این موضوع بستگی دارد که بخواهیم این سند را در کجا تصویب کنیم. تصویب آن در وزارت بهداشت در حال حاضر ممکن است اما ضمانت اجرا ندارد. حال اگر در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی تصویب شود ضمانت اجرای نسبی خواهد داشت که به اراده دولت وقت بستگی دارد
شفاآنلاین>سلامت> وزیر بهداشت درباره سند ملی ایمنی غذا گفت: «آرزو میکنم سند ملی ایمنی غذا تا پایان دولت تصویب شود و اشکالات زیرساختی آن حل شود. البته به گفته رهبری اگر مسائل کشور به اصلی و فرعی تقسیم شود و مسائل اصلی در اولویت دستگاههای اجرایی و قانونگذار قرار گیرد همهچیز سریعتر اتفاق میافتد.»
به گزارش شفاآنلاین، سیدحسن هاشمی در حاشیه همایش روز جهانی غذا درباره زمان تصویب سند ملی ایمنی غذا گفت: «این موضوع بستگی دارد که بخواهیم این سند را در کجا تصویب کنیم. تصویب آن در وزارت بهداشت در حال حاضر ممکن است اما ضمانت اجرا ندارد. حال اگر در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی تصویب شود ضمانت اجرای نسبی خواهد داشت که به اراده دولت وقت بستگی دارد، ولی اگر آن را در مجلس تصویب کنیم یک حکم قانونی تلقی میشود و همه موظف به اجرای آن خواهند شد.»
وی افزود: «به هر نسبتی که میخواهیم سطح راهبردی و کاربردی آن افزایش یابد دردسرش هم بیشتر میشود. ما به دنبال این هستیم که ابتدا این سند را در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و سپس در مجلس تصویب کنیم و فکر میکنم یک فرآیند طولانی در پیش باشد.»
وزیر بهداشت درباره احتمال به نتیجه رسیدن این اقدام تا پایان دولت گفت: «آرزو میکنم در همین دولت اشکالات زیرساختی با لطف خدا و کمک دوستان حل شود. اگر به گفته رهبری مسائل کشور را به اصلی و فرعی تقسیم کنیم و مسائل اصلی در اولویت همه افراد و دستگاههای اجرایی و قانونگذار قرار گیرد همهچیز سریعتر اتفاق میافتد.»
بعید است گرسنگی ریشهکن شود
هاشمی در سخنرانی در همایش هم با اشاره به شعار روز جهانی غذا تلاش برای دسترسی به گرسنگی صفر تا سال ۲۰۳۰ گفت: «ایکاش روزی این شعار محقق شود، اما بعید به نظر میرسد که با این ساختار قدرت در جهان امروز بشر بتواند به چنین افتخاری دست پیدا کند.»
وی افزود: «آمارها (Statistics)نشان میدهند که یکچهارم از کل مواد غذایی که روزانه بهصورت ضایعات هدر میروند برای تامین غذای کل افراد گرسنه جهان کافی است، اما جنگ اقتصادی، بیعدالتی و اسراف نمونههایی از موانع دستیابی به گرسنگی صفر در جهان است.»
هاشمی ادامه داد: «متاسفانه در جامعه ایران هم علیرغم تاکیدات قرآن کریم، دین و بزرگان این مشکل وجود دارد و با اسراف مفرط و زیادهروی در مصرف خوراکیها و آشامیدنیها در جامعه ایرانی مواجه هستیم حتی در برخی ایام و مراسم مذهبی چون اربعین که از مهمترین نمادهای دینی و ملی ما در سطح بینالمللی است هم شاهد این اسراف هستیم و علیرغم اینکه باید شعار اربعین را روزبهروز پرفروغتر کنیم با اسراف مواجهیم.»
