فاصله دریافتی پزشکان و پرستاران از زمین تا آسمان است، افزایش تعرفه و کارانه پزشکان نه تنها عادلانه نیست بلکه در تضاد با منافع مردم است، هرچه تعرفه پزشکان بیشتر شود، دسترسی اکثریت مردم به بهداشت و درمان کمتر میشود. مردم توان پرداخت تعرفههای نجومی پزشکان را ندارند، مخصوصا در مناطق محروم. بنابراین برداشتن سقف کارانه پزشکان این مناطق اصلا صحیح نیست. مشخص نیست این تذکرات یا بهتر بگوییم انتقادات کلامی به کجا قرار است بینجامد. چرا مقامات وزارت بهداشت برای پاسخگویی به صحن مجلس فراخوانده نمیشوند، آیا اشتراک منافع برخی نمایندگان با پزشکان، باید موجب شود که در هر شرایطی سود سرشار پزشکان سرشارتر شود، حتی در شرایط بیپولی و حتی از جیب مردم مناطق محروم؟