به گزارش شفاآنلاین : دکتر "جعفر مهراد" رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز با اشاره به وضعیت تولیدات علمی ایران در سال 2015 میلادی با تاکید بر این‌که در کمتر از یک دهه میزان تولیدات علمی کشور رو به افزایش گذاشته است؛ افزود: تجزیه و تحلیل وضعیت موجود نشان می‌دهد که برونداد علمی در قالب مقالات پژوهشی و سایر فرآورده‌های علمی که در موسسات علم سنجی بین‌المللی مورد تحلیل استنادی قرار می‌گیرد، نسبت به بسیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای منطقه پیشی گرفته و اکنون سیاستگذاران و برنامه‌ریزان علمی کشور می‌توانند نتایج این تحلیل‌ها را با اسناد بالادستی تطبیق داده و حوزه‌های مختلف را برای رسیدن به مرجعیت علمی رصد کنند.
وی به آمارهای تولید علم ایران در پایگاه تامسون رویترز اشاره و اظهار کرد: آمارهای تولید شده در تامسون رویترز در 10 سال گذشته از جهت رشد و شتاب علمی درخور توجه است، به گونه‌ای که از ایران در سال 2006 تنها 7 هزار و 375 مدرک ثبت و نمایه سازی کرده و این رقم به یکباره در سال 2007 با سه هزار مدرک افزایش به 10 هزار و 708 مدرک و در سال 2008 با افزوده شدن سه هزار مدرک دیگر، به 13 هزار و 654 مدرک رسید.
مهراد با تاکید بر این که این افزایش در سال‌های 2008 و 2010 ادامه یافت، یادآور شد: در سال 2009 تعداد 16 هزار و 745 مدرک و در سال 2010 تعداد 19 هزار و 568 مدرک در تامسون رویترز ثبت و نمایه‌سازی شد.
وی تعداد تولیدات علمی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور در تامسون رویترز در سال 2011 را 25 هزار و 337 مدرک ذکر کرد و ادامه داد: بررسی تولیدات علمی کشور در این نظام در سال‌های 2012 تا پایان سال 2014 نشان می‌دهد که بروندادهای علمی کشور که در تامسون رویترز نمایه سازی شده است، به ترتیب 27 هزار و 143 مدرک، 28 هزار و 137 مدرک و 30 هزار و 13 مدرک است.
رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز، اضافه کرد: اکنون که سال 2015 به پایان می‌رسد، تعداد تولیدات علمی ایران 27 هزار و 259 مدرک است که این رقم در ماه‌های پیش رو اصلاح و تکمیل خواهد شد.
به گفته وی، کل تولیدات علمی ایران از ابتدا تاکنون در نظام استنادی تامسون رویترز 226 هزار و 436 مدرک بوده است.
مهراد گفت: تحلیل آمار تولید علم ایران درمقوله‌های موضوعی در سال 2015 که در حال حاضر 27 هزار و 259 مدرک است، نشان می‌دهد که پنج رشته شیمی چند رشته‌ای با دو هزار و 28 مدرک، علم مواد چند رشته‌ای با یک‌هزار و 748 مدرک، برق و الکترونیک با یک‌هزار و 746 مدرک، مهندسی شیمی با یک‌هزار و 444 مدرک و شیمی- فیزیک با یک‌هزار و 205 مدرک بیشترین تولیدات علمی را داشتند.
به گفته وی، رشته‌های فیزیک کاربردی با 951 مدرک، مکانیک با 925 مدرک، علوم محیطی با 843 مدرک، سوخت و انرژی با 842 مدرک، داروسازی با 838 مدرک و مهندسی مکانیک با 788 مدرک به ترتیب در مرتبه‌های بعدی قرار دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با تاکید بر این‌که از کل 27 هزار و 259 مدرک تولید شده در سال 2015 تعداد 25 هزار و 270 مورد مربوط به مقالات علمی بوده است، خاطرنشان کرد: پایگاه وب آو ساینس که مرجع استخراج این داده‌ها در تامسون رویترز است، درحالی که تولیدات علمی را در مقوله‌ها و رده‌های خود قرار می‌دهد، از جهت دیگری تولیدات علمی را در حوزه‌های پژوهشی مختلف مشخص می‌کند.
به گفته وی، ایران در حوزه مهندسی پنج هزار و 935 مدرک، در شیمی چهار هزار و 659 مدرک، علم مواد دو هزار و 737 مدرک، فیزیک دو هزار و 637 مدرک و در حوزه ریاضیات هزار و 452 مدرک تولید کرده است.
