خطر بيشتر حوادث قلبي- عروقي نيز با مصرف اشکال تزريقي
به گزارش شفا آنلاین،محققان
اين بررسي نشان دادند که پس از مصرف تستوسترونهاي تزريقي، غلظت آن افزايش
ناگهاني پيدا کرده و نمودار غلظت اين ماده در خون به فاصله کوتاهي افزايشي
نيزهاي شکل پيدا ميکند، به همين دليل به نظر ميرسد خطر حوادث
قلبي-عروقي نيز با مصرف اشکال تزريقي بيشتر از ساير اشکال دارويي اين ماده
باشد. سازمان غذا و داروي آمريکا به تازگي تاکيد کرده که مصرف تستوسترون
تنها براي مرداني که دچار انواع خاصي از اختلالات غدد درونريز هستند تاييد
شده و به هيچ عنوان مصرف اين دارو براي کاهش طبيعي تستوسترون که به دنبال
بالا رفتن سن اتفاق ميافتد، توصيه نميشود. پزشکاني که در فکر شروع درمان
تستوستروني براي بيماران خود هستند، بايد به دنبال دليلي کاملا موجه از نظر
پزشکي براي تجويز اين دارو باشند. با ادامه نگرانيها در مورد ايمني و
موثر بودن درمان با تستوسترون در مردان دچار هيپوگناديسم اوليه،
هيپوگناديسم ناشي از سالمندي و شيوه درمان مردان داراي سطح طبيعي تستوسترون
يا مرداني که اخيرا سطح تستوسترون آنها سنجيده نشده، بسيار مهم است که
خطرات بالقوه درمان با اين ماده کاملا درک شود.
يافتههاي
اين بررسي با دستورالعمل جامعه متخصصين غدد که درمان تستوستروني را
انحصارا در مردان دچار هيپوگناديسم ونه افراد داراي سطوح پايين تستوسترون
يا نشانههاي مرتبط به تنهايي مجاز ميشمرد، کاملا همخواني دارد. اگرچه خطر
مطلق
(absolute risk)
بروز حوادث قلبي- عروقي در ميان گروههاي مختلف دريافتکننده تستوسترون در
اين تحليل اپيدميولوژيک اندک بود، با در نظر گرفتن افزايش روزافزون تجويز
اين داروها در سراسر دنيا، نگراني صاحبنظران کاملا منطقي به نظر ميرسد.
گزارشهاي مختلفي در مورد عوارض جانبي قلبي- عروقي تستوسترونها در دست
است. با وجوديکه از قبل مشخص شده بود که تستوسترونهاي تزريقي سبب افزايش
ناگهاني سطح اين ماده در خون ميشوند، در حاليکه ژل و برچسبهاي پوستي
تستوسترون افزايش ملايمتر اما پيوستهتري ايجاد ميکنند، تا قبل از مطالعه
فعلي هيچ مقايسهاي در زمينه ايمني قلبي- عروقي اشکال مختلف اين ترکيب
صورت نگرفته بود.
نتايج مطالعه
مطالعه
حاضر به صورت يک کوهورت گذشتهنگر و روي 544115 مردي که به تازگي برايشان
تستوسترون تجويز شده و سابقه مصرف اين ترکيب را در 6 ماه قبل نداشتند، به
انجام رسيده است. شرکتکنندگان در اين بررسي از سه کوهورت بزرگ انتخاب
شدند. گروه اول شامل 515132 نفر ميشد که با مرور اطلاعات مربوط به بيمه
کارفرمايان در ايالات متحده آمريکا انتخاب شدند. اين مردان بين سالهاي
2000 تا 2012 ميلادي تستوسترون دريافت کرده بودند.
گروه
بعد شامل 22376 مرد بود که بين سالهاي 2007 تا 2010 از بيمه مديکر براي
دريافت تستوسترون استفاده کرده بودند. دسته آخر 6607 مرد بريتانيايي بودند
که بين سالهاي 2000 تا 2013 توسط پزشکان عمومي ويزيت شده و برايشان
تستوسترون تجويز شده بود.
