شفا آنلاین:تلفن همراه که حالا نمیشود زندگی بدون آن را تصور کرد، برای وارد شدن به مدارس اما و اگرهای زیادی دارد. تلفن همراه، همراهی خوب است که در مواقع ضروری، آنجا که ممکن است هیچ کس در دسترس نباشد، به کار میآید. با این حال این همراه خوب، همیشه مطمئن نیست، بویژه اگر در دست کسانی باشد که نمیدانند روی لبه تیز فناوری چطور راه بروند.
به گزارش شفا آنلاین،همان بحث همیشگی بر سر ابزاری مثل چاقوست که هم می شود با آن به کسی زندگی بخشید و دردش را درمان کرد یا آن را تا دسته در شکم کسی فرو برد و جانش را گرفت. تلفن همراه می تواند همراهی خوب باشد، اما وقتی در دست کودک یا نوجوانی قرار می گیرد که هنوز آنقدر بزرگ نشده که سود و زیانش را بشناسد، حکم همان چاقوی کشنده را پیدا می کند که اولین ضربه اش را به شخص استفاده کننده وارد می کند.
همین دیدگاه باعث شده ورود موبایل به همه مدارس کشور ممنوع باشد؛ هرچند با وجود این ممنوعیت، تعداد زیادی از دانش آموزان تلفن همراه در اختیار دارند و فشارهای ناشی از میل به داشتن موبایل، برخی مسئولان را نیز به سمت تجدیدنظر در قانون ممنوعیت ورود تلفن همراه متمایل کرده است.
یک خودکشی، یک نرمش
اتفاقی را که روزهای نخست آذر امسال در یکی از مدارس شیراز رخ داد و به خودکشی یک دانش آموز منجر شد، اگرچه نمی توان به طور مستقیم به اثرات سوء، استفاده از تلفن همراه نسبت داد، اما به هر حال اتفاقی بود که موبایل در آن نقشی محوری داشت. روز حادثه دانش آموز مورد نظر که به علت همراه داشتن موبایل در مدرسه (از سه روز قبل) از سوی مدیر مواخذه شده بود و به همین دلیل نمی توانست در کلاس درس حاضر شود، بدون اطلاع مدرسه را ترک کرد و وقتی به خانه بازگشت، خود را حلق آویز کرد.
این خبر در آذر رسانه ای نشد، اما کم کم در دی، جزئیاتی از آن در رسانه ها انتشار یافت تا مشخص شود سختگیری مدارس کشور در مواجهه با همراه داشتن تلفن همراه تا چه اندازه جدی است. البته پرونده این ماجرا با شکایت خانواده متوفی باز است و هنوز به طور شفاف معلوم نیست چرا مواخذه مدیر مدرسه به خودکشی دانش آموز منجر شده، اما می توان حدس زد وقتی ممنوع بودن ورود موبایل به مدارس کشور قانون دارد و تکلیف مدیران در مواجهه با دانش آموزان مشخص است، مدیران نیز ممکن است از ارعاب و تهدید علیه دانش آموزان خاطی استفاده کنند.
واقعیت این است که آیین نامه اجرایی مدارس با ورود موبایل به محیط های آموزشی کنار نمی آید. طبق این آیین نامه، استفاده از هر وسیله ای که باعث اختلال در آموزش شود (ازجمله تلفن همراه)، همچنین بازی های خاص و وسایل فانتزی ممنوعیت دارد و طبیعی است به محض مشاهده با دانش آموزانی که خلاف آیین نامه رفتار کرده اند، برخورد می شود. البته منظور از برخورد نه تنبیه بدنی و نه توهین و تحقیر است بلکه منظور، ضبط وسایل ممنوع و دعوت از والدین دانش آموز برای حضور در مدرسه و پاسخگویی نسبت به این مساله است.
خودکشی دانش آموز شیرازی، شمایی دیگر از این آیین نامه را رو کرد، طوری که به استناد گفته های اخیر مدیرکل ارزیابی و شکایات آموزش و پرورش می توان اعلام کرد، یک قانون سختگیرانه نیز می تواند بازنگری شود و تا حدی نرمش به خرج دهد.
چندی قبل رحیم میرشاه ولد در گفت وگو با مهر بیان کرد، صدور بخشنامه ممنوعیت ورود موبایل به مدرسه به معنای اجرای آن تا ابد نیست و می توان این قانون را بازنگری کرد تا دانش آموزان در شرایط ویژه امکان همراه داشتن موبایل در مدرسه را داشته باشند. او معتقد است، موبایل می تواند در اختیار دانش آموزان باشد چون برخی از آنها بیماری خاص دارند و اولیا می خواهند در جریان وضع سلامتشان باشند یا این که دانش آموز از سرویس مدارس جا می ماند و لازم است با والدین خود در ارتباط باشد.
