عزم جراح جوان ایرانی برای غلبه بر کشنده ترین سرطان ها

 به گزارش شفا آنلاین ،رییس بخش تومورهای مغزی بیمارستان کینگز کالج لندن در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار ایرنا همچنین اعلام کرد که آماده است تجربیات خود را در زمینه درمان سرطان مغز در اختیار متخصصان داخل ایران قرار دهد. تیمی از متخصصان بیمارستان کینگز کالج لندن زیر نظر دکتر اشکان برای نخستین بار در تابستان امسال استفاده آزمایشی از واکسن سرطان مغز را بر روی یک بیمار 62 ساله انگلیسی آغاز کردند. این جراح 45 ساله ایرانی به خبرنگار ایرنا گفت که طی چهار ماه گذشته 10 بیمار دیگر مبتلا به تومور بدخیم مغزی نیز با استفاده از شیوه تزریق واکسن در بیمارستان کینگز کالج لندن تحت درمان قرار گرفته اند. وی که علاوه بر تدریس و تحقیق، در چندین تشکل حرفه ای و تخصصی انگلیس از جمله جامعه پزشکان متخصص و کالج سلطنتی جراحان و متخصصان مغز و اعصاب عضویت دارد، تاکید کرد: این شیوه درمانی مراحل آزمایشی خود را می گذراند و ما قصد داریم طی ماههای آینده این واکسن را بر روی تعداد بیشتری از بیماران آزمایش کنیم. * گلوبلاستوما؛ سرطانی کشنده دکتر اشکان به رغم جوانی در حال حاضر یکی از جراحان حاذق و برجسته جهان در زمینه درمان تومورهای مغزی است و سال های زیادی را صرف تحقیق و پژوهش برای مقابله با این بیماری و افزایش طول عمر مبتلایان به آن کرده است. وی گفت: تحقیقات اخیر من به طور خاص بر روی بیماران مبتلا به تومور حاد و بدخیم مغزی موسوم به ˈگلوبلاستوماˈ (Glioblastoma ) متمرکز بوده است و در ماه سپتامبر 2013 (شهریور – مهر 1392) برای نخستین بار در کل قاره اروپا استفاده آزمایشی از واکسن سرطان مغز را بر روی یک بیمار 62 ساله آغاز کردیم. وی افزود: تومور ˈگلوبلاستوماˈ تومور اولیه مغزی است، به این معنی که منشاء این تومور سرطانی در خود مغز است و در همان جا تولید می شود و رشد می کند. ما حدود 100 نوع تومور مغزی داریم که برخی از آنها از نقاط دیگر بدن ممکن است به مغز برسند مثلا کسانی که به سرطان سینه یا ریه مبتلا می شوند، ممکن است از این طریق هم دچار تومور مغزی بشوند ولی ˈگلوبلاستوماˈ زاده خود مغز است. ˈاین نوع تومور بدترین و بدخیم ترین تومور شناخته شده مغزی به شمار می رود و متاسفانه 40 درصد سرطان های مغزی نیز از این نوع تومور هستند. بیمارانی که دچار این نوع تومور مغزی می شوند با وجود استفاده از همه شیوه های درمانی موجود در قرن 21 نظیر جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی و ... فقط بین 12 تا 18 ماه زنده می مانند. در حالی که افراد مبتلا به سرطان های دیگر مثل سرطان سینه با روش های درمانی موجود می توانند حتی تا 20، 30 سال نیز زندگی کنند.ˈ وی اظهارداشت: یکی از دلایل اصلی سخت بودن درمان تومورهای ˈگلوبلاستوماˈ این است که این تومورها از نظر ژنتیکی در بیماران مختلف بسیار با هم فرق دارند. وقتی شما در ابتدا آزمایش ها، اسکن و ˈآم آر آیˈ بیماران را که نگاه می کنید، همگی یکسان به نظر می رسند ولی وقتی از نظر ژنتیکی بررسی می کنیم می بینیم که هر تومور ˈگلوبلاستوماˈ با تومور شخص بعدی فرق می کند. ˈˈبه همین دلیل شیوه های درمانی مرسوم نظیر جراجی و شیمی درمانی که شیوه هایی عمومی هستند به اصطلاح نمی توانند از پس ویژگی های انحصاری و خاص تومورهای ˈگلوبلاستوماˈ برآیند. بنابراین لازم است که برای بالابردن شانس موفقیت، حتما یک شیوه درمانی اختصاصی و ˈفردی شدهˈ برای درمان هر تومور ˈگلوبلاستوماˈ در نظر گرفته شود که واکسن سرطان مغز از این ویژگی مهم اختصاصی بودن برخوردار است.