سال 94؛ تلاش یونان در صف اروپایی ها برای احیای روابط با ایران

به گزارش شفا آنلاین : سال گذشته برای بازسازی روابط اقتصادی یونان و ایران مهم بود، زیرا پس از توافق تهران و 1+5، تمام کشورهای اروپایی از جمله ایران به دنبال افزایش ارتباطات با ایران بودند.

** توسعه روابط سیاسی ایران و یونان:
- سال 94 افزون بر سفر متقابل هیات های مختلف ایرانی و یونانی به تهران و آتن، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران برای یک بازدید رسمی به آتن سفر کرد و با مقامات یونانی دیدار و در مورد نحوه توسعه روابط دو جانبه و روند مذاکرات هسته ای گفت وگو کرد.
ظریف افزون بر دیدار با همتای خود با الکسیس چیپراس نخست وزیر و پروکوپیس پولوپلس رئیس جمهوری یونان دیدار و درباره نحوه توسعه همه جانبه روابط دو کشور، روند اوضاع سیاسی خاورمیانه تبادل نظر کرد.
وزیران امور خارجه دو کشور پس از این دیدار در یک مصاحبه مطبوعاتی مشترک شرکت کردند و ضمن ابراز تمایل و خواست دو کشور برای توسعه فراگیر روابط، مساله ضرورت مبارزه جدی با پدیده تروریسم و افراط گرایان را مورد تاکید قرار دادند.
وزیر امور خارجه یونان در این نشست خبری، با اشاره به خطر داعش برای منطقه و جهان گفت: جامعه جهانی نباید در قبال جنایات گروه تروریستی داعش سکوت کند، بلکه باید بطور جدی با این گروه تروریستی و ریشه های ایجاد آن مقابله نماید.
وزیر امور خارجه یونان با اشاره به رابطه چندین هزارساله و پیشینه تاریخی درخشان دو کشور گفت: یونان خواستار توسعه همه جانبه روابط با ایران به ویژه در زمینه انرژی، حمل ونقل دریایی و توسعه گردشگری است.
وزیر امورخارجه ایران هم با اشاره به خطر داعش و جنایات این گروه در منطقه خاورمیانه، آفریقا و دیگر نقاط جهان، گفت: ضرورت دارد کشورهای خواستار صلح و عدالت واقعی در جهان، بطور جدی با این گروه تروریستی و ریشه آن مبارزه کنند و جلو خطرات را بگیرند.
از سوی دیگر، سال گذشته برای اولین بار در تاریخ روابط دو کشور، یک خط هوایی یونان پروازهای مستقیم آتن- تهران را به منظور توسعه همکاری های دو کشور در صنعت گردشگری آغاز کرد.

**توسعه مناسبات اقتصادی
- سال 1394همایش اقتصادی «یونان و ایران؛ فرصت های ناشناخته » در آتن و یک همایش مشابه با حضور نیکوکوچی یا وزیر امور خارجه یونان همراه بیش از50 نفر از صاحبان صنایع و بخش های تولیدی این کشور در تهران برگزار شد.
هدف برگزاری این همایش ها با توجه به حضور وزیر امور خارجه یونان، آشنایی با توانایی ها و ظرفیت های اقتصادی دو کشور در چارچوب توسعه همکاری ها اعلام شد.
بهمن ماه 1394، الکسیس چیپراس نخست وزیر یونان در راس یک هیات بلند پایه سیاسی، اقتصادی و تجاری به منظور توسعه روابط کشورش با جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر کرد.
نخست وزیر یونان در این سفر، با حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری، حسن روحانی رئیس جمهوری، آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و دیگر مقامات ایران دیدار و درباره نحوه توسعه روابط دو جانبه بحث و تبادل نظر کرد.
در خلال سفر چیپراس که رسانه های یونانی آن را سفری تاریخی قلمداد کردند، دو کشور چندین سند و تفاهمنامه همکاری در حوزه های اقتصادی، سیاسی، انرژی، فرهنگی و گردشگری امضا کردند.
در این سفر همچنین قرار شد شرکت «هلنیک پترولیوم» یونان 650 میلیون یورو بدهی خود را که به علت تحریم های ضد ایرانی پرداخت نشده بود، طی چهارمرحله یپردازد و همزمان توافق شد این شرکت 25 درصد نفت مورد نیاز خود را از ایران خریداری کند.
مذاکرات و توافق های صورت گرفته به گونه ای مهم بود که نخست وزیر یونان پس از بازگشت به این کشور، سفر خود به ایران را بسیار مهم و با دستآوردهای بزرگ در توسعه روابط دو کشور تاریخی و متمدن ایران و یونان قلمداد کرد.

