هر صدایی در مفاصل نشانه درمان نیست

شفاآنلاین »سلامت» کم‌تحرکی و نداشتن فعالیت و از طرف دیگر فعالیت‌های شدید و ناگهانی باعث افزایش موارد کمردرد و آسیب به ستون فقرات می‌شود. با شیوع این دردها، درمان‎های غیرعلمی هم در فضای مجازی رواج بسیاری پیدا کرده است. درمان‎هایی مثل شکستن قلنج کمر یا گردن. کار به جایی رسیده که حتی بعضی از چهره‌های شناخته شده با حضور در این کلینیک‎ها که اکثراً غیرمجاز هستند، قلنج شکنی را هم تبلیغ می‎کنند؛موضوعی که حتی در نشست خبری رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران هم مطرح می‎شود، اینکه شکستن قلنج توسط ماساژورها و افراد فاقد صلاحیت می‌تواند منجر به فلج اندام‌ها و حتی مرگ شود. این موضوعی است که دیگر متخصصان هم برآن تأکید می‎کنند و می‎گوید: «هر صدای «تقی» که از مفاصل بدن می‎شنوید درمان نیست و می‎تواند منجر به قطع نخاع فرد ‎شود.»
به گزارش شفاآنلاین دکترایرج عبداللهی رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران و رئیس سی‌وششمین کنگره سالیانه انجمن فیزیوتراپی ایران با اشاره به درمان‎های غیرعلمی که در فضای مجازی تبلیغ می‎شود، می‎گوید: «متأسفانه در فضای مجازی به وفور دیده می‎شود، افرادی هستند که حوله دور گردن بیمار می‎اندازند و می‎کشند و صداهای تق تق را در مفاصل ایجاد می‎کنند. اصطلاحاً به این تکنیک «منیپولیشن» گفته می‎شود؛ تکنیکی که فقط سه گروه از متخصصین اجازه انجام چنین درمانی را برای بیماران دارند؛ فیزیوتراپ‌، متخصص طب فیزیکی و کایروپراکتیک. تازه این سه گروه هم که می‎توانند این درمان را انجام دهند باید ارزیابی‌ دقیقی از بیمار داشته باشند، مثلاً ریشه‎های عصبی و علائم بالینی فرد را بررسی کنند و ببینند بیمار دچار تنگی کانال یا مشکلات عروقی هست یا نه. بعد از بررسی درمانگر به این نتیجه می‎رسد که این تکنیک را برای بیمار انجام بدهد
 یا ندهد.»
رئیس سی و ششمین کنگره سالیانه انجمن فیزیوتراپی ایران با بیان اینکه این تکنیک درمانی در فیزیوتراپی جزو تکنیک‎های اول درمانی قرار ندارد، توضیح می‎دهد: «ما تلاش می‎کنیم از تکنیک‎های نرم‎تر و ایمن‎تر برای بهبود شرایط جسمانی بیماران‎ استفاده کنیم. فقط در مواقع ضروری مثلاً در دو تا سه درصد از چنین تکنیکی استفاده می‌شود. اغلب تبلیغاتی که در فضای مجازی انجام می‎شود، توسط افرادی است که اصلاً صلاحیت انجام این کارها را ندارند. انجام چنین کاری در فرد سالم باعث احساس راحتی لحظه‌ای از درد و گرفتگی می‎شود، اما اگر فرد مشکل ریشه‌های عصبی داشته باشد، بشدت آسیب زاست. متأسفانه چند نفر به دلیل این تکنیک‌های غلط دچار فلج اندام‎ شده‌اند. حتی یکی دو مورد متأسفانه بر اثر همین تکنیک جانشان را از دست داده‌اند. بنابراین انجام این تکنیک‎ها بسیار خطرناک است و هر فردی نمی‎تواند این کار را 
انجام بدهد.»

افزایش شکستگی مهره‎ها
با قلنج‌شکنی
دکتر پرهام پارسا‌نژاد، دبیر انجمن فیزیوتراپی ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به خطراتی که قلنج شکنی برای بدن دارد، می‎گوید: «ما مکرر با افرادی که دارای شکستگی‎های مهره‌های ستون فقرات، کشیدگی‎های عصبی، کشیدگی‌ ربات‌ها و التهاب‌های مفاصل هستند، روبه‌رو هستیم که فریب تبلیغات فضای مجازی را خورده‎اند و اکنون با عارضه‎های بیشتر درگیر درمان‎های سخت‎تر شده‎اند. افرادی که با این شیوه تبلیغ می‎کنند، مدتی فعالیت می‎کنند، بعد کاملاً ناپدید می‎شوند، چون شکایت از آنها بالا گرفته و تحت تعقیب قرار می‎گیرند. اما نکته مهم این است که هر صدای تق یا شکستن قولنج یا جاگیری که از مفصل بیرون می‎آید، نشان دهنده درمان نیست. این مسأله احساس خوبی که افراد نسبت به شنیده شدن صدا از داخل مفصل دارند و فکر می‌کنند اگه صدایی از داخل مفصل بیرون آید، چیزی جا افتاده کاملاً اشتباه و غیرعلمی است. مردم باید آگاه باشند، هر کدام از این صداها آنقدر که احتمال دارد آسیب به مفصل برساند، احتمال درمان در آن وجود ندارد.»
او با بیان اینکه فقط در بخشی از افرادی که مشکلات مفصلی دارند، جا انداختن می‌تواند اثر‌گذار باشد، توضیح می‎دهد: «قولنج شکنی فقط برای دوتا سه درصد از بیماران امکان‌پذیر است و باید توسط افراد آموزش‌دیده انجام شود. اگر مفاصل افراد آسیب‌دیدگی قبلی داشته باشد و قولنج شکسته شود، همین موضوع می‎تواند باعث یک التهاب مفصلی شود که شاید ماه‌ها درمان آن زمان ببرد. به همین دلیل قلنج شکستن درمانی نیست که برای هر آدمی مناسب باشد و البته اگر توسط فردی ناآگاه انجام شود، می‎تواند بشدت آسیب‎زا باشد، حتی منجر به مرگ شود. این موضوع برای شکستن قولنج انگشتان دست هم صدق می‌کند. هر صدایی که از مفاصل بیرون می‎آید، حتی یک فشار کوچک وقتی تکرار شود می‌تواند منجر به آسیب دیدن غضروف مفصلی شود. وقتی غضروف مفصلی آسیب ببیند، عضلات روی مفصل نمی‌توانند عملکرد خوبی داشته باشند. همین موضوع باعث ضعف درآنها می‎شود و یکی از عوارض بلند مدت آن لرزش دست در میانسالی است.»

