ویژگی‌ افراد با عزت نفس/دلبستگی به مادر نشانه والدین با کفایت

 به گزارش شفا آنلاین،علیرضا جعفری  با بیان «خودپنداره» به عنوان مجموعه ویژگی‌هایی که هر فرد در توصیف از خود به کار می‌برد، اظهار داشت: ممکن است فردی خود را زیبا بپندارد یا کارمندی از خود تصوری داشته باشد که بر مبنای آن او موفق جلوه کند.

وی افزود: بیان توصیف و برداشت فرد از خود، خودپنداره است در واقع خودپنداره ارزشی است که فرد برای خود قائل می‌شود. از طرفی «عزت نفس» نیز احساس ارزشمندبودن نسبت به افکار و رفتار است.

وی ادامه داد: ماهیت عزت نفس برای بقا حیاتی است، ممکن است، فردی ثروت زیادی نداشته باشد یا خودروی گرانقیمتی سوار نشود، اما عزت نفس بالایی داشته باشد. افرادی که عزت نفس پائینی دارند شخصیت آسیب‌پذیری دارند.

این متخصص حوزه بهداشت و روان تصریح کرد: نداشتن ثروت اشکالی ندارد اما اگر افراد عزت نفس پائینی داشته باشند جای تاسف دارد.

وی با بیان تعبیر قرآن کریم از «نفس» گفت: نفس همان روح و روان است که بزرگترین سرمایه فرد محسوب می‌شود و فقط باید در برابر خداوند متعال به دادوستد گذاشته شود.

وی افزود: در حال حاضر مشخص شده است که افراد از زاویه‌های مختلفی به خود نگاه می‌کنند، از آنجایی که تمام رفتارهای افراد بر شخصیت‌ آنها تأثیر می‌گذارد باید مراقب عزت نفس خود باشیم.

این روانشناس تأکید کرد: «دلبستگی» مفهومی است که به نوع رابطه عمیق بین مادر یا جانشین او، با کودک گفته می‌شود به نوعی که کودک در حضور او احساس رضایتمندی کند، اگر این دلبستگی در افراد شکل نگیرد، در بزرگسالی با عدم کفایت والد بودن مواجه می‌شوند، یعنی کودکی که دلبستگی با مادر خود را تجربه نکرده باشد، نمی‌تواند پدر یا مادر با کفایتی شود، بنابراین سال‌های اول زندگی در شکل‌گیری این ویژگی بسیار مؤثر است.

وی ادامه داد: یکی از دلایلی که موجب می‌شود عزت نفس افراد بالا برود، داشتن هدف و انگیزه در زندگی است که به آن رسالت می‌گویند. این هدف به نگرش خانواده و جامعه مربوط می‌شود، همچنین احساس پذیرش و مقبولیت موجب افزایش عزت نفس می‌شود. کسانی که رابطه راحتی با دیگران دارند و از بیان آنچه که هستند نمی‌ترسند، دارای عزت نفس بالایی هستند.

این متخصص حوزه بهداشت روان تصریح کرد: خودپذیری یا احساس فردیت که بر مبنای آن افراد در مورد خود اطلاعاتی دارند، موجب ارائه توصیف دقیق از خود و برقراری تعادل بین من واقعی و من آرمانی می‌شود.

وی افزود: برخی به خاطر شکست‌هایی که داشته‌اند، عزت نفس‌شان پائین می‌آید که به «من آرمانی» و «من واقعی» آنها مربوط می‌شود. مثلاً تصور کنید، نوجوانی خود را «مسی» می‌داند. اما در زمین بازی عملکردی مشابه این بازیکن بزرگ ندارد در نتیجه دچار عزت نفس پائین می‌شود.

جعفری گفت: شایستگی شامل توانمندی‌ها، توان ضعف‌ها و قوت نیرومندی‌ها می‌شود که این عامل نیز در عزت‌نفس افراد مؤثر است. در نحوه شکل‌گیری عزت نفس باید به این نکته توجه کنیم که وقتی نوزادی متولد می‌شود، به طور فزاینده‌ای وابسته است و پس از مدتی به ناتوانی خود آگاه می‌شود. اگر خانواده او پذیرنده باشند و علاقه‌مندی را به او یاد دهند، در مراحل رشد خود احساس عزت نفس و ارزش‌مندی می‌کند.

وی تأکید کرد: توصیه می‌شود والدین با فرزندان خود دوست باشند تا فرزندشان احساس کند که تحت هر شرایطی والدین او حامی وی هستند. مثلاً اگر کودک در مدرسه دچار مشکل تحصیلی یا رفتاری شد، والدین در حضور دیگران فرزند خود را سرزنش نکنند. بهتر است آن شرایط را به نوعی رفع و رجوع کنند و سپس در خلوت با فرزند خود درباره آن موضوع صحبت کنند.

وی افزود: «توجه مثبت نامشروط» یعنی پذیرش بدون چون و چرا از سوی والدین در عزت نفس کودک مؤثر است. مثلاً وقتی کودک شما به شما آب می‌پاشد و شما او را تهدید به تنبیه می‌‌کنید، اگر او به کار خود ادامه دهد باید به خود تبریک بگویید زیرا او مطمئن است که شما او را تنبیه نمی‌کنید.

این متخصص حوزه بهداشت روان عزت نفس پدر و مادر را در ارزشمند پنداشتن کودک مؤثر داشت و ادامه داد: متأسفانه برخی از والدین عزت نفس پائینی دارند و آن را به فرزند خود یاد می‌دهند، مثلاً پدر از مادر می‌خواهد تا تلفن را جواب دهد.

وی گفت:‌ واکنش دیگران و بازخوردی که به ما می‌دهند نیز، در عزت نفس‌ ما مؤثر است. افرادی که مدام شکست می‌خورند و از جانب دیگران سرزنش می‌شوند، عزت نفس پائینی خواهند داشت.

این روانشناس اظهار داشت: دانش‌آموزانی که از مدرسه فرار می‌کنند، معمولا عزت نفس پائینی دارند در این هنگام از معلم می‌خواهیم که تا او را در کنار دانش‌آموزانی قرار دهند که پذیرندگی بیشتری داشته باشند و به دانش‌آموز مورد نظر بازخورد مثبت دهند.

وی افزود: گاهی بهتر است این دانش‌آموزان را با کسانی که یکی دو سال از آنها کوچکتر هستند، قرار دهیم، همچنین همانندسازی با الگوها در افزایش اعتماد به نفس مؤثر است. بر این اساس از طریق نقاشی می‌توان فهمید که الگوی کودک کیست تا در افزایش عزت نفس کودک استفاده شود.

وی خاطرنشان کرد: نشانه‌های عزت نفس در چهره، رفتار، صحبت و زبان بدن قابل مشاهده است. افرادی که عزت نفس بالایی دارند، لبخند می‌زنند، از نگاه کردن فرار نمی‌کنند و راست می‌ایستند و احساس مثبتی نسبت به خود و دیگران دارند، همیشه دنبال راه حل هستند و قدرت حل مسئله بالایی دارند.
فارس