وزیر بهداشت با بیان اینکه در دنیایی که مواد غذایی بهاندازه تمام افراد تولید میشود، متاسفانه یکنهم مردم کره زمین در گرسنگی مزمن به سر میبرند، اظهار کرد: «بر اساس گزارش فائو در سال ۲۰۱۶ تعداد افراد در معرض گرسنگی ۳۸ میلیون نفر بود. متاسفانه روند گرسنگی نهتنها نویدبخش نیست بلکه تاثربرانگیز است. هرروز حدود ۸۰۰ میلیون نفر در جهان در معرض گرسنگی و مشکل تهیه غذای سالم هستند. همچنین بیش از نیمی از این افراد در کشورهای درگیر با جنگ زندگی میکنند.»
۶۰ درصد از گرسنگان جهان زن هستند
هاشمی با بیان اینکه ۶۰ درصد از گرسنگان جهان را زنان تشکیل میدهند، گفت: «حدود ۴۵ درصد از مرگ نوزادان مرتبط با سوءتغذیه است و بازماندگی از رشد همچنان برخی از کودکان زیر پنج سال را تحت تاثیر قرار میدهد. متاسفانه اغلب کشورهای دارای اقتصاد بزرگ بیش از توجه به این موارد در فکر مسائل اقتصادی خود ازجمله فروش سلاح و تجهیزات نظامی هستند. باید توجه کرد که در سال ۲۰۵۰ میلادی بیش از ۶۵ درصد از مردم جهان در شهرها زندگی میکنند بنابراین نیاز به تامین مواد غذایی شهرهای در حال رشد از الزامات سالهای آتی است.»
وزیر بهداشت ادامه داد: «فائو تخمین زده است که بهمنظور تغذیه افراد تا سال ۲۰۵۰ میزان تولیدات کشاورزی باید ۶۰ درصد میزان فعلی افزایش یابد تا هدف جهانی که رسیدن به گرسنگی صفر است، محقق شود. این مهم بدون توسعه مناطق روستایی امکانپذیر نیست. ۸۰ درصد افراد فقیر دنیا در مناطق روستایی زندگی میکنند.»
ناکارآمدی دستگاههای مسئول
وزیر بهداشت با بیان اینکه فقر عامل مهم سوءتغذیه محسوب میشود، گفت: «افرادی که توانایی تامین مواد غذایی را ندارند بیشتر در معرض ابتلا به بیماریها هستند. بر این اساس زندگی سالم در گرو پیشرفت عدالت اجتماعی و اقتصادی است. علیرغم همه اقداماتی که در طول چهار دهه گذشته در حوزه عدالت اجتماعی انجام شده، هنوز گرفتاریهای زیادی در این زمینه داریم و اگر به آمار آسیبهای اجتماعی در کشور توجه کنیم، متوجه ناکارآمدی دستگاههای مسئول عدالت اجتماعی خواهیم شد.»
موازی کاری در حوزه غذا
وزیر بهداشت در بخش دیگری از صحبتهایش تاکید کرد: «آرزو میکنم در ایران موازی کاری دستگاههای اجرایی در حوزه غذا با تشکیل سازمانی که متولی ایمنی غذا باشد، رفع شود. در حال حاضر سازمانهایی مانند غذا و دارو، حفظ نباتات، دامپزشکی، استاندارد، حمایت از تولیدکننده و مصرفکننده، شیلات، گمرک و ... در زمینه ایمنی غذا بدون هماهنگی کامل و تقسیمکار قانونی برای رضای خدا کار میکنند این در حالی است که باید نقشه و ماموریتی جامع برای این کار تعیین کرد و کاری کرد تا متولی غذای ایرانیها از امکانات و اختیارات لازم برخوردار باشد و بتوانیم قانون را در این حوزه بازنویسی کنیم.»
وی افزود: «من شاهدم در طول ۳۰ سال گذشته هر زمان صحبت از بازنگری قانون است همه میترسند که قانون به مجلس رود و هر آنچه را که دارند از دست بدهند. این هم یک گرفتاری است که باید با هماهنگی با مجلس حل شود. قانون باید در زمینههای مختلف اعم از غذاهای با منشا حیوانی، محصولات ارگانیک، افزودنیها، آلایندهها، بقایای آفتکشها، آمادهسازی و ثبت اقلام پرخطر و ... در راستای حمایت از مصرفکننده باشد.»