ˈˈ دکتر اشکان تاکید کرد: به دلیل کشنده بودن تومورهای ˈگلوبلاستوماˈ، ما در تحقیقات و پژوهش های اخیر بیشتر بر روی این نوع خاص از سرطان مغز متمرکز بودیم تا بتوانیم راهی پیدا کنیم که طول عمر بیماران مبتلا به آن را افزایش دهیم. یکی از مهمترین اقدامات درمانی که اخیرا بصورت آزمایشی شروع کردیم استفاده از این واکسن جدید است. این پزشک متخصص ایرانی توضیح داد: ما در این شیوه، واکسن را بطور اختصاصی فقط برای تومور یک فرد خاص تولید می کنیم... در واقع وقتی من در اتاق عمل مریض را جراحی می کنم و تومور را در می آورم بلافاصله در همان جا تیم همراه من پروسه تولید واکسن را از تومور زنده شروع می کنند. یعنی در واقع در بخشی از اتاق عمل آزمایشگاه کوچکی برای شروع پروسه تولید واکسن دایر می شود و متخصصان مربوطه فورا کارهای اولیه را بر روی تومور تازه از مغز خارج شده، آغاز و آنتی ژن ها و پروتئین های تومور را جدا می کنند و سپس در آزمایشگاه های دیگری اقدام به انجام بقیه کارها و از جمله خالص سازی پروتئین ها می کنند. وی افزود: همزمان در بخش دیگری از این پروسه ما مقداری خون هم از بیمار می گیریم و گلبول های سفید آن را جدا می کنیم. نکته مهم در این بخش شناسایی و جداکردن سلول های خاصی از گلبول سفید به نام سلول های ˈدندریتی (Dendritic Cells)ˈ است که وظیفه شان معرفی پروتئین ها و آنتی ژن های خارجی به بقیه سیستم دفاعی بدن است تا آنها را برای عمل کردن علیه سلول های سرطانی تحریک کنند. ˈما گلبول های سفید و سلول های دندریتی جدا شده از خون بیمار را با پروتئین هایی که از تومور مغزی گرفته ایم مخلوط می کنیم تا سلول های دندریتی پروتئین ها و آنتی ژن ها را به خود جذب کنند و پس از خالص سازی مجدد، آن را به عنوان واکسن به مریض تزریق می کنیم.ˈ به گفته دکتر اشکان، این واکسن خاص همانند سایر واکسن ها (به عنوان مثال از طریق بازو) تزریق می شود و سلول های دندریتی موجود در واکسن، پروتئین ها را به سیستم ایمنی بدن معرفی و بقیه گلبول های سفید را تحریک می کنند که علیه تومور مغزی و سلول هایی که در مغز هنوز سرطانی هستند، بجنگند و آنها را نابود کنند. *از نتایج اولیه راضی هستیم دکتر اشکان در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت بیمارانی که برای نخستین بار این واکسن را دریافت کرده اند، گفت: ما اولین بیمار خود را در قالب این طرح آزمایشی در اروپا در ژوئن 2013 (خرداد – تیر 92) در بیمارستان کینگز کالج لندن عمل کردیم و روند تولید واکسن را آغاز نمودیم. این واکسن اختصاصی در ماه سپتامبر (شهریور – مهر) به بیمار تزریق شد و پس از آن نیز 10 نفر دیگر را با همین شیوه تحت درمان قرار داده ایم. وی با ابراز رضایت از نتایج اولیه تزریق واکسن سرطان مغز به این بیماران، افزود: ما هم باید تعداد بیشتری بیمار را تحت درمان قرار دهیم و هم زمان بیشتری را برای بررسی نتایج، صبر کنیم تا بتوانیم یک نظریه قطعی در مورد این شیوه درمانی ارائه کنیم. در حال حاضر این بیماران بطور منظم تحت نظر هستند و واکنش آنان به واکسن و میزان طول عمرشان به دقت بررسی می شود. وی اظهارداشت: تعداد معدودی از این نوع آزمایش پیشتر در آمریکا انجام شده و بررسی های اولیه نشان می دهد که طول عمر بیماران مبتلا به تومور گلوبلاستوما از 12 تا 18 ماه قبلی در برخی موارد حتی به بیش از 36 ماه افزایش یافته است. بنابراین اگر بتوانیم در مرحله اول طول عمر چنین بیمارانی را دو تا سه برابر مدت فعلی بکنیم، دستاورد بزرگی است. این استاد ارشد دانشگاه کینگز کالج لندن و رییس بخش تخصصی تومورهای مغزی بیمارستان این دانشگاه درباره برنامه های خود برای توسعه این شیوه درمانی، گفت: من سعی می کنم این شیوه آزمایشی را به بیمارستان های دیگر انگلیس و همچنین سایر کشورهای اروپایی که امکانات و آمادگی لازم را داشته باشند، توسعه بدهم. وی افزود: البته سختی ها و پیچیدگی های این شیوه جدید درمانی، وقت، انرژی و امکانات و تجهیزات