همین چراغ سبز نشان دادن به سفرهای نوروزی، حالا عامل نگرانی عمیق جامعه پزشکی و فعالان نظام سلامت شده است
شفاآنلاین>سلامت> با وجود هشدارهای جامعه پزشکی، سفرهای نوروزی به بسیاری از شهرهای کشور کاملا مجاز اعلام شده است. آنطور که کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرده است، فقط سفر به 9 شهر با وضعیت قرمز کرونا و 31 شهر با وضعیت نارنجی ممنوع خواهد بود، اما سفر به سایر شهرهای کشور هیچ محدودیتی نخواهد داشت.
به گزارش شفاآنلاین: یعنی از حدود 451 شهرستان کشور، فقط سفر نوروزی به 40 شهر ممنوع است. به تعبیر دیگر، محدودیت سفرهای نوروزی فقط شامل کمتر از 10 درصد شهرهای کشور می‌شود. بر اساس آمارهای منتشر شده نیز سفر به حدود 91 درصد شهرها در ایام خیز کرونای انگلیسی، منع قانونی ندارد.
همین چراغ سبز نشان دادن به سفرهای نوروزی، حالا عامل نگرانی عمیق جامعه پزشکی و فعالان نظام سلامت شده است. آنها می‌گویند وقتی ردپای کرونای جهش یافته انگلیسی در اغلب مناطق کشور دیده شده است، مجوز دادن به سفرهای نوروزی می‌تواند این ویروس جهش یافته را در سطح گسترده‌تری منتشر کند. همچنین با توجه به منع نشدن سفر به بسیاری از شهرهای کشور، احتمال افزایش ترددها در ایام نوروز چندان دور از انتظار نیست. بخصوص سفر به شهرهای گردشگرپذیر می‌تواند فشار کاری کادر درمان در این مناطق را به شدت افزایش دهد. اغلب کارشناسان بهداشت و درمان معتقدند که منع نشدن سفرهای نوروزی می‌تواند آتش کرونا را شعله‌ور کند و موج چهارم کرونا را سریع‌تر از پیش‌بینی‌ها محقق سازد.
مسئولان نظام سلامت، بارها مخالفت خود را با سفرهای نوروزی اعلام کردند. حتی وزیر بهداشت از مردم درخواست کرد که اگر همه دروازه‌ها نیز باز شد، «حضرت عباسی» به سفر نروند، اما به نظر می‌رسد که در ستاد ملی مقابله با کرونا، زور موافقان سفرهای نوروزی بر استدلال مخالفان، چربیده است.
او تصریح کرد: «اولین تقاضای ما این است که باز هم التماس و خواهش کنیم که سفر نروید و در خانه و محل خودتان بمانید. زیرا اگر سفر بروید، ضرر می‌کنید و خدا نکند که در آن واحد چند خوزستان خلق کنیم. اگر خدایی نکرده چند خوزستان دیگر شکل گرفت، آن زمان دیگر نمی‌توانم روی تاب‌آوری نظام سلامت قسم بخورم.»
همچنین علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هم سفر و دید و بازدید در نوروز را عوامل اصلی گسترش همه گیری کووید 19 در آینده دانست و هشدار داد: «در حال حاضر رنگ بسیاری از شهرهای ما زرد است و به معنای آن است که مردم اگر بخواهند می‌توانند به آنها سفر کنند و کسی نمی‌تواند جلوی آنها را بگیرد، اما از ابتدای شیوع کرونا بارها گفته‌ایم که ترددها باعث انتشار ویروس می‌شود.» سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا تاکید کرد: «کشور ما پهناور است و قومیت‌ها و ژن‌های مختلفی دارد. گردش ویروس در قومیت‌های مختلف می‌تواند باعث جهش شود. براین اساس در خود کشور ما نیز می‌تواند جهش ویروس جدید صورت گیرد که می‌تواند خطرناک باشد. در حال حاضر سوش غالب کرونا در کشور ما ویروس ووهان است، اما ۶۲ درصد سوش غالب در خوزستان مربوط به ویروس جهش یافته انگلیسی است. بنابراین درهم آمیختگی جمعیت در جریان سفرهای نوروزی می‌تواند شرایط را غیرقابل کنترل کند.»
همچنین علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت کرونا در کلان‌شهر تهران هم با بیان اینکه با سفرهای نوروزی، گردابی از چرخش ویروس در کشور ایجاد می‌شود، تاکید کرد: «با سفر کاری می‌کنیم که ویروس روز به روز در سطح استان‌ها گسترده‌تر شود و انواع مختلف آلودگی را در استان‌ها شکل دهد. پیام مشترک جامعه پزشکی، پیراپزشکی، پرستاری، بهداشتی و درمانی برای مردم این است که اگر ما را فرزندان خود می‌دانید و می‌خواهید دچار فرسایش نشویم و اگر می‌خواهید ما نیز در روزهای پیش‌رو فرصتی برای دیدار فرزندان، پدر و مادر و خانواده‌هایمان پیدا کنیم، با در منزل ماندن و اجتناب از سفرهای درون شهری و برون شهری بار بیمارستان‌ها را کم کنید.»
