شفاآنلاین-محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر جهت افزایش عمر و کیفیت مواد غذایی، اقدام به ساخت نانو پوششی ضد میکروبی کرده اند که برای بسته بندی مواد غذایی از جمله شیر مورد استفاده قرار می گیرد.
به گزارش
شفاآنلاین، بسته بندی ضد میکروبی، یکی از این انواع بسته بندی است که
مانع رشد باکتری ها در محصول مورد نظر می شود و در نتیجه افزایش عمر و
کیفیت ماده غذایی را در پی خواهد داشت.
هدف اصلی این پروژه، ساخت
فیلمی پلیمری با خاصیت ضدمیکروبی با استفاده از نانوذرات نقره است که در
صنایع بسته بندی مواد غذایی به ویژه مواد لبنی مورد استفاده قرار گیرد.
به
علت خاصیت ضد میکروبی، می توان از این پوشش در صنایع بسته بندی مواد غذایی
استفاده کرد، به عنوان مثال چنانچه پوشش داخلی پاکت های شیر از این جنس
باشد، مانع از رشد باکتری در شیر می شود.
به گفته مهندس عبدالحمید
صادق نژاد، کارشناس ارشد مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، در حال
حاضر افزایش طول عمر مواد غذایی به خصوص شیر توسط فرایندهای حرارت دهی
انجام می شود، اما این فرایندها باعث کاهش ارزش غذایی این مواد می شود.
با این فناوری، افزایش طول عمر مواد غذایی به واسطه تغییر در بسته بندی
آن ها صورت گرفته و به این ترتیب ارزش غذایی آن ها محفوظ می ماند، از طرفی
هزینه فراوان فرایندهای حرارت دهی مانند پاستوریزه کردن تا حد قابل توجهی
کاهش می یابد.
صادق نژاد معتقد است از انجا که فرایند به کار رفته
در ساخت این پوشش جهت اصلاح الیاف نساجی نیز قابل استفاده است، می توان با
این روش الیاف نساجی ضد میکروبی نیز تولید کرد که در صنایع بهداشتی- دارویی
قابل کاربرد خواهد بود.
همچنین در استخرهایی که آب به مدت طولانی
در آن ذخیره می شود و امکان به وجود آمدن جلبک در آن ها وجود دارد، به
کارگیری این پوشش بر روی دیواره های استخر مفید واقع می شود.
جهت
ساخت پوشش نانوکامپوزیتی پلی اتیلن- نانو نقره با خاصیت ضد میکروبی، در
ابتدا نانو ذرات نقره با استفاده از یک واکنش شیمیایی، که فرایندی سبز است،
از نمک آن تهیه می شود سپس فیلم های پلی اتیلنی توسط فرایند تخلیه
الکتریکی کرونا (پلاسما) اصلاح می گردند. در نهایت فیلم های اصلاح شده وارد
محلول نانو نقره شده تا بوسیله واکنش شیمیایی دوقطبی، نانو ذرات بر روی
سطح آن قرار گیرند. جهت بررسی فعالیت ضدمیکروبی این پوشش از آزمون های
شمارش باکتری و عدم هاله رشد استفاده شده است.
صادق نژاد در پایان
افزود: «در حال حاضر، طراحی و بهره وری از این پروژه به صورت یک سیستم
پایلوت به انتها رسیده است. به این ترتیب که فیلم پلیمری به صورت اتوماتیک و
پیوسته، وارد دستگاه شده و عملیات اصلاح سطح بر روی آن صورت می گیرد. پس
از پوشش دهی سطح پلیمر اصلاح شده با نانو ذرات، شست و شو صورت گرفته و خشک
می شود. محصول نهایی در انتهای عملیات، توسط یک الکتروموتور به صورت رول
جمع آوری می شود.
این طرح پس از پشت سر گذاشتن آزمایش های تکمیلی قابلیت تولید در مقیاس صنعتی را دارد.»
نتایج
این تحقیقات در مجله Surface and Coatings Technology ( جلد 245، شماره
1، ماه فوریه، سال 2014، صفحات 1 تا 8) منتشر شده است. مهندس عبدالحمید
صادق نژاد، دکتر عبدالرضا اروجعلیان، دکتر احمدرضا رئیسی و مهندس شهرزاد
فاضل استرکی– اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر مجریان این طرح بوده
اند.
ایرنا