کوتاه شدن سایه سياست از سر سلامت پس از8سال

  درباره وضعيت سازمان نظام پزشكي در ابتداي دولت يازدهم بگوييد، با همه اتفاقاتي كه در انتخابات سازمان رخ داد و جو سياسي كه برآن حاكم شد، اين سازمان چه بحراني را پشت سر گذاشت؟  جو سياسي كه در نتيجه انتخابات نظام پزشكي در شهرستان‌هاي كل كشور همراه با انتخابات اعضاي شوراي عالي و مجمع عالي سازمان نظام پزشكي اتفاق افتاده بود، از ارديبهشت ماه سال‌جاري، سازمان نظام پزشكي را در يك فضاي توأم با تعليق و نگراني فرو برده ‌بود. به‌طوري كه سياست‌هاي راهبردي سازمان به دليل نوع رفتار سياسي و توجيه ناپذير باعث شده بود اين سازمان به مجموعه‌اي تبديل شود كه در توقف كامل عملياتي به سر مي‌برد. اما با درايت مدبرانه رئيس جمهور و در يك حركت خردورزانه، ابلاغ مستقيم حكم رياست سازمان نظام پزشكي به دست رئيس جمهور به همه اين وقايع تلخ خاتمه داد. در اين ميان زمينه شكل‌گيري واقعي براي اركان هفت‌گانه نظام پزشكي فراهم شد به‌طوري كه مي‌توان گفت اولين دستاورد بزرگ معنوي كه اين سازمان در اين سه ماهه نخست به آن دست يافت، خروج از فضاي غبارآلود توأم با تعليق فعاليت بود. بنابراين فضاي انفعال و يأسي كه در بين منتخبان جديد نظام پزشكي حاكم بود، از بين رفت و زمينه براي شكل‌گيري و تكوين ساير اركان از جمله شوراي عالي نظام پزشكي كه به عنوان ركن تأثير‌گذار و سياستگذار سازمان به شمار مي‌آيد، فراهم شد.  خوشبختانه به دليل نوع برخورد مدبرانه دولت تدبير و اميد با سناريويي كه اتفاق افتاده بود موجي از نشاط در بين منتخبان جديد سازمان در سراسر كشور اتفاق افتاد. در جريان فرآيند‌هاي انتخاباتي در قالب 198 هيأت مديره 2هزار و 380 نفر از جامعه پزشكي به عنوان منتخبان جديد، دور جديد فعاليت سازمان نظام پزشكي را از سر گرفتند. بنابراين از مهمترين دستاورد‌هاي 100 روزه اين سازمان از حركت بجا و مدبرانه دولت يازدهم مي‌توان نام برد.  بعد از گذر از اين التهاب در نخستين قدم سازمان نظام پزشكي نياز به چه تغييراتي و در چه بخش‌هايي داشت؟  بعد از شكل‌گيري اركان سازمان نظام پزشكي، به نظر مي‌رسيد آنچه بيش از گذشته نياز به تغيير و تحول داشت، رفتار سازنده و متعامل براي ايجاد فضاي مناسب با دستگاه‌هاي حاكميتي بود. اعضاي شوراي عالي و معاونان سازمان، خدمت مقام معظم رهبري رسيدند و ضمن تبيين برنامه‌هاي 4 سال آينده و ترسيم نقشه راه آتي سازمان نظام پزشكي، از رهنمود‌هاي معظم له در زمينه سلامت، مطالبات عمومي از جامعه پزشكي و ايجاد فرآيندهاي مبتني بر كرامت جامعه پزشكي برخوردار شدند به‌طوري كه مجموعه بيانات ايشان در قالب پروتكل‌هاي اجرايي سازمان درحال تدوين است.  