شفا آنلاین -افراد سخت و دشوار آنهایی هستند که شما نمیتوانید آنان را تحمل کنید. افرادی که آنچه از آنها میخواهید انجام دهند، انجام نمیدهند یا آنچه را شما از ایشان نمیخواهید، انجام میدهند و شما همواره در رفتار با آنان سردرگم میمانید. هنگامی که برای اولین بار با فرد دشوار و مسالهساز روبهرو شویم ممکن است براحتی از او نفرت پیدا کرده و به عنوان شخصی که کمبودهایی دارد به او برچسب هم بزنیم، بدون اینکه متوجه شویم او در چه وضعی به سر میبرد و چه مشکلاتی دارد. شاید هیچ چیز به اندازه برخورد با افراد دشوار خستهکننده و ملالآور نباشد و بدتر از آن اینکه بسیاری از آنان حتی تشخیص نمیدهند رفتار بدی دارند و این نوع رفتار را بسیار عادی میدانند
معمولا 9 الگوی ویژه رفتاری وجود دارد که حتی افرادی با سلامت روان نیز هنگامی که در معرض تهدید یا مخالفت
قرار میگیرند به آنها متوسل میشوند و درگیری با شرایط ناخواسته یا عقبنشینی از آن را به این طرق نشان میدهند:
تانک: فردی سمج و سنگدل، پرسروصدا و نیرومند. اگر بر سر راه فردی با این ویژگی باشید حتما منهدم خواهید شد.
تیرانداز پنهان: این اپراتور مخفی، زمانی که به دلایلی از شما رنجیده است به جای اینکه عصبانی شود، نقاط ضعف شما را شناسایی کرده و از طریق کارشکنی، سخنان تحقیرآمیز و غیبت از آنها علیه خودتان استفاده میکند.
نارنجک: این فرد از خشم و کجخلقی ناگهانی که ظاهرا با شرایط فعلی نامتناسب است، منفجر میشود.
علامه دهر: این فرد 98 درصد از هر چیز را میداند فقط کافی است بپرسید! علامه دهرها، ساعتها آنچه را میدانند به شما میگویند، ولی یک ثانیه هم به ایدههای شما گوش نمیدهند. آدمهایی که فکر میکنند همه چیز میدانند، نمیتوانند همه افراد را همیشه احمق فرض کنند، اما بعضی را برای مدت کافی و برخی دیگر را برای همیشه نادان فرض کرده و این کارها را برای جلب توجه انجام میدهند.
شخص بلهگو: آدمهای بلهگو، بدون فکر عمیق در مورد مسائل در جهت خوشآمدن افراد و جلوگیری از برخورد «بله» میگویند و بسرعت با هر چیزی موافقت میکنند، اما هیچ فردی را راضی نمیکنند.
فرد مردد: این فرد، هنگامی که با تصمیمگیری جدی مواجه میشود، آنقدر آن را به تعویق میاندازد که بسیار دیر میشود. در لحظه تصمیمگیری شخص مردد آن را عقب میاندازد به امید آن که شانس بهتری پیش بیاید و سرانجام زمانی میرسد که تصمیم خودبهخود گرفته میشود.
فرد بیتفاوت: فردی که هیچ کاری انجام نمیدهد؛ نه لفظ کلامی نه غیرکلامی. بنابراین در مواجهه با این افراد شما نمیدانید چه اتفاقی خواهد افتاد، زیرا طرف مقابل شما (فرد بیتفاوت) هیچ بازخوردی به شما نمیدهد.
شخص نهگو (منفی): این فرد بر این عقیده است که «پایان روز سپید، سیاه است». اشخاص «نه»گو قادر به رد و خفهکردن عقاید بزرگ تنها با یک کلمه هستند. فردی که همیشه «نه» میگوید در حالی که ماتمزده و دلسردکننده است، دیگران را نیز مایوس میکند. در واقع فرد منفی با رفتار آرام، جنگی تمامنشدنی را در جهت بیفایده بودن، ناامیدی و یاس دنبال میکند.
فرد نالان: این افراد در مصیبتهای خود غرق هستند و دائم ناله و زاری میکنند. افراد مشکلداری هستند که اغلب افراد تحمل کارکردن، حرف زدن یا هرگونه معامله با آنان را ندارند. نالانها همیشه احساس بیکسی در یک دنیای ناعادلانه میکنند و همیشه مشکلاتشان را برای شما میآورند.
