» عمومی
شفا آنلاین>سلامت>بنيانگذار طرح غربالگري نوزادان در كشور گفت: اين طرح از ابتدا با انجام 6 آزمايش در استان فارس آغاز شد اما به تدريج به چهار آزمايش كاهش يافت درحالي كه با استفاده از روش هاي مقرون به صرفه و كم هزينه مي توان تعداد اين آزمايش ها را افزايش و به سراسر كشور تعميم داد.
به گزارش شفا آنلاین،دكتر حميدرضا كازروني اظهار كرد: ما بايد روز به روز تعداد آزمايش هاي مربوط به غربالگري
نوزادان را براي پيشگيري از بيماري ها گسترش دهيم؛ اين درحالي است كه از
زمان آغاز اين طرح در حدود 14 سال پيش، تعداد آزمايش هايي كه در قالب اين
طرح انجام مي شد نه تنها افزايش نيافته بلكه كاهش نيز يافته است.
** لزوم استفاده از روش هاي نوين
وي افزود: براي اين منظور لازم است از روش هاي نوين و تجهيزات پيشرفته استفاده كرد تا در كنار كاهش هزينه ها، ارزش مالي نيز داشته باشد؛ پيشگيري از هر نوع بيماري براي نظام درمان كشور مقرون به صرفه خواهد بود چراكه درمان بيماري ها بسيار بيشتر از پيشگيري هزينه بر است و بار سنگين مالي بر نظام سلامت كشور وارد مي كند.
** لزوم انجام تحقيقات آماري در مورد شيوع بيماري هاي مادرزادي
كازروني تاكيد كرد: همچنين لازم است يك گروه كارشناسي در مورد ميزان شيوع بيماري ها در كشور تحقيق كند تا مشخص شود انجام غربالگري در مورد كدام يك از بيماري ها در اولويت است و ارزش بيشتري براي نظام سلامت كشور دارد.
وي گفت: در ابتداي اجراي طرح غربالگري نوزادان آزمايش ها به منظور تشخيص بيماري هاي كم كاري غده تيروئيد نوزادان (بروز اختلالات ذهني)، بيماري فنيل كتونوري (PKU) (عقب ماندگي ذهني)، گالاكتوزمي (عدم تحمل شير و بروز عقب ماندگي ذهني در نوجواني)، پركاري غده فوق كليوي نوزادان (CAH) (اختلالات جنسيتي)، فاويسم (حساسيت هاي شديد تنفسي، پوستي و گوارشي به باقلا) و بيماري شربت افرا (اختلالات مغزي و پوستي) در استان فارس انجام مي شد كه پس از گذشت چند ماه 2 بيماري پركاري غده فوق كليوي و شربت افرا از اين فهرست حذف شد.
كازروني توضيح داد: در حال حاضر در اين استان اين 4 آزمايش انجام مي شود و در سراسر كشور آزمايش كم كاري غده تيروئيد انجام مي شود و اخيرا نيز پس از گذشت بيش از 14 سال، آزمايش PKU نيز به آن اضافه شده است.
** ميزان شيوع بيماري ها
* كم كاري غده تيروئيد
كازروني در خصوص ميزان شيوع بيماري كم كاري تيروئيد گفت: ميزان شيوع بيماري كم كاري غده تيروئيد در كشور يك نفر از هر 500 نفر است.
وي افزود: در مورد كم كاري غده تيروئيد نوزادان در سراسر كشور از 12 سال پيش تاكنون 10 ميليون و 500 هزار نوزاد را مورد بررسي قرار داديم كه از اين تعداد بيش از 28 هزار نفر مبتلا به كم كاري تيروئيد گذرا (حدود يك سوم) و دائم (حدود دو سوم) بودند.
كازروني توضيح داد: به طور كلي مي توان گفت كه در نتيجه اين غربالگري ها، حدود 20 هزار نفر تشخيص بيماري غده تيروئيد داده شده و تحت درمان هاي به موقع قرار گرفته اند و به اين ترتيب از بروز اختلالات ذهني در آنها جلوگيري شده است.
به گفته وي، علايم و نشانه هاي باليني كم كاري تيروئيد نوزادان در اوايل دوران شيرخوارگي بسته به علت، شدت و مدت زمان كمبود هورمون تيروئيد قبل از تولد، متغير است، اما به طور كلي اين بيماري در صورت عدم تشخيص و درمان به موقع به عقب ماندگي ذهني كودك منجر مي شود.
