شفاآنلاین-پژوهشگران دانشکده مهندسی انرزی و فیزیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر به روشی جدید برای ارزیابی آسیب سلولی ناشی از استنشاق گاز رادون و تخمین خطر ابتلا به سرطان ریه دست یافتند.
به گزارش شفا آنلاین،دکتر سمانه برادران- مجری طرح با اشاره به اثر سرطان زایی گاز بی رنگ و بی بوی رادون که با غلظت های مختلف از زمین متصاعد می شود، گفت: با بالارفتن استانداردهای بهداشتی در کشورها و مشخص شدن هر چه بیشتر نقش برخی عوامل از جمله سیگار، آزبست و فست فود در افزایش میزان سرطان، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که گاز رادون نیز از عوامل مهم و اصلی ابتلا به سرطان ریه به شمار میرود به گونهای که سازمان بهداشت جهانی (WHO) گاز رادون را بعد از سیگار به عنوان دومین عامل ابتلا به سرطان ریه در جهان معرفی کرده است.
وی افزود: پیش از این سرطان زایی رادون اثبات شده است و نسبت غلظت این گاز با میزان سرطان زایی براساس یافتههای تجربی به دست آمده بود اما در این پژوهش موفق شدیم با استفاده از روش محاسباتی اتوماتای سلولی و شبیه سازی در فضای مجازی، الگوریتمی را طراحی کنیم که با دریافت میزان عددی غلظت رادون در محیط، مدل سرطان زایی آن برآورد و میزان خطر ابتلا محاسبه میشود.
برادران ادامه داد: این موضوع به متخصصان کمک میکند تا بتوانند آیین نامهها و قوانین مربوط به حفاظت مردم در برابر گاز رادون را با دقت بیشتر و متناسب با شرایط محیطی هر محل تعیین و تجویز کنند.
مجری طرح از جمله مشکلات ارزیابی اثرات بیولوژیکی ناشی از استنشاق گاز رادون را بسته بودن محیط ریه و پیچیدگی های فرآیند سرطانی شدن سلول و همچنین زمان طولانی بالغ بر17 سال از زمان جهش ژنتیکی اولیه سلول ریوی تا ابتلا به سرطان برشمرد و خاطر نشان کرد: سلولها در اثر برخورد ذرات آلفای ناشی از رادون آسیب میبینند و تقسیم طبیعی آنها مختل میشوند به گونهای که دچار تکثیر بی رویه و افزایش سوخت و ساز میشوند.
وی نرخ سوخت و ساز سلول با افزایش نرخ تکثیر در گذر زمان افزایش مییابد، اضافه کرد: در این شرایط از تجمع سلولهای غیر طبیعی با نرخ متابولیسم و تکثیر بالاتر از حد طبیعی توده سرطانی شکل میگیرد.
برادران یادآور شد: ما توانستیم تخمین و برآوردی از آسیب سلولی ناشی از برخورد ذرات آلفای ناشی از استنشاق گاز رادون را با دنبال کردن نرخ متابولیسم سلولها به دست بیاوریم و در نهایت خطر ابتلا به سرطان ریه را در هر غلظت مشخص از گاز رادون ارزیابی کنیم.
به گفته وی در آمریکا سالانه حدود 160هزار نفر بر اثر سرطان ریه جان خود را از دست میدهند که از این تعداد حدود 21 هزار مرگ به علت سرطان ریه ناشی از گاز رادون است.