سهم دانشگاه‌ها در تولیدات علمی
رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز با بیان این که بر اساس داده‌های تامسون رویترز سهم تولیدات علمی دانشگاه‌ها مشخص است، گفت: در سال 2015 از کل 27 هزار و 259 مدرک ثبت شده، تعداد چهار هزار و 862 مدرک به دانشگاه آزاد اسلامی اختصاص دارد.
مهراد افزود: رتبه‌های دوم تا پنجم به ترتیب به دانشگاه‌های تهران با دو هزار و 457 مدرک، دانشگاه علوم پزشکی تهران با دو هزار و 85 مدرک، دانشگاه صنعتی اصفهان با هزار و 626 مدرک و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هزار و 617 مدرک تعلق دارد.
وی دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر با یک‌هزار و 484 مدرک، تربیت مدرس با یک‌هزار و 300 مدرک، صنعتی شریف با یک‌هزار و 193 مدرک، علم و صنعت ایران با 959 مدرک و فردوسی مشهد با 901 مدرک را به ترتیب حائز رتبه‌های ششم تا دهم دانست.
مهراد اضافه کرد: سهم تولیدات علمی دانشگاه شیراز در این بازه زمانی، 884 مدرک، دانشگاه تبریز 776 مدرک، علوم پزشکی ایران 574 مدرک، علوم پزشکی شیراز 556 مدرک و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان 540 مدرک بوده است.
زبان مقالات نمایه‌سازی شده محققان کشور
رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز با تاکید بر این که زبان مدارک تولید شده عمدتا زبان انگلیسی بوده است، اظهار کرد: تعداد 27 هزار و 249 مدرک به زبان انگلیسی منتشر شده و در زبان‌های آلمانی و کروواسی هر کدام سه مدرک و ترکی و اسپانیولی هر کدام یک مدرک نمایه‌سازی شده است.
حمایت نهادهای مختلف از تولیدات علمی کشور
مهراد با تاکید بر این که تامین بودجه و تخصیص اعتبارات به طرح‌های پژوهشی که عمدتا در قالب مقالات علمی به چاپ می‌رسند توسط دانشگاه‌ها و به ویژه بنیاد علم ایران صورت گرفته است، گفت: تعداد طرح‌های حمایت شده از سوی بنیاد علم ایران 648 طرح بوده است.
وی افزود: علاوه بر آن دانشگاه تهران با 237 مورد حمایت، دانشگاه علوم پزشکی تهران با 224 مورد حمایت و دانشگاه کاشان با 156 مورد حمایت در رده‌های دوم تا چهارم قرار دارند.
10 کشوری که پژوهشگران ایرانی بیشترین همکاری را دارند
مهراد فعالیت‌های علمی را از جمله کارهای گروهی دانست که با همکاری سازمان‌ها و نهادهای داخلی و یا سایر کشورها اجرایی می‌شوند و افزود: این موضوع در مورد بسیاری از کشورهای جهان صادق است و فعالیت‌های علمی موفق معمولا نتیجه جمعی از پژوهشگران است که به لحاظ تخصص از راه‌های دور و نزدیک با هم همکاری می‌کنند.
وی اضافه کرد: 10 کشور اول که پژوهشگران ایرانی در تولید مقالات علمی با آنها همکاری داشته‌اند، شامل آمریکا هزار و 461 مقاله، کانادا 718 مقاله، مالزی 664 مقاله، آلمان 592 مقاله، استرالیا 532 مقاله، انگلستان 526 مقاله، ایتالیا 460 مقاله، چین 368 مقاله، اسپانیا 356 مقاله و ترکیه 355 مقاله می‌شود.
دانشمندان پراستناد ایرانی
وی با بیان این که معمولا دریافت استنادات بعد از آن که مدتی از استناد مقالات می‌گذرد، صورت می‌گیرد، یادآور شد: نخستین مقاله پراستناد ایران در سال 2015 مربوط به مقاله دکتر محسن نقوی و همکاران با 128 استناد است که در مجله lancet منتشر شده است.
رییس بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز دومین مقاله پراستناد محققان کشور را مربوط به محسن شیخ‌الاسلامی و همکاران دانست که با 37 استناد در Journal of Magnetism and Materials به چاپ رسیده است.
مهراد تصریح کرد: سومین مقاله پراستناد نیز مجددا به محسن شیخ‌الاسلامی و
همکاران با 33 استناد تعلق دارد که این مقاله پراستناد در مجله
Inernational Journal of Heat and MISS Transfer منتشر شده است.
وضعیت تولیدات علمی ایران در تامسون رویترز از سال 2006 تا 2015
ایسنا