او تصریح کرد: «اگر مردم به سفر نوروزی بروند، استان دیگری را آلوده می‌کنند و یا اینکه خود آلوده می‌شوند. یعنی به جای در هم شکستن چرخه انتقال ویروس، به پیروزی ویروس کمک می‌کنند. ویروس کرونا ویروسی مهیب، چموش، فرصت طلب و بی‌رحم است. این ویروس در کوتاه‌ترین زمان ممکن افراد را مبتلا می‌کند و می‌تواند آنان را به آستانه مرگ بکشاند. مردم ایران باید باور کنند در یک جنگ با این ویروس مرگبار قرار داریم. در آن صورت مردم متوجه می‌شوند آرایش جنگی به این شکل نیست که ما خاکریزهای خود را در اختیار ویروس قرار دهیم و اقتضا نمی‌کند که جبهه خودمان را تضعیف کنیم. باید در نظر داشت که مسافران هنگام بازگشت از سفر نیز ویروس‌های مقاوم و چموش را برای تهران به سوغات می‌آورند که باعث در معرض فشار و استرس قرار گرفتن مجدد تیم پزشکی می‌شود.»
زالی هشدار داد: «در نوروز عمدتا تهران مبدا سفر است. بنابراین شاید بالاترین میزان سفرهای نوروزی به تهران اختصاص یابد. بررسی‌های اخیر درخصوص تعطیلات آخر هفته در طول یک ماه گذشته نشان داد که معمولا بین ۲۷ تا ۳۳ درصد مبدا سفرهای بین شهری استان تهران بوده است. بنابراین ممکن است در تعطیلات نوروزی این عدد نیز افزایش یابد. درواقع این موضوع که تهران عمدتا مبدا سفرهای نوروزی است و کمتر به عنوان مقصد قرار می‌گیرد، موجب نگرانی است. معمولا تهرانی‌ها برای سفرهای خود شهرها و استان‌های مختلفی را انتخاب می‌کنند. با این وجود شاهدیم که تاکنون ۲۸ استان کشور به ویروس جهش یافته آلوده شده‌اند. قطعا با این سناریوی تلخ روبرو هستیم که ویروس جهش یافته در کل کشور به چرخش در آمده است. به همین دلیل امیدواریم سفرهای نوروزی به گونه‌ای نشود که این چرخش مجدد و سویه‌های مقاوم به درمان، ایجاد شود.»
از سوی دیگر، حمید سوری، رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید ۱۹ هم با تاکید بر اینکه هنوز اپیدمی کرونا در کشور کنترل نشده و شرایط شکننده است، هشدار داد: «سفرها و بخصوص سفرهای غیرضروری، الگوی اپیدمی در جوامع را بر هم می‌زند و جابجایی‌های جمعیتی ناشی از سفر، وخامت ناشی از آن را تشدید می‌کند. اصلی‌ترین عامل شیوع این ویروس، حضور در اجتماعات است. مبتلایان بدون علامت یا افرادی که در دوره پنهان بیماری هستند، بیشترین کانون‌های خطر شیوع کرونا محسوب می‌شوند. معمولا این افراد قابلیت مبتلا کردن دیگران را حتی در فرم‌های شدیدتر و مرگبار بیماری دارند.»
با گسترش سفرهای نوروزی باید منتظر افزایش آمار مبتلایان به کرونا باشیم. افزایش بیماران بستری در بیمارستان‌ها به افزایش فشار کاری کادر درمان منجر خواهد شد. جدای از تشدید خستگی و فرسودگی کادر درمان، در این شرایط سلامت ارائه دهندگان خدمات درمانی نیز به خطر خواهد افتاد.
یدالله سهرابی، عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور هم با اشاره به تاثیر سفرها بر افزایش حجم کاری کادر درمان و به خطر افتادن جان آنها، یادآور می‌شود: «هرگونه اعمال محدودیت کرونایی باید حتما با ممنوعیت سفرهای غیرضروری همراه باشد. واقعیت این است که سفرهای غیرضروری، سلامت مردم و سلامت کادر درمان را به خطر می‌اندازد و فشار کاری کادر درمان را افزایش می‌دهد. کنترل این سفرها می‌تواند به حفظ سرمایه‌های انسانی در نظام سلامت، کمک کند. سفرها باعث انتقال بیماری به مناطق مختلف کشور می شود و کنترل کرونا را سخت تر خواهد کرد.»