همچنين در جهت تحقق اين هدف اساسي و با توجه به اين‌كه در پايان خرداد سال‌جاري بحث سياست‌هاي كلان سلامت به تصويب مجمع تشخيص مصلحت نظام رسيده بود، فرصت غنيمت بود تا در سايه همزماني اين رخداد خجسته فرابخشي و تحقق سند بالا دستي در مجموعه نظام سلامت نشستي را با رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام داشته باشيم كه اين نشست باب جديدي را از تعامل سازمان با مقامات ارشد كشور باز كرد. ما بر اين اعتقاد هستيم كه اين سلسله ملاقات‌ها با مقامات ارشد نظام كمك خواهد كرد تا سازمان در دوره جديد برنامه‌هاي خود را با مسئولان ارشد كشور تبيين كرده و از ظرفيت‌هاي موجود در كشور استفاده بهينه كند.  در ابتداي استقرار وزير بهداشت يك اتفاق خوشايند رخ داد، اين اتفاق چيزي نبود جز واگذاري بخشي از اختيارات وزارت بهداشت به سازمان نظام پزشكي، در اين ارتباط چه اقداماتي صورت گرفت؟  بي ترديد به دليل نگاه بلندي كه در وزارت بهداشت وجود دارد و قول مساعدي كه وزير بهداشت دادند قرار شد بخشي از اختيارات اين وزارتخانه به سازمان نظام پزشكي واگذار شود. براين اساس از ابتداي مطرح شدن اين موضوع، كار بسيار فشرده و شبانه روزي در اين زمينه در سازمان آغاز شد. جلساتي با رئيس سازمان غذا و دارو، معاون درمان و معاون آموزشي وزارت بهداشت تشكيل شد. كارگروه‌هاي مشتركي بين اين سازمان و وزارت بهداشت تشكيل شد كه اين كارگروه‌ها هر روز پيگير تفويض اختيارات خواهند بود به‌طوري كه در آينده نزديك شاهد امضاي تفاهمنامه‌هاي متعدد تفويض اختيارات و توافق‌هاي عملياتي بي‌نظيري خواهيم بود.  نا گفته نماند كه اولين تفاهمنامه عملياتي در جهت گسترش فناوري اطلاعات چند روز گذشته به امضا رسيد كه شكل عملياتي آن 8 بند است. بخش عمده اين تفاهمنامه به صورت مشترك بين سازمان و وزارت بهداشت در جهت تعميق فرآيندهاي الكترونيكي و توسعه پرونده الكترونيك سلامت با استفاده از ظرفيت‌هاي بخش خصوصي، استفاده از ظرفيت‌هاي فراوان وزارت بهداشت در فناوري اطلاعات و بهره جستن از اين ظرفيت‌ها براي جامعه فرهيخته پزشكي خواهد بود.  در ادامه اين اتفاقات مهم، طرح شكل‌گيري واحد «توسعه پايدار سلامت» ‌نيز عملياتي شد.  درباره نقش فراملي و منطقه‌اي طرح توسعه پايدار سلامت بيشتر توضيح دهيد؟  از آنجايي كه شكل‌گيري واحد توسعه پايدار سلامت، ارتباطات بين‌المللي را مي‌طلبد، در اين راستا قرار است جلساتي را با بخش‌هاي هفتگانه سازمان ملل در ايران كه مرتبط با حوزه سلامت هستند برگزار كنيم البته نخستين همكاري بين‌المللي در قالب طرح توسعه پايدار سلامت در روز جهاني غذا با مشاركت معنوي اين طرح كليد خورد.  در راستاي اين طرح براي اين‌كه ما بتوانيم از ظرفيت گروه‌هاي پزشكي خارج از كشور استفاده كنيم،‌به دنبال شناسايي پزشكان ايراني مقيم خارج از كشور هستيم. براين اساس افرادي كه موجه، خوشنام و صاحب جايگاه اجتماعي مطلوب هستند، شناسايي و به عنوان نمايندگان تام الاختيار سازمان نظام پزشكي در آن كشور انتخاب و معرفي مي‌شوند. اين پزشكان به عنوان تثبيت‌كنندگان فرآيندهاي ارتباطي سازمان نظام پزشكي كشور و سازمان‌هاي كشوري كه درآن اقامت دارند عمل خواهند كرد.  