در حدود ۲ درصد، این درد در طول شش ماه "اغلب" یا "همیشه" رخ میدهد و منبع ناراحتی بود، تیم تحقیق امسال در BJOG گزارش داد: مجله بین المللی زنان و زایمان. برآورد تعداد زنانی که در طول زندگی خود مقاربت دردناک را تجربه میکند بین ۱۰ تا ۲۸ درصد است.
علت درد هنگام نزدیکی
چندین بیماری میتواند باعث دیسپارونیا شود. برای برخی از زنان، این نشانه یک مشکل جسمی است. زنان دیگر ممکن است در نتیجه عوامل احساسی دچار درد شوند. علل شایع فیزیکی دیسپارونیا عبارتند از:
خشکی واژن در دوران یائسگی، زایمان، شیردهی، داروها یا تحریک بیش از حد قبل از مقاربت
اختلالات پوستی که باعث زخم، ترک، خارش یا سوزش میشود
عفونتهایی مانند مخمر یا عفونت مجاری ادراری (UTI)
آسیب یا ضربه ناشی از زایمان، حادثه، اپیزیاتومی، هیسترکتومی یا جراحی لگن
ولوودینیا، یا درد متمرکز در ناحیه ولو
واژینیت یا التهاب واژن
واژینیسموس یا سفت شدن خود به خود عضلات دیواره واژن
اندومتریوز
التهاب مثانه
بیماری التهابی لگن (PID)
فیبروئید رحم
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
اشعه و شیمی درمانی
عواملی کاهش میل جنسی یا بر توانایی فرد در برانگیختن تأثیر میگذارند نیز میتوانند باعث دیسپارونیا شوند. این عوامل عبارتند از:
استرس، که میتواند منجر به سفت شدن عضلات کف لگن شود
ترس، گناه یا شرم مربوط به رابطه جنسی
تصور از خود یا مشکلات بدن
داروهایی مانند قرصهای ضد بارداری
مشکلات روابط
شرایطی مانند سرطان، آرتریت، دیابت و بیماری تیروئید
سابقه سوء استفاده جنسی یا تجاوز جنسی
مقاربت دردناک
علائم مقاربت دردناک
مقاربت دردناک انواع مختلفی دارد. درد ممکن است در واژن، پیشابراه یا مثانه در هنگام نفوذ به وجود آید. یا در طول رابطه جنسی یا پس از آن شاهد درد باشید. گاهی درد عمیق در لگن در حین مقاربت است و در برخی موارد در دهانه واژن احساس درد میکنید. برخی از افراد حتی خارج از رابطه جنسی نیز احساس در میکنند مثلا با استفاده از تامپون مشکل دارند و همراه با سوزش، خارش واژن یا درد است.
هم زنان و هم مردان میتوانند دیسپارونیا یا درد هنگام نزدیکی را تجربه کنند، اما این بیماری در زنان شایعتر است. درد هنگام نزدیکی یکی از شایعترین مشکلات زنان حین یائسگی است. به گفته کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا حدود ۷۵ درصد از زنان مقداری رابطه جنسی دردناک دارند. شما در معرض خطر بیشتری هستید اگر:
از داروهایی استفاده کنید که باعث خشکی واژن میشود
داشتن عفونت ویروسی یا باکتریایی
یائسه هستند
روشهای تشخیص درد هنگام نزدیکی
اولین و مهمترین مسئله در تشخیص، سابقه کامل پزشکی شما است. ممکن است پزشک بپرسد درد شما از چه زمانی شروع شده، از کجا درد میکند، چه احساسی دارد و آیا در هر شریک جنسی و هر موقعیت جنسی اتفاق میافتد. همچنین ممکن است پزشک در مورد سابقه جنسی، سابقه جراحی و زایمان شما سوال کند. اجازه ندهید خجالت شما را از پاسخ صادقانه باز دارد. این سوالات سرنخهایی برای علت درد شما ارائه میدهد.
۱-درد هنگام نزدیکی | معاینه لگن
در طول معاینه لگن، پزشک میتواند علائم تحریک پوست، عفونت یا مشکلات آناتومیکی را بررسی کند. او همچنین ممکن است با اعمال فشار ملایم به اندام تناسلی و ماهیچههای لگن، درد شما را تشخیص دهد.
همچنین ممکن است معاینه بصری واژن شما با استفاده از وسیلهای به نام اسپکولوم برای جداسازی دیوارههای واژن انجام شود. برخی از زنانی که رابطه جنسی دردناک دارند، هنگام معاینه لگن نیز ناراحتی دارند. در صورت دردناک بودن میتوانید درخواست کنید که امتحان را متوقف کنید.
