سه‌چهارم مرگ کودکان زیر 5 سال به دلیل بیماری‌های قابل ‍پیشگیری با واکسن است

به گزارش شفا آنلاین،  پونا، در نزدیکی بمبئی، شهری بی‌دروپیکر که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های هند جدید در آن بنا شده است: موسسه سرم هند متعلق به میلیاردر هندی، سیروس پوناوالا، بزرگ‌ترین تولیدکننده واکسن جهان از نظر حجمی.

       امپراتوری واکسن‌های تزریقی پوناوالا بخشی از صنایع در حال پیشرفت واکسن‌سازی در هند است که به سازمان جهانی بهداشت، یونیسف، صندوق کودکان ملل متحد، بانک جهانی و نیز 150 کشور جهان محصولات خود را می‌فروشد. عجیب آنکه این غول واکسن‌سازی در کشوری بنا شده که بعد از آفریقای زیرصحرا کمترین پوشش واکسیناسیون را داراست.

       هم‌زمان با گسترش صنایع واکسن‌سازی هند، فاصله بین این دستاورد با ناتوانی در دستیابی به اهداف پایه سلامت عمومی از سوی جریان‌های رسانه‌ای تا حد زیادی نادیده گرفته شده است.

       هند در این زمینه از همسایگان بسیار فقیر خود هم عقب‌تر است. بر اساس آمار 2012 یونیسف میزان ایمن‌سازی کودکان هندی از همه همسایگان در جنوب‌ شرقی آسیا شامل نپال که سرانه تولید ناخالص داخلی آن یک‌سوم هند است نیز کمتر است. فقط در کشورهای بی‌ثباتی مانند افغانستان یا هائیتی وضعیت واکسیناسیون از هند بدتر است.

       وضعیت اقتصادی ماجرای واکسیناسیون بهت‌انگیز است: سازمان جهانی بهداشت با توجه به تعدیل هزینه‌های درمان و بهبود بهره‌وری، ارزش سود سالانه اقتصادی و اجتماعی حاصل از تولید 90 درصد از واکسن‌های پنومونی و روتاویروس، نوعی ویروس مولد اسهال، برای هند را بیش از 9 میلیارد دلار برآورد کرده است.

       یکی از توضیحات برای کمبود واکسیناسیون نبود یا کمبود تقاضای مردم برای ایمن‌سازی است. این موضوع را در پاکستان هم می‌توان مشاهده کرد که طالبان در مناطق تحت نفوذ خود افکار عمومی را نسبت به کمپین‌های واکسیناسیون بدبین کرده بودند. البته عوامل دیگری هم در این بدبینی موثر بوده‌اند: ازجمله اینکه سیا برای شکار اسامه بن‌لادن نوعی کمپین واکسیناسیون قلابی در منطقه به راه انداخت که با مراجعه خانه به خانه و بررسی نمونه‌های DNA توانستند جای بن‌لادن را کشف کنند. هم مخالفان آمریکا و هم کارشناسان اخلاق پزشکی این سوءاستفاده را به چالش کشیدند. در سال 2015، دولت پاکستان با تمسک به همین موضوع، خیریه بین‌المللی «نجات کودکان» را که سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی در برنامه‌های واکسیناسیون کرده بود، از پاکستان بیرون کرد.

       گرفتاری هند اما، مخالفت‌های نظری علیه واکسیناسیون نیست. هرچند یکی از دلایل کمبود تقاضا برای واکسیناسیون را کمبود آموزش مناسب می‌دانند، اما کمپین‌های مثبت به‌تدریج جای خود را پیدا می‌کنند.

       به‌احتمال‌زیاد آنچه امروز درباره سلامت عمومی در هند می‌بینیم حاصل عدم سرمایه‌گذاری کافی دولت در امور سلامت و کمبود سرمایه‌گذاری خارجی در این زمینه است. اگر بدانیم که دولت هند فقط 2/1 درصد از تولید ناخالص داخلی، جی دی پی، خود را به سلامت اختصاص داده است و چین 7/2 و متوسط جهانی 5/6 درصد است آنگاه میزان این سرمایه‌گذاری اندک بیشتر مشخص می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، دولت هند برای هر یک از شهروندان خود در سال 39 دلار هزینه می‌کند.

       با محاسبه همه این عوامل، اقتصاددانان و کارشناسان سلامت عقیده دارند نظام سلامت عمومی هند «بسیار محدود است و کاملا بد کار می‌‌کند.»

       خبر خوب اینکه هر جا در مناطق روستایی که سرمایه‌گذاری کافی در امر سلامت اتفاق افتاده است، نتایج مثبت هم دیده شده‌اند. اکنون، در مناطق روستایی هند مردم به‌آسانی می‌توانند در بیمارستان‌های دولتی مجانی واکسینه شوند.

       باوجود انفجار جمعیت شهری در هند، این تمهیدات در شهرها به سرعت مناطق روستایی گسترش پیدا نکرده است. تحقیقات دانشگاه میشیگان نشان می‌دهد احتمال آنکه یک کودک یک تا 3 ساله شهرنشین هندی واکسینه شود، 80 درصد کمتر از کودک هم‌سن خود در مناطق روستایی است. می‌توان گفت رسانه‌های هندی نیز برای آنکه پاسخی از مسئولان سلامت کشورشان درباره تمهیدات نابرابر واکسیناسیون در مناطق شهری و روستایی بگیرند، کاملا ناموفق عمل کرده‌اند. خبرها به‌ندرت مسائل سلامت را پوشش می‌دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهند در سال 2012، کمتر از 1 درصد از مطالب سردبیری در روزنامه‌های مهم و پرتیراژ هند به موضوع سلامت پرداخته‌اند.

       بااین‌حال، نمی‌توان کتمان کرد که مسئولان هندی کم‌کم به فکر لزوم عملی یکپارچه و هماهنگ افتاده‌اند. مسئولان دولت فعلی این کشور، کمپین جدیدی را با نام ماموریت ایندراهانوش راه‌اندازی کرده‌اند که تصمیم دارد تا سال 2020 پوشش واکسیناسیون علیه 11 بیماری قابل‌پیشگیری با واکسن را به 90 درصد برساند. این بزرگ‌ترین گسترش ایمن‌سازی در تاریخ است.

       امروز، 2 سال بعد از راه‌اندازی کمپین، نگرانی‌های درباره منابع مالی آن بالا گرفته است. در سال 2014، موسسه بین‌المللی گوی نیم میلیارد دلار صرف حمایت از ماموریت ایندراهانوش کرد، اما با افزایش تولید ناخالص داخلی کشور تا سال 2021، گوی دیگر دلیلی برای این حمایت نمی‌بیند. از سویی دیگر، تغییر سبک زندگی که چاقی و دیابت را با خود همراه آورده، بار بیماری‌ها، هم عفونی و هم غیرعفونی را در هند افزایش داده و دردسر «بار مضاعف بیماری» و درنتیجه فشار بر بودجه سلامت را بیشتر کرده است. یکی از راه‌های برون‌رفت هند از مشکلات سلامت افزایش پوشش واکسیناسیون است.
منبع: Newsweek