* PKU
بنيانگذار غربالگري نوزادان در ايران در مورد شيوع بيماري فنيل كتونوري نيز گفت: آماري در مورد ميزان شيوع اين بيماري در كشور وجود ندارد اما تحقيقات صورت گرفته در استان فارس نشان مي دهد كه ابتلا به اين بيماري در اين استان يك به هفت هزار و 400 نفر است.
كازروني با بيان اينكه اين بيماري يك نقص متابوليكي مادرزادي نادر است، افزود: اختلال اصلي در اين بيماري، تجمع اسيد آمينه فنيل آلانين در مايعات بدن و سيستم عصبي است. تجمع غيرطبيعي اين اسيد آمينه در بدن كودك منجر به بروز اختلالاتي در مغز و پوست مي شود.
* گالاكتوزمي
كازروني در مورد شيوع بيماي گالاكتوزمي نيز اظهار كرد: در مورد اين بيماري نيز آمار كشوري نداريم اما ميزان شيوع آن در استان فارس يك به 4 هزار و 500 نفر است.
وي گفت: گالاكتوزمي يك اختلال مادرزادي در متابوليسم كربوهيدرات ها است كه به علت فقدان يا نارسايي آنزيم هايي كه در حالت طبيعي گالاكتوز را به گلوكز تبديل مي كنند، ايجاد مي شود.
* فاويسم
وي شيوع بيماري فاويسم در استان فارس را در پسران 12 درصد و در دختران حدود 3 درصد عنوان كرد و گفت: شيوع كشوري اين بيماري نيز تاكنون پايش نشده است.
كازروني خاطرنشان كرد: بيماري فاويسم يك بيماري ارثي خوني است كه به علت كمبود يكي از آنزيم هاي گلبون قرمز ايجاد مي شود. اين بيماري وابسته به جنس است و بيشتر در مردان ديده مي شود.
* پركاري غده فوق كليوي
كازروني خاطر نشان كرد: بيماري پركاري غده فوق كليوي 2 نوع كلاسيكال و نانكلاسيكال دارد كه شيوع نانكلاسيكال آن بسيار بيشتر است و از هر 600 نفر يك نفر در جهان به آن مبتلا هستند.
وي افزود: ميزان شيوع نوع كلاسيكال اين بيماري نيز در جهان از هر 2 هزار نفر يك نفر است و در ازدواج هاي فاميلي اين ميزان افزايش بيشتري مي يابد؛ بنابراين در كشورهايي كه ازدواج فاميلي بيشتر دارند مانند ايران، عربستان و ساير كشورهاي عربي شيوع آن بيشتر است.
كازروني گفت: علائم و تظاهرات باليني مبتلايان به نوع كلاسيكال اين بيماري شديدتر و عوارض ناشي از آن بسيار بيشتر است اما علائم مبتلايان به نوع نانكلاسيكال بسيار گذرا است.
وي در مورد علائم و عوارض اين بيماري توضيح داد: يكي از مهمترين مشكلاتي كه اين بيماري ايجاد مي كند اختلالات جنسيتي نوزاد است كه با تشخيص به موقع از طريق انجام آزمايشات غربالگري در دوران نوزادي و تعيين هويت واقعي نوزاد (دختر يا پسر بودن) مي توان با يك جراحي ساده جنسيت نوزاد را به جنسيت واقعي او تغيير داد.
كازروني گفت: اين بيماري در بسياري از مبتلايان به ويژه مبتلايان به نوع نانكلاسيكال تشخيص داده نمي شود و اين افراد با اين بيماري زندگي مي كنند و از دنيا مي روند اما هيچكس به بيماري آنها پي نمي برد و تنها خود بيمار با مشكلات گاه و بي گاه آن مواجه مي شود.
وي افزود: اما نوع كلاسيكال آن بسيار شديدتر و تظاهرات آن در رفتار و گفتار بيماران واضح تر است به گونه اي كه والدين با توجه دقيق تر به رفتارهاي فرزند خود و مشاوره با پزشكان مربوطه مي توانند به تشخيص به موقع و انجام درمان هاي لازم اقدام كنند.
* شربت افرا
كازروني ميزان شيوع بيماري شربت افرا را حدود يك به 50 هزار نفر عنوان كرد و گفت: شيوع اين بيماري كمتر و وابسته به ازدواج هاي فاميلي است.
وي در مورد عوارض اين بيماري يادآور شد: مبتلايان به اين بيماري سه نوع اسيد آمينه شاخه دار موجود در غذاها را نمي توانند جذب كنند و در ادرار آنها اين اسيدهاي آمينه ديده مي شود و بوي ادرار آنها بوي شربت افرا را مي دهد.