** توسعه روابط فرهنگی
26 اسفند 1394 گروه موسیقی سنتی صبا با تلاش های رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران و حمایت سفارت جمهوری اسلامی در قصر موسیقی (بزرگترین و مجلل ترین مجتمع هنری یونان)، برای علاقه مندان به موسیقی سنتی ایران برنامه هایی اجرا کرد.
این گروه همچنین برنامه های مشابه در سالن شهرداری منطقه «پسیخیکو» و سالن اجتماعات موزه جنگ به مناسبت نوروز و در شبکه دولتی «ارت» و رادیو «کوکینو» برگزار کرد.

**یونان مسائل داخلی و بین المللی
یونان در عرصه داخلی و بین المللی شاهد ادامه بحران مالی، تغییر توازن قدرت احزاب و به قدرت رسیدن حزب چپگرای سی ریزا، آغاز مذاکرات با وام دهندگان، برگزاری همه پرسی در این زمینه، تجزیه حزب حاکم بود.
- دولت راستگرای دمکراسی نوین اواخر سال 2014 با مشاهده روند اوضاع و در واقع به منظور گریز از وضع موجود، طرح انتخاب رئیس جمهوری را توسط نمایندگان پارلمان که باید مارس 2015 (اواخر فروردین 94) صورت می گرفت، به صورت زودهنگام به پارلمان ارائه کرد.
آن زمان دولت ائتلافی متشکل از احزاب راستگرای دمکراسی نوین و حزب سوسیالیست پاسوک، فقط دارای 155 نماینده در پارلمان این کشور بودند در حالیکه برای انتخاب رئیس جمهوری جدید حداقل رای مثبت 181 نماینده براساس قانون اساسی نیاز است.
دولت ائتلافی راستگرای دمکراسی نوین با آگاهی از اینکه پارلمان قادر به انتخاب رئیس جمهور نخواهد بود، طرح انتخاب زودهنگام رئیس جمهوری را به پارلمان ارایه کرد تا بتواند از زیر بار مسئولیت بحران شدید مالی بگریزد و از سقوط بیش از پیش محبوبیت خود و افزایش نارضایتی مردم از هر دو حزب را بگیرد.
حزب چپگرای سی ریزا تا پیش از رسیدن به قدرت، حزب ضعیفی بود و با اینکه در میان همه احزاب کمترین آرا را به خود اختصاص می داد و در 30 سال گذشته با شرکت در انتخابات عمومی حتی یکبار هم بیش از چهار درصد کل آرا را کسب نکرده بود، حدود یکماه قبل از پایان سال 1393 با اختصاص بیش از36 درصد کل آرا، برنده انتخابات عمومی این کشور شد و با حزب یونانیان مستقل، دولت ائتلافی تشکیل داد.
چیپراس از زمانی که ریاست حزب چپگرای سی ریزا را به عهده گرفت، خط مشی سیاسی تندی را علیه اتحادیه اروپا، نظام سرمایه داری و ادامه سیاست ریاضت اقتصادی در کشور پیشه کرده بود.
وی که تا پیش از برگزاری انتخابات پنج بهمن 1393 انتقادهای تند از نظام سرمایه داری و ادامه سیاست ریاضت اقتصادی دستوری اتحادیه اروپا را مطرح می کرد، در تبلیغات انتخاباتی وعده داد به محض رسیدن به قدرت، به ریاضت اقتصادی پایان و دریافتی کارکنان را افزایش خواهد داد و اخراج در ادارات دولتی را متوقف خواهد کرد و اخراج شدگان را بازخواهد گرداند.
چیپراس همچنین وعده داد توافق های دولت های قبلی با وام دهندگان و اتحادیه اروپا را لغو خواهد کرد و هیچ شرکت دولتی را به بخش خصوصی واگذار نمی کند و این امرباعث شد در انتخابات عمومی پنج بهمن 1393، احزاب سیاسی طرفدار نظام سرمایه داری و مجریان سیاست ریاضت اقتصادی را با شکست سنگین مواجه کند.

