سیگنال قوی به دارویی‌ها

 شفاآنلاین>سلامت>خردادماه امسال بود که سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی در نامه‌ای به رییس‌جمهوری از بحران در تولید دارو و تعطیلی خطوط تولید از تیرماه خبر داد.

به گزارش شفاآنلاین: پس از آن نیز در روزهای آغازین تیرماه رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران نسبت به وخامت حال صنعت داروسازی کشور هشدار داد و گفت: قیمت تمام‌شده تولید دارو در کشور گران‌‌‌تر از نرخ فروش محصولات در بازار است و این احتمال جدی وجود دارد که بسیاری از کارخانه‌‌‌های داروسازی کشور، دیگر توان ادامه تولید را نداشته باشند و خطوط تولید در واحدها تعطیل شود.

بدین‌ترتیب دولت که از یک سو با رهاسازی فنر تورمی موجب افزایش چندبرابری نرخ در همه گروه‌ها شده بود و از سوی دیگر در برابر افزایش نرخ دارو مقاومت می‌کرد در نهایت مجاب شد تا مجوز افزایش قیمت برای تولیدات صنعت دارویی را نیز صادر کند.

بدین‌ترتیب وزیر بهداشت در یک گفت‌و‌گوی تلویزیونی از تصویب مجوز افزایش ۳۰ درصدی قیمت دارو از بیست و سوم ماه جاری خبر داد و آن را در قالب طرح «دارویار» توصیف کرد؛ خبری که به سرعت اثر خود را در بازار سهام نشان داد تا روز گذشته به رغم ریزش شاخص کل بورس، گروه دارویی بازار سهام یکپارچه سبزپوش شود. با این حال اما به نظر می‌رسد دولت تلاش کرده است در افزایش قیمت جدید چهره مثبتی از خود ارائه دهد، چرا که در حالی وزیر بهداشت از رشد ۳۰ درصدی نرخ برخی داروها سخن گفته که شفاف‌سازی شرکت‌های دارویی روی کدال نشان می‌دهد افزایش قیمت در برخی محصولات تا ۱۰۷ درصد هم مجوز سازمان غذا و دارو را اخذ کرده است. در این میان کارشناسان بازار سرمایه رشد قیمت دارو همزمان با افزایش نرخ مواد اولیه را به نفع تولیدکنندگان و عملیات شرکت‌ها دانسته‌اند اما در همین حال به معامله‌گران نیز نسبت به ورود هیجانی به سهام گروه دارویی هشدار داده‌اند.

در آخرین ساعات روز پایانی هفته گذشته وزیر بهداشت با حضور در یک گفت‌و‌گوی تلویزیونی شایعات افزایش نرخ دارو را تایید کرد و از صدور مجوز رشد ۲۰ تا ۳۰ درصدی قیمت دارو خبر داد. پیشتر فعالان صنعت دارو نسبت به عقب ماندن این گروه از تورم هشدار داده و گوشزد کرده بودند در صورتی که قیمت‌ها نتواند رشد مناسبی را تجربه کند، کارخانجات تولید دارو به تعطیلی کشیده می‌شوند. جدی‌ترین این هشدارها اما در اواخر خردادماه طی نامه‌ای به رییس جمهوری مطرح شد. سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی در نامه‌ای به رییس‌جمهوری از بحران در تولید دارو و تعطیلی خطوط تولید از تیرماه خبر داده و نوشته بود: «صنایع داروسازی در سخت‌ترین شرایط جنگ تحمیلی، تحریم‌های ظالمانه، شیوع کرونا و شرایط دشوار پیش آمده، همواره ضامن استقلال و افتخار کشور در حوزه سلامت بوده‌اند، اما در شرایط کنونی بی‌توجهی به حداقل درخواست‌های این صنعت که از الزامات اولیه تولید است با بلاتکلیفی در تصمیم‌گیری، شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کرده که تامین و تولید دارو را سخت‌تر کرده و به مرز بحران رسانده است.» این نامه تاکید کرده‌ بود با وجود مکاتبات متعدد برای اقدام فوری و پیشگیری از بحران دارویی، تاکنون هیچ اقدام عملی در این خصوص انجام نشده و ضمن از دست دادن فرصت، امکان تولید بسیاری از داروها از بین رفته است. رییس هیات‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران نیز درباره این نامه به رسانه‌ها گفته بود که از بهمن سال گذشته که تخصیص ارز دارو دچار اختلال شده است، این سندیکا به صورت مداوم در حال برگزاری جلسه و نامه‌نگاری بوده اما پاسخ مشخصی دریافت نکرده و هیچ اقدامی هم نشده است. همزمان با افزایش انتقادات نسبت به عملکرد دولت در این حوزه، اوایل تیرماه رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران نیز نسبت به وخامت حال صنعت داروسازی کشور هشدار داد.