موضوع محصولات(Products) تراریخته سیاسی شد
معاون علمی و فنآوری رئیسجمهوری هم در این مراسم با بیان اینکه درباره بحثهای علمی در حوزه غذا غفلت کردهایم، گفت: «البته در حوزه تشخیص سموم اقدامات خوبی انجام شده است. بهطوریکه در حال حاضر در آزمایشگاههایمان ۲۰۰ سم جدید قابلتشخیص است.»
سورنا ستاری افزود: «یکی از ایدههای خوب در حوزه غذا بحث صنعت حلال بود. باید توجه کرد که گردش مالی جهانی صنعت حلال در سال ۲۰۱۵، ۱۱۷۳ میلیارد دلار بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۱ به ۱۹۱۴ میلیارد دلار برسد که رشد بالایی را نشان میدهد. در حوزه صنعت دارویی حلال نیز گردش مالی از ۷۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۵ به ۱۳۲ میلیارد دلار میرسد و در صنایع آرایشی بهداشتی حلال نیز گردش مالی از ۵۶ میلیارد دلار به ۸۱ میلیارد دلار میرسد که این موضوع ۶.۵ درصد رشد را نشان میدهد.»
وی با بیان اینکه البته در بحث تقلبات غذایی مشکلاتی داریم که باید بهطورجدی روی آن کار کنیم، گفت: «معاونت علمی ریاست جمهوری آمادگی دارد تا همانطور که در حوزه دارو کمک کردیم، در حوزه غذا نیز کمک کنیم. باید توجه کرد که طی سه ماه گذشته در حوزه دارو ۶۵ داروی جدید را قرارداد بستهایم که حداکثر تا دو سال آینده وارد بازار شوند. همچنین هشت واکسن جدید هم داریم.»
ستاری ضمن گلایه از سیاسی کردن برخی موضوعات علمی، گفت: «متاسفانه برخی از مسائل علمی را سیاسی کردهایم. بهعنوانمثال اتفاقی که در حوزه محصولات تراریخته میافتد، سیاسی است. وقتی سیاسیون را به حوزه علم میکشانیم، هرکسی برای خودش چیزی میگوید. باید توجه کرد که این حوزه زمینبازی ماست و درحالتوسعه است. با سیاسی کردن موضوعات علمی جو عمومی جامعه را هم خراب میکنیم؛ بنابراین مسائل سیاسی نباید وارد مسائل علمی شوند. وقتی مسائل علمی را با حاشیههای سیاسی مخلوط میکنیم، باید انتظار ایجاد مشکل را داشته باشیم.»
ستاری خطاب به سازمان غذا و دارو گفت: «در شرایط تحریم ما به کمک شما نیاز داریم. انتظار داریم که در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی و غذا بهعنوان اولویت سازمان غذا و دارو نگاه شود. درعینحال آزمایشهایی که باید در این سازمان انجام شود، زودتر اتفاق بیفتد.»
ضرورت تقویت تولید مواد غذایی داخلی
رئیس سازمان غذا و دارو هم در این مراسم با بیان اینکه هر سال در تمام دنیا روزی را بهعنوان روز جهانی غذا نامگذاری کردهاند که هدف اولش مقابله با گرسنگی است، گفت: «یکی دیگر از اهداف این روز جلبتوجه جهان به این موضوع است که عدهای از همنوعانمان به دلیل ضعف و گرسنگی جانشان را از دست داده و دچار آسیب شدهاند البته خدا را شاکریم که در کشوری زندگی میکنیم که از نعمات و منابع غنی سرشار و محصولات کشاورزیاش دارای تنوع است و توانمندی بسیاری در جامعه وجود دارد بهطوریکه نمیتوان گفت کسی در کشور جانش را به دلیل گرسنگی از دست میدهد.»
اصغری افزود: «درعینحال مشکل جوامعی مانند ایران که از نعمت غذا برخوردار است بحث کیفیت و الگوی مصرف غذاست. متاسفانه روزبهروز چاقی و بیماریهای مرتبط با آن مانند سکتههای قلبی، فشارخون و سایر بیماریهای غیر واگیر بیشتر میشود که نهتنها نوعی رنج انسانی است بلکه هزینههای سرسامآوری را به نظام سلامت کشور تحمیل میکند.»