كازروني گفت: اين بيماري عوارض متعددي ايجاد مي كند كه مهمترين آنها رسوب اسيدهاي آمينه در مغز است كه سبب ايجاد عقب ماندگي ذهني در افراد مي شود. همچنين رسوب اين اسيدها در پوست بدن با تظاهرات باليني همراه است.
** توصيه به فارغ التحصيلان جوان علوم آزمايشگاهي
پيشكسوت علوم آزمايشگاهي ايران احترام به مراجعين و حفظ ادب و احساس مسئوليت در مورد ارائه جواب صحيح به بيماران را مهمترين اصل در رشته علوم آزمايشگاهي عنوان كرد و گفت: لازم است فارغ التحصيلان جوان اين رشته به اين دو امر توجه ويژه داشته باشند و آن را سرلوحه امور خود قرار دهند.
وي تاكيد كرد: البته براي تحقق اين هدف (ارائه جواب صحيح آزمايش به بيماران) در كنار احساس مسئوليت آزمايشگاهيان، انجام كنترل كيفي دقيق آزمايش ها توسط مسئول فني حاضر در آزمايشگاه ها نيز ضروري است.
كازروني روز گذشته به عنوان پيشكسوت علوم آزمايشگاهي ايران در نهمين كنگره بين المللي و چهاردهمين كنگره كشوري ارتقاي كيفيت خدمات آزمايشگاهي تشخيص پزشكي ايران مورد تقدير و تجليل قرار گرفت.
وي در اين مراسم تاكيد كرد كه مي توان 41 بيماري نوزادان راكه مي تواند سبب بروز اختلالات و مشكلات ذهني و جسمي در سنين بالاتر شود، با انجام آزمايشات به موقع در دوران نوزادي تشخيص و از بروز آنها پيشگيري كرد.
طرح غربالگري نوزادان كه كازروني بنيانگذار آن است، از سال 1376 در دانشگاه علوم پزشكي شيراز آغاز شد؛ اين طرح در ابتدا اختياري بود اما به دليل عدم استقبال برخي خانواده ها، اجباري شد.
كازروني، در دوازدهم مردادماه سال 1336 در شيراز متولد شد. اواخر دي ماه سال 1354 براي تحصيل به آمريكا رفت و در آنجا در رشته علوم آزمايشگاهي تا مقطع كارشناسي تحصيل كرد و در سال 1361 به ايران بازگشت. وي مقطع دكترا را در رشته علوم آزمايشگاهي در دانشگاه علوم پزشكي شيراز گذراند و به عضويت هيات علمي اين دانشگاه درآمد.
وي از سال 1388 پس از بازنشستگي در دو آزمايشگاه مهم استان فارس، به عنوان مسئول فني به ارائه خدمات خود ادامه مي دهد.
** لزوم استفاده از روش هاي نوين
وي افزود: براي اين منظور لازم است از روش هاي نوين و تجهيزات پيشرفته استفاده كرد تا در كنار كاهش هزينه ها، ارزش مالي نيز داشته باشد؛ پيشگيري از هر نوع بيماري براي نظام درمان كشور مقرون به صرفه خواهد بود چراكه درمان بيماري ها بسيار بيشتر از پيشگيري هزينه بر است و بار سنگين مالي بر نظام سلامت كشور وارد مي كند.
** لزوم انجام تحقيقات آماري در مورد شيوع بيماري هاي مادرزادي
كازروني تاكيد كرد: همچنين لازم است يك گروه كارشناسي در مورد ميزان شيوع بيماري ها در كشور تحقيق كند تا مشخص شود انجام غربالگري در مورد كدام يك از بيماري ها در اولويت است و ارزش بيشتري براي نظام سلامت كشور دارد.
وي گفت: در ابتداي اجراي طرح غربالگري نوزادان آزمايش ها به منظور تشخيص بيماري هاي كم كاري غده تيروئيد نوزادان (بروز اختلالات ذهني)، بيماري فنيل كتونوري (PKU) (عقب ماندگي ذهني)، گالاكتوزمي (عدم تحمل شير و بروز عقب ماندگي ذهني در نوجواني)، پركاري غده فوق كليوي نوزادان (CAH) (اختلالات جنسيتي)، فاويسم (حساسيت هاي شديد تنفسي، پوستي و گوارشي به باقلا) و بيماري شربت افرا (اختلالات مغزي و پوستي) در استان فارس انجام مي شد كه پس از گذشت چند ماه 2 بيماري پركاري غده فوق كليوي و شربت افرا از اين فهرست حذف شد.