افراد ناسازگار
هنگامی که افراد به دلیل فشار بیش از حد توانایی احساسکردن یا اهمیت دادن را از دست میدهند، ناسازگار و مشکلساز میشوند. هنگامی که ناگهان شخص ناسازگارتر، زودخشمتر یا عصبانیتر از معمول بشود این مشکل میتواندعلامت نوعی فشار عصبی باشد که دارای علائم جسمانی مانند حالت تهوع، سوءهاضمه، گردن درد، درد قفسه سینه و اختلالات بینایی است.
رویارویی با افراد ناسازگار
در رویارویی با افراد ناسازگار میتوان از روشهای مختلفی چون بیتفاوتگذشتن، بیتوجهیکردن، گفتن «نه» حفظ حالت دوستانه و پرجرأت بودن استفاده کرد.
بیتفاوت گذشتن: اگر شخص ناسازگار بر سر شما فریاد میزند، در این صورت ادامه دادن صحبت با وی بیحاصل به نظر میرسد. اگر شخص آشفتهتر و عصبانیتر از آن است که به شما گوش دهد، گاهی اوقات ممکن است عاقلانهتر این باشد که بدون هیچ واکنشی از محیط دور شوید. این عمل به شخص عصبانی فرصت میدهد تا آرام شود و شما نیز میتوانید بیندیشید چگونه بیطرفانه به مشکل رسیدگی کنید.
بیتوجهیکردن: گاهی اگر وانمود کنید که به رفتارهای ناشایست ناسازگار بیتوجه هستید ممکن است موثر واقع شود. احتراز از نگاه کردن به وی میتواند نشان دهنده نارضایتی شما از روند انجام کارها باشد. گاهی اوقات همین اندازه برای اینکه نشان دهید رفتاری قابل قبول نیست و نیازمند تغییر است، کافی باشد. ولی اگر رفتارهای ناشایسته ادامه یابد نادیده گرفتن مکرر آنها به فرد اجازه میدهد خارج از کنترل ما به کارهایش ادامه دهد. در مواردی چند، بیتوجهی و نادیدهگرفتن سبب آن میشود که فرد به منظور جلب توجه شما ناسازگارتر شود.
«نه» بگویید: زمانی که لازم است، بگویید «نه». برای مخالفت خود دلیلی واقعی ارائه دهید. از این که برای مخالفت خود دلایل فراوان بیاورید و عذرخواهی کنید، بپرهیزید. پیام نه گفتن خود را به آرامی و با جرأت تکرار کنید تا فرد درک کند شما تصمیم خود را تغییر نخواهید داد.
حفظ حالت دوستانه: زمانی که فردی پیامهایی آشفته میفرستد و به نظر مخالف یا ناسازگار میرسد، گاه ماندن در حالت دوستانه و حسن تفاهم حیاتی است. تماس چشمی را با وی حفظ کنید و با همان آهنگ، همان لحن و همان رسایی با او صحبت کنید.
پرجرأت باشید: برای اینکه بتوانید حتی در زمانی که شخص ناسازگار یا عصبانی است و به طرزی تهاجمی با شما به مقابله میپردازد، آرامش خود را حفظ کنید، لازم است پرجرأت و بیمحابا باشید. جرأت به این مفهوم که قاطع ولی با افراد انعطافپذیر باشید.
افراد منفیباف
شخص منفیباف، منفیها را در هر چیز و هر کس مییابد. بعضی منفیبافها انرژی قابل ملاحظهای در ناله کردن با صدای بلند صرف میکنند. منفیبافها از طریق تفکرات، کلمات و بعضی اوقات اعمال، توانایی نابود کردن امید در دیگران را دارند. از میان افراد سخت و دشوار رفتار افراد منفیباف بیشترین اثرات منفی را روی دیگران میگذارد، چراکه منفیگرایی، رشد را خفه کرده و به افسردگی و ناامیدی در دیگران منجر میشود. آنان عملا قصد ناراحت کردن دیگران را ندارند، بلکه واقعا معتقدند آنقدر که میگویند شرایط ناامیدانه است. افراد منفی به طور معمول بیش از بقیه افراد از فشار روانی، اضطراب و نگرانی در رنج هستند و احتمال اینکه از زندگی و شغل خود ناراضی باشند نیز بیشتر است. استعداد و گرایش برخی از مردم به منفیگرایی خاستگاه ژنتیکی دارد، این در حالی است که برخی دیگر بنا به دلایل محیطی و اکتسابی منفیگرا بار میآیند. اگر شما در خانوادهای بزرگ شده باشید که منفیگرایی در آن رواج داشته باشد، شما نیز گرایش بیشتری به منفیگرایی از خود نشان خواهید داد.
