افزایش نرخ ارز در بازار پول کشور و رکوردزنی دلار طی هفته گذشته در صدر خبرهای اقتصادی کشور بود
شفا آنلاین>بیمه و بانک>نرخ ارز در روزهای اخیر نوسان شدید‌تری نسبت به گذشته داشت ؛ روزنامه های اقتصادی به آسیب شناسی این موضوع پرداخته و با تحلیل تاثیر این نوسانات بر اقتصاد کشور، راهکارهایی را برای بهبود این شرایط و مدیریت بازار ارز ارائه کردند.
به گزارش شفا آنلاین، افزایش نرخ ارز در بازار پول کشور و رکوردزنی دلار طی هفته گذشته در صدر خبرهای اقتصادی کشور بود. بر این اساس روزنامه های اقتصادی هفته گذشته با توجه به اهمیت موضوع، دلایل افزایش قیمت ارز و دلار(Dollar)، آسییب شناسی و تبعات آن بر اقتصاد کشور را مورد تحلیل قرار دادند.
نوسان دلار
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «نوسان ارزی، سرگیجه بورسی» نوشت: فضای هیجانی معامله‌گران ارزی که عموما با تغییر سریع قیمتها همراه است منجر به جهش 95 تومانی نرخ دلار و رسیدن آن به سطح 4640 تومان شد.
سیگنال‌های تکنیکال، تقاضای محافظه‌کارانه، ورود سفته‌بازان و جاماندگان از مسیر صعودی دلار، موجب افزایش جریان ورود نقدینگی(Liquidity) به این بازار شده است. همزمان جوسازی‌هایی مبنی‌بر عدم کنترل بازارساز بر قیمتها انجام می‌شود که در کنار کاهش تمایل به عرضه، هیجان منفی بازار ارز را تشدید کرده است. در سوی دیگر، سهامداران با سردرگمی فشار فروش را افزایش داده و افت 596 واحدی شاخص بورس را سبب شدند.
تلاطم نرخ ارز منجر به‌نوعی نگرانی میان بورسی‌ها ناشی از عوامل غیراقتصادی شده است. این در حالی است که حقوقی‌ها و سهامداران ریسک‌پذیر با توجه به حمایت شرایط بنیادی، افت قیمتها را فرصتی برای خرید ارزیابی کرده‌اند. مساله‌ای که کاهش قیمت سهام را محدود کرد.
«جهان صنعت» دیگر روزنامه اقتصادی در گزارشی با عنوان «دست دولت در جیب مردم» نوشت: بازار سیاه ارز داغ‌ترین روزهای عمر خود را تجربه می‌کند، نرخ‌ها به صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند، مردم پشت در صرافی‌ها صف کشیده‌اند، اما ارزی برای عرضه وجود ندارد و صف‌های طویل پشت درهای بسته قفل شده است.
به نوشته این روزنامه، صرافی‌ها با کمبود منابع ارزی مواجه شده‌اند و تاب افزایش نرخ‌ها را ندارند. حضور مردم پشت درهای بسته اما هر روز بیشتر می‌شود. اما آنچه در این خصوص عجیب به نظر می‌رسد این است که مقامات واکنش خاصی به این افزایش‌ها نشان نمی‌دهند و تنها به اظهارات بی‌اساسی در این خصوص بسنده می‌کنند که همین مهم خود به التهابات بیشتری در بازار دامن می‌زند. در این مدت بارها رییس کل بانک مرکزی(central bank) اعلام کرده این افزایش نرخ‌ها طبیعی است و به زودی نرخ‌ها در بازار کاهشی می‌شود اما آنچه در واقعیت بازار مشاهده می‌شود با آنچه آقای رییس کل بیان می‌کند تطابقی ندارد.
اثرات نوسان قیمت ارز بر اقتصاد
بازار ارز پیچیدگی‌های زیادی دارد و تمام زوایای بازار را می‌تواند با خود همراه کند. از جمله اینکه افزایش در نرخ‌های بازار ارز به راحتی می‌تواند به نرخ‌های بالای تورم در کشور دامن بزند و دستاورد چهار‌ساله دولت یازدهم را زیر سوال ببرد؛ در دوران چهار‌ساله اول حسن روحانی، دولت در پی آن بود تا بتواند به هر قیمتی که شده قیمتها را در بازار پایین بکشد و در این خصوص نرخ ارز را نیز توانست در حد ثابتی نگه دارد.
