رفتار جنسی اجباری چیست؟

شفاآنلاین>سلامت جنسی> رفتار جنسی اجباری (بیش‌فعالی جنسی، افزون‌خواهی جنسی یا اعتیاد جنسی)، به رفتاری گفته می‌شود که تمایلات یا رفتار‌های جنسی فرد بیش از حد و غیرقابل کنترل می‌شود تا جایی‌که روی سلامت، حرفه، رابطه یا بخش‌های دیگر زندگی او اثر منفی می‌گذارد.

به گزارش شفاآنلاین: رفتار جنسی اجباری دربرگیرنده انواع تجربه‌های جنسی لذت‌بخش است. از این موارد می‌توان به خودارضایی، سکس سایبری، داشتن چند شریک جنسی، دیدن پورنوگرافی یا پرداخت پول برای رابطه جنسی اشاره کرد. وقتی رفتار‌های جنسی فردی روی زندگی او یا دیگران تاثیر بد دارد، ممکن است او به رفتار جنسی اجباری مبتلا شده است. رفتار جنسی اجباری، هم در مردان رخ می‌دهد و هم در زنان، اما در مردان شایع‌تر است.

اگر رفتار جنسی اجباری درمان‌نشده باقی بماند، به عزت نفس، روابط سالم، حرفه، سلامت جسم و افرادی که در ارتباط با فرد مبتلا به این بیماری هستند، صدمه می‌زند.

از برخی از علایم ابتلا به رفتار جنسی اجباری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فرد دایم فانتزی، تمایل و رفتار‌های جنسی دارد تا جایی‌که این تمایل بیشتر وقت او را می‌گیرد و از کنترل او خارج است.

وقتی فرد دست به برخی رفتار‌های جنسی می‌زند، تا اندازه‌ای از تنش در بدن او کاسته می‌شود، اما احساس گناه یا پشیمانی می‌کند.

او نمی‌تواند از شر فانتزی‌های جنسی خود خلاص شود. همچنین از رفتار‌های جنسی اجباری برای فرار از مشکلات دیگر مانند تنهایی، افسردگی، اضطراب یا استرس استفاده می‌کند.

آنقدر به رفتار‌های جنسی ادامه می‌دهد که خود را در خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی، از دست دادن روابط مهم زندگی، از دست دادن حرفه، گرفتاری مالی یا مشکلات حقوقی قرار می‌دهد.
چنین فردی نمی‌تواند روابطی سالم و پایدار با کسی داشته باشد.
علت رفتار‌های جنسی اجباری

اگرچه دلایل رفتار جنسی اجباری کاملا مشخص نیست، اما برخی از مشکلات زیر می‌توانند فرد را به چنین رفتاری مبتلا کنند:

عدم تعادل مواد شیمیایی طبیعی مغز: برخی از مواد شیمیایی مغز (انتقال‌دهنده‌های عصبی)، مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی‌نفرین، خلق‌وخوی انسان را تنظیم می‌کنند. وقتی مقدار این مواد شیمیایی افزایش بسیاری داشته باشد، فرد به رفتار جنسی اجباری مبتلا می‌شود.

تغییر در مسیر‌های مغزی: رفتار جنسی اجباری ممکن است نوعی اعتیاد باشد که به مرور زمان تغییراتی در مدار‌های عصبی فرد، به‌ویژه مراکز تقویت در مغز به‌وجود می‌آورد. این اعتیاد، فرد را وادار به رفتار‌های جنسی مکرر برای کسب رضایت یا رهایی از تنش موجود در بدن خود می‌کند.

بیماری‌های مغزی: برخی از بیماری‌ها مانند صرع و زوال عقل، به بخش‌هایی از مغز صدمه می‌زند و موجب رفتار جنسی اجباری می‌شود. برخی از دارو‌های درمان بیماری پارکینسون هم ممکن است فرد را گرفتار رفتار جنسی اجباری کند.

افرادی که به این نوع رفتار مبتلا هستند، نه‌تنها ممکن است به دیگران صدمه بزنند، بلکه عواقب زیر را هم تجربه می‌کنند:

احساس گناه، شرمندگی و پایین بودن عزت نفس

ابتلا به بیماری‌های ذهنی و روحی مانند افسردگی، تمایل به خودکشی، اضطراب شدید و نگرانی

از دست دادن تمرکز یا داشتن رابطه جنسی یا جستجوی تصاویر جنسی در فضای اینترنت در محل کار و متعاقبا از دست دادن کار

ابتلا به ایدز، هپاتیت یا بیماری‌های مقاربتی و حتی آلوده کردن افراد دیگر به این بیماری‌ها

گرفتار اعتیاد به مواد مخدر یا نوشیدنی‌های الکلی

پیشگیری از ابتلا به اختلال رفتار جنسی اجباری

از آنجایی‌که هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نیست، روش‌های پیشگیری آن هم شناخته شده نیست. اما برای پیشگیری می‌توان کار‌هایی انجام داد:

به محض مشاهده این رفتار در خود باید فورا به پزشک مراجعه کرد تا اوضاع بغرنج نشود.

باید هرچه سریع‌تر اختلال‌های ذهنی را درمان کرد، چراکه افسردگی و اضطراب، رفتار جنسی اجباری را افزایش می‌دهد.

باید مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی را ترک کرد.

همچنین باید از هر نوع رابطه جنسی خطرناک فاصله گرفت.
درمان فرد مبتلا به رفتار جنسی اجباری

روان‌درمانی، تجویز دارو و گروه‌های خودیاری از روش‌های درمانی فرد مبتلا به رفتار جنسی اجباری است. در این برنامه‌های درمانی هدف اصلی آموزش، کنترل تمایلات فرد به رابطه جنسی است، به‌طوری که او بتواند فعالیت‌های جنسی خود را در حالت سالم حفظ کند.

در روان‌درمانی از روش‌های مختلف رفتاردرمانی شناختی، تشویق به پذیرش وجود رفتار جنسی اجباری و متعهد شدن برای درمان آن استفاده می‌شود. همچنین به فرد یاد داده می‌شود که چگونه تمایل جنسی خود را کنترل کند.

علاوه‌بر روان‌درمانی برای فرد دارو‌هایی مانند ضدافسردگی‌ها، نالتروکسان (داروی مناسب درمان برخی رفتار‌های وابستگی)، دارو‌های تثبت‌کننده خلق‌وخو و دارو‌های آنتی‌آندروژن استفاده می‌شود.

در گروه‌های خودیاری، افراد مبتلا به رفتار جنسی اجباری از تجربه‌های خود می‌گویند و به دیگر مبتلایان کمک می‌کنند تا این بیماری را کاملا بشناسند و اینکه چگونه کمک بگیرند یا گزینه‌های درمان را بشناسند و از عود این مشکل پیشگیری کنند. این گروه‌ها به صورت اینترنتی یا حضوری وجود دارند و فرد مبتلا به رفتار جنسی اجباری می‌تواند از مزایای آن‌ها بهره‌مند شود.