شفا آنلاین: گاهی اوقات بر اثر وارد شدن ضربه هایی نظیر چاقو و یا هر جسم تیز دیگری در قسمت های حساس و حیاتی بدن مانند قفسه سینه که ناشی از آن با ایجاد سوراخی که بر حفره های ریه راه دارد تنفس فرد با اختلال مواجه می شود که به آن زخم های مکنده گفته می شود.
یعنی فرد حین تنفس علاوه بر وارد کردن هوا از طریق دهان از راه زخم ایجاد شده هم هوا وارد بدن می کند و گاهی اینقدر این هوای وارد شده در بدن زیاد می شود که روند طبیعی تنفس فرد با مشکلات حاد و جدی مواجه می شود بنابراین از این رو نحوه برخورد با زخم های مکنده از اهمیت خاصی برخوردار است.
برای بیمار در صورت بروز هر نوع زخمی در درجه اول حفظ زیبایی مهم است حال آن که برای پزشک جلوگیری از عفونت زخم و ترمیم خوب آن در اولویت است بنابراین قبل از رسیدن فوریت های پزشکی برای انتقال بیمار به اورژانس اطرافیان بیمار برای جلوگیری از افزایش خونریزی باید اقداماتی انجام دهند.
آنچه در مرحله اول از اهمیت خاصی برخوردار است حفظ تعادل؛خونسردی و آرامش است، پس از رعایت این حالات فورأ باید زخم روی قفسه سینه بیمار با گاز استریل برای جلوگیری از هواکشیدن بیشتر پوشانده شود از آنجا که فرد زخمی با علائمی نظیر افت فشار خون و سرگیجه مواجه می شود برای جلوگیری از افتادن بیمار و ضربه وارد شدن به سرش باید او را در حالت نشسته قرار داد و مانع حرکت کردن وی شد.
در کنار استفاده از گاز استریل، کیسه یخی که در یک حوله پیچیده شده باشد هم در کاهش خونریزی کمک شایانی می کند.
همچنین در صورتی که در قسمتی از بدن بر اثر فرو رفتن جسمی خونریزی رخ داده اطرافیان باید از بیرون کشیدن آن جسم خودداری نمایند زیرا با این کار خونریزی شدت می گیرد و همچنین اگر از زخم استخوان بیرون زده بود نباید سعی شود آن را به سمت داخل فشار داد این کار آسیب های جدی تری به بیمار وارد می کند.
همچنین در صورت بروز زخم هایی که خونریزی آن بند نمی آید گرفتن زخم زیر آب سرد موجب کنترل خونریزی می شود و این باور که با این کار زخم آب می کشد یک تفکر غلطی است که امروزه علمی نبودن این باور اثبات شده است.
نکته جالب دیگر این است که افراد برای جلوگیری از خونریزی فورأ با یک پارچه و بند کفش و یا کش محل زخم را محکم می بندند حال آن که با این کار تنها جلوی سیاهرگ ها را بسته اند و مسیر سرخرگ ها باز است که به دنبال این کار اشتباه خون به انتهای اندام می رسد و موقع برگشت چون سیاهرگ بسته است خونریزی از زخم جریان پیدا می کند.
امروزه پزشکان برای کاهش خونریزی ناشی از هر زخمی استفاده از اسپری های کنترل کننده خون که در داروخانه ها موجود است را به عنوان کمک های اولیه به خانواده ها توصیه می کنند.
پس به طور کلی هنگام وقوع زخم رعایت نکات مذکور تا قبل از رسیدن فوریت های پزشکی به کنترل و بهبود شرایط و و ضعیت مصدوم کمک می کند و در صورتی که در خانواده ای زخم های وسیع با خونریزی زیاد رخ داد فورأ باید فرد به مراکز درمانی انتقال داده شود.
دکتر بابک مهشیدفر-متخصص طب اورژانس/دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران