شفا آنلاين-سلامتي همه ما در گرو عملكرد درست دستگاه گوارش است چون از هنگامي که شروع به جويدن لقمه غذا ميکنيم، هضم غذا شروع و مواد ضروري مورد نياز بدن وارد خون ميشود.
مواد غذايي پس از ورود به معده با آنزيمهاي درون آن مخلوط ميشود تا به اجزاي سادهتري تجزيه شود. سپس اين مخلوط از معده خارج ميشود و به رودهها ميرود تا از آن جا، مواد غذايي تجزيه شده، جذب جريان خون شود. موادغذايي تجزيه شده از جريان خون در اختيار بدن قرار ميگيرد و مواد غذايي که جذب نميشود، به شكل طبيعي دفع ميشود. دستگاه گوارش به عنوان يکي از مهمترين اعضاي بدن، بيماريهاي مربوط به خود را دارد که گريبانگير بسياري از افراد است. عادات غذايي و استرس تاثير زيادي بر بروز بيماريهاي عملکردي دستگاه گوارش دارد كه بسياري از آنها اكنون در جامعه ما بهويژه ميان جوانان و نوجوانان شايع است.
با دكتر ناصر ابراهيمي درياني، فوق تخصص بيماريهاي گوارش و كبد در مورد بيماريهاي شايع مرتبط با دستگاه گوارش به گفتوگو نشستيم.
جلوگيري از ابتلا به رفلاكس
دكتر درياني رفلاكس (برگشت مواد اسيدي به مري) را شايعترين مشكل دستگاه گوارش ميداند و ميگويد: بين مري و معده دريچهاي به نام كارديا وجود دارد كه وقتي غذا ميخوريم اين دريچه بايد بسته شود اما در افرادي كه گرفتار رفلاكس هستند دريچه كارديا شل و گشادتر از حالت معمول است و موجب ميشود اسيد معده با PH4 وارد مري شود كه PH آن بايد 8 باشد.
بيشتر افرادي كه مبتلا به رفلاكس هستند از ترش كردن، سوزش سر معده، تلخي دهان و برگشت اسيد به مري و دهان ابراز ناراحتي ميكنند. رفلاكس حتي ممكن است موجب درد سينه شود كه معمولاً با درد قلب اشتباه گرفته ميشود.
دكتر درياني با اشاره به غذاهايي كه موجب گشاد شدن دريچه كارديا ميشود، اظهار ميكند: چربيها، نوشابههاي گازدار و انواع سسها موجب آسيب رسيدن به دريچه كارديا خواهد شد. خوردن غذاهاي پرچرب موجب ميشود معده انبساط پيدا كند و حجم آن بيشتر از اندازه افزايش يابد و در نتيجه دريچه كارديا باز شود. مصرف فست فود به همراه انواع نوشابههاي گازدار و سسهاي مختلف هم دريچه را باز ميكند و موجب رفلاكس ميشود. آنچه اكنون موجب نگراني بيشتر پزشكان شده، افزايش ابتلا به كبد چرب است كه مهمترين عامل آن چاقي، بهويژه چاقي دور شكم است. 28 درصد نوجوانان به علت مصرف بيش از حد فست فود و حذف غذاهاي سنتي از وعدههاي غذايي، اضافه وزن دارند. خانواده هم متأسفانه ذائقه فرزندان خود را از كودكي به فست فود عادت ميدهند و ميل به اين غذاها از بچگي در آنها شكل ميگيرد.
چاقي و مصرف چربي حيواني علاوه بر اثرگذاري بر مشكلات گوارشي، موجب افزايش خطر سكته قلبي و مغزي هم ميشود. ارتباط مصرف چربي حيواني با ابتلا به سرطان هم ثابت شده است اما با مصرف بيشتر ميوهها و سبزيجات كه منبع ويتامين c و آنتي اكسيدان است، خطر ابتلا به اين بيماري كم ميشود.
استرس بيتاثير نيست
وي ميافزايد: يبوست مشكل شايع گوارشي ديگري است كه با كاهش مصرف سبزي و ميوههاي تازه به وجود ميآيد و افراد بسياري درگير آن هستند. مصرف غذاهاي چرب و فست فود و حذف سبزيجات موجب كم شدن حركات روده ميشود و دفع چربي از معده هم نسبت به مواد قندي و پروتئين، ديرتر انجام ميشود.
اگر با وجود همه توصيهها براي خوردن فستفود به رستوران ميرويد سالاد فراواني بخوريد تا از يبوست جلوگيري شود؛ هر چند كه بهداشت در شستوشوي كاهوي سالاد هم بسيار اهميت دارد چون در آن انگلي وجود دارد كه با آب از بين نميرود و بايد از مواد شوينده حتي مايع ظرفشويي براي از بين بردن انگلها استفاده كرد. به گفته دكتر درياني، كوليت روده (سندرم روده تحريکپذير) سومين مشكل گوارشي شايع، بهويژه در ميان زنان جوان است كه با نفخ، درد شكم، اسهال يا يبوست همراه است و مهمترين علت آن اضطراب و استرس است. اين بيماري به مشكلات فرد در دوران كودكي برميگردد و با كاهش عوامل استرس زا قابل درمان است.