برخورد با افراد منفی
ـ به خاطر داشته باشید افراد منفی با همه همینطور رفتار میکنند، نه فقط با شما. باید مدام به خودتان یادآوری کنید که این افراد با شما خصومتی ندارند.
ـ قبل از مواجهه با این افراد از خودتان بپرسید، آیا ارزش دارد با چنین شخصی سر و کار داشته باشید، چراکه آنان رفتار و روش خود را تغییر نخواهند داد و باعث رنج و ناراحتی شما خواهند شد.
ـ با خشم و عصبانیت آنان کنار بیایید، با آرامش با آنان صحبت کنید و سرعت تکلم و میزان صدای خود را پایین بیاورید.
ـ از جر و بحثهای بیحاصل با این افراد خودداری کنید.
ـ ببینید چه کاری از دستتان ساخته است تا احساس ناامنی وی را کاهش دهید و به او کمک کنید اعتماد به نفساش زیاد شود.
ـ در مواجهه با این افراد به جای این که سعی کنید وی را به شخص مثبتی تبدیل کنید، حفظ حالت مثبت در خودتان میتواند از سقوطتان در گرداب منفیگویی جلوگیری کند.
ـ شجاعت به خرج دهید و از ابراز وجود در برابر افراد نهگو نترسید. همگی ما با افراد منفی سر و کار داریم، رمز موفقیت در توانایی شما در مدیریت آنان نهفته است.
افراد عصبانی
خشم یا عصبانیت نیرویی است که میتواند اوضاع را بهبود بخشد یا میتواند نیرویی باشد که بخصوص توانایی افراد را در محیط کار برای انجام کارها و رسیدن به هدفها کاهش دهد و از بین ببرد. معمولا در سازمانها مدیران نقش اساسی در تعیین این که این خشم چه تاثیری میتواند داشته باشد، ایفا میکنند. روشهای مختلفی برای برخورد با شرایط تعارض و خشم و آشفتگی در سازمانها وجود دارد که مدیران در سازمانهای مختلف میتوانند با آن کنار بیایند. معمولا رفتار با فردی عصبانی به مراتب راحتتر از رفتار با فردی است که عصبانیت خود را بروز نمیدهد و آن را پنهان میکند. این نوع عصبانیت حالتی است که برای سازمان بسیار خوب است چراکه تمام نیروهای سازمان را به طور پنهانی در بر میگیرد و فعالیتهایی مثل شایعهپراکنی، همکاری و مشارکت نداشتن و داشتن عملکرد ضعیف را به وجود میآورد و از درون، سازمان را نابود میکند و در اصطلاح عام «از پشت خنجر میزند.»
برخی از اصول اساسی رفتار با افراد عصبانی
ـ زمانی که با عصبانیت افراد به طور مناسب و اثربخش رفتار نشود، اثرات مخرب و منفی به جای میگذارد، اما وقتی با عصبانیت مناسب برخورد شود، میتواند در ایجاد رفتار بهتر موثر واقع شود.
ـ معمولا وقتی فرد عصبانی (بخصوص در محیط کار) بیان میکند که موضوع خاصی را میخواهد در واقع وی در جستجوی چیز دیگری است که به همان اندازه و حتی بیشتر از آن موضوع اولیه اهمیت دارد.
ـ افراد عصبانی مایلند حرفهایشان شنیده شود. اگر شما شرایطی را فراهم نکنید که حرفهای آنان را بشنوید، آنها روشهای مخرب و نامناسب دیگری را مییابند تا حرفهایشان را به گوش شما برسانند. (شما قطعا چنین روشی را نمیپسندید.)
ـ به یاد داشته باشید هنگام رویارویی با افراد عصبانی، اطرافیان رفتار شما را زیر نظر میگیرند (دارند) تا ببینند چگونه شما عصبانیتی را که متوجهتان است به سمت و سوی درست هدایت میکنید.