روزنامه جهان صنعت در گزارش خود نوشت: اگر افزایش‌های پلکانی در بازار ارز ادامه‌دار شود می‌تواند رکود را نیز عمیق‌تر کند چرا که بخشی از مواد اولیه مورد نیاز فعالان تولیدی از خارج از کشور تامین می‌شود که با بالا رفتن نرخ ارز باید انتظار این را داشته باشیم که توان مالی فعالان بازار برای ادامه فعالیت‌های تولیدی شان صرفه اقتصادی نداشته باشد. همین باعث می‌شود رکود در بازار عمیق‌تر شده و از رشد اقتصادی مورد انتظار دولت دورتر شویم.
آسیب شناسی بازار ارز
روزنامه دنیای اقتصاد در سرمقاله خود به قلم «علی میرزاخانی» نوشت: جهش دلار در اقتصاد ایران مسبوق به سابقه است؛ اما تکرار آن، نشان می‌دهد که سیاستمداران هیچ درسی از گذشته نیاموخته‌اند. یا شاید هم بتوان گفت آنچه آموخته‌اند آموزه‌های آشفته‌ای است که نمره قبولی برای کارنامه‌شان به ارمغان نخواهد آورد. به‌طور خلاصه می‌توان گفت دو خطا باعث التهاب اخیر در بازار دلار شد که پیامد آن خارج شدن مدیریت بازار از دست سیاست‌گذاران و کنترل آن توسط سفته‌بازان بود.
خطای اول، یک توهم تکراری درباره نحوه تعیین نرخ دلار است که قبلا هم راجع به آن هشدار داده شده بود. تعیین نرخ ارز در یک کشور دارای تورم بالا، فرمولی متفاوت از تعیین نرخ ارز در کشوری با تورم حول‌و‌حوش تورم جهانی دارد. تورم در ایران به‌رغم اینکه طی سال‌های اخیر روندی نزولی داشته است، اما هنوز که هنوز است با نرخ حول‌و‌حوش 10 درصد یکی از بالاترین نرخ‌هاست که از 95 درصد کشورها بیشتر است. ضمن اینکه میانگین تورم در چهار سال گذشته (با نرخ ارز تقریبا ثابت) حدود 18 درصد بوده است.
تنها سیاست ارزی ممکن و صحیح در این وضعیت تورمی، آن است که نرخ ارز را به‌صورت تدریجی متناسب با مابه‌التفاوت تورم داخلی و میانگین جهانی بالا برد تا انرژی تورم در داخل نرخ دلار متراکم نشود وگرنه با تلنگری در هر زمان، این انرژی آزاد شده و باعث جهش نرخ ارز خواهد شد.
سیاستمدارانی که این راه تدریجی را کنار گذاشته و نرخ دلار را حول و حوش رقم خاصی تثبیت می‌کنند ناخواسته، راه بدتر یعنی جهش دلار را انتخاب می‌کنند که البته می‌توان ثابت کرد راه دلخواه تعداد کثیری از ذی‌نفعان اقتصاد ایران است که قبلا به آن پرداخته‌ایم.
به نوشته این روزنامه، اگر اهل سیاست علاقه دارند که نرخ دلار را ثابت نگه دارند راه آن، حراج دلارهای نفتی نیست که علاوه‌بر اتلاف منابع باعث عقب‌نشینی تولید داخلی در برابر سیل واردات می‌شود، بلکه راه عقلایی، خاموش کردن موتور تورم در چاپخانه پول است.
خطای دوم هم یک خطای تکراری است که در اواسط امسال با کاهش دستوری نرخ سود بانکی انجام شد. تثبیت نرخ ارز در شرایط تورمی باعث پرتاب بخشی از تورم به آینده می‌شود؛ چراکه از ظهور تورم در کالاهای وارداتی جلوگیری می‌کند و به تبع آن کالاهای مشابه داخلی هم از امکان تعدیل تورمی محروم شده و تدریجا به نفع کالاهای وارداتی دارای قیمت ثابت (به‌دلیل تثبیت نرخ ارز) از بازار داخلی عقب‌نشینی می‌کنند.
دنیای اقتصاد افزود: میل به مصرف کالاهای وارداتی در این شرایط به دو دلیل افزایش می‌یابد: 1- ثابت ماندن قیمت کالای وارداتی یا به عبارتی کاهش قیمت واقعی این کالاها (به‌دلیل تثبیت نرخ دلار) در شرایط تورمی و افزایش سطح عمومی قیمتها 2- حذف کالاهای مشابه داخلی به‌دلیل کاهش قدرت رقابت‌پذیری ناشی از فشار تورمی که کالاهای وارداتی به‌دلیل تثبیت نرخ ارز از آن مستثنا می‌شوند. همه اینها به معنی حذف موقت بخشی از آثار تورم پمپاژ شده به اقتصاد و جلوگیری از ظهور بخشی از گرانی از طریق تثبیت نرخ دلار و به‌عبارتی «پرتاب بخشی از تورم به آینده» است.