كازروني توضيح داد: در حال حاضر در اين استان اين 4 آزمايش انجام مي شود و در سراسر كشور آزمايش كم كاري غده تيروئيد انجام مي شود و اخيرا نيز پس از گذشت بيش از 14 سال، آزمايش PKU نيز به آن اضافه شده است.
** ميزان شيوع بيماري ها
* كم كاري غده تيروئيد
كازروني در خصوص ميزان شيوع بيماري كم كاري تيروئيد گفت: ميزان شيوع بيماري كم كاري غده تيروئيد در كشور يك نفر از هر 500 نفر است.
وي افزود: در مورد كم كاري غده تيروئيد نوزادان در سراسر كشور از 12 سال پيش تاكنون 10 ميليون و 500 هزار نوزاد را مورد بررسي قرار داديم كه از اين تعداد بيش از 28 هزار نفر مبتلا به كم كاري تيروئيد گذرا (حدود يك سوم) و دائم (حدود دو سوم) بودند.
كازروني توضيح داد: به طور كلي مي توان گفت كه در نتيجه اين غربالگري ها، حدود 20 هزار نفر تشخيص بيماري غده تيروئيد داده شده و تحت درمان هاي به موقع قرار گرفته اند و به اين ترتيب از بروز اختلالات ذهني در آنها جلوگيري شده است.
به گفته وي، علايم و نشانه هاي باليني كم كاري تيروئيد نوزادان در اوايل دوران شيرخوارگي بسته به علت، شدت و مدت زمان كمبود هورمون تيروئيد قبل از تولد، متغير است، اما به طور كلي اين بيماري در صورت عدم تشخيص و درمان به موقع به عقب ماندگي ذهني كودك منجر مي شود.
* PKU
بنيانگذار غربالگري نوزادان در ايران در مورد شيوع بيماري فنيل كتونوري نيز گفت: آماري در مورد ميزان شيوع اين بيماري در كشور وجود ندارد اما تحقيقات صورت گرفته در استان فارس نشان مي دهد كه ابتلا به اين بيماري در اين استان يك به هفت هزار و 400 نفر است.
كازروني با بيان اينكه اين بيماري يك نقص متابوليكي مادرزادي نادر است، افزود: اختلال اصلي در اين بيماري، تجمع اسيد آمينه فنيل آلانين در مايعات بدن و سيستم عصبي است. تجمع غيرطبيعي اين اسيد آمينه در بدن كودك منجر به بروز اختلالاتي در مغز و پوست مي شود.
* گالاكتوزمي
كازروني در مورد شيوع بيماي گالاكتوزمي نيز اظهار كرد: در مورد اين بيماري نيز آمار كشوري نداريم اما ميزان شيوع آن در استان فارس يك به 4 هزار و 500 نفر است.
وي گفت: گالاكتوزمي يك اختلال مادرزادي در متابوليسم كربوهيدرات ها است كه به علت فقدان يا نارسايي آنزيم هايي كه در حالت طبيعي گالاكتوز را به گلوكز تبديل مي كنند، ايجاد مي شود.
* فاويسم
وي شيوع بيماري فاويسم در استان فارس را در پسران 12 درصد و در دختران حدود 3 درصد عنوان كرد و گفت: شيوع كشوري اين بيماري نيز تاكنون پايش نشده است.
كازروني خاطرنشان كرد: بيماري فاويسم يك بيماري ارثي خوني است كه به علت كمبود يكي از آنزيم هاي گلبون قرمز ايجاد مي شود. اين بيماري وابسته به جنس است و بيشتر در مردان ديده مي شود.
* پركاري غده فوق كليوي
كازروني خاطر نشان كرد: بيماري پركاري غده فوق كليوي 2 نوع كلاسيكال و نانكلاسيكال دارد كه شيوع نانكلاسيكال آن بسيار بيشتر است و از هر 600 نفر يك نفر در جهان به آن مبتلا هستند.
وي افزود: ميزان شيوع نوع كلاسيكال اين بيماري نيز در جهان از هر 2 هزار نفر يك نفر است و در ازدواج هاي فاميلي اين ميزان افزايش بيشتري مي يابد؛ بنابراين در كشورهايي كه ازدواج فاميلي بيشتر دارند مانند ايران، عربستان و ساير كشورهاي عربي شيوع آن بيشتر است.
كازروني گفت: علائم و تظاهرات باليني مبتلايان به نوع كلاسيكال اين بيماري شديدتر و عوارض ناشي از آن بسيار بيشتر است اما علائم مبتلايان به نوع نانكلاسيكال بسيار گذرا است.