افراد منفعل (بیتفاوت)
شخص بیتفاوت، از برخورد پرهیز میکند. در داخلشان میتوانند دیگ جوشانی از نفرت باشند که گاهگاهی سر میرود. شاید اطراف کسی بودهاید که اشیاء را پرت میکند، کشوها را محکم میبندد، درها را میکوبد و وقتی میپرسید مشکل چیست؟ میگوید «هیچچیز»! با این که افراد بیتفاوت ممکن است در رابطه با چیزی عصبانی باشند، ولی آنقدر با ملاحظه هستند که سعی در جلوگیری از دشمنی نموده و از ناراحت کردن کسی با نشان دادن احساساتشان جلوگیری می کنند. سکوت در این افراد نیز میتواند نوعی حالت تهاجمی باشد که در لفافه نگه داشته شده است.
از دیگر مشخصات بارز افراد منفعل و بیتفاوت این است که در جنب و جوش ضعیف هستند، هیچ فکر و ایده خاصی ندارند، پیشنهادی ارائه نمیدهند و از بحث و جدل نیز اجتناب میکنند و هرگز به شما اجازه نمیدهند بدانید در چه وضعی هستند. نمیتوانید تشخیص دهید چنین افرادی نسبت به عکسالعملهای شما چه واکنشی نشان میدهند و معمولا خجالتی بوده و مسئولیت نیز قبول نمیکنند. در برخورد با این افراد بهتر است:
ـ سوالات تشریحی و باز بپرسید که پاسخ آنها فقط «بله» یا «خیر» نباشد.
ـ با سکوت خود پاسخهای آنها را دنبال کنید.
ـ از آنان بخواهید صحبت کنند و حدس و گمان به کار ببرید.
ـ آنها را توجیه کنید که سکوت و مسئولیتناپذیری آنان چه نتیجهای خواهد داشت.
«بایدها و نبایدها» در ارتباط با رفتار با افراد دشوار
بایدها
ـ سعی کنید با این افراد همیشه خوشرو باشید. ممکن است در مواجهه با آنان واقعا عصبانی شوید، اما این حالت را ابراز نکنید.
ـ به این افراد فرصت بیشتری بدهید تا بتوانند خوب صحبت کنند. وقتی صحبت آنان تمام شد شما شروع کنید.
ـ از آنان سوالهای خاصی بپرسید تا دقیقا دریابید در ذهن آنها چه میگذرد.
ـ با توجه به زمان حال صحبت کنید و گذشته را فراموش کنید.
ـ در مواجهه با این افراد سعی کنید به روش مناسب از دیگران کمک بگیرید.
ـ اگر از نظر شرایط فیزیکی مکان گفتوگو مناسب نیست، اتاق دیگری را برای این کار انتخاب کنید.
ـ محدودیتهایی را تعیین کنید (آنها حق دارند عصبانی باشند، اما حق توهین یا بیحرمتی را ندارند.)
ـ در مواجهه با افراد دشوار، شنونده خوبی باشید و وقت بیشتری صرف کنید تا درک کنید آنها دقیقا چه میگویند.
ـ با آنان صریح و بیپرده صحبت کنید.
ـ نگرش خود را نسبت به افراد دشوار عوض کنید تا بتوانید رفتار خود را با آنان اصلاح کنید.
ـ اگر موضوع خیلی مهم و مشکلساز است، با آنان به صورت خصوصی مطرح کنید.
ـ یک راه برای حل مشکل پیشنهاد کنید.
اگر راه حل شما مورد پذیرش قرار نگرفت،اجازه دهید آنها راهحلی پیشنهاد کنند.
نبایدها
ـ سعی نکنید افراد دشوار را با وعدههای بیش از حد خود دلخوش کنید.
ـ سعی نکنید مشکل بودن آنها را بیش از حد جلوه دهید.
ـ آنها را بیش از حد نصیحت نکنید، مگر این که آنان خودشان بخواهند.
ـ بیش از حد واکنش نشان ندهید.
ـ رفتار با آنان را به جنگ تبدیل نکنید، چرا که ممکن است شما بازنده باشید.
ـ دورو و ریاکار نباشید، اگر نمیتوانید به این افراد علاقهمند شوید خود را علاقهمند نشان ندهید.
ـ قولهای نادرست و اشتباه ندهید و همچنین قولهایی که نمیتوانید انجام دهید.
معصومه اسدی