اين گياه در مزارع، باغ‌ها و زمين‌هاي كشاورزي مي‌رويد. شاه‌تره اكثراً در كنار جاده‌ها يا به عنوان علف هرز مزارع مي‌رويد و بيشتر توسط كشورهاي شرقي اروپا صادر مي‌شود. قسمت مورد استفاده آن شامل برگ، ساقه و گل‌هاست كه به طور مخلوط با هم استفاده مي‌شوند.
شاه‌تره‌اي كه در بازار ايران است مربوط به دو گونه آخري بوده كه با گونه اصلي داراي خواص مشابهي است. شاه‌تره حاوي حدود يك درصد آلكالوئيد است كه بيش از 3 مورد آنها تعيين فرمول شده‌اند و در نتيجه مشخص شده است كه اكثراً از مشتقات بنزيل اينتروكينولين هستند.
مهم‌ترين اين آلكالوئيدها شامل فومارين (پروتويين)، فوماريلين و سيناكسين هستند. از ديگر تركيبات مهم آن مي‌توان فلاوونوئيدها و اسيدهاي گياهي به ويژه اسيد فوماريك و موسيلاژ را نام برد.
بهترين زمان برداشت گياه در فصل بهار و بعد از زمان گل‌دهي است كه گياه به طور كامل رشد كرده است. با توجه به اينكه گياه در همه مناطق به طور همزمان رشد نمي‌كند لذا نمي‌توان زمان كاملاً مشخصي را جهت جمع‌آوري آن ذكر كرد. در ايران فرآورده صنعتي از اين گياه وجود ندارد، ولي در بعضي از كشورها محصولاتي به شكل قطره از عصاره اين گياه به صورت منفرد يا مخلوط با گياهان ديگر تهيه شده است.
خواص دارويي شاه‌تره
پزشكان اروپايي و آمريكاي شمالي «شاه‌تره» را در گروه گياهاني قرار مي‌دهند كه مصارف درماني متنوعي دارند زيرا اين گياه براي تسكين درد، بند آوردن خونريزي، سم‌زدايي از بدن، درمان بيماري‌هاي انگلي و درمان يبوست سودمند است. همچنين برخي از پزشكان آلماني و فرانسوي اين گياه را به عنوان دارويي موثر براي تصفيه خون تجويز مي‌كنند.
مهم‌ترين مصرف اين گياه براي برطرف كردن بيماري‌هاي پوستي مانند اگزماست كه اين اثر را مربوط به وجود اسيد فوماريك موجود در آن مي‌دانند. اسيد فوماريك ماده‌اي است كه به ميزان قابل‌توجهي در اين گياه وجود دارد و در سال‌هاي اخير آن را به طريق مصنوعي نيز تهيه مي‌كنند كه در بعضي از داروها نظير داروهاي پسوريازيس (نوعي بيماري پوستي) مصرف مي‌شود. از عصاره گياه شاه‌تره مي‌توان در كنترل علائم بيماري مزمن پوستي پسوريازيس نيز استفاده كرد.
پزشكان در مورد تاثير گياه شاه‌تره بر كاهش قند خون و مقابله با ديابت اظهار داشتند: آزمايش 15 روزه روي موش‌هاي مبتلا به ديابت نشان داد كه اين گياه مي‌تواند در كاهش گلوكز خون و كلسترول موثر باشد.
از ديگر خواص درماني گياه شاه‌تره و عصاره آن مي‌توان به بهبود اختلالات كبدي اشاره كرد. بررسي‌هاي چندين مطالعه نشان مي‌دهد تركيب‌هاي موجود در شاه‌تره از آسيب رساندن به كبد جلوگيري مي‌كند.
شاه‌تره مانع عفونت بدن مي‌شود.
شاه‌تره با افزايش تعريق بدن به كاهش تب كمك مي‌كند.
اين گياه كه خاصيت آنتي‌هيستاميني دارد كاهش‌دهنده تپش قلب، ضداسپاسم، ضدورم، ادرارآور، آرام‌بخش و پايين آورنده فشارخون بالا نيز مي‌باشد.
در طب عوام به عنوان ادرارآور و مسهل مصرف مي‌شود.
يكي از خواصي كه از نظر علمي براي اين گياه اثبات شده است صفرا آوري آن است، به همين دليل آن را از زمان قديم براي رفع مشكلات صفراوي مصرف مي‌كرده‌اند. البته آلكالوئيد پروتوپين آن مي‌تواند در مواردي باعث كاهش صفرا شود.
روش مصرف
تهيه چاي: به 4-2 گرم از خشك‌شده اين گياه (مخلوط برگ، ساقه و گل) يك ليوان آب جوش افزوده و 15 دقيقه بگذاريد بماند، سپس آن را صاف نموده و گرماگرم قبل از غذا ميل كنيد. مي‌توان روزانه تا سه نوبت اين مقدار را (صبح، ظهر، شب) تكرار كرد. (جمعاً مي‌توان روزانه 12-6 گرم گياه كه معادل حدود سه ليوان محصول صاف شده است را مصرف كرد. )
شاه‌تره گياهي است كه نمونه خشك آن در بازار موجود است و به شكل طبيعي خردشده و ريز است، لذا مي‌توان مستقيماً آب جوش را روي آن ريخت و نوشيدني تهيه كرد.
توصيه مي‌شود دم كرده شاه‌تره را گرم بنوشيد، زيرا با سرد شدن محلول بعضي از مواد موجود در آن رسوب مي‌كند (اين موضوع در مورد اكثر گياهان صادق نيست و مي‌توان محلول تهيه‌شده از آنها را سرد هم مصرف كرد. )
در بسياري از موارد عرق شاه‌تره مورد استفاده است، درحالي كه بسياري از خواص موجود در اين گياه با توجه به روش تهيه‌اي كه ذكر شد در محلول باقي مي‌ماند؛ بنابراين عرق شاه‌تره برخي از اين خواص را با مقدار مصرف عادي ذكرشده، دارا نيست.
نكات
بايد به خاطر داشته باشيد كه مصرف مقادير زياد عرق شاتره ممكن است باعث لرز، تشنج و حتي مرگ شود.
در مورد مصرف شاه‌تره در طول دوران بارداري و شيردهي اطلاعات متناقضي وجود دارد و بهتر است در اين دوران مصرف نشود.
