شفا آنلاین :بیضه ها غده های اصلی جنسی مرد هستند که درون کیسه ای موسوم به «اسکرتوم»قرار می گیرند.هر یک از بیضه ها داخل کیسه ی مزبور از ساختارطناب مانندی آویزان است.عروق ،اعصاب ومجرای انتقال اسپرم درون این طناب قرار دارند.
وظیفه ی اصلی بیضه ها تولید اسپرم و ترشح 95درصداز تستوسترون مورد نیاز است.
در هر یک از بیضه ها «سلول های زایایی »وجود دارند که در یک روند تکاملی بالاخره به اسپرم تبدیل می شوند و در حین حرکت در لوله های انتقال دهنده تکامل می یابند .نهایتا اسپرم ها به کیمسه ی منی راه می یابند،ودر آنجا ذخیره می گردند.
در بیضه سلول های بینا بینی دیگری نیز وجود دارند که تستوسترون ترشح می کنند.
علل وعلایم
سرطان بیضه شایع ترین بد خیمی در بین مردان15 تا 35ساله است،اما در عین حال از درمان پذیرترین تومورهای شناخته شده نیز به حساب می آید .میزان شیوع آن در آمریکا 500مورد در سال است.احتمال ابتلای یک مرد دردوران زندگی به این تومور حدودا 2/0درصد است.به طور کلی این تومور در نژاد سفید شایع تر است و به خصوص در طبقه ی متوسط اجتماع دیده می شود.
نظیر هر سرطان دیگر علت اصلی آن شناخته شده نیست ،ولی عده ای زمینه های ژنی را در بروز آن موثر می دانند.یکی از شایع ترین علل شناخته شده ی این سرطان «بیضه های نهفته » است.در صورتی که در نزول بیضه به داخل کیسه ی آن اشکالی وجود داشته باشد،تغییرات سلولی خاصی بروز پیدا می کند که می تواند به سرطان بینجامد.بیضه های نهفته تقریبا 50برابر بیش تر سرطانی می شوند.در صورتی که بیضه ی یک نوزاد درعرض یک سال پایین نیاید و داخل کیسه ی آن قرار نگیرد ،باید برای جاسازی آن در کیسه ی بیضه اقدام لازم انجام گیرد.
مصرف «قرص های ضد بارداری »در دوران حاملگی ،«بیماری اریون»و بالاخره «ضربه»از عوامل دیگر بروز سرطان بیضه هستند.
بد بختانه سرطان بیضه صرف نظر از ایجاد توده ی قابل لمس علامت دیگری ندارد،و به همین دلیل و به خصوص در اثر عدم آگاهی ،ترس و خجالت بیمار از نظر دور می ماند.گاهی بزرگی بی مورد سینه ها تنها علامت بیماری است.
پیشگیری و تشخیص به موقع
بهترین راه پیشگیری از سرطان رسیدگی اصولی به بیضه ها ی نهفته است.برخورد مسئولانه ی والدین کودک در صورت مشاهده ی عدم قرارگیری هر یک از بیضه ها در جای طبیعی خود ،در بسیاری از موارد بیمار را از مخاطرات بعدی حفظ می کند
بهترین وسیله برای تشخیص به موقع سرطان بیضه «معاینه ی ماهیانه ی سه دقیقه ای »زیر دوش آب گرم است.این عمل بهداشتی آن قدر در تشخیص به موقع این سرطان موثر است ،که انجمن سرطان آمریکا موکدا انجام آن راتوصیه می کند.به این ترتیب می توان سرطان بیضه را در مراحلی قابل درمان تشخیص داد و به بیمار عمر طبیعی ارزانی داشت.برای انجام معاینه ی مزبور بیمار باید زیر دوش آب گرم هر یک از بیضه ها را با دست طرف مواق بین شست و دیگر انگشتان بچرخاند.درصورت هر گونه سفتی یا برجستگی غیرمعمول باید به پزشک مراجعه شود.بسیاری از توده هایی که با این معاینه لمس می شوند،سرطانی نیستند،به هر حال ،تشخیص خوش خیم یا سرطانی بودن توده های بیضه برعهده ی پزشک متخصص است.
به چه متخصصی باید مراجعه کرد؟
مسئول بررسی بیضه ها «اورولژیست ها» هستند.اورولژیست پزشکی است که تخصص خود را در جراحی کلیه و مجاری ادرار و تناسلی گرفته است و از کم و کیف بیماری های بیضه به خوبی آگاهی دارد.در صورتی که توده ی غیر معمول در بیضه ی شما لمس شود،باید هر چه زودتر به «اورلژیست »مراجعه کنید تا مورد معاینه دقیق قرار گیرید.
در مطب یک اورلژیست چه خواهد گذشت؟
یک ارولوژیست قبل از هر اقدامی از شما معاینه ی کاملی به عمل خواهد آورد.شرح حال شما نیز به طور دقیق گرفته می شود و به خصوص به وجود سابقه ی «نهفتگی بیضه »توجه خواهد شد.
در صورتی که توده ی حس شده توسط بیمار واقعا وجود داشته باشد ،اولین اقدام کم خرج ،بی ضرر ودر عین حال بسیار مفید انجام «سونوگرافی»از هر دو بیضه ی شماست.