اصغری با بیان اینکه عمده مشکل ما نحوه مصرف غذا و سبد غذایی مردم است، اظهار کرد: «با کمک آموزشوپرورش باید این مشکل رفع شود تا از مصرف غذاهای پرچرب و پرنمک پرهیز و میوه و سبزیجات و غلات را استفاده کنند. حتی میتوان تا ۴۰ درصد با تغییر سبک زندگی از بروز سرطانها پیشگیری شود.»
وی با اشاره به ادامه همکاری صنایع غذایی برای کاهش قند، چربی و نمک در محصولات غذایی گفت: «نظارت روی محصولات تراریخته، سموم دفع آفات و غیره ادامه مییابد. درعینحال قرار است سند ایمنی غذا با همکاری دستگاههای مرتبط نهایی شود و امیدواریم شاهد تحولی در این حوزه باشیم تا بتوانیم به ارتقای سلامت جامعه کمک کنیم.»
اصغری با اشاره به شرایط تحریم اظهار کرد: «در شرایط تحریم باید متفاوت با شرایط عادی عمل کنیم و همه کمک کنند که هیچ خط تولیدی متوقف نشود؛ بنابراین در شرایطی که بیشتر به تولیدات داخلی نیاز داریم باید تولید تقویت شود؛ و قفسههای فروشگاهها از محصولات تولید داخل پر شوند. همانطور که میبینید ابزار جنگ روانی دشمن این است که هرازگاهی میگوید فلان محصول موجود نیست بنابراین باید کمک کنید تا تحریمی که دشمن به آن امید بسته موثر نیفتد و با آن مقابله کنیم.»
تدوین سند ملی ایمنی غذا
مدیرکل فرآوردههای خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو هم در این مراسم از تدوین سند ملی ایمنی غذا در کشور خبر داد و گفت: «قدم اول در تضمین امنیت غذایی وجود سیستمی کارا و موثر برای کنترل ایمنی غذا در سراسر کشور است.»
وحید مفید گفت: «امروزه به دلایل مختلفی مانند افزایش جمعیت، صنعتی شدن کشاورزی، گسترش تجارت غذا و ... با وجوه مختلفی در این حوزه مواجهیم. امروزه بحث غذا فقط مربوط به رفع گرسنگی نیست بلکه تامین غذای متنوع و سودمند نیز حائز اهمیت است. متاسفانه تغییر الگوی مصرف غذا کشور ما را با چالشهایی مانند افزایش نرخ چاقی، سوءتغذیه در برخی ریزمغذیها و ... مواجه کرده است که اگر راهکاری برای آن پیدا نکنیم کشور با هزینههای زیادی برای درمان بیماریها مواجه میشود.»
وی با تاکید بر لزوم توجه به بحث امنیت غذایی بهویژه در مورد ریزمغذیها گفت: «در حال حاضر در ۳۰ درصد مردم کمخونی در ۷۰ درصد کمبود ویتامین B و در نیمی از زنان کشور فقر آهن دیده میشود؛ بنابراین باید غنیسازی مواد غذایی با این ریزمغذیها را جدی بگیریم. در همین جهت در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی موضوعاتی مصوب شده و با همکاری ارگانهای ذیربط در حال اجراست.»
مفید با بیان اینکه در بحث ایمنی مواد غذایی نگرش ایمنی از مزرعه تا سفره وجود دارد، اظهار کرد: «ضعف در ایمنی مواد غذایی و بروز عوامل خطرزا میتواند باعث گسترش بیماریهای مرتبط با غذا و صرف هزینههای گزاف برای دارو و درمان و صدمات جانی جبرانناپذیری شود.»
مدیرکل مواد خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو گفت: «از ۱۲۰ میلیون تن غذایی که در کشور تولید میشود فقط ۳۰ میلیون تن آن بهصورت ثبت شده تحت نظارت ارگانهای مختلف نظارتی قرار میگیرند و این نشاندهنده لزوم افزایش نظارت بر فرآیند تولید غذا از مزرعه تا سفره است.»سپید