شفاآنلاین _روانشناسی>خانواده>اما چرا مشخصا و صراحتا کسی از خیانت ها سخن نمی گوید؟ چرا آماری از این آسیب در دسترس نیست؟ و چه عواملی در شکل گیری آن موثر هستند؟
به گزارش شفاآنلاین ، هرگاه سخنی از خیانت به میان می آید، انگشت "اتهام" بیش از همه به سمت مردان گرفته می شود. برخی از روان شناسان اجتماعی نیز معتقدند 80 درصد از مردان و 20 درصد از زنان به همسران خود خیانت می کنند. آن ها دلیل این آمار را، پایبند بودن بیشتر زنان به زندگی زناشویی می دانند. همچنین زنان بیش از مردان در چارچوب های عرفی و فرهنگی ای قرار دارند که مانعِ خیانت آن ها به همسرانشان می شود.
هرچند که این آمار از نظر بسیاری از کارشناسان آماری نزدیک به واقعیت است، اما نمی توان درباره آن با اعتماد سخن گفت. هادی معتمد –آسیب شناس اجتماعی- می گوید "در رابطه با خیانت آماری اعلام نشده است. البته نه تنها درباره این آسیب، بلکه درباره سایر آسیب های دیگر که با هتک حرمت خانواده همراه است نیز آماری در دست نیست."
دکتر معتمد همچنین درباره نقش رسانه ها و شبکه های اجتماعی بر خیانت های زناشویی گفت: راحتی دسترسی به وسایل ارتباط جمعی، علی رغم فواید زیادی که دارند، قطعا می تواند بر خیانت در میان افرادی که پایه های اخلاقی سستی دارند اثرگذار باشد، اما نمی توان آن ها را تنها عامل دانست. اگر بخواهیم درباره تاثیر وسایل ارتباطی بر روابط زناشویی سخن بگوییم، از نظر من فیلم های شبکه های ماهواره ای بسیار تاثیر بیشتری دارند.
معتمد به طور کلی اعتقاد دارد که خیانت زناشویی در جامعه ایران به مرز بحران نرسیده است. وی می گوید: خیانت در جامعه ما وجود دارد، اما میزان آن در این مفهوم که توانسته باشد خانواده ها را شدیدا درگیر خود کند، زیاد نیست. مشکلات دیگر خانواده از این آسیب بیشتر هستند.
در کنار اعتقاد کارشناسانی که خیانت را در مرحله بحرانی و شدید نمی دانند، برخی از کارشناسان آمار خیانت را آمار بالایی می دانند که از چشم جامعه پنهان است. دکترمصطفی اقلیما –رئیس انجمن علمی مددکاری ایران- از جمله کارشناسانی است که به شدت خیانت های زناشویی در کشور اذعان دارد. او گفت: خیانت های زناشویی در کشور ما بسیار زیاد است. به دلایل اجتماعی مردان ایرانی پیش از ازدواج بسیار بیشتر از زنان با جنس مخالف در ارتباط و دوستی هستند. همین ارتباطات می توانند در شرایطی منجر به خیانت به همسر شوند. بنابراین به اعتقاد من خانم ها بسیار کمتر به همسرانشان خیانت خواهند کرد. بسیاری از آقایان، چیزی در حدود 80%، در اوایل ازدواج به همسرانشان خیانت می کنند. همچنین پس از اینکه مردان سنشان بالاتر رفت، در سنین 40 سالگی، باز هم آمار خیانت آن ها به همسرانشان بالاست؛ چیزی در حدود 60 تا 70 درصد. این آمار حداقل با یک مورد خیانت در زندگی مردان به دست می آید، بلکه بیش تر است.
وی همچنین گفت: آمار بالای خیانت را می توان از پرونده های موجود در دادگاه های خانواده رصد کرد. بسیاری از طلاقها در پی خیانت های زناشویی، و عمدتا خیانت مرد به زن شکل می گیرند.
دکتر اقلیما در ادامه و با شرح این خیانت ها گفت: می توان در مورد خیانت آقایان به این شکل تحلیل کرد که آن ها پیش از ازدواج از نظر مالی و حتی ظاهری جذابیت لازم را ندارند، اما در سنین بالاتر این جذابیت را در خود می یابند و به دلیل افزایش میل جنسی و ترس از پیری و کمبودهای روانی و شخصیتی به خیانت دست می زنند. این خیانت در زنان متفاوت است؛ زنان پس از ازدواج تمرکزشان به زندگی و همسرشان بسیار زیاد است. علاوه بر این در صورتی که زنی تخلفی در زندگی زناشوی اش مرتکب شود، مرد سریعا می تواند او را تهدید به طلاق کند. در آماری 15 الی 20 درصدی خیانت در میان زنان، آن ها بیش از هرچیز به دنبال سخن گفتن و حرف زدن با یک همدم هستند تا خلاءهای روانی اشان را پر کند. در حالی که می توان گفت مردان در خیانت بیش از همه به دنبال لذت هستند.
گذشته از آماری که روان شناسان و کارشناسان دیگر درباره ازدیاد خیانت های زناشویی می دهند، دکتر سعید معیدفر از وجوه دیگری به مسئله می پردازد. این جامعه شناس، استاد دانشگاه و عضو انجمن جامعه شناسی ایران گفت: برجسته کردن موضوع خیانت در روابط زناشویی، نه تنها هیچ کمکی به خانواده ها نخواهد کرد، بلکه آن ها را با تنش و درگیری های بیشتر خانوادگی نیز همراه خواهد کرد؛ چرا که ما هنوز هیچ پژوهش و آمار مشخصی در این باره نداریم و تا وقتی اعتماد کافیِ مردم و آمار مشخصی کسب نکنیم، برجسته کردن خیانت های زناشویی بی فایده است.
