کار با درآمد بالا، مخصوص خانم‌های جوان!

به گزارش شفا آنلاین،«کار با درآمد بالا» جمله‌ای است بالای برگه تبلیغاتی روی دیوار که توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند. نزدیک‌تر که می‌روی، جمله‌ای با فونت درشت‌تر کنجکاوی و تعجبت را بیشتر می‌کند: «مخصوص خانم‌های جوان»، «اهدای تخمک، اهدای جنین!» اقدام‌هایی است که به ادعای این برگه تبلیغاتی، زیر نظر پزشکان فوق‌تخصص در بیمارستان‌ها انجام می‌شود. شماره‌های تماسی هم به این آگهی پیوست شده؛ شماره‌هایی که پاسخ می‌دهند اما با شک و تردید و البته پرس و جو از اینکه چه کسی هستید و چرا می‌خواهید این کار را انجام دهید. شماره‌ تماسی هم گرفته می‌شود تا با شما تماس بگیرند اما تماس‌های بعدی که از طرف خبرنگارگرفته می‌شود، یا بی‌جواب می‌ماند، یا سرسری جواب داده می‌شود: «شما قبلا هم تماس گرفتید؟ این شماره تلفن دست من است اما مال من نیست، بعد تماس بگیرید؛ خودمان با شما تماس می‌گیریم» و...

اما ماجرا چیست؟! این موضوعی است که با کارشناسان سلامت و سرپرست اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت در میان گذاشتیم.
دکتر علی مشکینی، سرپرست اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت، با عنوان اینکه هرگونه تبلیغ در امور پزشکی باید در چارچوب ضوابط و مقررات و تحت دستورالعمل نحوه تبلیغ و آگهی دارویی، مواد خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی و امور پزشکی انجام گیرد که مصوب شورای عالی نظام پزشکی است، گفت: «خدماتی چون اهدای تخمک و جنین ‌باید به وسیله افراد با صلاحیت علمی انجام بگیرد و مراکز عرضه‌کننده خدمات پزشکی نیز باید دارای مجوز و پروانه‌های قانونی از وزارت بهداشت و مجوز انجام تبلیغات از سازمان نظام پزشکی باشند.» سرپرست اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت با اشاره به متنی که در این آگهی آمده گفت: «خرید و فروش تخمک و جنین به‌گونه‌ای که در این آگهی درج شده، غیرقانونی است و می‌تواند عواقب خطرناکی در پی داشته باشد.» او با عنوان اینکه افراد باید برای اطمینان از معتبر بودن چنین آگهی‌هایی به اداره‌های نظارت بر درمان دانشگاه‌های علوم‌پزشکی سراسر کشور مراجعه کنند، گفت: «ما به این افراد هشدار می‌دهیم حتما مجوزی که آن مرکز از وزارت بهداشت دریافت کرده، بررسی و در صورت وجود مورد مشکوک یا تردید، از دانشگاه‌های علوم‌پزشکی درباره آنها استعلام کنند و تا زمانی که از اعتبار آنها مطمئن نشده‌اند، به هیچ وجه اقدامی انجام ندهند.»

