حضور کودکان در شبکه های اجتماعی، پیش از تولد!

 

بسیاری از افرادی که برای نخستین بار پدر شدن یا مادر شدن را تجربه می کنند، لیستی از وظایف آنلاین را پیش روی خود می بینند تا نام نوزادشان از همان ابتدا در دنیای مجازی ثبت شود و سابقه حضور فرزند در دنیای مجازی با حضور او در دنیای حقیقی برابری کند.

بسیاری از والدین بر این باورند که فرزند آنها از همان ابتدا باید یک سایت اینترنتی شخصی داشته باشد. عکس های او لحظه به لحظه و روز به روز روی شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته شود، یا اعضای خانواده که در شهرها و کشورهای دیگر زندگی می کنند از طریق ابزارها و رسانه های اجتماعی نظیر واتس آپ و تلگرام بتوانند در جریان آخرین جزییات و تغییرات نوزاد قرار بگیرند ولی به راستی چقدر از این اتفاقات برای نوزادی که تازه چشم به جهان گشوده ضرورت دارد؟

شبکه های اجتماعی و والدین

کارشناسان حوزه ابزارهای رسانه ای و والدین بر این باورند که ایمن سازی فضای دیجیتال و افزایش حضور فرزندان در این فضا به یک یاز اولویت های افرادی تبدیل شده است که در هزاره سوم پدر شدن یا مادر شدن را تجربه می کنند. دکتر «یلدا اولدز» از روانشناسان کودک در آمریکا و نویسنده کتاب «مادرهای رسانه ای و پدرهای دیجیتالی» در این باره می گوید: «من چنین رویه ای را همواره مشاهده می کنم.

 

بسیاری از والدین زندگی خانوادگی خود را با فناوری ادغام می کنند و بر این باورند که همه کاربران و اطرافیان باید شاهد شادمانی فرزند آنها باشند. حتی زمانی هم که نوزاد در یک شبکه اجتماعی صفحه اختصاصی ندارد، باز هم عکس های و روی صفحه پدر یا مادر به اشتراک گذاشته می شود. من فکر می کنم این اتفاق به همان اندازه که جذابیت دارد، به همان اندازه هم می تواند خطرناک باشد.»

شرکت ارائه خدمات امنیتی AVG Technologies سال گذشته با انتشار گزارشی اعلام کرد 92 درصد کودکان آمریکایی که سن کمتر از دو سال دارند، در دنیای دیجیتالی به نوعی یک رد از خود بر جا گذاشته اند. بررسی ها همچنین نشان داد طی چند هفته نخست پس از تولد اطلاعات دقیق مربوط به یک سوم این افراد روی شبکه اجتماعی به اشتراک گذاشته می شود و والدین برای بیشتر آنها صفحه اختصاصی راه اندازی می کنند.

این بررسی همچنین نشان داد شش درصد والدین برای فرزندان خود که هنوز به سن دو سالگی نرسیده اند در شبکه های اجتماعی صفحه اختصاصی راه اندازی می کنند، هشت درصد والدین برای همین گروه سنی پست الکترونیکی می سازند و نکته مهم این است که اعداد و ارقام مذکور همچنان در حال افزایش است.

اگر این فرایند هیچ مشکلی را هم به دنبال نداشته باشد باید به این مسئله توجه کرد که راه اندازی صفحه شخصی برای نوزادان و کودکان تصمیمی است که توسط والدین اتخاذ می شود و بر این اساس می توان گفت رضایت یا عدم رضایت کودک هیچ تاثیری روی آن ندارد تا حریم خصوصی او با دیگران به اشتراک گذاشته شود.

در حالت معمول انتشار تصاویر نوزادی که تازه متولد شده است فرایندی عادی به نظر می رسد و ممکن است والدین هرگز به این بخش از ماجرا فکر نکنند که این اتفاق در دراز مدت چه تاثیراتی را می تواند بر جا بگذارد.