محمود نجفی‌‌‌عرب حال و روز صنعت دارو را نامساعد توصیف کرده و گفته بود که وضعیت بیماری این صنعت، به حالت مزمن درآمده و اگر فوری به درمان صنعت دارو رسیدگی نشود، مرگ آن حتمی است. او با اعلام اینکه بسیاری از واحدهای تولیدی در حال حاضر با ضرر و زیان فعالیت می‌کنند، گفته بود طی هفته‌‌‌های اخیر، نمایندگان صنعت داروی ایران جلسه اضطراری با معاون اول رییس‌‌‌جمهور با حضور مقامات وزارت بهداشت، برگزار کردند و چند سناریو برای خروج از بحران پیش‌‌‌آمده برای کارخانه‌‌‌های داروسازی ارائه شد و توافقاتی نیز از سوی معاون اول رییس‌‌‌جمهور صورت گرفت؛ اما به‌یکباره از سوی رییس‌‌‌جمهور اعلام شد ارز ترجیحی همچنان برای دارو برقرار است و قیمت دارو ثابت خواهد ماند و عملا آب سردی بر پیکر صنعت داروی کشور ریخته شد. رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران با اعلام اینکه ارز ۴۲۰۰تومانی آفتی است که به همراه افزایش شدید قیمت تمام‌شده دارو، طی چند سال اخیر گریبان این صنعت را گرفته است، مطالبه صنعتگران این بخش را اعمال قیمت منطقی بر دارو اعلام کرده بود. بدین ترتیب با افزایش مکاتبات و اظهارات کارشناسی در حوزه صنعت دارو، سازمان غذا و دارو در نهایت افزایش قیمت برخی محصولات شرکت‌های دارویی را مجاز اعلام کرد. اکنون این سوال مطرح است که آیا این افزایش قیمت می‌تواند حال وخیم صنعت دارو را بهبود بخشد؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد ارزش بازار صنعت دارو به ۱۰۵ هزار میلیارد تومان رسیده است. بازاری که با نرخ کنونی ارز معادل ۸/۴ میلیارد دلار می‌ارزد. این صنعت در سال ۹۹ معادل ۱۱ هزار و ۱۵۶ میلیارد تومان سود خالص ساخته است. در همین حال عملکرد این صنعت در سال ۱۴۰۰ نیز نشان از سود خالص ۱۵ هزار و ۹۲۲ میلیارد تومانی دارد. میزان فروش این صنعت در سال ۹۹ معادل ۳۴ هزار و ۹۸۸ میلیارد تومان بوده و در سال ۱۴۰۰ نیز فروش ۶۰ هزار و ۹۷ میلیارد تومانی را ثبت کرده است. در این میان باید به این نکته اشاره کرد که میزان فروش بهار ۱۴۰۰ معادل ۱۳ هزار و ۱۴۸ میلیارد تومان بوده که این رقم در بهار ۱۴۰۱ به ۱۱ هزار و ۲۰۵ میلیارد تومان کاهش یافته است. این صنعت اما به طور کلی از ابتدای سال ۹۹ تاکنون ۱۱۴ درصد افزایش سرمایه ثبت کرده است. در این میان شرکت‌های دارویی ماه‌هاست اعلام می‌کنند که تنها به دلیل رفع نیازهای دارویی به ویژه در دوره تحریم، به تولید ادامه می‌دهند در حالی که صنعت دارو به صنعتی زیان‌ساز تبدیل شده و برای تولیدکنندگان سودی ندارد. آن طور که کارشناسان و فعالان صنعت دارو اظهار می‌کنند، با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه تولید دارو، یکی از اصلی‌ترین راهکارهای نجات این صنعت، منطقی شدن قیمت‌هاست. در دوران تحریم همچنین واردات مواد اولیه دارو با مشکلات زیادی روبه‌رو شده و چالش‌های جدی در مسیر پیشروی و توسعه این صنعت ایجاد کرده است. این در حالی است که به دلیل فراگیر بودن تولیدات این صنعت، گروه دارویی می‌توانست از سودسازترین صنایع کشور و گروه‌های پیشرو در بازار سهام باشد. اگرچه مشخص نیست طرح دارویار دولت تا چه میزان می‌تواند فشار افزایش نرخ داروها بر مردم را کاهش دهد اما با این حال تولیدکنندگان امیدوارند این افزایش نرخ دستکم از بروز زیان در این صنعت تا حدی جلوگیری کند.

روز گذشته قیمت سهام تمامی نمادهای صنعت دارویی در بازار سرمایه رشد کرد تا این گروه را به سبزترین گروه بازار تبدیل کند. نمادهای دتماد، تیپیکو، دکیمی، دسبحا، برکت، دجابر، دزهراوی، دیران، دسبحان، دلر، دارو، دابور، درازک، دروز، دشیمی و دلقما از نمادهای این گروه بودند که بیشترین رشد قیمت را در بازار سهام ثبت کردند. در این روز گروه دارویی بیشترین ورود پول حقیقی را ثبت کرده است. نماد درهآور (شرکت دارویی ره‌آورد تامین) با صف‌ خرید ۳۱ میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار داشت. پس از درهآور، نمادهای وساپا (شرکت سرمایه‌گذاری سایپا) و ددانا (شرکت داروسازی دانا) بیشترین صف خرید را داشتند. در همین حال نمادهای دتوزیع، سنیر، دلر، دیران، برکت و دپارس دیگر نمادهایی بودند که بیشترین صف خرید را در پایان معاملات شنبه داشتند. گفتنی است صنعت دارویی از ابتدای سال ۹۹ معادل ۳۳ درصد بازدهی ریالی داشته است.

در همین حال این صنعت از سقف تاریخی خود در سال ۹۹ معادل ۴۷ درصد بازدهی منفی ثبت کرده است. بازدهی صنعت از ابتدای ۱۴۰۰ نیز منفی ۱۱ درصد بوده است. با این حال اما این صنعت در سال ۱۴۰۱ به بازدهی مثبت رسیده و ۱۱ درصد بالا رفته است. به نظر می‌رسد این صنعت با افزایش نرخ‌های جدید بتواند روند سرمایه‌گذاری بهتری را تجربه کند و با کاهش زیان و امید به سودسازی، بازدهی مثبت را برای سهامداران خود به ارمغان آورد.گفتنی است شرکت‌های دارویی در حال شفاف‌سازی درباره افزایش قیمت‌ها روی سامانه کدال هستند‌. روز گذشته شرکت داروسازی فارابی از افزایش ۱۰۷ درصدی قیمت محصولات خود به طور میانگین خبر داد. شرکت داروسازی دانا نیز از میانگین ۸/۳۸ درصدی افزایش قیمت محصولات خود خبر داد.