به ترس خود حمله ور شويد

به گزارش شفا آنلاين،ژنتيک، مسائل اجتماعي‌ـ فرهنگي، شخصيت و مسائل معنوي باعث شکل‌گيري رفتار در هر انساني مي‌شوند و مشکل افراد دچار اضطراب اجتماعي و اضطراب موقعيتي معمولا ريشه در مسائل ژنتيک و خانوادگي و تا حدي مسائل اجتماعي، فرهنگي و روشي که بزرگ شده‌اند، دارد. البته آنها مي‌توانند خيلي توانمند باشند و معمولا به موضوع‌هاي مختلف مسلط هستند ولي وقتي وارد جمعي غريبه مي‌شوند يا در مقابل افرادي قرار مي‌گيرند که فکر مي‌کنند از نظر اجتماعي مرتبه بالاتري دارند، در ابراز عقيده، نشان دادن هنر، عرضه اطلاعات و آگاهي‌ها، سخنراني و ... دچار اضطراب مي‌شوند.

نقش تلقين

دکتر محمدرضا خدايي روان‌پزشک، عضو هيات علمي دانشکده علوم بهزيستي و توانبخشي گفت:تلقين هم از عواملي است که در بروز اضطراب و ترس اجتماعي، مي??تواند موثر باشد و امکان دارد اگر فرد غيرارادي و ناخودآگاه به ترس فکر نکند، راحت?تر بتواند از پس حضور موفق در جمع برآيد. اين ترس با نشانه‌هايي مثل تپش قلب، کوبش در قفسه سينه، عرق‌کردن، لرزش دست و بدن، اختلال در تکلم (تته‌پته کردن)، فراموشي محفوظات سر امتحان، گرگرفتگي و قرمزشدن صورت و گوش‌ها و ... خود را نشان مي‌دهد. فرد دچار اين ترس‌ها، علاوه بر علائم جسمي، اختلال در تمرکز، حواس‌پرتي و مشکلاتي در صحبت کردن را هم تجربه مي‌کند

.

اگر از حضور در جمع مي‌ترسيد، اين نکته‌ها را بخوانيد

کساني که دچار اين ترس‌ها هستند، بايد بدانند معمولا اين حالت گذراست و ابتداي هر کاري ممکن است اين حالت‌هاي ناخوشايند سراغشان بيايد و تقريبا بعد از 6-5 دقيقه، مي‌توانند کاملا مسلط، موقعيتي که در آن قرار دارند، کنترل و مديريت کنند، مگر در افرادي که اختلال شديدتري دارند يا علاوه بر ترس اجتماعي يا عملکردي، شخصيت خجالتي و اعتماد به?نفس پاييني داشته باشند که خود مقوله جداگانه‌اي است.

بايد بدانيد مي‌توان اين ترس را کم‌کم برطرف کرد و بهترين کار اين است که به جاي فرار و احتراز از قرار گرفتن در شرايطي که از آن واهمه داريد؛ به استقبال آن برويد. مثلا اگر دانش‌آموزي هستيد که هنگام کنفرانس دادن سر کلاس دچار اضطراب و ترس مي‌شويد و حالت‌هايي که گفتيم، پيدا مي‌کنيد، اتفاقا براي کنفرانس دادن داوطلب شويد، بيشتر سر کلاس صحبت کنيد و نظر بدهيد و ... البته به شرط اينکه با آمادگي اين کار را انجام دهيد نه اينکه بدون مطالعه کافي براي صحبت سر کلاس بلند شويد! در اين صورت بازخورد منفي حالتان را بدتر مي‌کند! اگر هم هنري داريد، نگذاريد ترس مانع ارائه آن به ديگران شود چون ادامه اين ترس‌ها نه تنها مانع پيشرفتتان مي‌شود بلکه گاهي باعث عقبگرد هم خواهدشد.

در اين مورد يک مثالي وجود دارد؛ همان‌طور که مي‌دانيد، خصوصيت سگ اين است که اگر کسي از آن فرار کند، بيشتر به سمت او حمله مي‌کند ولي اگر جلوي او بايستيد، او هم مي‌ايستد ولي اگر به سمتش حمله شود، فرار خواهدکرد. ترس غيرارادي که از آن حرف زديم هم همين خصوصيت را دارد و اگر بيشتر به سمتش برويم و سعي کنيم با آن مقابله کنيم، کم‌کم از بين مي‌رود.