راهکارهای بهبود نوسان قیمت ارز
روزنامه «تجارت» در گزارشی با عنوان «رمزگشایی از آشفتگی بازار دلار» نوشت: بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که شیوه اجرای ساماندهی نرخ ارز کاملا اشتباه بوده و نباید دولت یازدهم و حالا دوازدهم کما فی السابق همان روشی که در دولت های گذشته در مورد نرخ ارز انجام داده‌اند، در پیش می‌گرفت. سرکوبی نرخ ارز حاصلی جز ایجاد رانت و گسترش تصدی دولت بر همه بازار ارز ندارد. این همان روشی است که دولت ها برای جبران کسری بودجه خود همواره به کار می‌گیرند، یعنی عنان بازار ارز را به دست گرفته و براساس نیازهای خود در بازار دخالت می‌کنند.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی یادآور شد: کارشناسان معتقدند برای هیجان‌زدایی از بازار ارز بهتر است در کنار عرضه ارز به سطوح تقاضا توجه بیشتری شود و با مدیریت انتظارات، میزان تقاضا را کاهش داد.
این روزنامه در ادامه نوشت: به گفته کارشناسان، در سطوح فعلی طرف تقاضاست که بیشتر در شکل دادن نوسانات قیمت موثر است و عرضه ارز تنها به‌صورت مقطعی نوسانات را کاهش می‌دهد.
در چنین شرایطی، معامله‌گران بزرگ بازار سعی می‌کنند با جابه‌جایی‌های کانالی قیمت، زمینه را برای ورود تقاضای جدید به بازار فراهم کنند تا سوخت افزایش‌های بیشتر مهیا شود. در واقع، هر گاه قیمت از یک سطح مقاومتی عبور کند، افراد جدیدی به منظور کسب سود وارد بازار می‌شوند.
به گفته فعالان، یکی از مسائلی که میزان تقاضا را بالا برده، بحث انتظارات است. در نتیجه بازارساز باید سعی کند با استفاده همزمان از تغییر سمت انتظارات و عرضه ارز، دامنه تغییرات قیمت دلار را مدیریت کند.
به گزارش شفا آنلاین، افزایش نرخ ارز در بازار پول کشور و رکوردزنی دلار طی هفته گذشته در صدر خبرهای اقتصادی کشور بود. بر این اساس روزنامه های اقتصادی هفته گذشته با توجه به اهمیت موضوع، دلایل افزایش قیمت ارز و دلار(Dollar)، آسییب شناسی و تبعات آن بر اقتصاد کشور را مورد تحلیل قرار دادند.
نوسان دلار
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «نوسان ارزی، سرگیجه بورسی» نوشت: فضای هیجانی معامله‌گران ارزی که عموما با تغییر سریع قیمتها همراه است منجر به جهش 95 تومانی نرخ دلار و رسیدن آن به سطح 4640 تومان شد.
سیگنال‌های تکنیکال، تقاضای محافظه‌کارانه، ورود سفته‌بازان و جاماندگان از مسیر صعودی دلار، موجب افزایش جریان ورود نقدینگی(Liquidity) به این بازار شده است. همزمان جوسازی‌هایی مبنی‌بر عدم کنترل بازارساز بر قیمتها انجام می‌شود که در کنار کاهش تمایل به عرضه، هیجان منفی بازار ارز را تشدید کرده است. در سوی دیگر، سهامداران با سردرگمی فشار فروش را افزایش داده و افت 596 واحدی شاخص بورس را سبب شدند.
تلاطم نرخ ارز منجر به‌نوعی نگرانی میان بورسی‌ها ناشی از عوامل غیراقتصادی شده است. این در حالی است که حقوقی‌ها و سهامداران ریسک‌پذیر با توجه به حمایت شرایط بنیادی، افت قیمتها را فرصتی برای خرید ارزیابی کرده‌اند. مساله‌ای که کاهش قیمت سهام را محدود کرد.
