خلیج فارس در اسناد تاریخی هند

وی افزود: از قدیم خلیج فارس برای هندی ها شناخته شده بوده و راه ادویه دریایی از سواحل هند به انتهای خلیج فارس منتهی می شده است .

این پژوهشگر ایرانی اظهار داشت: خلیج فارس برای هند در 500 سال گذشته اهمیت زیادی پیدا کرده و در سال های اخیر نیز بزرگترین شرکاری تجاری هند کشورهای حاشیه خلیج فارس بوده اند و هندی های زیادی نیز در کشورهای این منطقه ساکن شده و سالانه حدود 50 میلیارد دلار پول به کشورشان وارد می کنند.

وی افزود: در آرشیو ملی هند نقشه هایی از قرن های 17 تا 20 وجود دارد که به صورت دستی و خطی هستند و توسط کارشناسان خارجی از جمله انگلیس ها ترسیم شده اند.

وی گفت: یکی از این نقشه ها، نقشه جهان از ادریسی جغرافی دان مسلمان قرن دوازده میلادی است که یک انگلیسی نیز آن را از روی نسخه اصلی عربی درکتابخانه بودلیان روی کاغذ معمولی ترسیم کرده که در آرشیو هند نگهداری می شود و نام خلیج فارس از روی نسخه اصلی به ˈگلف پرسی ˈ ترجمه شده است.

دکتر عجم در ادامه گفت: تعداد اینگونه نقشه ها در هند فراوان است اما نقشه ترسیم شده بر دیوار کتابخانه بزرگترین کاخ جهان که در هند است یعنی ˈراشتراپاتیˈ قابل توجه است.

این نقشه در سال 1933 کشیده شده و در سالن مطالعات این کتابخانه قلمرو بریتانیای کبیر دور تا دور نقشه ترسیم شده که دریای مکران و خلیج فارس و دریای مدیترانه در آن جایگاه ویژه دارد.

وی همچنین گفت: مجموعه ساختمان های کاخ راشتراپاتی و ساختمان های اداری اطراف آن بزرگترین مجموعه دولتی در قرن 20 بوده و این مجموعه بزرگ در سال 1911 شروع و 1926به اتمام رسیده است یعنی زمانی که ملکه بریتانیا باور داشت که ˈ خورشید در امپراتوری بریتانیا غروب نمی کندˈ.

این کاخ عظیم و تالار آشوکا از تمام کاخ های انگلستان بزرگتر است. تالار آشوکا دارای مجموعه ای از نقاشی ها و اشعار و هنر بی نظیر فارسی و ایرانی است که نشان از قدرت و نفوذ فرهنگ ایرانی در جهان به خصوص در شبه قاره هند دارد.

در سراسر سقف این تالار اشعار فارسی از خمسه نظامی و خیام نقاشی شده است.

18 سال پس از افتتاح تالار آشوکا دولت انگلیس ناچار از پذیرش استقلال هند شد.

دیوار نقاشی های فارسی تالار آشوکا از روی کتاب مصور خمسه نظامی اهدایی فتحعلی شاه قاجار ترسیم شده است.

قدیمی ترین نام جغرافیایی که برای دریای جنوب ایران بکار رفته دریای پارس و خلیج فارس است.

نام خلیج فارس را قبل از هخامنشیان و قبل از هکاتایوس- میلتوس- اِراتُستِنِس و نئارخوس فردی بنام هسیود Hesiod (سده هشتم یا هفتم ق م) در سرودهای تبار خدایان ˈفاسیسˈ بکار برده است. لذا این نام یک قدمت 2700 ساله داشته و تقریبا از 2400 سال کاربرد مستمر بلامعارض در تمام دنیا داشته است.

به گفته دکتر عجم البته در منابع بسیار کهن تر اشاره هایی مبهم به دریاهایی با نامهای فراگیر و افسانه گونه وجود دارد که بعضی جغرافی دانان منظور از آن عبارت ها را خلیج فارس دانسته اند اما در واقع در خصوص درستی نسبت دادن آن نام ها به خلیج فارس با توجه به کلی بودن و مبهم بودن آنها قابل انطباق و راستی آزمایی نیست.

از جمله این نام ها می توان به دریای آفتاب تابان در افسانه های سومری،دریای وُئوروکش ( فراخ کرت) در اوستا و دریای بالا و پایین و دریای تلخ در افسانه های آشوری و کلدانی اشاره نمود که جغرافی دانان آنها را پدیده دقیق جغرافیایی و قابل انطباق با زمین نمی دانند. مثلا دریای تلخ می تواند اشاره به بحر المیت و یا دریاچه ارومیه و یا خزر باشد. بنابراین کهن ترین نام که بدون هیچ تردیدی مشخصات جغرافیایی دریای جنوب ایران را توصیف می کند همان دریای پارس است.

پژوهشگر ایرانی تاکید کرد، نام جغرافیایی خلیج فارس و معادل های آن همواره در طول تاریخ از نام های کشور ایران گرفته شده و از 2500 سال قبل اروپاییان، تمام سرزمین پهناور حوزه تمدنی ایران را ˈپرشیاˈ (فارس) نامیده اند.