«جولیا وانگ» مدیر سایت The Bump در این خصوص گفت: «ما همیشه در مورد عکس هایی که شما به اشتراک می گذارید، دقت و احتیاط فراوانی انجام می دهیم و البته این نکته اهمیت بسیار زیادی دارد تا در بخش تنظیمات شبکه های اجتماعی، محدوده افرادی که قرار است تصاویر ما را مشاهده کنند، مشخص کنیم.»

حقوق دیجیتالی نوزاد

زمانی که دوقلوهای «شریم هردون – براون» دو سال قبل به دنیا آمدند، او برنامه ریزی های فراوانی کرده بود تا تربیت فرزندان خود را به بهترین شکل انجام دهد ولی از نخستین کارهایی که پس از تولد فرزندان انجام داد این بود که دامنه اینترنتی به نام آنها ثبت کرد.

هردون – براون بنیانگذار مرکز پذیرش مشاوره استراتژیک که در سایت اینترنتی خود ارتباط میان والدین و اساتید دانشگاهی را برقرار می کند اظهار داشت: «من فکر می کنم این کار در عصر حاضر به یک عمل بسیار معمول تبدیل شده است ولی باید توجه داشت که می بایست مسئولیت چنین کاری را هم بپذیریم و از به اشتراک گذاری تصاویر و اطلاعات مربوط به فرزندان خود در دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی آگاه باشیم.»

خانواده ها هم اکنون از صفحات اجتماعی برای به اشتراک گذاری عکس های فرزند و اعضای خانواده استفاده می کنند ولی باید به صورت همزمان به این مسئله فکر کرد که حضور آنلاین فرزندان در شبکه های اجتماعی ممکن است بتواند تاثیر مستقیم روی زندگی او بر جا بگذارد و در آینده مشکلاتی را ایجاد کند.

هردون – براون در این خصوص گفت: «من فکر می کنم زمانی که فرزندان بزرگ شدند و متوجه می شوند که بدون اطلاع یک ردپای دیجیتالی از آنها به جا مانده است می توانند با مشکلات جدی مواجه شوند. من معتقدم مشکلات به اشتراک گذاری اطلاعات و تصاویر نوزاد از مزایای آن بیشتر خواهد بود.»

کارشناسان به این نتیجه رسیده اند که در سال های اخیر بسیاری از والدین ترجیح می دهند هم زمان با راه اندازی یک صفحه اختصاصی در شبکه های اجتماعی، یک دامنه اینترنتی به نام فرزند خود ثبت کنند. این اتفاق در حالی صورت می گیرد که روی سایت اینترنتی با شبکه اجتماعی، به صورت گسترده، تصاویر نوزادان به اشتراک گذاشته می شود و آنها برای انتشار حریم خصوصی خود هیچ دخل و تصرفی ندارند.

 

در هر صورت بررسی ها نشان داده است که حضور در شبکه های اجتماعی محبوب ترین روش برای فعالیت آنلاین نوزادان در دنیای مجازی محسوب می شود و با این وجود بیشتر شبکه های اجتماعی در بخش سیاست های اصلی خود اعلام کرده اند که حداقل سن مشترکان آنها باید 12 سال باشد.

 

«آوگوستو تیسلی» مدیر برنامه ریزی موسسه امنیت آنلاین خانواده در واشنگتن بر این باور است که این نوع حضور آنلاین افراد در فضایی که مناسب گروه سنی آنها نیست، می تواند مشکلات فراوانی را به همراه داشته باشد.

با این وجود کارشناسان می گویند که نحوه اثرگذاری حضور اجتماعی آنلاین نوزادان در آینده آنها قابل پیش بینی نیست و این اتفاق می تواند به طرق مختلف برای آنها مزایا و معایبی را به دنبال داشته باشد. در مجموع هیچ کس به درستی نمی داند حضور آنلاین یک نوزاد از ابتدا تا 18 سالگی چطور می تواند دنبال شود و در نهایت چه تاثیراتی می تواند بر جا بگذارد.

نیسلی در این خصوص اظهار داشت: «من فکر می کنم تمام این اتفاقات بستگی به آن دارد که والدین با صفحه شبکه های اجتماعی یا دامنه اینترنتی چه فعالیتی انجام دهند و چگونه آنها را مدیریت کنند. در دوره ای که فرزند آنها هنوز نمی تواند برای خود تصمیم بگیرد و اطلاعات او با همه کاربران به اشتراک گذاشته می شود، این مسئله اهمیت زیادی دارد که برای اشتراک گذاری اطلاعات دقت بیشتری انجام شود.»

