تاثیر اضطراب بر روابط زناشویی

    به گفته یک روان شناس، استرس زیاد چه به خاطر مسائل کاری و مشکلات خانوادگی و چه به علت خستگی، نداشتن تناسب اندام، ترس از ناتوانی جنسی، رابطه دردناک، هراس از بارداری و ترس از برقراری روابط زناشویی بخصوص در اوایل ازدواج باشد، می تواند​ آتش شور جنسی را خاموش کند. این استرس می تواند در هر سنی و برای هر دو جنس اتفاق بیفتد، ولی اغلب ابتدای ازدواج و در دوران بارداری و یائسگی زنان و در دوران سالمندی مردان شایع تر است. امروزه ثابت شده اختلالات اضطرابی با تشدید بسیاری از بیماری ها ازجمله بیماری های قلبی، دیابت، پرفشاری خون، اختلالات گوارشی و روحی می تواند عملکرد جنسی زن و مرد را مختل کند و باعث زودانزالی، ناتوانی و بی میلی جنسی در مردان و کاهش برانگیختگی و نرسیدن به ارگاسم در زنان شود و می توان گفت استرس و اختلال های جنسی بر یکدیگر اثر متقابل دارند. یعنی استرس ممکن است به بروز مشکلات جنسی در فرد بینجامد یا بر عکس مشکلات جنسی به عنوان عاملی اضطراب آفرین بر زندگی فرد سایه بیفکند. اما باید این حقیقت را پذیرفت که پاسخ افراد به تغییرات زندگی متفاوت است و حتی یک استرس یا مشکل کوچک هم می تواند فرد را از چند ساعت تا چند روز درگیر کند و انگیزه و انرژی بدن را برای داشتن یک رابطه زناشویی مطلوب تقلیل دهد. تجربه ناموفق، رابطه را سرد می کند استرس در روابط عاطفی و زناشویی می تواند باعث شود همسران به جای ارائه رویکردهای ارتباطی ـ عاطفی از رویکردهای ارتباطی ـ اجتنابی استفاده کنند. کبری ایمان نژاد، کارشناس ارشد روان شناسی در این باره می گوید: استرس و نگرانی یکی از زوجین یا هر دوی آنها باعث می شود رابطه زناشویی موفقیت آمیز و لذت بخشی را تجربه نکنند و به جای تمرکز بر لذت بردن از رابطه، ذهنشان درگیر نگرانی ها و استرس ها باشد. تکرار چنین تجربه ای در روابط جنسی ممکن است اضطراب های شدیدی در همسران پدید آورد و باعث شود یکی از طرفین به دلیل اضطراب و تجربه های ناموفق گذشته از همسرش دوری کرده ، به دلایل غیرمنطقی مانند خستگی، بی میلی، نداشتن زمان کافی یا مشغله های دیگر از برقراری این ارتباط خودداری کند. با ادامه این نگرش به آرامی افکار منفی در ذهن زوجین شکل می گیرد و روابط زناشویی خود را شکست خورده قلمداد کرده و حالا دیگر دو طرف از انجام روابط خودداری می کنند که تبعات آن ناسازگاری و نارضایتی از زندگی زناشویی و در نهایت جدایی و متارکه خواهد بود. این روان شناس تصریح می کند: معمولا همسران در بسیاری از موارد به اشتباه، علت نداشتن رابطه زناشویی را بروز مشکلات جنسی عنوان می کنند، حال آن که استرس و مشکلات ارتباطی بین فردی دلیل اصلی نداشتن این ارتباط است. استرس را به حال خود رها نکنید به گفته ایمان نژاد، گاهی هم زوجین به دلیل علاقه ای که به یکدیگر دارند، اجتناب از برقراری رابطه را راه حلی مطمئن برای کاهش بحث ها و نگرانی های خود در نظر می گیرند و همه توجه و تمرکزشان را بر مسائل دیگر زندگی مانند روابط دوستانه و بین فردی، مسائل کاری و... معطوف کرده و عملا از پرداختن به روابط زناشویی پرهیز می کنند، غافل از این که استرس و اضطرابی که این گونه سرکوب می شود تاثیرهای مخربی بر عواطف و هیجان های بین فردی می گذارد و مشکل را حادتر می کند که در این شرایط زوجین باید بلافاصله به افراد متخصص مراجعه کنند تا با بررسی و ارزیابی دقیق روابط بین فردی، علل مشکلات زناشویی شناسایی و در نهایت با ارائه درمان ها و آموزش ها مشکل حل شود. وقت بگذارید ایمان نژاد به علت دیگر بروز استرس و اضطراب در روابط زناشویی می پردازد و می گوید: بسیاری از زوجین به دلیل این که در طول رابطه جنسی درک نمی شوند یا ترس از ارضا نشدن یا عدم ارضای طرف مقابل دارند یا اصول و روش های رابطه جنسی را نمی دانند، دچار اضطراب شده و همین باعث اختلالات