شفا آنلاین -بر اساس گزارشات موجود همسو با افزایش شیوع چاقی در سرتاسر جهان ، میزان این بیماری در کودکان نیز گسترش یافته است و زمینه ساز مشکلات جسمی ، فیزیولوژیک و روحی برای آنها در دوران کودکی ، نوجوانی و همچنین بزرگسالی شده است.
پایه و اساس سلامت مناسب در طی زندگی در دوران کودکی بنیان نهاده می شود. در محیط خارج از خانه هیچ عاملی به اندازه مدت زمانیکه کودکان در مدرسه صرف می کنند نمی تواند بر آنها اثر گذار باشد. این مساله به این معنا است که مدارس فرصت بسیار ایده آلی برای ارتقا سلامت دوران جوانی و مبارزه با چاقی در یک مقطع زمانی مناسب و حساس ، و پیش از تبدیل آن به یک مشکل جدی در اختیار دارند. یکی از راه های اصلی که مدارس می توانند اثرات مثبت بر سلامت دانش آموزان داشته باشند ، در واقع همسو با ماموریت اصلی همه آنهاست ؛ یعنی آموزش. مباحث مرتبط با تغذیه و فعالیت بدنی با هدف اموزش مهارت های انتخاب و حفظ یک سبک زندگی سالم ، می توانند در برنامه آموزشی مدارس ، در قالب موضوعات اصلی کلاسی ، واحدهای ورزشی و یا فوق برنامه ها گنجانده شوند.
به منظور آموزش پیام های مرتبط با تغذیه و فعالیت بدنی ، مدارس علاوه بر ایجاد بستر مناسب برای اجرای برنامه های ورزشی باید دانش آموزان را به شرکت در فعالیت های منظم و با کیفیت تشویق کنند. همچنین ارتقا سلامت دانش آموزان خارج از کلاس های درسی نیز با ایجاد فرصت های مناسب برای انتخاب های سالم باید مورد توجه قرار بگیرد. به عنوان مثال برای بهبود تغذیه ، مدارس باید غذاهای سالم تری را در بوفه و وعده نهار به دانش آموزان ارائه کنند. از عرضه غذاهای ناسالم و نوشیدنی های سرشار از شکر خودداری کنند و دسترسی به آب آشامیدنی سالم را برای دانش آموزان در طی روز ممکن سازند. همچنین با توجه به اینکه دانش آموزان به طور متوسط نیازمند روزانه 60 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط تا شدید هستند ، فراهم کردن امکانات بسیار ساده و اولیه برای ورزش دانش آموزان ، برگزاری مسابقات منظم ورزشی و اختصاص زمان مناسب به این فعالیت ها می تواند اقدامات مثبتی برای افزایش فعالیت بدنی باشد.
برگزاری برنامه های مشابه برای معلمان و کارمندان مدارس نیز می تواند با بهبود محیط این فضاها نه تنها در ارتقا سلامت این افراد موثر باشد ، بلکه زمینه را برای افزایش اشتیاق جهت اجرای برنامه های مرتبط با دانش آموزان مستعد سازد.
به علاوه مدارس می توانند منبع اطلاعاتی مهمی از سلامت دانش آموزان باشند. اطلاعاتی مانند افزایش قد و وزن ، شاخص توده بدنی (BMI) و پیگیری رشد، می توانند برای سیاست گذاران حوزه سلامت به منظور طراحی برنامه های موفق و تصمیم گیری برای جهت دهی این برنامه ها در آینده بسیار مفید و موثر باشند.
با وجود شواهد کافی مبنی بر اینکه برنامه های پیشگیری در سطح مدارس می توانند بطور موفقیت آمیز و بدون نیاز به صرف منابع وسیع برای کمک به تغذیه بهتر ، فعالیت بیشتر و رسیدن به وزن مناسب تر دانش آموزان موثر باشد ، ضروری است مدارس به عنوان عضوی اصلی از برنامه های مبارزه با اپیدمی چاقی در بیایند.
دکتر مهدی شادنوش
متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی
mshadnoush@gmail.com