نگاهی به دندانپزشکی در ایران به مناسبت ۲۳ فروردین روز دندانپزشک+فیلم

در این روز تلاش همه جانبه‌ای از طرف جامعه دندان پزشکی ایران با همکاری صدا و سیما و سه وزارت خانه (آموزش و پرورش، دفاع، کار و امور اجتماعی) برای شناساندن و گسترس بهداشت دهان در سطح جامعه و به‌خصوص مدارس سراسر کشور صورت می‌گرفت.
استقبال مخاطبین از این حرکت موجب شد از سال سوم، روز دندان‌پزشکی به هفته دندان‌پزشکی تبدیل شود.

روز جهانی دندانپزشک
در کشور‌های مختلف روز‌های متفاوتی بعنوان روز دندانپزشک تعیین شده است. در آمریکا ۶ مارس «روز دندانپزشک» و ماه فوریه، ماه «بهداشت دهان و دندان کودکان» است.

انجمن دندانپزشکی آمریکا و فدراسیون بین المللی دندانپزشکی FDI، روز ۱۲ سپتامبر را به عنوان «روز جهانی بهداشت دهان و دندان» انتخاب کرده اند و روز ۹ فوریه نیز بعنوان روز جهانی دندانپزشک نام گذاری شده است.

تاریخچه دندانپزشکی در ایران

تاریخچه دندانپزشکی ایراناز عمر دندانپزشکی در ایران بیش از ۹۰ سال می‌گذرد در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی فقط سه نفر دندانپزشک در تهران وجود داشت. یکی از برجسته‌ترین آنها، دکتر دندانپزشک اهل کشور لهستان بود که دندانپزشک مخصوص رضاخان به شمار می‌رفت و تبحر فوق‌العاده‌ای در طراحی و ساخت پروتز‌های دندان داشت.
دو دندانپزشک دیگر تهران قدیم نیز اهل کشور سوئیس و ترکیه بودند.
پس از تاسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۶، دندانپزشکان به صورت مجزا در آن تحصیل نمی‌کردند بلکه درمان بیماری‌های دهان و دندان به‌عنوان واحدی جداگانه به پزشکان تدریس می‌شد.
تاریخچه روز دندانپزشک:
از سال ۱۳۴۳، روز ۲۴ دی‌ماه، سالروز تأسیس جامعه دندان‌پزشکی ایران به نام «روز دندان‌پزشکی» نامیده و در تقویم‌های آن زمان منعکس شد. در این روز تلاش همه جانبه‌ای از طرف جامعه دندان پزشکی ایران با همکاری صدا و سیما و سه وزارت خانه (آموزش و پرورش، دفاع، کار و امور اجتماعی) برای شناساندن و گسترس بهداشت دهان در سطح جامعه و به‌خصوص مدارس سراسر کشور صورت می‌گرفت.
استقبال مخاطبین از این حرکت موجب شد از سال سوم، روز دندان‌پزشکی به هفته دندان‌پزشکی تبدیل شود. در این هفته دندان‌پزشکان و دانشجویان، در یک حرکت خودجوش، علی‌رغم سرمای روز‌های پایانی دی‌ماه، به مدارس می‌رفتند و ضمن معاینه دهان کودکان به آن‌ها آموزش بهداشت دهان می‌دادند. شرکت‌ها و تولیدکنندگان لوازم بهداشتی دهان نیز با اهدای مسواک و خمیردندان از این حرکت حمایت می‌کردند. این جنبش علمی- بهداشتی طی سال‌ها تأثیر به سزایی در اذهان عمومی گذاشت.

نامگذاری 23فروردین بعد از انقلاب به پیشنهاد جامعه اسلامی دندانپزشکی
تاریخچه دندانپزشکی ایراندر سال‌های اول پس از انقلاب، روز دندان‌پزشکی تغییر کرد. مجلس شورای اسلامی در ۲۳ فروردین سال ۱۳۶۰ به منظور گسترش و پیشرفت خدمات درمانی و بهداشتی دهان و دندان در مناطق محروم کشور و روستاها، قانونی با عنوان «طرح تربیت بهداشت‌کاران دهان و دندان»  تصویب کرد.