سهرابی تاکید می کند: «ارائه‌دهندگان خدمات دارویی، درمانی، بهداشتی و تشخیصی، سرمایه‌های جدی کشور در بحث مقابله با کرونا هستند. سفر رفتن و رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند سلامت این سرمایه‌های انسانی را به خطر بیندازد. اگر حفظ سلامت ارائه دهندگان خدمات در مراکز درمان کرونا در اولویت قرار نگیرد، این اتفاق به زیان سلامت کل جامعه خواهد بود.»
او یادآور می‌شود: «رسانه‌ها نقش چشمگیری در فرهنگ‌سازی و آموزش مردم برای پیشگیری از کرونا دارند. رسانه‌ها می‌توانند دوباره حساسیت جامعه نسبت به کرونا را افزایش دهند. باید این آموزش‌ها ارائه شود که سفر نرفتن و رعایت پروتکل‌های بهداشتی تا چه حد زیادی می‌تواند به کنترل کرونا کمک کند.»
سهرابی خاطرنشان می‌کند: « کادر درمانی واقعا خسته شده است و دیگر اوضاع مثل گذشته نیست. به نظر می‌رسد که برخی مردم از رعایت پروتکل‌های بهداشتی خسته شده‌اند و عده‌ای هم احساس می‌کنند که همه وظایف بر دوش کادر درمان است که آنها را نجات دهد. در صورتی که این تصور، غلط است و بدون همکاری مردم، کادر درمان و نظام سلامت، نمی‌توان بحران کرونا را از بین ببرد.»
همچنین حسین مرتضایی، متخصص مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی هم به اهمیت جلوگیری از فرسودگی کادر درمان اشاره می‌کند و می‌گوید: «برگ برنده کشور ما برای مقابله با کرونا، کادر درمان خواهد بود. البته این برگ برنده زمانی می‌تواند بهترین عملکردش را به میدان بیاورد که از سلامت او مراقبت کنیم و اجازه ندهیم که فرسودگی کادر درمان به نقطه غیرقابل بازگشت برسد.»
او تاکید می‌کند: «اگر پیشگیری و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، تاثیر زیادی در کاهش بار کاری کادر درمان خواهد داشت. حتی معتقدم برای مقابله با فرسودگی کادر درمان، تاثیر پیشگیری از تاثیر افزایش کادر درمان نیز بیشتر است. البته این حرف به این معنی نیست که جذب نیروهای جدید اهمیت ندارد، بلکه معتقدم همانطور که جذب نیروهای جدید برای جلوگیری از فرسودگی کادر درمان مهم است، به همان نسبت هم پیشگیری برای کاهش بار بیمارستان‌ها اهمیت دارد.»
مرتضایی خاطرنشان می‌کند: «بسیار مهم است که نیروهای جدید و تازه نفس، هرچه زودتر به کادر درمان فعلی اضافه شود. نباید مسیر جذب نیروهای جدید با کندی و تاخیر پیش برود. هرچقدر مسیر جذب کادر درمان با تاخیر و کندی پیش برود، به همان نسبت باید منتظر فرسودگی بیشتر کادر درمان باشیم.»
یونس باغیان، متخصص بیماری‌های عفونی نیز هشدار می‌دهد: «اگر پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود و سفرهای غیرضروری آغاز شود، در آن صورت هرچقدر هم که کادر درمان اضافه شود، باز هم نمی‌تواند برای درمان مبتلایان به کرونا کافی باشد. درواقع اگر با کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی و افزایش سفرها مواجه باشیم، در آن صورت افزایش کادر درمان هم بی‌فایده خواهد بود.»
او تاکید می‌کند: «رعایت نشدن پروتکل‌های بهداشتی و سفر رفتن قطعا به افزایش آمار جانباختگان کادر درمان منجر می‌شود. وقتی پروتکل‌های بهداشتی فراموش شود و سفرها ترویج شود، در آن صورت فشار کاری جامعه پزشکی چندین برابر خواهد شد، زیرا آمار مبتلایان و بستری‌ها نیز سیر صعودی خواهد گرفت.»
باغیان با بیان اینکه دیگر رمقی برای کادر درمان باقی نمانده است که بتواند افزایش آمار مبتلایان به کرونا را تاب بیاورد، خاطرنشان می‌کند: «مردم باید بدانند هر ماسکی که برداشته می‌شود، هر دورهمی خانوادگی، هر تجمعی که در آن پروتکل‌های بهداشتی را دور می‌زنند و هر سفر تفریحی که انجام می‌شود، مشقت کادر درمان را مضاعف می‌کند. هر کدام از این رفتارهای پرخطر، نادیده گرفتن زحمات کادر درمان و نوعی بی‌احترامی به جامعه پزشکی است که از جانشان مایه گذاشته‌اند.»
نظرشما
آخرین اخبار