** آغازمذاکرات دولت چپگرای یونان با وام دهندگان
- دولت نوپای چپگرای چیپراس بلافاصله مذاکرات فشرده ای را با اتحادیه اروپا و وام دهندگان بین المللی آغاز کرد که هفت ماه طول کشید ولی نتیجه آن افزایش اختلافات و شکست کامل گفت وگوها بود و این کشور را بیش از پیش در ورطه مشکلات اقتصادی و سیاسی فرو برد.
در خلال مذاکرات و به علت پرداخت نشدن وام ها توسط بانک مرکزی اتحادیه اروپا به بانک های یونان، این کشور مجبور شد نظام کنترل سرمایه ها را اجرا کند و تعدادی از اقساط بدهی خارجی خود را به موقع پرداخت نکرد.

** همه پرسی درباره خواسته های وام دهندگان و بحران سیاسی حزب حاکم
- چیپراس با توجه به شرایط پیش آمده اقتصادی، اواسط سال 1394 از مردم خواست در یک همه پرسی، دیدگاه خود را درباره ادامه سیاست ریاضت اقتصادی و همراهی با نظام سرمایه داری اعلام کنند.
پیش از برگزاری همه پرسی، چیپراس و حزب تحت رهبری وی با راه اندازی تبلیغات شدیدی از مردم خواستند به خواسته های وام دهندگان رای منفی دهند تا دولت بتواند با پشتوانه مردمی در مذاکرات شرکت کند و تصمیم مردم را به سران اتحادیه اروپا در اجلاس سران اتحادیه اعلام و از حقوق ملی دفاع کند.
یونانی ها مرداد 1394 در همه پرسی حضور گسترده یافته و 62 درصد به خواسته های اتحادیه اروپا و اجرای سیاست ریاضت اقتصادی رای منفی دادند.
با وجود این نتیجه، نخست وزیر یونان تحت فشار احزاب وابسته به نظام سرمایه داری و اعضای اتحادیه اروپا، در مدت 24 ساعت «نه» تاریخی یونانی ها به اتحادیه اروپا و نظام سرمایه داری را نادیده گرفت و تمام خواسته های اتحادیه اروپا را پذیرفت و امضاء کرد.
این امر تشدید اختلافات درون حزب حاکم را در پی داشت که باعث شد سی ریزا متلاشی شود و خط واحد درون حزبی مخالف نظام سرمایه داری فرو ریزد.
چرخش سیاسی حزب سی ریزا به رهبری چیپراس و تمایل آن به ادامه سیاست های ریاضت اقتصادی و همگامی با اتحادیه اروپا، یکی از موضوع هایی است که به تحولات سیاسی جدی در فصل تابستان گذشته دراین کشور دامن زد و تجزیه حزب حاکم را در پی داشت.
با شدت گرفتن اختلافات درون حزبی، چیپراس و اتحادیه اروپا به این نتیجه رسیدند که با اخراج مخالفان درون حزبی راه را برای گرایش همه جانبه این حزب به نظام سرمایه داری هموار کنند.
متلاشی شدن حزب چپگرای سی ریزا از نظر سیاسی یکی از خواسته های نظام سرمایه داری و اتحادیه اروپا را تامین کرد و راه اجرای کامل خواسته های آنان و ادامه سیاست های ریاضت اقتصادی نسبت به قبل بیشتر هموار شد.