ميانگين
سني شرکتکنندگان بيمه مديکر حدود 73 سال بود، حال آنکه ميانگين سني
شرکتکنندگان دو گروه ديگر تقريبا 54 سال بود. در کوهورت بيمه کارفرمايان
بيشتر مردان تستوسترون را به صورت ژل (5/56 درصد) دريافت کرده بودند و
ميزان دريافت اشکال تزريقي و برچسب پوستي به ترتيب برابر 7/36 و 8/6 درصد
بود، اما در کوهورت مديکر اغلب افراد نوع تزريقي را دريافت کرده (2/51
درصد) و بقيه ژل (9/42 درصد) يا برچسب پوستي (9/5 درصد) گرفته بودند. ميزان
دريافت ترکيب ژلي يا تزريقي در کوهورت بريتانيا تقريبا مشابه آمريکا و به
ترتيب برابر 4/42 و 6/39 درصد بود اما درصد افرادي که از برچسبهاي پوستي
استفاده کرده بودند قابلتوجهتر از دو کوهورت ديگر بود (1/18 درصد).
در
مقايسه با مرداني که از ترکيب ژلي استفاده کرده بودند، مردان دريافتکننده
شکل تزريقي، در عرض يک سال از شروع مصرف دارو بيشتر دچار حوادث قلبي-
عروقي (سکته قلبي يا مغزي يا آنژين صدري ناپايدار) شده يا در بيمارستان
بستري شده و يا جان سپرده بودند اما ميزان ترومبوآمبولي وريدي در ميان
مصرفکنندگان اشکال مختلف دارو تفاوتي نشان نميداد.
خطر
عوارض ذکر شده در بين مصرفکنندگان اشکال ژلي يا برچسبهاي پوستي مشابه
يکديگر بود. خطر بروز عوارض قلبي-عروقي و نيز مرگومير در شرکتکنندگان
کوهورت بيمه مديکر که سن بالاتري نسبت به شرکتکنندگان دو کوهورت ديگر
داشتند، بيشتر بود، درحاليکه ميزان بستري شدن در بيمارستان در
شرکتکنندگان کوهورت بريتانيايي بيشتر از کوهورتهاي آمريکايي گزارش شد.
درمان
با تستوسترون در بسياري از بيماران بدون انجام بررسي خاصي آغاز شده بود و
سابقهاي از اندازهگيري سطح خوني اين هورمون در پرونده بيماران ثبت نشده و
به تشخيص خاصي اشاره نشده بود، اگرچه شايد دسترسي پژوهشگران به اطلاعات
کامل در اين زمينه مقدور نبوده باشد. با اين وجود، نتايج فوق با گزارش
هشدار دهنده اداره غذا و داروي ايالات متحده کاملا هماهنگ است که نشان
ميدهد، حدود 25 درصد از موارد تجويز تستوسترون بدون اندازهگيري سطح خوني
اين ماده صورت گرفته و آزمايشهاي پيگيري براي بيش از 30 درصد از بيماراني
که اين ماده را دريافت ميکنند، هرگز درخواست نميشود. نکته مثبتي که در
طول اين مطالعه مشاهده شد، افزايش تدريجي استفاده از شکل ژلي اين دارو در
مقايسه با انواع ديگر بود که ميتواند کمي اطمينانبخش باشد.
نقاط قوت مطالعه
از نقاط قوت اين مطالعه ميتوان به بالا بودن تعداد مردان شرکت داده شده و تنوع خوب افراد دريافتکننده و پزشکان تجويزکننده دارو اشاره کرد. نتايج اين بررسي بر اين مساله مجددا تاکيد ميکند که تجويز تستوسترون تنها بايد به موارد خاص (مثلا مردان دچار هيپوگناديسم و نه افراد دچار کاهش طبيعي تستوسترون به دنبال بالا رفتن سن) محدود شده و در زمان تجويز اين ماده، خطرات بالقوه استفاده از اشکال تزريقي و رساندن سطح اين هورمون به مقاديري بالاتر از سطح طبيعي و فيزيولوژيک آن همواره مدنظر قرار گيرد. مصرف اشکال تزريقي تستوسترون که ميتواند سطوحي بالاتر از مقادير فيزيولوژيک در بدن ايجاد کند، بايد تا جايي که امکان دارد محدود شده يا حداقل بيماران دريافتکننده اين اشکال از نظر خطرات قلبي- عروقي تحت پايش دقيق قرار گيرند. از سوي ديگر پزشکاني که براي درمان هيپوگناديسم واقعي در مردان نياز به تجويز تستوسترون دارند، به شرط حفظ سطح اين هورمون در حد مقادير فيزيولوژيک ميتوانند از بابت عوارض قلبي- عروقي اين ماده آسودهخاطر باشند.
سپید