در این قانون، مجلس، وزارت بهداشت و درمان را موظف کرد که داوطلبانی را برای تربیت در این دوره، جذب کند و پس از دادن آموزش‌های لازم، با مدرک فوق دیپلم، آنان را در مناطق محروم به خدمت گمارد تا از این طریق، ضمن ارائه خدمات اولیه، از شیوع بیماری‌های دهان و دندان جلوگیری کنند و اصل پیشگیری را مورد نظر قرار دهند.
تفاوت دندانپزشک و دندان‌ساز:
شاید شما هم شنیده‌اید که برخی افراد می‌گویند برای عصب‌کشی دندان به مطب دندان‌سازی رفته بودم در حالی که این اصطلاح کاملا اشتباه است دندانپزشکی و دندانسازی دو حرفه متفاوت هستند.
اولین دانشکده دندانپزشکی در سال ۱۳۳۵ در دانشگاه تهران دایر شد و دندانپزشکان قدیمی‌تری که می‌شناسید، نخستین دانشجویانی بودند که از این دانشکده فارغ‌التحصیل شدند.
تحصیلات و مسئولیت دندانپزشک:
دندانپزشک فردی است که پس از گذراندن شش سال دوره عمومی دندانپزشکی و ارائه پایان‌نامه، از دانشکده دندان‌پزشکی فارغ‌التحصیل شده و با مدرک دکترای دندان‌پزشکی کلیه خدمات عمومی دندانپزشکی را ارائه می‌کند.

یک دندانپزشک می‌تواند دندان‌های شما را ترمیم کند، دندان ها‌ی تان را عصب‌کشی کند، ارتودنسی متحرک و ثابت انجام دهد و دندان‌های‌تان را مرتب کند، به درمان بیماری‌های لثه شما اقدام کند و انواع دندان‌های متحرک کامل و تکه‌ای (پارسیل) و روکش‌ها را برای دندان‌های‌تان بسازد. دندانپزشکان اجازه جراحی‌های در محدوده دهان و لثه را نیز دارند.
دندان‌ساز:
دندان‌سازان معمولا افرادی هستند که دندان‌سازی را به‌صورت تجربی فراگرفته‌اند. شما تابلو‌هایی با این عنوان در سطح شهر‌ها مشاهده می‌کنید. این افراد دارای تحصیلات علمی و دانشگاهی نیستند بلکه به صورت تجربه و آزمون و خطا برخی از اقدامات دندان‌پزشکی را زیرنظر افراد هم‌صنف خود آموخته‌اند.

جالب است بدانید که به این گروه از افراد مطابق قانون مصوب شورای اسلامی سال ۶۴، مجوز فعالیت به‌عنوان دندان‌سازان تجربی داده شده، ولی به‌نظر می‌رسد این مجوز فقط برای افراد قدیمی‌تر این رشته صادر شده است و در سال‌های اخیرمجوز جدیدی برای فعالیت این افراد صادر نشده است.
این افراد اجازه نصب تابلوی مطب را ندارند و فقط می‌توانند کلمه دفتر کار را روی تابلوی خود بنویسند. مطابق قانون، این افراد فقط مجاز به ساخت دندان مصنوعی متحرک، پرکردن پوسیدگی‌های سطحی و جرم‌گیری دندان‌ها هستند.

برگزاری جشن روز دندان پزشک:

آیا رشته دندان پزشکی طرح اجباری دارد؟
دانشجویان رشته دندانپزشکی مانند ۱۱ رشته پزشکی دیگر باید طرح ۱۸ ماهه اجباری بگذرانند که در این دوره به نوبت به شهر‌هایی که باید خدمت رسانی کنند اعزام می‌شوند.
23فروردین روز دندانپزشک

کمبود دندانپزشک در کشور

از سویی کمبود سرانه دندانپزشک موجب محرومیت بسیاری از شهروندان در دسترسی به خدمات دندانپزشکی شده است. محرومیتی که تبعات سنگینی همچون پوسیدگی دندان یا حتی ازدست‌دادن دندان را به‌دنبال دارد. استاندارد جهانی سرانه دندانپزشک به جمعیت، بیش از دوبرابر این عدد در ایران است. از سوی دیگر تراکم دندانپزشکان در تهران متوسط ۶ برابر شهرستان‌هاست و این به معنای تراکم نامتوازن دندانپزشکان در سطح کشور است.


انحصار و گرانی خدمات دندانپزشکی، در توزیع دندانپزشک در سطح کشور نیز تناسب و عدالت رعایت نشده است. همه این‌ها باعث می‌شود بسیاری از اعضای جامعه در شرایط اقتصادی کنونی، درصورت نیاز به خدمات دندانپزشکی، با تنگنا‌های بسیاری مواجه شوند.
درآمد دندانپزشکی در ایران