** تجزیه حزب حاکم و برگزاری انتخابات
- چیپراس 29 شهریور با توجه به شرایط سیاسی، دست به برگزاری انتخابات زودهنگام زد و با کسب حدود 35 درصد آرا، پیشرو انتخابات شد و مجدداً با حزب محافظه کار «یونانیان مستقل» دولت ائتلافی تشکیل داد.
پس از پیروزی مجدد حزب سی ریزا و اخراج تندروهای آن، راه بطور کامل برای اجرای تمام خواسته های وام دهندگان توسط چیپراس که روزی پرچمدار مبارزه با سیاست ریاضت اقتصادی و نظام سرمایه داری بود، باز شد.
دولت چیپراس پس از برگزاری انتخابات با اتحادیه اروپا وارد مذاکره مجدد شد و تمام خواسته های نظام سرمایه داری را مبنی بر تشدید سیاست ریاضت اقتصادی پذیرفت و امضا کرد.
بر اساس نتیجه مذاکرات معروف به توافق سوم بسته کمک مالی، یونان به اجرای خواسته های اتحادیه اروپا همچون کاهش حقوق بازنشستگان، افزایش شدید مالیات ها، واگذاری شرکت ها و اموال دولتی به بخش خصوصی، کاهش بیشتر هزینه های دولت، اصلاحات گسترده در نظام و ساختار بیمه های تامین اجتماعی موظف شد و در صورت عملی نشدن خواسته های مورد نظر، اخراج نیروی انسانی برخی ادارات دولتی و بخش خصوصی، فراهم کردن و ارایه تسهیلات به شرکت ها خصوصی برای اخراج نیروی انسانی نیز در نظر گرفته شد.
افزون براجرای تمامی این خواسته ها، پارلمان یونان مجاز به تصویب هیچ قانونی درباره مسائل اقتصادی بدون هماهنگی با اتحادیه اروپا نخواهد بود.
دولت یونان از اواسط مهر 1394، بیش از نیمی از خواسته های اتحادیه اروپا و وام دهندگان خارجی را به رغم مخالفت شدید مردم، در پارلمان به تصویب رسانده است.
براساس توافق اتحادیه اروپا و دولت یونان، قرار است بانک مرکزی اتحادیه اروپا 86 میلیارد یورو منوط به اجرای کامل خواسته ها، در سه سال و مرحله ای پرداخت کند.
حزب سی ریزا پس از تجزیه و خروج تندروهای مخالف نظام سرمایه داری، مانند دیگر احزاب سنتی طرفدار نظام سرمایه داری شده که با خواسته های اتحادیه اروپا و وام دهندگان نه تنها مخالفتی نمی کند، بلکه با جدیت کامل تمام خواسته های ابلاغی را اجرا می کند.

** ادامه بحران مالی
- بحران مالی یونان که از پنج سال پیش آغاز شده بود، سال 1394 نیز با وجود به قدرت رسیدن دولت چپگرا همچنان ادامه یافت و حتی در برخی ماه های سال تا مرز خروج یونان از حوزه پول واحد اروپایی (یورو) پیش رفت.
ادامه سیاست ریاضت اقتصادی، واگذاری شرکت های دولتی به بخش خصوصی، کاهش نیروی انسانی ادارات دولتی، افزایش مالیات ها و کاهش هزینه های ادارات دولتی باعث شد نرخ بیکاری از 8 درصد به 27 درصد برسد، بازار دچار رکود بی سابقه ای شود و بیش از 350 هزار واحد صنفی و شرکت ورشکسته و تعطیل و حدود یک میلیون و400 هزار نیروی جوان و فعال بیکار شوند.
دولت یونان ریزا به سیاست ریاضت اقتصادی با شدت بیشتری در سال 1394 ادامه داد و این امر باعث شد، شهروندان و حتی تعداد زیادی از هواداران این حزب، از عملکرد دولت ناامید شوند و از اواخر پاییز 1394 با برپایی تظاهرات گسترده و مستمر، مخالفت خود را با سیاست های اقتصادی دولت چیپراس اعلام داشتند.
بانک مرکزی اتحادیه اروپا و وام دهندگان از زمان آخرین توافق مالی با آتن تا کنون، فقط یک مرحله از وام مورد توافق را پرداخت و مراحل بعدی را منوط به ارزیابی اوضاع اقتصادی و اصلاحات انجام شده کرده اند که این مذاکرات و بررسی ها ادامه دارد.
وام دهندگان و اتحادیه اروپا به شدت بر اجرای سیاست ریاضت اقتصادی، کاهش حقوق و مزایای بازنشستگان، واگذاری شرکت های دولتی به بخش خصوصی و تغییر کلی درساختار بیمه های تامین اجتماعی اصرار می ورزند که باعث نارضایتی مردم این کشور گردیده است.
ادامه سیاست ریاضت اقتصادی و بحران مالی از یکسو و انجام اصلاحات خواسته شده توسط اتحادیه اروپا و وام دهندگان که باعث کاهش بیش از پیش حقوق و مزایای بازنشستگان و افزایش مالیات ها خواهد شد.
کشاورزان معترض یونانی نیز برای حدود یکماه به صورت گسترده بزرگراه ها را به نشانه مخالفت با ادامه سیاست ریاضت اقتصادی مسدود و یکبار نیز با تراکتورهای خود به آتن سفر کرده و با برپایی چادرهایی مقابل پارلمان مدت دو شبانه روز در این محل تظاهرات کردند.
کشاورزان که یکی از مهمترین اقشار جامعه یونان رای دهنده به سی ریزا هستند، با طرح افزایش مالیات بر تولیدات کشتورزی و افزایش بهای مواد سوختی از این حزب روی برگردانده اند و به همین دلیل محبوبیت حزب حاکم با کاهش چشمگیری مواجه شده است.