«جهان صنعت» دیگر روزنامه اقتصادی در گزارشی با عنوان «دست دولت در جیب مردم» نوشت: بازار سیاه ارز داغ‌ترین روزهای عمر خود را تجربه می‌کند، نرخ‌ها به صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند، مردم پشت در صرافی‌ها صف کشیده‌اند، اما ارزی برای عرضه وجود ندارد و صف‌های طویل پشت درهای بسته قفل شده است.
به نوشته این روزنامه، صرافی‌ها با کمبود منابع ارزی مواجه شده‌اند و تاب افزایش نرخ‌ها را ندارند. حضور مردم پشت درهای بسته اما هر روز بیشتر می‌شود. اما آنچه در این خصوص عجیب به نظر می‌رسد این است که مقامات واکنش خاصی به این افزایش‌ها نشان نمی‌دهند و تنها به اظهارات بی‌اساسی در این خصوص بسنده می‌کنند که همین مهم خود به التهابات بیشتری در بازار دامن می‌زند. در این مدت بارها رییس کل بانک مرکزی(central bank) اعلام کرده این افزایش نرخ‌ها طبیعی است و به زودی نرخ‌ها در بازار کاهشی می‌شود اما آنچه در واقعیت بازار مشاهده می‌شود با آنچه آقای رییس کل بیان می‌کند تطابقی ندارد.
اثرات نوسان قیمت ارز بر اقتصاد
بازار ارز پیچیدگی‌های زیادی دارد و تمام زوایای بازار را می‌تواند با خود همراه کند. از جمله اینکه افزایش در نرخ‌های بازار ارز به راحتی می‌تواند به نرخ‌های بالای تورم در کشور دامن بزند و دستاورد چهار‌ساله دولت یازدهم را زیر سوال ببرد؛ در دوران چهار‌ساله اول حسن روحانی، دولت در پی آن بود تا بتواند به هر قیمتی که شده قیمتها را در بازار پایین بکشد و در این خصوص نرخ ارز را نیز توانست در حد ثابتی نگه دارد.
روزنامه جهان صنعت در گزارش خود نوشت: اگر افزایش‌های پلکانی در بازار ارز ادامه‌دار شود می‌تواند رکود را نیز عمیق‌تر کند چرا که بخشی از مواد اولیه مورد نیاز فعالان تولیدی از خارج از کشور تامین می‌شود که با بالا رفتن نرخ ارز باید انتظار این را داشته باشیم که توان مالی فعالان بازار برای ادامه فعالیت‌های تولیدی شان صرفه اقتصادی نداشته باشد. همین باعث می‌شود رکود در بازار عمیق‌تر شده و از رشد اقتصادی مورد انتظار دولت دورتر شویم.
آسیب شناسی بازار ارز
روزنامه دنیای اقتصاد در سرمقاله خود به قلم «علی میرزاخانی» نوشت: جهش دلار در اقتصاد ایران مسبوق به سابقه است؛ اما تکرار آن، نشان می‌دهد که سیاستمداران هیچ درسی از گذشته نیاموخته‌اند. یا شاید هم بتوان گفت آنچه آموخته‌اند آموزه‌های آشفته‌ای است که نمره قبولی برای کارنامه‌شان به ارمغان نخواهد آورد. به‌طور خلاصه می‌توان گفت دو خطا باعث التهاب اخیر در بازار دلار شد که پیامد آن خارج شدن مدیریت بازار از دست سیاست‌گذاران و کنترل آن توسط سفته‌بازان بود.
خطای اول، یک توهم تکراری درباره نحوه تعیین نرخ دلار است که قبلا هم راجع به آن هشدار داده شده بود. تعیین نرخ ارز در یک کشور دارای تورم بالا، فرمولی متفاوت از تعیین نرخ ارز در کشوری با تورم حول‌و‌حوش تورم جهانی دارد. تورم در ایران به‌رغم اینکه طی سال‌های اخیر روندی نزولی داشته است، اما هنوز که هنوز است با نرخ حول‌و‌حوش 10 درصد یکی از بالاترین نرخ‌هاست که از 95 درصد کشورها بیشتر است. ضمن اینکه میانگین تورم در چهار سال گذشته (با نرخ ارز تقریبا ثابت) حدود 18 درصد بوده است.
تنها سیاست ارزی ممکن و صحیح در این وضعیت تورمی، آن است که نرخ ارز را به‌صورت تدریجی متناسب با مابه‌التفاوت تورم داخلی و میانگین جهانی بالا برد تا انرژی تورم در داخل نرخ دلار متراکم نشود وگرنه با تلنگری در هر زمان، این انرژی آزاد شده و باعث جهش نرخ ارز خواهد شد.
