شفا آنلاین -منیزیم از جمله املاح معدنی مورد نیاز بدن است که دارای نقش های متفاوتی در سیستم عصبی – عضلانی ، استخوان ها و ... می باشد. کمتر از 30 % جمعیت بزرگسال امریکا منیزیم را در حد توصیه شده (RDA) دریافت می کنند و نزدیک 20% افراد تنها 50% از نیاز روزانه منیزیم برای حفظ سلامت را دریافت می کنند.
خوشبختانه با پاسخ دادن به چند سوال و بررسی برخی علائم می توان متوجه دریافت یا عدم دریافت کافی این ماده مغذی شد. پاسخ مثبت به هر کدام از سوال های زیر می تواند نشان دهنده خطر کمبود دریافت منیزیم باشد.
آیا بطور منظم از نوشیدنی های گازدار استفاده می کنید؟ اکثر نوشیدنی های گازدار حاوی فسفات هستند. این ماده در دستگاه گوارش با منیزیم باند شده و آن را از دسترس بدن خارج می کند. متوسط مصرف نوشیدنی های گازدار امروزه حدود 10 برابر دهه 40 میلادی است. مصرف این مواد غذایی دسترسی به کلسیم را نیز برای بدن محدود می کند.
آیا بطور منظم از انواع شیرینی ، کیک ، دسر ، آبنبات یا سایر غذاهای شیرین استفاده می کنید ؟ غذاهای حاوی قندهای تصفیه شده نه تنها فاقد منیزیم هستند ، بلکه باعث مصرف منیزیم در فرایند هضم و دفع منیزیم از کلیه ها می شوند.
آیا در زندگی خود با استرس زیادی مواجه هستید یا اخیرا مساله پزشکی مهمی مانند یک جراحی داشته اید ؟ هر دو استرس های جسمی و روانی می توانند عامل کمبود منیزیم باشند. از طرف دیگر کمبود منیزیم خود می تواند عامل تشدید واکنش به استرس باشد.
آیا هر روز به مقدار زیاد از قهوه ، چای یا سایر نوشیدنی های کافئینه استفاده می کنید؟ سطوح منیزیم در بدن عمدتا به وسیله کلیه ها کنترل می شود که مقادیر اضافی این مواد و سایر املاح را فیلتره و دفع می کنند. اما کافئین باعث افزایش دفع منیزیم از کلیه ها صرف نظر از وضعیت بدن می شود.
آیا داروهای دیورتیک ، داروهای قلب ، آسم ، قرص های ضد بارداری یا هورمون درمانی مصرف می کنید؟ اثرات برخی داروها بر کاهش سطوح منیزیم بدن به طرق مختلف مانند افزایش دفع نشان داده شده است.
آیا از مکمل های کلسیم فاقد منیزیم استفاده می کنید ؟ مطالعات نشان داده اند هنگامیکه دریافت منیزیم پایین است ، مکمل یاری با کلسیم می تواند کاهش جذب و ذخیره منیزیم در بدن شود. مصرف متناسب این دو ماده مغذی در بهبود وضعیت استخوانی و کاهش خطر بیماری ها اهمیت دارد.
آیا اختلالاتی مانند اضطراب ، زمان های بیش فعالی یا اختلالات خواب دارید ؟ علائم ذکر شده نشانه های عصبی کمبود منیزیم هستند. منیزیم کافی برای حفظ تعادل الکترولیت ها که در عملکرد صحیح سیستم عصبی نقش دارند ، ضروری است. سطوح پایین منیزیم همچنین با تغییرات شخصیت و گاهی افسردگی همراه است.
آیا دچار علائمی مانند اسپاسم های دردناک عضلانی ، فیبرومیالژیا ( سندرمی با دردهای طولانی مدت گسترده در تمام بدن و حساسیت مفاصل ، عضلات ، تاندون ها و سایر بافت های نرم) ، تیک های صورت ، حرکات و انقباضات ناگهانی چشم ها هستید؟ علائم ذکر شده نشانه های عصبی - عضلانی کلاسیک کمبود منیزیم هستند. منیزیم برای انبساط و استراحت عضلات نیاز است و در کمبود آن عضلات دچار یک وضعیت گرفتگی دائم می شوند.
آیا به هیچ یک از سوالات بالا پاسخ مثبت داده اید و همچنین سن شما 55 سال و بالاتر است؟ افراد با سن بالاتر به طور ویژه در معرض خطر کمبود منیزیم هستند. نشان داده شده است در استرس ، پیری و بیماری ها نیاز به منیزیم افزایش می یابد ، درحالیکه بیشتر افراد مسن منیزیم کمتری نسبت به دوران جوانی خویش دریافت می کنند.
نکته ای که باید در نظر داشت این است که تعیین کمبود سطوح منیزیم در بدن با مشکلاتی مواجه است. تخلیه ذخایر این ماده با اختلالات گسترده در متابولیسم بسیاری از عناصر و آنزیم ها همراه است که تشخیص را پیچیده می کند. همچنین به دلیل مکانیسم های تنظیمی خاص سطوح خونی در بسیاری از افراد دچار کمبود نرمال باقی می ماند. بنابراین دریافت کافی و پیشگیری از کمبود این ماده مغذی در اولویت قرار دارد.
دکترسید مهدی شادنوش –متخصص تغذیه بالینی وسرپرست دانشگاه علوم پزشکی سمنان