زیادی را می طلبد و به همین دلیل توسعه آن کمی سخت است، چون ضرورت دارد که خودم بتوانم بطور مستقیم بر کارها نظارت کنم. دکتر اشکان گفت: با توجه به حضور خودم در بیمارستان کینگز کالج، افزایش تعداد بیماران تحت درمان در این بیمارستان راحت تر است ولی در هر حال توسعه آن به بیمارستان های دیگر نیز جزو اهداف مان برای آینده است. وی اظهارداشت: در حال حاضر هسته اصلی تیم تخصصی که در این طرح زیر نظر من فعالیت می کنند، حدود 10 نفر هستند که در صورت توسعه کار به سایر بیمارستان ها و یا حتی سایر کشورها، تعداد متخصصان حاضر در این تیم نیز باید افزایش یابد. *برای انتقال تجربیاتم به متخصصان ایرانی آماده ام دکتر اشکان در پاسخ به سوالی در مورد نوع و میزان ارتباطات و تعاملات خود با ایران، گفت: من با وجود اینکه سال ها است در انگلیس هستم ولی هرگز ارتباطم را با داخل ایران قطع نکرده ام. من معمولا سالی یک یا دو بار به ایران می روم و بطور رایگان چندین عمل جراحی از جمله در شهرستان ها و مناطق محروم انجام می دهم و در واقع این را حداقل وظیفه خودم می دانم. وی افزود: در مورد تعداد مبتلایان به تومور «گلوبلاستوما» در ایران اطلاعات و آمار دقیقی ندارم ولی متاسفانه این بیماری در هرنقطه از جهان که باشد، بسیار خطرناک و کشنده است. من با کمال افتخار آمادگی دارم تجربیاتم را در این زمینه در اختیار متخصصان و دانشجویان هموطن خود قرار دهم. وی اظهارداشت: مطمئنا اگر زمینه های لازم توسط مسئولان فراهم شود و هماهنگی لازم به عمل آید، آمادگی دارم به ایران بروم و آموخته ها و تجربیات خود را برای مقابله با این بیماری کشنده در قالب دوره های آموزشی تخصصی ارائه کنم. این استاد دانشگاه تاکید کرد: نه تنها من بلکه تقریبا همه متخصصان ایرانی که در نقاط مختلف جهان زندگی می کنند، به کشور و مردم شان عشق می ورزند و برای کمک به پیشرفت آنها آمادگی دارند. وی گفت: البته تبادلات علمی همیشه دوجانبه است و مطمئنا ما هم می توانیم مطالب زیادی از متخصصان داخل کشور یاد بگیریم. «بطور کلی ایرانی ها ملتی اهل علم و دانش هستند و بر اساس همین ویژگی نیز همیشه تلاش می کنند به آخرین پیشرفت های علمی دنیا از جمله در زمینه پزشکی دسترسی پیدا کنند.» وی افزود: به نظر من با وجود همه محدودیت ها و تحریم ها و کمبود امکانات و تجهیزات، پیشرفت های ایران در زمینه دانش و فناوری و از جمله در علوم پزشکی بسیار خوب بوده است و کم و بیش اطلاع دارم که سمینارها و کنگره های علمی زیادی نیز در ایران برگزار می شود. دکتر اشکان همچنین از برقراری ارتباطات نزدیکتر میان محققان و متخصصان ایرانی در داخل و خارج کشور استقبال و تاکید کرد که این گونه ارتباطات بسیار مهم است و قطعا به سود هر دو طرف خواهد بود... من فکر می کنم که اگر این ارتباطات افزایش یابد و تقویت شود به نفع کشور و همه مردم ایران است. «کیومرث اشکان» متولد 1347 (1968) در منطقه «تهران ویلا» واقع در غرب تهران است که پس از سپری کردن تحصیلات ابتدایی و دبیرستان در ایران، برای ادامه تحصیل به بریتانیا آمد و در دهه 1990 میلادی در رشته پزشکی و بیوشیمی با رتبه ممتاز از دانشگاه ولز در شهر کاردیف فارغ التحصیل شد. وی سپس تحصیلات تخصصی و فوق تخصصی خود را در رشته جراحی مغز و اعصاب و تومورهای سرطانی در چند دانشگاه و بیمارستان تخصصی شهر لندن از جمه بیمارستان ملی مغز و اعصاب و جراحی اعصاب، بیمارستان «همر اسمیت»، بیمارستان سلطنتی «برامپتون» و بیمارستان «کینگز کالج» ادامه داد و موفق به دریافت مدارک و جوایز معتبر متعددی شد. وی طی این سال ها در بیش از 150 سمینار و کنگره علمی بین المللی به عنوان رییس و سخنران شرکت کرده و علاوه بر انجام پروژه های تحقیقاتی مختلف، بیش از 250 مقاله علمی نیز به رشته تحریر درآورده است ایرنا.