جنسی در مرد یا زن می شود. البته تحقیقات نشان داده است استرس الزاما موجب کاهش میل جنسی نمی شود و درجه آن در زنان و مردان متفاوت است. ه طور مثال مردان بهتر از زنان می توانند بر استرس خود غلبه کنند، ولی زنان در شرایطی که خسته و مضطرب هستند یا آرزوها و تمایلات مختلفشان برآورده نشده است، از نظر جنسی ضعیف می شوند که به توصیه مشاوران سلامت جنسی، مردان باید قبل از برقراری رابطه از نظر عاطفی وقت لازم را برای رفع تنش و آمادگی روحی همسر به کار گیرند چراکه اگر یکی از زوجین در زمان برقراری روابط دچار استرس، فشار و هیجانات منفی باشد هیچ یک از طرفین احساس رضایت نخواهد داشت. استرس در برقراری اولین رابطه ​ مشکل شایع دیگر​​ برقراری روابط زناشویی برای اولین بار است که می تواند بسیار استرس زا باشد، بویژه اگر زوج یا زوجه آگاهی چندانی از چگونگی برقراری این روابط نداشته و به میزان کافی آموزش ندیده باشند. به گفته ایمان نژاد، روابط جنسی اولیه زن و مرد اگر بخوبی انجام شود در استقبال زوجین برای برقراری مجدد این روابط و در نتیجه، داشتن زندگی جنسی رضایت بخش نقش بسزایی دارد. او بیان می کند: تجربه جنسی ناموفق و استرس زای اولیه می تواند تا سال ها بدون آن که دلیل خاص و مشخصی داشته باشد موجب کارکرد بد جنسی زوجین شود. بنابراین توصیه می شود در طول مشاوره قبل از ازدواج درباره این مساله بوضوح به زوجین آگاهی داده شود. یکدیگر را متهم به ناآگاهی نکنید به گفته یک روانپزشک، اگر زوجین به داشتن رابطه زناشویی تمایل دارند باید با کاهش استرس و فراهم آوردن شرایط محیطی و روانی مناسب برای برقراری رابطه اقدام کنند و هرگز یکی از طرفین، دیگری را برخلاف میلش وادار به این کار نکند یا در صورت ناتوانی در برقراری این روابط یکدیگر را متهم به ناآگاهی نکنند، زیرا چنین رفتاری موجب سردی و استرس در تمایلات جنسی و مشکلات بعدی می شود. حمایت عاطفی و تلاش برای لذت بردن زن و شوهر از یکدیگر، شرط اصلی موفقیت در تجربه های جنسی اولیه است و سایر مهارت ها آموختنی است. اصلی ترین رکن شکل گیری یک رابطه آگاهی از تفاوت های فردی و سعی در درک و احترام به یکدیگر، اطلاع از کارکرد اندام های تناسلی، آگاهی از چگونگی ارتباط کلامی و غیرکلامی رضایت بخش، تخیل و تمرکز حسی، حداکثر تلاش برای آمادگی دو طرف، چگونگی شکل گیری میل جنسی و به ارگاسم رسیدن، تلاش برای لذت بردن، داشتن حداقل میل جنسی برای برقراری رابطه، داشتن مهارت های عاطفی لازم، امتحان شرایط مختلف و متنوع برای برقراری رابطه مورد نظر و انتخاب مکان و زمان متفاوت از اصلی ترین اصول شکل گیری یک رابطه مطلوب است. ​به توصیه روان شناسان برای داشتن یک رابطه سالم، ابتدا باید رابطه عاطفی را بهبود بخشید تا احساس خجالت و غریبگی، رابطه ای مصنوعی و اجباری در پی نداشته باشد . همچنین لازم است بدانید صرفا عشق و علاقه برای داشتن میل جنسی کافی نیست و زن و مرد باید نسبت به یکدیگر جذابیت جنسی نیز داشته باشند که این جذابیت با کسب مهارت های عاطفی و جنسی و گفت وگو و به تفاهم رسیدن در نیازها و خواسته های معقول یکدیگر ایجاد می شود. استرسی که جنون جنسی می آورد بد نیست بدانید گاهی استرس​ عامل برانگیزاننده و تشدیدکننده ​ رابطه جنسی به شمار می رود و به نوعی در ذهن و تخیل فرد به طور دائم می ماند، یعنی فرد از طریق تکرار مداوم این روابط آلام عاطفی و عقده های روانی خود را تسکین می دهد. اعتیاد به رابطه جنسی در هر دو جنس زن و مرد مشاهده شده است. درواقع انجام این روابط سبب آزادسازی آدرنالین و اندورفین شده، به فرد احساس سرخوشی می دهد و به طور موقت آرام می شود. این افراد گاهی با وجود همسر برای تخلیه استرس و اضطراب خود به عادات نامناسب جنسی روی می آورند که خود در بروز اختلالات جنسی و حتی ناباروری بی تاثیر نیست. / ضمیمه چاردیواری فاخره بهبهانی