میرشاه ولد در عین حال توضیح می دهد، یکی از راه های استفاده از تلفن همراه می تواند این باشد که موبایل به مدرسه وارد شود، اما دانش آموز حق استفاده از آن را در کلاس درس نداشته باشد و در اوقات فراغت زیر نظر مسئولان مدرسه از تلفن همراه استفاده کند. این موضوع گر چه بسادگی بیان می شود، اما در مدارس به این سادگی قابل اجرا نیست و همان طور که این مقام مسئول می گوید در جلسات کارشناسی متعددی که بویژه در یک ماه اخیر برگزار شده، نسخه ای همه پسند و جامع برای این موضوع پیچیده نشده است.
شکی نیست که اگر بار مسئولیت نظارت بر نحوه استفاده از تلفن همراه را به دوش اولیای مدرسه بیندازیم، آنها نه چنین تمایلی دارند، نه چنین توانی، ضمن این که اگر قرار باشد عده ای خاص از تلفن همراه استفاده کنند و بقیه دانش آموزان چنین فرصتی نداشته باشند، فضای تبعیض آمیزی که در مدرسه حاکم می شود، آزاردهنده خواهد شد.
مخالفان و موافقان چه می گویند؟
حرف های موافقان و مخالفان استفاده از تلفن همراه در مدارس هر کدام شنیدنی است. موافقان معتقدند در مواجهه با فناوری نباید فقط نکات منفی را در نظر گرفت و به این علت که می شود با تلفن همراه کارهای نامناسب انجام داد، محاسن آن را نادیده گرفت. این محاسن از نظر موافقان همان نکاتی است که مدیرکل ارزیابی و شکایات آموزش و پرورش نیز به آن اشاره دارد یعنی آن هنگام که دانش آموزی بیمار است و باید به خانواده اش خبر دهد، آن زمان که در موقعیتی نامناسب قرار گرفته و نیاز به کمک دارد و آن هنگام که خانواده ای مایل است از حال و روز فرزندش پس از خروج از مدرسه با خبر شود.
اما مخالفان، اینها را موارد استثنا می دانند و می گویند تعداد دانش آموزان بیمار که حالشان نیاز به رصد مداوم دارد، زیاد نیست و دانش آموزانی که با مشکلی روبه رو می شوند نیز می توانند از اولیای مدرسه کمک بگیرند یا از تلفن های عمومی برای ارتباط با خانواده شان استفاده کنند، ضمن این که تصور خانواده ها نسبت به این که با تلفن همراه می توانند از حال فرزندانشان باخبر شوند لزوما تصور درستی نیست چون دانش آموزان براحتی می توانند درباره موقعیتشان به خانواده ها دروغ بگویند.
مهم ترین موضوعی که مخالفان رویش دست می گذارند و با استناد به آن بر مخالفت خود با تلفن همراه برای دانش آموزان پا می فشارند، این است که موبایل با امکان ارسال پیامک و بلوتوث، موجب رد و بدل شدن پیام ها، عکس ها و فیلم هایی میان دانش آموزان می شود که به نفعشان نیست. منظور همان محتوای غیراخلاقی پیام ها و بلوتوث هاست که در جمع های دوستانه دانش آموزی براحتی دست به دست می شود و تمرکز افراد، همچنین سلامت اخلاقی شان را به خطر می اندازد.
ممنوعیتی به وسعت جهان
در هیچ نقطه ای از دنیا رابطه کودک و نوجوان با فناوری ، رابطه بی قید و شرط نیست. در واقع همان ترس هایی که مخالفان ورود موبایل به مدارس در کشورمان دارند، در کشورهای مختلف دنیا نیز وجود دارد، البته با کمی تفاوت. قوانین ژاپن به کودکان حق استفاده از موبایل را نمی دهد و فقط دانش آموزان دبیرستانی در مواقع لزوم آن هم خارج از کلاس درس می توانند از تلفن همراه استفاده کنند. در آمریکا، انگلیس و استرالیا هم استفاده از موبایل در کلاس درس ممنوع است و در استرالیا اگر معلم متوجه تلفن همراه در دست دانش آموز شود، آن را توقیف می کند. در آمریکا و انگلیس نیز به این علت که دانش آموزان از موبایل برای تقلب در امتحانات استفاده می کردند، همراه داشتن این وسیله در کلاس درس و جلسه امتحان ممنوع شده است. البته این ممنوعیت ها به سفت و سختی ممنوعیت مدارس کشورمان نیست چون مثلا در استرالیا بتازگی در برخی مدارس این حق به دانش آموزان داده شده تا زمان ناهار از موبایل استفاده کنند، همچنین در آمریکا و انگلیس این ممنوعیت سراسری نیست. قوانین هر مدرسه با مشورت مدیر تعیین می شود و اگر مدیر مدرسه تشخیص دهد ظرفیت استفاده از تلفن همراه در مدرسه وجود دارد، موبایل به مدرسه راه می یابد.