وي در مورد علائم و عوارض اين بيماري توضيح داد: يكي از مهمترين مشكلاتي كه اين بيماري ايجاد مي كند اختلالات جنسيتي نوزاد است كه با تشخيص به موقع از طريق انجام آزمايشات غربالگري در دوران نوزادي و تعيين هويت واقعي نوزاد (دختر يا پسر بودن) مي توان با يك جراحي ساده جنسيت نوزاد را به جنسيت واقعي او تغيير داد.
كازروني گفت: اين بيماري در بسياري از مبتلايان به ويژه مبتلايان به نوع نانكلاسيكال تشخيص داده نمي شود و اين افراد با اين بيماري زندگي مي كنند و از دنيا مي روند اما هيچكس به بيماري آنها پي نمي برد و تنها خود بيمار با مشكلات گاه و بي گاه آن مواجه مي شود.
وي افزود: اما نوع كلاسيكال آن بسيار شديدتر و تظاهرات آن در رفتار و گفتار بيماران واضح تر است به گونه اي كه والدين با توجه دقيق تر به رفتارهاي فرزند خود و مشاوره با پزشكان مربوطه مي توانند به تشخيص به موقع و انجام درمان هاي لازم اقدام كنند.
* شربت افرا
كازروني ميزان شيوع بيماري شربت افرا را حدود يك به 50 هزار نفر عنوان كرد و گفت: شيوع اين بيماري كمتر و وابسته به ازدواج هاي فاميلي است.
وي در مورد عوارض اين بيماري يادآور شد: مبتلايان به اين بيماري سه نوع اسيد آمينه شاخه دار موجود در غذاها را نمي توانند جذب كنند و در ادرار آنها اين اسيدهاي آمينه ديده مي شود و بوي ادرار آنها بوي شربت افرا را مي دهد.
كازروني گفت: اين بيماري عوارض متعددي ايجاد مي كند كه مهمترين آنها رسوب اسيدهاي آمينه در مغز است كه سبب ايجاد عقب ماندگي ذهني در افراد مي شود. همچنين رسوب اين اسيدها در پوست بدن با تظاهرات باليني همراه است.
** توصيه به فارغ التحصيلان جوان علوم آزمايشگاهي
پيشكسوت علوم آزمايشگاهي ايران احترام به مراجعين و حفظ ادب و احساس مسئوليت در مورد ارائه جواب صحيح به بيماران را مهمترين اصل در رشته علوم آزمايشگاهي عنوان كرد و گفت: لازم است فارغ التحصيلان جوان اين رشته به اين دو امر توجه ويژه داشته باشند و آن را سرلوحه امور خود قرار دهند.
وي تاكيد كرد: البته براي تحقق اين هدف (ارائه جواب صحيح آزمايش به بيماران) در كنار احساس مسئوليت آزمايشگاهيان، انجام كنترل كيفي دقيق آزمايش ها توسط مسئول فني حاضر در آزمايشگاه ها نيز ضروري است.
كازروني روز گذشته به عنوان پيشكسوت علوم آزمايشگاهي ايران در نهمين كنگره بين المللي و چهاردهمين كنگره كشوري ارتقاي كيفيت خدمات آزمايشگاهي تشخيص پزشكي ايران مورد تقدير و تجليل قرار گرفت.
وي در اين مراسم تاكيد كرد كه مي توان 41 بيماري نوزادان راكه مي تواند سبب بروز اختلالات و مشكلات ذهني و جسمي در سنين بالاتر شود، با انجام آزمايشات به موقع در دوران نوزادي تشخيص و از بروز آنها پيشگيري كرد.
طرح غربالگري نوزادان كه كازروني بنيانگذار آن است، از سال 1376 در دانشگاه علوم پزشكي شيراز آغاز شد؛ اين طرح در ابتدا اختياري بود اما به دليل عدم استقبال برخي خانواده ها، اجباري شد.
كازروني، در دوازدهم مردادماه سال 1336 در شيراز متولد شد. اواخر دي ماه سال 1354 براي تحصيل به آمريكا رفت و در آنجا در رشته علوم آزمايشگاهي تا مقطع كارشناسي تحصيل كرد و در سال 1361 به ايران بازگشت. وي مقطع دكترا را در رشته علوم آزمايشگاهي در دانشگاه علوم پزشكي شيراز گذراند و به عضويت هيات علمي اين دانشگاه درآمد.
وي از سال 1388 پس از بازنشستگي در دو آزمايشگاه مهم استان فارس، به عنوان مسئول فني به ارائه خدمات خود ادامه مي دهد.
نظرشما
آخرین اخبار