حواستان باشد که بيشتر چه زماني دچار اين حالت ترس مي‌شويد و وقتي در منزل هستيد، خودتان را در آن موقعيت تصور و تمرين کنيد که چطور صحبت کنيد. اين کار به‌تدريج باعث از بين رفتن ترس و افزايش مهارت اظهار وجود در جمع مي‌شود. مثلا يک خواننده مي‌تواند در ذهنش تصور کند در ميان هزاران نفر در حال اجراي برنامه است و در همان جمع مجازي که در ذهنش تصور کرده، بخواند و بنوازد. اين تمرين مناسبي است که باعث راحت‌تر شدن کار و انجام آن با تجربه و مهارت بيشتر مي‌شود.

نکته: يادتان باشد انتظار نداشته باشيد اضطراب و ترس اجتماعي خيلي زود برطرف شود و به زمان نياز داريد. اگر تمرين و تصور ذهني را مداوم انجام دهيد، احتمال بعد از چند ماه اوضاع برايتان خيلي بهتر خواهد شد.

تلقين منفي را کنار بگذاريد؛ يعني در ذهن خود مدام تصور نکنيد زمان سخنراني يا اجراي برنامه هنري، قرار است حتما دچار حالت‌هاي اضطرابي شويد! ساده بگيريد و با خود بگوييد به وقت خودش، در مورد هر اتفاقي که افتاده فکر مي‌کنم. داوطلبانه به استقبال اضطراب نرويد چون فکر کردن به اين ترس‌ها، آنها را بيشتر خواهد کرد.

شايد لازم باشد تمرين‌هاي ريلکسيشن يا آرميدگي عضلاني را قبل از قرار گرفتن در چنين شرايطي انجام دهيد. اين تمرين‌ها بسيار گوناگون‌اند و اضطراب‌ و فشارهاي رواني که باعث تپش قلب، گرفتگي عضلات، اختلال در صحبت و ... مي‌شود، کاهش مي‌دهند.

گاهي مداخله دارويي هم لازم است و روان‌پزشک براي برخي افراد که در حضور جمع دچار اضطراب شديد مي‌شوند، دارويي تجويز مي‌کند که قبل از اجراي برنامه، سخنراني و ... مصرف کنند.

انگيزه قوي هم لازم است

رفتار و اعمال انسان نشات گرفته از ديدگاه و شناخت او و بعد هم انگيزه‌اش است؛ يعني ابتدا نيت و بعد انگيزه ايجاد مي‌شود و بعد عمل اتفاق مي‌افتد. تا فردي انگيزه لازم براي ارائه‌ هنر و توانمندي‌هايش نداشته باشد، اقدامي نخواهد کرد. علاقه بيشتر، ديدگاه وسيع‌تر و انگيزه قوي‌اي ايجاد مي‌کند که سازوکارهاي ضد ترس و مقابله با آن را ايجاد مي‌کند و همين‌ها باعث مي‌شود فرد بتواند بر اضطراب حضور در جمع و هر اضطراب و ترس مانعي غلبه کند.

سرزنش را کنار بگذاريد

اينکه اطرافيان به فرد بگويند صحبت در جمع که کاري ندارد و نصيحت بيجا هيچ فايده‌اي ندارد چون اين حالت ارادي نيست و تا حدي زمينه وراثتي دارد. از طرفي اين افراد اگر خودشان هم نخواهند، کم‌کم جامعه مجبورشان مي‌کند بيشتر به سمت موقعيتي که از آن هراس دارند، بروند. مثلا دانش‌آموز در سنين پايين ممکن است بتواند به نحوي مثلا از انشا خواندن سرکلاس شانه خالي کند ولي در سنين بالاتر که کم‌کم وارد اجتماع مي‌شود، نمي‌تواند چنين کاري انجام دهد.

شايد لازم باشد رسانه‌ها و آموزش و پرورش نيز به چنين مسائلي که در عين سادگي، زمين‌گيرکننده هستند، بيشتر بپردازند و روش‌هاي مقابله با آن را بياموزند. تا انگ‌ها از بين برود.

سرانجام اينکه بهترين راه‌حل، تمرين بيشتر، افزايش مهارت‌هاي فردي، کلامي و عملي است. سعي کنيد اعتماد به نفس خود را افزايش دهيد و از ياد نبريد آنهايي که به صحبت‌ها، صداي‌ساز يا آواز شما گوش مي‌دهند، تقريبا شبيه خودتان هستند. سعي کنيد بيشتر در چنين موقعيت‌هايي قرار بگيريد تا هم خودتان از ارائه توانمندي و هنرتان لذت ببريد و هم ديگران. بي‌شک تشويق و بازخوردهايي که مي‌گيريد هم به شما کمک خواهد کرد.

زندگی مثبت