خانواده ها مراقب باشند
این که نظارت بر رفتار و عملکرد دانش آموز را بر عهده مدرسه بگذاریم و خانواده را از هر نظارتی مبرا بدانیم اشتباه ترین تصوری است که در میان خانواده های ایرانی رایج است. توان مدارس برای نظارت بر دانش آموزان محدود است چون هم تعداد دانش آموزان زیاد است و هم هر دانش آموز، مخفی کاری های مخصوص خود را دارد و براحتی می تواند دور از چشم مدیر، ناظم یا معلم رفتار دلخواهش را داشته باشد.
موضوع در خانه متفاوت است چون فرزندان در دسترس و تعدادشان نیز محدود است، ضمن این که امکاناتی که در اختیار فرزند است در محیط خانه براحتی قابل رصد شدن است. البته این که فرزند در بیرون خانه یا در جمع دوستانش چه پیام هایی را دریافت می کند و به چه اطلاعاتی دست می یابد تا حدی از حیطه نظارت خانواده ها خارج است، اما اگر پدر و مادر در فرزندپروری موفق باشند و به او یاد بدهند چه چیزهایی به صلاح و چه مواردی و به چه علتی به ضرر اوست، نگرانی از رفتار فرزند در بیرون از خانه تا حد زیادی کم می شود.
این روزها تب استفاده از فناوری های نوین بالاست و کمتر خانواده ای است که به سمت این فناوری ها کشش نداشته باشد. طبیعی است فرزندان این خانواده ها هم تمایلات مشابه دارند و به موبایل که در دسترس ترین فناوری است، گرایش پیدا می کنند. اینجاست که نقش خانواده ها هم پررنگ می شود، هم در بخش آموزش به فرزندان درباره محتوایی که مناسب سن و جایگاه یک دانش آموز است و هم در حوزه نظارت تا فرزندی که وظیفه اصلی اش تمرکز بر درس و علم آموزی است، بیراهه نرود.
جسم در برابر موبایل می شکند
کودکان و نوجوانان حتی بزرگسالان نباید هر صحنه ای را ببینند. تلفن های همراه پیشرفته امروزی همه مرزها را برداشته و هر کسی با هر سنی به این گوشی ها دسترسی داشته باشد، دروازه دنیایی نامحدود به رویش گشوده می شود. آسیب های تربیتی که کارشناسان نسبت به بروز آن بویژه در کودکان و نوجوانان هشدار می دهند از همین ناحیه ناشی می شود چون استفاده از این تکنولوژی سبب می شود افراد مسائلی را تجربه کنند که ممکن است متناسب با سن و میزان رشد عاطفی و شخصیتی شان نباشد.
در کنار نگرانی های تربیتی و هویتی، جسم افراد نیز در برابر امواجی که از تلفن های همراه ساطع می شود آسیب پذیر است که استفاده محتاطانه از این تلفن ها را ضروری می کند. تاکنون پژوهش های گسترده ای در سطح جهان درباره تاثیرات تلفن همراه بر سلامت انسان انجام شده که نتایج آن، همگی از خطرزا بودن تلفن همراه حکایت دارد، بویژه اگر به صورت افراطی از آن استفاده شود.
استفاده درازمدت از تلفن همراه اثر منفی بر گوش ها می گذارد به طوری که حتی مواقعی که از این وسیله استفاده نمی شود، فرد اصوات اضافی را می شنود. این تلفن ها آثار زیانباری بر عملکرد ادراکی مانند حافظه و تمرکز دارند، ضمن این که تاثیر آنها بر دگرگونی در عملکرد هموگلوبین خون نیز تائید شده؛ البته این اثرات بر کودکان و نوجوانان بیشتر است، به طوری که تحقیقات نشان داده افراد کم سن و سال که سیستم عصبی در حال رشد دارند، بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر امواج تلفن همراه قرار می گیرند.
ک/س