«سونوگرافی»بیضه در اکثر موارد تکلیف بیمار و پزشک را روشن می کند و نحوه ی انجام اقدام بعدی را مشخص می سازد.در صورتی که توده ی لمس شده در سونوگرافی تغییرات مخصوصی رانشان می دهد،بی درنگ باید به جراحی و برداشت بیضه تن داد .به این عمل «اورکیکتومی» می گویند که به سادگی و زیر بی حسی موضعی قابل انجام است.
زمان نقاهت بیمار اصولا طولانی نخواهد بود و فردای روز عمل از بیمارستان مرخص خواهد شد.بیضه ی برداشته شده را به پاتولوژیست تحویل می دهند تا مورد بررسی دقیق بافتی قرار گیرد.در واقع ،تشخیص قطعی سرطان بیضه توسط پاتولوژیست و با عنایت به مختصات بافتی انجام می گیرد.
در بسیاری از موارد،این همه برای درمان قطعی تومور بیضه کفایت می کند .با این وجود اگر در گزارش پاتولوژیست مختصات ویژه ای قید شده باشد ،بعضا به اقدامات درمانی تکمیلی نیازپیدا می شود.
«درجه بندی»ردیاب ها وانواع تومورهای بیضه
سرطان بیضه را به طور خلاصه واجمالی به طریق زیر درجه بندی می کنند:
1-تومور محدود به بیضه است.
2-گسترش به گره های لنفاوی خلف صفاق وجود دارد.
3-دست اندازی ورای خلف صفاقی وجود دارد.
یکی از مختصات خوب تومورهای بیضه وجود ردیاب هایی است که به کمک آن ها می توان از چند وچون بیماری اطلاع کسب کرد.اتخاذ نوع درمان بعضا درگرو بالا و پایین بودن این ردیاب ها است.
مهم ترین ردیاب های تومور بیضه عبارتند از :
1-آلفافیتو پروتیینAFP
2-hCG
تومورهای سرطانی بیضه را به دو دسته ی زیر تقسیم می کنند:
)1-سمینوم seminoma)
2-غیر سمینومی(nonseminomatous)
سمینوم:شایع ترین تومور بیضه ی بالغین است.درمان آن در درجات 1و2 عبارت است از «برداشت کامل بیضه از ناحیه مغبنی »
تومورهای غیر سمینومی :به نوبه خود شامل کوریوکارسینوم،تراتوکارسینوم و تومور کیسه ی زرد است.
درجه ی وخامت این تومورها بیش تر است،و به درمان های سخت تری نیاز دارند.درمان درجات 1و2 ،علاوه بر «برداشت کامل بیضه از ناحیه ی مغبنی»"نیز هست .گاهی همزمان «شیمی درمانی »یا «کموتراپی»نیز انجام می شود.RPLND "
درمان درجه ی 3 علاوه بر برداشت کامل بیضه از ناحیه ی مغبنی ،شیمی درمانی با سه دارو است.اگر این کار نیز موثر نباشد ،باید RPLND
"نیز انجام شود.
نحوه ی برخورد با بیمار مبتلا به سرطان بیضه
اسم سرطان از آنچه خود اوست وحشتناک تر است.هیچ کس نمی تواند ناهی فشار سنگین یک بیمار در مواجهه با واقعیت ابتلا به این بیماری باشد.در بسیاری از موارد «هیولایی»که از سرطان در ذهنیت افراد جامعه ساخته شده است ،از خود بیماری وحشتناک تر و ناامیدکننده تر است.این مسئله درمورد تومورهای کاملا درمان پذیری از جمله بیضه بسیار بی مورد به نظر می رسد.همان طور که موکدا ذکر شد،توموربیضه به خصوص اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود کاملا درمان پذیر است.
دریک بیمار مبتلا به بدخیمی بیضه ،صدمات روحی ناشی از مواجهه با سرطان بعضا آثار ناگواری دارد.با عنایت به این واقعیت ،در درمان بیماران مبتلا باید از تنش های روحی آنان نیز کاسته شود.آگاهی بیمار از آن چه بدان مبتلا است ،و به خصوص تشریح درمان پذیری آن در بسیاری از موارد مفید واقع می شود.در صورتی که امکان داشته باشد می باید زمینه ی ملاقات بیمار با دیگر مبتلا یان به سرطان بیضه را مهیا کرد،به خصوص اگر سال ها پیش درمان شده و اکنون زندگی عادی داشته باشند.
نتیجه گیری
توصیه می شود برنامه ی «معاینه ی بیضه های خود»را هر ماه به مدت 3دقیقه زیر دوش آب گرم انجام دهید.در صورت مشاهده ی هر گونه تغییر به یک ارولوژیست مراجعه کنید و به این ترتیب حاشیه ی امنیتی قابل اعتماد برای خود در قبال ابتلا به این شایع ترین بد خیمی جوانان در سنین 15تا 35 سالگی تامین نمایید.توجه داشته باشید که تومور بیضه از درمان پذیرترین سرطان ها است،به خصوص اگر در مراحل اولیه و قبل از دست اندازی تشخیص داده شود
دکترشهريار کهن زاد- بورد تخصصی جراحی کلیه، مجاری ادراری، تناسلی و ناباروری-متخصص درمان اختلالات و ناتوانی های جنسی از دانشگاه کالیفرنیا ـ سانفرانسیسکو
نظرشما
آخرین اخبار
شما درتهران ساکن هستید یا شهرستان؟