این کار نباید سودجویانه باشد
دكتر احمد وثوق، متخصص رادیولوژی و عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان و مسئول درمان پژوهشگاه رویان، با بیان اینکه اهدای تخمك، عملی انسان‌دوستانه مانند اهدای خون و اهدای كلیه به افراد نیازمند است و این امر خداپسندانه اصلا نباید با مسائل مادی آنچنان درهم آمیخته شود كه بحث مادی به اهداف انسان‌دوستانه غلبه پیدا كند، افزود: «معمولا افرادی كه داوطلب اهدای تخمك یا زوج‌هایی كه داوطلب اهدای جنین می‌شوند، به این كار به‌عنوان یك اقدام انسان‌دوستانه و خداپسندانه نگاه می‌كنند كه می‌تواند مشكل خانواده‌ای را حل كند. در واقع این دیدگاه بشردوستانه است كه آنها را وادار و تشویق می‌كند كه در این راه قدم بگذارند نه مادیات و چیزی که در این آگهی به آن اشاره شده است.» او که مسئول درمان پژوهشگاه رویان است در رابطه با آنچه در این زمینه در این پژوهشگاه انجام می‌شود، گفت: «آنچه در پژوهشگاه‌ رویان و دیگر مراكز ناباروری معتبر انجام می‌شود، اشاعه و دعوت به این اقدام‌های انسان‌دوستانه است و افرادی كه تمایل داشته باشند، به مراكز مربوط مراجعه می‌كنند و پس از انجام معاینه و بررسی‌های اولیه، به شرط تایید سلامت كلی برای این كار، می‌توانند اهدا انجام دهند.»
دكتر وثوق درباره اهدای جنین و تخمك عنوان کرد: «این اهدا مانند اهدای خون باید به گونه‌ای باشد كه به سلامت اهداكننده آسیبی نرسد بنابراین از تخمك اهدایی افراد داوطلب، فقط برای یك زوج استفاده می‌شود. یعنی تخمك‌های هر فرد اهداكننده، فقط برای یك خانم استفاده می‌شود و اگر این خانم از تخمك‌ اهدایی بارور شد، یك بار دیگر اهداكننده می‌تواند به یك زوج دیگر هم تخمك اهدا كند.» او درباره علت محدود كردن دفعات اهدا گفت: «این دستورالعمل برای این است كه تا حد امكان اجازه ندهیم تعداد زیادی فرزند از اهدای یك نفر متولد شود و این روال كار تمام پژوهشگاه‌ها و مراكز معتبر درمان ناباروری است.»

دكتر احمد وثوق معتقد است اهدای تخمك عملی تجاری نیست و هر فردی می‌تواند برای پرداخت زكات سلامت و شكرانه داشتن فرزند سالم، به زوج‌های دیگر كمك و تخمك اهدا كند و هرگز نباید با یك كار تجاری اشتباه گرفته شود. او درباره هزینه‌ای که به این افراد هم پرداخت می‌شود توضیح داد: «به افرادی كه برای اهدا مراجعه می‌كنند، فقط برای جبران هزینه رفت و آمد و انجام اعمال پزشكی برای كار اهدا، كمك مالی می‌شود و به‌هیچ‌وجه مبلغی كه به آنها پرداخت می‌شود، در برابر كار خیری كه انجام می‌دهند، ارزشی ندارد اما متاسفانه مدتی است افراد سودجویی در جامعه این كار انسان‌دوستانه را هم دستمایه اهداف ناپسند خود قرار داده‌اند و خانم‌هایی را كه مثلا به دلیل نیاز مالی، قسمتی از هدفشان از اهدا تامین مادی است، شناسایی و در مقابل پرداخت مبلغ قابل‌توجهی پول، به اهدا تشویق می‌كنند در حالی كه چنین اقدامی پسندیده و خداپسندانه نیست.»

این عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان اضافه کرد: «ما هر اهدایی را كه بویی از غلبه بحث‌ و اهداف مادی و انسان‌دوستانه برده باشد، نهی می‌كنیم و می‌دانیم که همه مراكز معتبر این كار را پسندیده نمی‌دانند و تایید نمی‌كنند. ما فقط خانم‌های جوان را تشویق می‌كنیم به شكرانه سلامت، برای حل مشكل افراد نیازمند به این اهدا، كمك كنند. همان‌طور كه وقتی نیاز به خون وجود دارد، اعلام می‌شود و مردم برای كمك به هموطنان خود خون اهدا می‌كنند، اهدای تخمك هم می‌تواند به دوام زندگی‌های مشترك كمك كند و خانواده‌ای را از گرفتاری‌ و خدای‌نكرده، فروپاشی نجات دهد. در واقع این كار می‌تواند به زنده كردن كانون یك خانواده كمك كند.»

او با اشاره به اینکه اقدام پزشكان و مراكزی كه به اصول و حفظ سلامت و مصالح اهداكننده توجه نمی‌كنند، خالی از اشكال نیست، افزود: «در اخلاق پزشكی، همه جوانب از جمله حفظ مصالح گیرندگان و دهندگان، بعد اجتماعی قضیه، جلوگیری از اختلال نسل و... در نظر گرفته شده است و اگر كسانی واقعا به روش‌های غیراخلاقی این كار را انجام می‌دهند، باید هم در برابر خداوند، هم اجتماع و هم زوج‌های گیرنده و افراد دهنده پاسخگو باشند.»