باتوجه به اين‌كه يكي از برنامه‌هاي دولت ترويج و تعميق ديپلماسي عمومي است، در راستاي تحقق اين برنامه با استفاده از ابزار دانش پزشكي و سلامت، اين برنامه به‌طور جدي پيگيري خواهد شد، تا اين بحث در آينده نزديك به عنوان مدل و الگويي از ديپلماسي عمومي مطرح شود.  در سال‌هاي گذشته در سازمان نظام پزشكي در بسياري از بخش‌ها غفلت‌هايي صورت گرفته اما شايد مهمترين حوزه‌اي كه در همه سازمان‌ها و ارگان‌هاي دولتي ناديده گرفته شد بخش آموزش و پژوهش بود،‌در سازمان نظام پزشكي بخش آموزش و پژوهش در چه وضعيتي به سر مي‌برد؟  درست است؛ با آسيب شناسي كه صورت گرفته درسال‌هاي گذشته به بسياري از بخش‌ها آنطور كه بايد پرداخته نشد اما مي‌توان ادعا كرد بيشترين بخشي كه مورد غفلت قرار گرفت، بخش آموزش و پژوهش بود. براي بهبود وضع موجود كارگروهي با مشاركت سازمان نظام پزشكي، وزارت بهداشت و شوراي آموزشي با حضور نخبگان و صاحبنظران در آموزش پزشكي تشكيل شد. در راستاي اهداف اين كارگروه جلساتي با موضوع تحقق سند آموزشي، پژوهشي و اخلاقي سازمان نظام پزشكي برگزار شد. اين برنامه بايد ‌طوري عمل كند كه به عنوان سند بالادستي در آينده پيوست سازمان نظام پزشكي شود و در عرصه‌هاي آموزشي و پژوهشي مورد استفاده قرار بگيرد.  علاوه بر آن در حوزه آموزش همگاني برنامه‌هايي به اجرا درآمده است. براي رسيدن به نتايج مطلوب در اين زمينه اقدام‌هاي اوليه براي انعقاد تفاهمنامه‌هاي مشترك بين سازمان نظام پزشكي و هلال احمر و سازمان انتقال خون و سازمان تأمين اجتماعي به عمل آمده است. براين اساس اميدواريم بعد از نهايي شدن سند‌هاي تفاهمنامه بتوانيم با نهادهاي مهم تأثير‌گذار در عرصه سلامت به تفاهم برسيم.  در زمينه نظارت يكي از گزينه‌هايي كه بيشترين شكايات مردمي را به خود اختصاص داده است، موضوع خطاي پزشكي است كه درصد آن هم كم نيست، در اين باره چه برنامه‌هايي در دست اجرا داريد؟  در دوران جديد انتظارات مردم در رسيدگي به خطاهاي پزشكي بيش از گذشته است. براي اين‌كه يك نگاه علمي در اين زمينه ايجاد شود، در نخستين قدم، مركز پيشگيري از قصور پزشكي راه‌اندازي شد. هدف ما در اين مركز به حداقل رساندن زمينه بروز خطاي پزشكي با يك نگاه جامع و سيستماتيك است. در اين زمينه منشور اخلاقي هيأت‌هاي انتظامي نظام پزشكي سراسر كشور تدوين و به عنوان منشور عملكردي به سراسر كشور ابلاغ شد. همچنين براي همراهي بيشتر با وزارت بهداشت، به همه سازمان‌هاي پزشكي اين اخطار داده شد كه در همه ابعاد نظارتي با معاونان درمان دانشگاه‌ها همكاري نزديك داشته باشند.  