40 ساعت آموزش کسی را درمانگر نمی‎کند
دکتر پارسا‌نژاد درباره برخی آموزش‌های غیرمجاز در حوزه فیزیوتراپی هم می‎گوید: «بعضی مراکز برای سودجویی دوره‌ها و آموزش‌هایی را با عنوان دستیار فیزیوتراپ به جوانان جویای کار می‎دهند. افرادی که به هر دلیلی نتوانسته‌اند از سد کنکور بگذرند اما حرفه درمانگری را دوست دارند، در این دوره‌های 40 ساعته ثبت‌نام می‎کنند و مدرکی جعلی به آنها اعطا می‎شود. این افراد وقتی به مؤسسات فیزیوتراپی مراجعه می‎کنند، متوجه می‎شوند که مدرکشان فاقد اعتبار است و نمی‎توانند در مراکز مجاز فعالیت کنند. به همین دلیل شماره هایشان را به عنوان انجام فیزیوتراپی در منزل منتشر می‌کنند یا در فضای مجازی آموزش حرکات اصلاحی می‎دهند. حضور چنین افرادی در کسوت درمانگر آسیب بسیاری به مردم و بیماران وارد می‎کند به همین دلیل اگر فردی برای ارائه خدمات فیزیوتراپی به منزل شما مراجعه کرد، حتماً از او بخواهید کارت نظام پزشکی یا کارت عضویت انجمن فیزیوتراپی را نشان بدهد تا گرفتار چنین افراد فاقد  تخصص نشوید.»

برش

قطع نخاع نتیجه اعتماد به درمانگران فضای مجازی

دکتر سعیدرضا مهرپور، فلوشیب جراحی ستون فقرات و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره درمان‎ها و پمادهای خاصی که این روزها در فضای مجازی برای بهبود دردهای کمر و مهره‌های ستون فقرات تبلیغ می‎شود، به «ایران» می‎گوید: «فضای مجازی در حیطه درمان بسیار عجیب و غریب شده است. کلیپ‎های زیادی منتشر می‌شود که در آن یک نفر به عنوان درمانگر، قلنج گردن یا کمر یک سلبریتی را می‎شکند و بعد بیمار می‎گوید، دیگر هیچ دردی در گردن یا کمر احساس نمی‎کند و کاملاً بهبود پیدا کرده و انگار معجزه شده است. در واقعیت معجزه واقعی همان پولی است که به حسابشان واریز می‎شود. شخصاً چهار بیمار داشتم که به علت انجام همین درمان‎های تبلیغ شده در فضای مجازی فلج شده‎اند. این کلیپ‎ها جز دروغ، فریب و پر کردن جیب سلبریتی‎هایی که تبلیغ‎شان را می‎کنند، هیچ چیز دیگری ندارند. از طرف دیگر جز آسیب، برای مردم و بیماران هم چیز دیگری ندارد. مردم باید مراقب خودشان باشند و به هر فیلم و کلیپی در فضای مجازی اعتماد نکنند. فضای مجازی پر از داده‎های غلط و مسموم است.»

تشک و بالش جواب نمی‌دهد، فقط ورزش کنید
تبلیغات فریبنده فقط در حوزه درمان نیست گاهی فروش برخی محصولات با کارکرد درمانی هم دیده می‎شود. مثلاً تشک‎ها و بالش‎هایی که دردهای گردن و کمر را بهبود می‎بخشند. دکتر مهرپور درباره این تبلیغات، توضیح می‎دهد: «در هیچ کدام از دردهای کمر و گردن با قاطعیت بیان نشده است که تشک یا بالش سفت بهتر است با نرم. همیشه به بیمارانم می‎گویم تشک‎تان نباید آنقدر نرم باشد که در آن فرو بروید، اما اینکه بخواهم توصیه کنم تشک طبی خاصی را استفاده کنید هم لزومی ندارد. تشک می‎تواند کاملاً معمولی باشد، فقط نباید خیلی نرم باشد. برای گردن درد و استفاده همیشگی باید بالشی انتخاب کنید که در حین راحتی قوس گردن را پر کند. تبلیغات بسیاری درباره تشک‎ها و بالش‎های خاص طبی انجام می‎شود که بیشتر جنبه درآمدزایی دارند و از نظر علمی هیچ کمکی به بهبود شرایط فرد نمی‎کند. مهم‌تر از تشک و بالش مناسب، داشتن برنامه زندگی فعال است. یعنی داشتن سبک زندگی که ورزش درآن جای داشته باشد. اگر فردی ورزش نکند، صبح تا شب با سر پایین به صفحه مانیتور زل بزند و شب هم با گوشی به رختخواب برود نباید انتظار داشته باشد با یک تشک و بالش خاص می‎تواند تمام مشکلات و دردهای کمر و ستون فقراتش را  بهبود بخشد.»