عرب ها و ترک ها هم این سرزمین را بلاد فارس و یا مملکت فارس و یا کشور عجم و مملکت ایران می نامیده اند و همین عبارت هارا هم برای توصیف دریای پارس بکار برده اند بنابراین واژه ˈ فارسˈ در عبارت خلیج فارس به هیچ عنوان مفهوم قومی و نژادی ندارد، بلکه یک مفهوم جغرافیایی است.

این نام و معادل های آن بیشتر از دو هزار سال بطور مستمر در همه زبان های دنیا بکار رفته بخصوص در زبان عربی.

دکتر عجم با اشاره به اینکه خود نویسندگان بزرگ عرب در خصوص حقانیت و کاربرد مستمر نام خلیج فارس اعتراف دارند، گفت:حتی مورخان و بزرگانی مانند پروفسور عبدالهادی التازی، احمد الصراف، محمد عابد الجابری، عبدا... بن کران (نخست وزیر قبلی مراکش)، عبدالمنعم سعید، عبدالخالق الجنبی و تنی چند از نویسندگان مشهور عرب و چند تن از رهبران دینی از جمله قرضاوی در این خصوص مقاله و اظهار نظر دارند و اذعان کرده اند که در هیچ مکتوب عربی تا دوره ناصر واژه خلیج عربی بکار نرفته است.

این اعتراف ها به این معنی است که تمام کتاب های عربی تا سال 1960 یا 1340 نام خلیج فارس را درست بکار برده اند.

تا سال 1338 هیچ مکتوب عربی وجود ندارد که خلیج عربی بکار برده باشد. اولین بار در دوره جمال عبدالناصر واژه جدید در مکتوب عربی رایج شد. نه تنها مکتوب و اسناد عادی در زبان عربی بحر فارس و خلیج فارس را یگانه نام برای این پهنه آبی بکار برده اند بلکه حدود 300 کتاب فاخر عربی اسلامی و همه تفسیرهای قرآنی بنوعی بحر فارس را در معنی و مفهوم واژگانی مانند مجمع البحرین و مرج البحرین و بحر بکار برده اند.

به گفته دکتر عجم بیش تر از 70 نفراز مفسران مشهور قرآن به عبارت ˈ بحر فارس ˈ اشاره کرده اند و حتی بعضی موقعیت جغرافیایی آن را مفصلا توضیح داده اند علاوه بر آن احادیث محکمی از پیامبر (ص) وجود دارد که آن حضرت بحر فارس را بکار برده اند.

دکتر عجم در ادامه این گفت وگو درباره نام گذاری روز ملی خلیج فارس گفت: در واقع ثبت روز ملی خلیج فارس یک روند چند ساله داشت و ناگهانی انجام نشده است.

وی افزود: من به عنوان فردی که از ابتدا در جریان امر قرار داشتم و عضو کمیته یکسان سازی نام های جغرافیایی و کمیته خلیج فارس بودم باید بگویم با هجوم بی سابقه رسانه های عربی که همراه با جنگ نرم شبکه های ماهواره ای همراه بود، تحریف نام خلیج فارس شروع شد و تداوم این روند باعث حساس شدن مردم جهان از جمله ملت ایران شد.

وی با اشاره به اینکه عواقب تحریف و جعل گسترده نام خلیج فارس و راهکارها و ضرورت مقابله با آن به گوش مسوولان و نهادهای فرهنگی رسانده شد ، افزود:در دومین ˈهمایش ژئوماتیکˈ درسازمان نقشه برداری ایران در اردیبهشت 1382راهکارها مجددا در مقاله اسامی جغرافیایی باستانی میراث بشریت با محوریت نام خلیج فارس و چالشهای فرا روی آن ارایه گردید.

این پژوهشگر مسایل تاریخی و سیاسی اظهار داشت: اردیبهشت 83 نخستین سمینار کارتوگرافی خلیج فارس در دانشگاه تهران برگزار شد و سپس گزارش های توجیهی برای نهادهای تصمیم گیر ارسال گردید و در جلسات کارشناسان و مدیران کمیته یکسان سازی نام های جغرافیایی و کمیته حقوقی خلیج فارس ابعاد مثبت و منفی طرح ها و راهکارها مورد بررسی قرار گرفت.

وی افزود: وقتی موج اعتراض مردمی در آبان و آذر 1383 در اعتراض به نشنال جغرافی روی داد شرایط عینی و ذهنی برای پذیرش راهکارها و پیشنهاد روز ملی خلیج فارس فراهم شد.

وی اظهارداشت: گزارش های توجیهی در این خصوص مورد تصویب و تاییدنمایندگان نهادها و ارگانهای عضو کمیته قرار گرفت و برای مقام های تصمیم گیر به همراه خلاصه گردش کار و سوابق قبلی ارسال شد که پس از تایید نهایی برای اجرا به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع شد و در آنجا نیز با حضور رییس جمهور وقت در تیرماه 84 تصویب و برای اجرا ابلاغ شد.

وی در ادامه تصریح کرد: نام خلیج فارس میراثی فرهنگی برای همه ملت ها بخصوص مسلمانان است و این نام برای ایرانیان افتخار و میراث فرهنگی مضاعفی است، این روز را باید همانند سایر روزهای ملی در هر جا که هستیم برای پاسداری از هویت تاریخی و فرهنگی کشورمان گرامی بداریم .