در اين راستا، ناوگان رسيدگي به خطاهاي پزشكي دركشور در دور جديد سازمان با توجه به مطالبه جدي مردم به سرعت حركت كرد. به‌طوري كه طي چند ماه گذشته، 198 دادستان در كشور مستقر شده و حكم حدود 2 هزارو 400 نفر از اعضاي هيأت بدوي در اين مدت در سراسر كشورصادر شد كه در هيأت‌هاي بدوي براي رسيدگي به اين موضوع مستقر شدند. در برخي از استان‌ها براي ايجاد سرعت به فرآيند رسيدگي به شكايات، هيأت‌هاي بدوي و تجديد نظر را به دو يا سه هيأت افزايش داديم. علاوه بر افزايش دادياران كشور، بالغ بر 455 نفر از پزشكان خوشنام و پيشكسوت كه مورد وثوق آحاد جامعه هستند در شهرستان‌ها، در كسوت هيأت تجديد نظر مستقر شدند.  بالغ بر 6 هزار كارشناس در سراسر كشور، در كسوت هيأت‌هاي انتظامي يا دادياري به كمك سازمان نظام پزشكي مي‌آيند، كه معمولاً افرادي هستند كه از سوابق درخشان علمي برخوردار بوده و مورد وثوق و اعتماد مردم هستند. همچنين در اين راستا ازظرفيت‌هاي انجمن‌هاي علمي و تخصصي براي رسيدگي به شكايات استفاده شد.  يكي از دغدغه‌هاي حوزه سلامت در دولت يازدهم بحث واقعي‌سازي تعرفه هاست، در اين زمينه سازمان نظام پزشكي طرح و برنامه‌اي در نظر دارد؟  به دليل اهميت واقعي‌سازي تعرفه‌ها در سال 93، سازمان در حوزه اقتصاد درمان از 2 ماه گذشته كار بسيار فشرده‌اي را در قالب يك تيم كارشناسي آغاز كرده است. به دليل وجود مفاهيم و نگاه مشترك به ابعاد اقتصادي حوزه سلامت و ابعاد نظارتي برعملكرد حرفه‌اي پزشكان در سازمان نظام پزشكي و وزارت بهداشت، فضايي شكل گرفته كه سناريوي قيمت تمام شده خدمات به خصوص در بحث ويزيت و هتلينگ و جبران خدمات صاحبان حرف پزشكي براي اولين بار با استفاده از نظرات كارشناسي همه دستگاه‌هاي ذيربط اعم از سازمان نظام پزشكي وزارت بهداشت و رفاه و سازمان‌هاي بيمه گر انجام شده و آماده ارائه به شوراي‌عالي بيمه است. اين مشاركت در همه دستگاه‌ها براي فراهم كردن تعيين زير ساخت‌هاي تعرفه سال آينده شكل گرفته است.  در اين راستا اولين جلسه شوراي عالي بيمه در مجموعه دولت جديد شكل گرفت. اوج وفاق و همكاري بين سازمان‌ها و وزارتخانه‌هايي كه به نوعي در حوزه سلامت مردم دخيل هستند در اين جلسه پديدار بود و همه مصوبات براساس موافقت و رضايت همه اعضاي شورا براي اولين بار تأييد شد. اميدواريم با اين فضا در آينده نزديك مصوبات مهمي را در حوزه سلامت از طريق شواري عالي بيمه شاهد باشيم.  در اين جلسه همه مصوبات با رضايت سازمان نظام پزشكي به امضا رسيد. در حالي كه اين اولين بار بود كه در چند سال اخير به دليل وجود اختلاف نظرهاي عميق بين اعضاي شوراي عالي بيمه همه مصوبات شورا به امضا سازمان رسيد و دليل آن نگاه منطقي بود كه درمصوبات طراحي شده بود.  بهترين اتفاقي كه از ابتداي شروع به كار دولت يازدهم تاكنون مي‌توانيد ذكر كنيد چيست؟  بهترين اتفاقي كه در اين مدت رخ داد، انتخاب همه مديران و مسئولان سازمان نظام پزشكي براي اولين بار از گروه پزشكي بود. از آنجايي كه سازمان نظام پزشكي خانه پزشكان بود اين اقدام راهبردي و زير بنايي به عنوان يك تغيير ساختاري عظيم در اين سازمان مطرح شد و به اجرا درآمد و مي‌توان گفت يكي از اتفاقات مهم 100 روزه‌اي بود كه فرآيند‌هاي مفيد و مؤثري را در پي خواهد داشت.