** نا امیدی اقتصادی یونانی ها
- براساس یافته های چندین نظرسنجی، بیش از 85 درصد مردم یونان بر این باورند که سیاست های اقتصادی دولت چپگرا و همراهی با اتحادیه اروپا، وام دهندگان خارجی و نظام سرمایه داری؛ باعث خواهد شد وضع اقتصادی بدتر از قبل شود و از آینده خود و کشور نگران هستند.
در همین حال، وجود یک میلیون و 400 هزار بیکار در یک کشور 10 میلیون نفری باعث شده است تعداد زیادی از جوانان برای زندگی وابسته به حقوق بازنشستگی والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ خود شوند و به همین دلیل شهروندان به ویژه جوانان که به دولت چپگرا امید بسته بودند، با عملکرد دولت چپگرای مورد حمایت خود از آینده ناامید شوند.
از سوی دیگر، سال 1394 شمار بی خانمان ها بشدت افزایش یافت و تعداد زیادی از یونانی ها به علت برخوردار نبودن از هیچ درآمدی برای گذران زندگی به جست وجو در سطل های زباله روی آورده اند.
سازمان های مردم نهاد، شهرداری ها، کلیسا ها و تعدادی از شبکه های تلویزیونی و رادیویی، روزانه از مردم می خواهند که برای کمک به افراد بیکار و نیازمند، مقداری غذا و دیگر وسایل مورد نیاز را به مراکز تعیین شده تحویل دهند تا در اختیار نیازمندان قرار گیرد.

**بحران پناهجویان
همزمان تداوم جنگ افروزی نیابتی غرب به ویژه آمریکا در کشورهای سوریه، عراق، افغانستان، لیبی و یمن باعث شد تا سال 1394 سیل هجوم پناهجویان به یونان و سپس اروپا به گونه بی سابقه ای افزایش یابد.
براساس گزارش اداره آمار اتحادیه اروپا در امور مهاجران، سال گذشته بیش از یک میلیون و 200 هزار پناهجو از کشورهای گرفتار پدیده تروریسم مورد حمایت چند کشور غربی عربی به ویژه سوریه و عراق، وارد کشورهای اروپایی شده اند.
براساس این گزارش، از این مجموعه یک میلیون و 150 هزار پناهجو از راه یونان به دیگر کشورهای اروپایی سفر کرده اند ولی با توجه به بحران مالی شدید، این کشورحتی قادر به اسکان موقت آنان برای کوتاه مدت نمی باشد و به همین دلیل بارها از اتحادیه اروپا خواسته کمک های نقدی خود را به آتن برای اسکان پناهجویان ارایه کند.
با توجه به بحران مالی یونان، پناهجویانی که به علت تخریب خانه و کاشانه خود مجبور به ترک وطن شدند با مشکلات جدی معیشتی، بهداشتی روبرو شدند که این روند همچنان ادامه دارد.
اواخر سال 1394، شماری از کشورهای اروپایی همجوار یونان مرزهای خود را به روی پناهجویان بستند و این کشور را گرفتار باتلاق پناهجویان کردند.
نخست وزیر یونان در اجلاس اخیر سران اتحادیه اروپا با انتقاد از کشورهایی که مرزهای خود را به روی پناهجویان بسته اند، خواست این کشورها وادار شوند به تصمیم های اجلاس سران در این باره عمل کنند.
یونان بارها اعلام کرده است که به علت بحران مالی، قادر به تامین هزینه های پناهجویان نیست و از اتحادیه خواست به توافق ها برای پذیرش پناهجویان عمل کند و پناهجویانی را که دارای صلاحیت دریافت پناهندگی سیاسی نیستند به کشور ترکیه بازگرداند.
آتن هنوز هم گرفتار اسکان هزاران مهاجر بی مقصد است که در یونان اقامت کرده اند و هزینه سنگینی را به اقتصاد بیمار این کشور تحمیل کرده اند.