سیاستمدارانی که این راه تدریجی را کنار گذاشته و نرخ دلار را حول و حوش رقم خاصی تثبیت می‌کنند ناخواسته، راه بدتر یعنی جهش دلار را انتخاب می‌کنند که البته می‌توان ثابت کرد راه دلخواه تعداد کثیری از ذی‌نفعان اقتصاد ایران است که قبلا به آن پرداخته‌ایم.
به نوشته این روزنامه، اگر اهل سیاست علاقه دارند که نرخ دلار را ثابت نگه دارند راه آن، حراج دلارهای نفتی نیست که علاوه‌بر اتلاف منابع باعث عقب‌نشینی تولید داخلی در برابر سیل واردات می‌شود، بلکه راه عقلایی، خاموش کردن موتور تورم در چاپخانه پول است.
خطای دوم هم یک خطای تکراری است که در اواسط امسال با کاهش دستوری نرخ سود بانکی انجام شد. تثبیت نرخ ارز در شرایط تورمی باعث پرتاب بخشی از تورم به آینده می‌شود؛ چراکه از ظهور تورم در کالاهای وارداتی جلوگیری می‌کند و به تبع آن کالاهای مشابه داخلی هم از امکان تعدیل تورمی محروم شده و تدریجا به نفع کالاهای وارداتی دارای قیمت ثابت (به‌دلیل تثبیت نرخ ارز) از بازار داخلی عقب‌نشینی می‌کنند.
دنیای اقتصاد افزود: میل به مصرف کالاهای وارداتی در این شرایط به دو دلیل افزایش می‌یابد: 1- ثابت ماندن قیمت کالای وارداتی یا به عبارتی کاهش قیمت واقعی این کالاها (به‌دلیل تثبیت نرخ دلار) در شرایط تورمی و افزایش سطح عمومی قیمتها 2- حذف کالاهای مشابه داخلی به‌دلیل کاهش قدرت رقابت‌پذیری ناشی از فشار تورمی که کالاهای وارداتی به‌دلیل تثبیت نرخ ارز از آن مستثنا می‌شوند. همه اینها به معنی حذف موقت بخشی از آثار تورم پمپاژ شده به اقتصاد و جلوگیری از ظهور بخشی از گرانی از طریق تثبیت نرخ دلار و به‌عبارتی «پرتاب بخشی از تورم به آینده» است.
راهکارهای بهبود نوسان قیمت ارز
روزنامه «تجارت» در گزارشی با عنوان «رمزگشایی از آشفتگی بازار دلار» نوشت: بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که شیوه اجرای ساماندهی نرخ ارز کاملا اشتباه بوده و نباید دولت یازدهم و حالا دوازدهم کما فی السابق همان روشی که در دولت های گذشته در مورد نرخ ارز انجام داده‌اند، در پیش می‌گرفت. سرکوبی نرخ ارز حاصلی جز ایجاد رانت و گسترش تصدی دولت بر همه بازار ارز ندارد. این همان روشی است که دولت ها برای جبران کسری بودجه خود همواره به کار می‌گیرند، یعنی عنان بازار ارز را به دست گرفته و براساس نیازهای خود در بازار دخالت می‌کنند.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی یادآور شد: کارشناسان معتقدند برای هیجان‌زدایی از بازار ارز بهتر است در کنار عرضه ارز به سطوح تقاضا توجه بیشتری شود و با مدیریت انتظارات، میزان تقاضا را کاهش داد.
این روزنامه در ادامه نوشت: به گفته کارشناسان، در سطوح فعلی طرف تقاضاست که بیشتر در شکل دادن نوسانات قیمت موثر است و عرضه ارز تنها به‌صورت مقطعی نوسانات را کاهش می‌دهد.
در چنین شرایطی، معامله‌گران بزرگ بازار سعی می‌کنند با جابه‌جایی‌های کانالی قیمت، زمینه را برای ورود تقاضای جدید به بازار فراهم کنند تا سوخت افزایش‌های بیشتر مهیا شود. در واقع، هر گاه قیمت از یک سطح مقاومتی عبور کند، افراد جدیدی به منظور کسب سود وارد بازار می‌شوند.
به گفته فعالان، یکی از مسائلی که میزان تقاضا را بالا برده، بحث انتظارات است. در نتیجه بازارساز باید سعی کند با استفاده همزمان از تغییر سمت انتظارات و عرضه ارز، دامنه تغییرات قیمت دلار را مدیریت کند.
نظرشما
آخرین اخبار