او معرفی گیرنده و دهنده را به هم به دلیل قوانین موجود غیرعملی دانست و گفت: «به دلیل قوانین موجود، مانند قانون اهدای جنین مصوب مجلس و شورای نگهبان، باید اطلاعات افراد دهنده و گیرنده كاملا محرمانه حفظ شود. البته اطلاعاتی مثل مشخصات، میزان سواد و سطح اجتماعی آنها را به هم توضیح می‌دهیم ولی به هم معرفی‌شان نمی‌كنیم. حتی اگر كسی یكی از اقوام خود را برای اهدای تخمك معرفی كند، این اهدا را می‌پذیریم و نوبت فرد گیرنده را جلوتر می‌اندازیم، اما تخمك فرد آشنا را به دیگری و تخمك اهداكننده دیگری را به زوج می‌دهیم چون باید اصل محرمانگی حتما رعایت شود؛ یعنی اهدا از فرد معرفی‌شده به وسیله زوج به پژوهشگاه انجام می‌شود و پژوهشگاه متعهد می‌شود این فرد نیازمند به دریافت تخمك را در اولویت دریافت اهدا قرار دهد.» به گفته مسئول درمان پژوهشگاه رویان، علت این است كه نوبت‌های اهدا در مراكز معتبر درمان ناباروری‌ طولانی است و برای زوجی كه داوطلب اهدای تخمك معرفی كنند، زودتر این كار انجام می‌شود.
او این كار را هم به صلاح گیرنده و هم به صلاح‌دهنده می‌‌داند و به تمام زوج‌ها توصیه می‌كند: «حتما در سنین باروری اقدام به فرزنددار شدن کنید و نگذارید سن باروری‌تان بگذرد چراکه خیلی از زوج‌ها در سال‌های ابتدایی ازدواج از فرزنددار شدن جلوگیری می‌كنند و بعد دچار مشكل می‌شوند.»

این کار اگر به دفعات انجام شود، خطرناک است
دکتر طاهره افتخار، متخصص زنان و زایمان و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، با عنوان اینکه اهدای تخمک و جنین مانند تمام امور پزشکی، بر مبنای معیارهای مشخصی انجام می‌شود گفت: «اهدای تخمک معمولا برای خانم‌هایی که تخمدان خود را از دست داده‌اند، دچار اختلال‌های ژنتیکی در تخمدان هستند، با همسرشان نسبت فامیلی دارند و احتمال بروز بیماری ژنتیکی خاصی در فرزندشان زیاد است و... انجام می‌شود و نه مشکل شرعی دارد و نه قانونی» این متخصص زنان افزود: «برای این کار از یک خانم سالم با روش‌هایی تخمک می‌گیرند و با اسپرم لقاح می‌دهند و بعد جنین را به رحم منتقل می‌کنند.» او با عنوان اینکه معمولا برای اهدای تخمک خانم‌هایی که داوطلب باشند، به مراکز نازایی مراجعه می‌کنند ولی این اهدا ضوابطی دارد و حتما باید سلامت فرد داوطلب تایید شود، ادامه داد: «این کار اگر به دفعات انجام شود، خطرناک است زیرا برای گرفتن تخمک، داروهای خاصی برای خانم تجویز می‌شود تا تخمک‌گذاری تحریک شود. با تکرار این کار، خطر ابتلای فرد به سرطان تخمدان افزایش می‌یابد بنابراین محدودیت‌هایی برای اهداکنندگان در نظر گرفته می‌شود و نمی‌توانند مدام این عمل را تکرار کنند چرا که هم استفاده از داروها خطرناک است و هم تحریک مداوم تخمدان و گاهی حتی می‌تواند خطر مرگ را برای فرد به دنبال داشته باشد. از طرفی، مصرف این داروها در درازمدت باعث بروز سرطان هم خواهدشد.»
او داروهایی را که برای تحریک تخمک‌گذاری به‌کار می‌روند، داروهای گران‌قیمتی دانست که روی هیپوفیز یا مستقیم روی تخمدان اثر می‌گذارند و باعث تحریک تخمک‌‌گذاری می‌شوند و هشدار داد: «اگر این تحریک بیش از حد باشد، باعث بروز عوارض خطرناکی مانند تورم شکم، نارسایی کلیه، ترمبوز و... هم می‌شود. البته این اتفاق برای همه کسانی که این کار را انجام می‌دهند، نمی‌افتد اما به هر حال باید پزشک هشدارهای لازم را به خانم داوطلب اهدا بدهد.»
سیمرغ