۲- درد هنگام نزدیکی | آزمایشهای دیگر
اگر پزشک به علل خاصی از رابطه جنسی دردناک مشکوک باشد، ممکن است سونوگرافی لگن را نیز توصیه کند. چندین آزمایش به پزشکان در تشخیص و تشخیص دیسپارونیا کمک میکند. پزشک شما با ایجاد یک سابقه کامل پزشکی و جنسی شروع به کار میکند. معاینه لگن نیز در تشخیص رایج است. در طی این روش، پزشک شما ناحیه خارجی و داخلی لگن را برای علائم زیر بررسی میکند:
خشکی واژن، التهاب یا عفونت
مشکلات ترشح یا زگیل ناحیه تناسلی
زخم و تودههای غیر طبیعی
اندومتریوز
معاینه داخلی. معاینه داخلی واژن نیاز به یک اسپکولوم دارد، وسیلهای که برای مشاهده واژن در طول آزمایش استفاده میشود.
همچنین ممکن است پزشک از یک سواب پنبه برای اعمال فشار جزئی به نواحی مختلف واژن استفاده کند. این به تعیین محل درد کمک میکند. معاینات اولیه ممکن است پزشک شما را وادار به انجام آزمایشهای دیگر کند، مانند:
سونوگرافی لگن
آزمایش کشت برای بررسی وجود باکتری یا عفونت قارچی
آزمایش ادرار
تست آلرژی
مشاوره برای احتمال وجود اختلالات روانی
درمان مقاربت دردناک
اگر در طول یا بعد از رابطه جنسی درد دارید، از پزشک عمومی یا متخصص مراقبتهای بهداشتی مشاوره بگیرید. آنها سعی میکنند علت مشکل را بیابند و بتوانند به شما بگویند آیا به درمان نیاز دارید یا خیر. مثلا:
اگر درد، ترشحات واژن غیر معمول، خارش یا درد در ناحیه تناسلی خود دارید، ممکن است درمان برفک یا آزمایش STI را توصیه کنند. اگر واژن شما خشک است، ممکن است به شما توصیه شود که از یک روان کننده استفاده کنید-به یاد داشته باشید که در صورت استفاده از کاندوم از یک محصول بر پایه آب استفاده کنید، زیرا روان کنندههای روغن میتوانند به آنها آسیب برسانند و آنها را بی اثر کنند.
اگر در اطراف اندام تناسلی زنان خود حساسیت یا سوزش دارید، ممکن است به شما توصیه شود که از محصولاتی که میتوانند باعث ایجاد آن شوند اجتناب کنید. اگر دلیل احساسی یا اضطرابی وجود دارد که باعث مشکلات میشود، ممکن است یک مشاوره جنسی بتواند به شما کمک کند پزشک عمومی یا کلینیک سلامت جنسی شما را به یکی از آنها ارجاع میدهد.
در صورتی که حین رابطه جنسی درد مکرر یا شدیدی دارید، باید به متخصص زنان و زایمان یا سایر متخصصان مراقبتهای بهداشتی مراجعه کنید. پزشک یا متخصص حرفهای مراقبتهای بهداشتی شما نیز میتواند به شما در رفع مشکلات مربوط به پاسخ جنسی کمک کند. برای مقاربت دردناک روشهای درمان مختلفی ارائه میشود.
۱- مقاربت دردناک | داروها
درمانهای دیسپارونیا بر اساس علت این بیماری است. اگر درد شما ناشی از عفونت یا بیماری زمینهای باشد، پزشک ممکن است آن را با موارد زیر درمان کند:
آنتی بیوتیکها
داروهای ضد قارچ
کورتیکواستروئیدهای موضعی یا تزریقی
اگر داروی طولانی مدت باعث خشکی واژن میشود، پزشک ممکن است نسخه شما را تغییر دهد. استفاده از داروهای جایگزین ممکن است روغن طبیعی را بازیابی کرده و درد را کاهش دهد.
۲- درد هنگام نزدیکی | هورمون درمانی
سطوح پایین استروژن در برخی از زنان باعث دیسپارونیا میشود. یک قرص، کرم یا حلقه قابل انعطاف میتواند دوز کوچک و منظم استروژن را به واژن برساند. برخی داروهای فاقد استروژن نیز روی بافتهای واژن عمل میکند. در ضخیمتر و شکنندهتر شدن بافتها موثر است. این میتواند میزان درد زنان را در هنگام مقاربت کاهش دهد.
۳-درد هنگام نزدیکی | مشاوره جنسی
اگر سوء استفاده جنسی، ضربه یا سایر مسائل عاطفی علت اصلی درد هنگام نزدیکی باشد، مشاوره روانشناسی میتواند تاثیرات خوبی روی فرد داشته باشد. زنانی که علتهای روانی ندارند نیز ممکن است بخواهند برای مقابله با پیامدهای روانی رابطههای دردناک به مشاوره مراجعه کنند. اگر رابطه جنسی دردناک منجر به مشکلات ارتباطی یا صمیمیت شود، ممکن است زوجین نیاز به مشاوره جنسی پیدا کنند.