یکی دیگر از مسائلی که والدین از ابتدای تولد نوزاد به آن توجه می کنند، در اختیار گرفتن آدرس پست الکترونیکی برای اوست. والدین معمولا حساب کاربری شخصی را با هدف اجتناب از هرگونه مشکل احتمالی با نام فرزند خود در اختیار می گیرند و برای انتخاب رمز عبور آن هم دقت کافی را انجام نمی دهند.

وانگ نیز در این خصوص توضیح داد: «والدین فکر می کنند که تولد نوزادان شان در دنیای حقیقی باید همزمان با تولد نوزاد در دنیای مجازی صورت گیرد. آنها تلاش می کنند فرزند خود را در دنیای مجازی قرنطینه کنند.»

 

اتفاقات هزاره سوم

والدین جوانی که سال 2016 میلادی میانگین سن آنها بین 18 تا 34 سال است بزرگترین گروه افرادی را تشکیل می دهند که تمایل دارند فرزند آنها در شبکه های اجتماعی صفحه اختصاصی داشته باشد.

وانگ در این خصوص گفت: «والدین هزاره سوم حضور پررنگی در شبکه های اجتماعی دارند و بخش اعظم روز خود را در شبکه های اجتماعی می گذرانند. این روند به سبک اصلی زندگی آنها تبدیل شده است. از این رو ترجیح می دهند همین سبک را برای فرزندان خود هم دنبال می کنند.»

مرکز Baby Center گزارش داد بیش از 79 درصد مادران هزاره سوم دست کم روزی یک بار به شبکه اجتماعی مورد علاقه خود سر می زنند و 63 درصد زنان اعلام کردند در دوره بار داری یا زمانی که فرزندشان تازه متولد شده است، هر روز با گوشی هوشمند خود وارد صفحه اختصاصی در شبکه اجتماعی می شوند.

بیشتر مادران و پدران هزاره سوم در فیس بوک و اینستاگرام حساب کاربری دارند و پس از آنکه بچه دار می شوند، بیش از قبل در این پلتفرم ها فعالیت می کنند. به گفته مرکز Baby Center زمانی که زنان هزاره سوم مادر می شوند در 24 درصد موارد بیش از زمانی که هنوز در این موقعیت قرار نگرفته بودند از فیس بوک استفاده می کنند و میزان حضور آنها در اینستاگرام هم 33 درصد افزایش می یابد.

وانگ در ادامه اظهار داشت: «اینستاگرام به طور ویژه برای والدین هزاره سومی ساخته شده است زیرا در این شبکه اجتماعی فقط قرار است مشترکان عکس و تصویر به اشتراک بگذارند و این همان هدفی است که والدین عصر دیجیتال به دنبال آن هستند. شما این روزها مادران زیادی را می بینید که یکی از کاربران پروپاقرص اینستاگرام هستند. آنها دوست دارند هر روز یک عکس جدید روی این شبکه اجتماعی به اشتراک بگذارند و در بیشتر مواقع عکس فرزند خود را منتشر می کنند.»

برای شبکه های اجتماعی نظیر فیس بوک و توییتر فرایند به صورت متفاوت دنبال می شود. در برخی صفحات مشاهده می شود که فقط نام فرزند تازه متولد شده نوشته شده است. در دیگر صفحات، کاربران عکس فرزندان خود را توییت می کنند و گزارش لحظه به لحظه در مورد او می دهند.

 

فیس بوک و توییتر می توانند به صورت متفاوت هواداران بچه را دور هم جمع کنند تا والدین از این اتفاق خوشحال شوند. در مجموع هر کدام از این شبکه های اجتماعی به نوعی برای انتشار اطلاعات کودکان مورد استفاده قرار می گیرند و نکته مهم این است که این فرایند در نهایت می تواند معایب فراوانی به همراه داشته باشد.