این استاد دانشگاه گفت: به نظر می رسد یکی از موضوعاتی که امروز بر روی آن به میزان زیادی تاکید و سعی بر برجسته کردن آن می شود، موضوع خیانت در زندگی زناشویی است. اغلب، مردان نسبت به همسران و در مواردی نیز زنان به مردان خیانت می کنند؛ این موضوعی است که اخیرا توسط رسانه ها و برخی کارشناسان برجسته شده است. اما ما باید پیش از هرچیز واقعیت را جستجو کنیم. ما باید به این سئوال پاسخ دهیم که آیا در عمل پدیده خیانت در زندگی زناشویی شایع است یا خیر؟ برای پاسخ به این سئوال ما نیازمند اطلاعات مشخص و دقیقی هستیم تا بر آن اساس قضاوت کنیم که آیا واقعا خیانت رو به افزایش دارد و یا تنها تصویر مبالغه آمیزی نسبت به آن شکل گرفته است؟
دکتر معیدفر در ادامه و با تاکید بر نبود آمار مشخصی نسبت به خیانت های زناشویی اظهار کرد: متاسفانه آماری در این باره در دست نیست. به این دلیل که خیانت مربوط به یکی از حوزه های بسیار خصوصی در زندگی افراد است و بر همین اساس، حتی اگر جامعه در شرایط فکری بازی نیز قرار داشت، نمی توانستیم آمار مشخصی در این باره کسب کنیم. اگر هم آماری تا به حال ذکر شده و یا ذکر شود بر اساس آمار و شکایاتی است که می توان در دادگاه های خانواده آن را جستجو کرد.
وی همچنین گفت: من نیز در این مورد به دلیل انجام نشدن پژوهش مشخصی، آماری ندارم. اما استناد به سخن همکاران روان شناسانی که دفاتر مشاوره ای دارد می گوید که آمار خیانت های زناشویی یا روابط فرا زناشویی تا حدی افزایش داشته است.
سعید معیدفر ضمن اشاره به نیود پژوهش مشخصی در این باره در ادامه گفت: شاید درصورت امکان انجام یک پژوهش کارشناسی شده و دقیق و عدم اتکای صرف به آمار، بتوان تحلیلی از خیانت ها ارائه کرد و در درمان برخی مشکلات مربوط به آن موثر بود، اما این به آن معنا نیست که نتایج چنین پژوهشی را لزوما به جامعه و افکار عمومی بکشانیم.
وی درباره دلایل برجسته شدن موضوع خیانت زناشویی در جامعه ایرانی توضیح داد: یکی از دلایل برجسته شدن "خیانت" رویکردی است که برخی از کارشناسان نسبت به رسانه های خارجی دارند؛ به اینصورت که به خانواده ها و مردم هشدار داده می شود که اگر به تماشاهای شبکه های خارجی و ماهواره ای و صفحات اینترنتی بنشینید، می توانید در معرض خیانت های زناشوئی واقع شوید. این نوع برخورد، می تواند برخورد خطرسازی باشد؛ امکان دارد که پشت این حرف غرض سیاسی نهفته باشد تا غرضی خیرخواهانه. به دلیل اختلاط اهداف سیاسی و خیرخواهانه در این رابطه، توصیه مردم به نگاه نکردن به این شبکه ها بی فایده خواهد بود و ممکن است تصور مردم از دلایل این توصیه وارد مسیر خطرناکی گردد.
معیدفر در همین رابطه گفت: برای اینکه بتوانیم این مسئله را کارشناسی کنیم، لازم است که اغراض ایدئولوژیک را به کناری بزنیم و اعتماد جامعه را به خود جلب نمائیم. با این کار می توان به طرح مسائل و مشکلات نیز راحت تر پرداخت، اما متاسفانه حدود و مرزهای مسائل زیادی در جامعه ما به هم ریخته و جامعه اعتمادش را به کارشناسان نیز در بسیاری موارد از دست داده و ممکن است گمان کند که نظرات کارشناسانه جهت دار و غیرقابل اعتماد است.
دکتر معیدفر درباره دلایل خیانت زناشویی در جامعه اظهار کرد: در جامعه امروز، تا چه اندازه آموزش جنسی صحیح به افراد داده می شود تا تفاوت در احساس جنسی در روابط میان زن و مرد اخلال وارد نکند؟ تا چه حد به حل مشکلات اقتصادی اقدام کرده ایم؟ چرا که مشکلات اقتصادی نیز خود می توانند باعث ایجاد مسائلی مانند خیانت گردند. تا چه اندازه مردم ما می توانند به مراکز مشاوره مراجعه کنند؟ آیا همه مردم می توانند از پس هزینه این مراجعه بربیایند؟ به نظر می رسد که باید پیش از هرچیز به این سئوالات پاسخ داد و در یک فضای غیرسیاسی و غیرایدئولوژیک و با بررسی های کارشناسانه به علت و ریشه خیانت ها بپردازیم تا بتوانیم از میزان واقعی آن مطلع گردیم.
این استاد دانشگاه در ادامه به مشکلات پیرامون خانواده ها پرداخت و گفت: خانواده در جامعه ما با مشکلات زیادی روبروست. مشکل در پیدا کردنِ زوج مناسب، فضای آلوده حاکم بر روابط زن و مرد، تفکیک جنسیتی و... همه از مشکلات جامعه ایرانی است.
این جامعه شناس در انتها گفت: بنابراین برای طرح مشکلات اجتماعی و خانوادگی، مانند خیانت زناشویی، پیش از هرچیز باید اعتماد قوی مردم را به خود جلب نمائیم و سپس کارشناس ها با طرح مسائلی که بر روی آن ها پژوهش شده است، به مردم کمک کنند.