پزشک شما همچنین ممکن است درمان را توصیه کند. این میتواند شامل حساسیت زایی یا درمان جنسی باشد. در درمان حساسیت زدایی، شما تکنیکهای آرام سازی خود واژن را یاد میگیرید، مانند تمرینات کگل، که میتواند درد را کاهش دهد. در رابطه جنسی، میتوانید نحوه برقراری صمیمیت و بهبود ارتباط با شریک زندگی خود را بیاموزید.
۴-مراقبت در منزل
اگر در حین رابطه جنسی درد دارید، به متخصص زنان یا سایر متخصصان بهداشت مراجعه کنید. همچنین برخی اقدامات خودیاری وجود دارد که میتوانید برای تسکین درد در هنگام رابطه جنسی تلاش کنید:
از روان کننده استفاده کنید. در صورت بروز سوزش یا حساسیت واژن، روان کنندههای محلول در آب انتخاب خوبی هستند. روان کنندههای بر پایه سیلیکون بیشتر عمر میکنند و لغزندهتر از روان کنندههای محلول در آب هستند. از ژله نفتی، روغن بچه یا روغن معدنی همراه با کاندوم استفاده نکنید. آنها میتوانند لاتکس را حل کرده و باعث شکستن کاندوم شوند.
برای رابطه جنسی وقت بگذارید زمانی را در نظر بگیرید که نه شما و نه همسرتان خسته یا مضطرب نیستید.
با شریکت حرف بزن. به همسرتان بگویید کجا و چه زمانی احساس درد میکنید و همچنین از چه فعالیتهایی لذت میبرید.
سعی کنید فعالیتهای جنسی که باعث درد نمیشوند را امتحان کنید. به عنوان مثال، اگر رابطه جنسی دردناک است، شما و همسرتان ممکن است بخواهید بر رابطه دهانی یا خودارضایی متمرکز شوید.
فعالیتهای غیرجنسی، اما جنسی مانند ماساژ را امتحان کنید.
قبل از رابطه جنسی قدمهای تسکین درد بردارید: مثانه خود را خالی کنید، دوش آب گرم بگیرید یا قبل از مقاربت از مسکن بدون نسخه استفاده کنید.
برای تسکین سوزش بعد از مقاربت جنسی، یخ یا بسته ژل منجمد که در یک حوله کوچک پیچیده شده است را به فرج بگذارید.
۵- مقاربت دردناک | تمرینات کگل
برخی از زنان مبتلا به واژینیسموس ممکن است تمرینات کگل را برای تقویت عضلات کف لگن مفید بدانند. برای قرار دادن این ماهیچه ها، سعی کنید ادرار را در وسط جریان متوقف کنید. در صورت موفقیت، فرد در حال ادرار کردن عضلات صحیح را پیدا کرده است. این عضلات را به مدت ۱۰ ثانیه منقبض کرده و نگه دارید، سپس آنها را به مدت ۱۰ ثانیه شل کنید. ۱۰ بار، سه بار در روز تکرار کنید. تمرین تکنیکهای تنفس عمیق در حین انجام کگل میتواند مفید باشد.
جلوگیری از درد هنگام نزدیکی
هیچ پیشگیری خاصی برای دیسپارونیا وجود ندارد. اما برای کاهش خطر درد در حین مقاربت میتوانید موارد زیر را انجام دهید:
پس از زایمان، حداقل شش هفته منتظر بمانید تا رابطه جنسی را از سر بگیرید.
در صورت بروز مشکل در خشکی واژن از روان کننده محلول در آب استفاده کنید.
از بهداشت مناسب استفاده کنید.
مراقبتهای پزشکی معمول را دریافت کنید.
با استفاده از کاندوم یا سایر موانع از بیماریهای مقاربتی (STDs) جلوگیری کنید.
روانکاری طبیعی واژن را با زمان کافی برای پیش بازی و تحریک تشویق کنید.
مقاربت دردناک | سخن آخر
تا زمانی که شرایط زمینهای درمان نشوند، جایگزینهای مقاربت جنسی ممکن است مفید باشد. شما و همسرتان میتوانید از تکنیکهای دیگر برای صمیمیت استفاده کنید تا زمانی که نفوذ راحتتر شود. ماساژ حسی، بوسیدن، رابطه جنسی دهانی و خودارضایی متقابل ممکن است جایگزینهای رضایت بخشی باشند. در این راستا میتوانید از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید. مرکز حامی هنر زندگی برای ارائه خدمات مشاوره به صورت حضوری، آنلاین و تلفنی در خدمت شماست.