به گزارش شفاآنلاین،نکته مهم این است که اضطراب و نگرانی طی یک شب و یک روز هم به وجود نمی آید و والدین باید بدانند اگر فرزندشان هنگام امتحانات اضطراب دارد، از قبل با چنین مشکلی روبه رو بوده است و آنها متوجه اش نشده اند. در صورتی که اضطراب و نگرانی با علائمی خودش را نشان می دهد که اگر پدر و مادر توجه داشته باشند، براحتی می توانند آن را تشخیص داده و درمانش کنند.
نشانه های اضطراب
تا نشانه های اضطراب را نشناسید و آنها را بموقع تشخیص ندهید، کاری هم برای درمان و برطرف کردن این علائم از دست تان ساخته نیست. اضطراب در سنین مختلف با نشانه های متفاوتی بروز می کند که والدین باید نسبت به این نشانه ها آگاهی کافی داشته باشند تا برخورد صحیحی هم در مقابل آنها نشان دهند.
دکتر افسانه صحت، فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در این باره توضیح می دهد: اضطراب در سنین پایین تر ممکن است فقط با علائم جسمی خودش را نشان دهد که در این موارد مشکلاتی مانند دل درد، سردرد، بی اشتهایی یا حتی اشتهای زیاد، لرزش صدا، بدخوابی، کم خوابی یا خوابیدن بیش از حد، کابوس دیدن و تکرر ادرار می تواند به دلیل اضطراب و نگرانی اتفاق بیفتد.
وی ادامه می دهد: علاوه بر این موارد، ناراحتی های گوارشی مانند دل پیچه نیز ممکن است در اثر دلهره و نگرانی برای کودک پیش بیاید. گاهی نیز کودکان از مشکلات دیگری مانند تپش قلب، لرزش اندام ها و تعریق کف دست شکایت می کنند که همه این ها می تواند در اثر استرس اتفاق بیفتد.
این روانپزشک کودک و نوجوان یادآور می شود: با توجه به ضعیف شدن سیستم ایمنی، گاهی بچه ها به دلیل استرس بیش از حد، دائم بیمار می شوند و در معرض بیماری های مختلف قرار می گیرند یا اگر دچار بیماری جسمی خاصی هستند، بیماری شان در فصل امتحانات شدت بیشتری پیدا می کند.
به گفته وی، برخی از علائم استرس و نگرانی می تواند به شکل جسمی نمایان شود و بعضی دیگر به صورت رفتاری که بی قراری، پرخاشگری و وابسته شدن به پدر و مادر از جمله این علائم است. در کنار اینها، زمانی که کودک از نداشتن تمرکز شکایت می کند و با وجود مطالعه کامل نمی تواند نتیجه خوبی بگیرد، نشانه های شناختی اضطراب خودش را نشان می دهد که والدین باید به آنها نیز توجه داشته باشند.
دکتر صحت به والدین توصیه می کند زمانی که با نشانه های اضطراب در کودک شان مواجه شدند یا اختلالی در عملکردش مشاهده کردند، حتما به فکر پیگیری و کنترل این مشکل باشند.
علل ایجاد اضطراب هنگام امتحانات
گاهی پدر و مادر فکر می کنند فرزندشان در طول سال به خوبی درس نخوانده و برای همین است که حالا اضطراب دارد. بعضی ها هم نگرانی زمان امتحانات را به درس خواندن بیش از حد دانش آموزان و وسواس فکری آنها ربط می دهند. دکتر صحت اما می گوید: بیشتر اوقات این استرس ناشی از نگرش نادرست والدین و آموزگاران یا فشار همسالان است. به عبارت دیگر اگر کودک احساس نکند امتحان، شرایطی است برای قضاوت در مورد او، دچار نگرانی و اضطراب نیز نخواهد شد.
وی یادآور می شود: مهم ترین نکته در مورد اضطراب زمان امتحان ، چگونگی رویکرد و نگرش والدین و معلم ها نسبت به امتحان است.
این پزشک متخصص می افزاید: اگر کودک اعتماد به نفس بالایی داشته باشد، از مهارت های خوبی برای حل مساله برخوردار باشد و بداند حس خود ارزشمندی اش با امتحان زیر سوال نمی رود در مواجهه با امتحان هم دچار اضطراب نخواهد شد.
البته این روانپزشک کودک و نوجوان با بیان این که آموزش هدفمندی و تلاش برای رسیدن به اهداف، یکی از مهم ترین موضوعات مربوط به رشد کودکان است، خاطرنشان می کند: امتحان در این جهت می تواند موضوعی ارزشمند به حساب بیاید و کودکان باید این موضوع را به خوبی درک کنند تا بتوانند از نظر مهارت های شناختی پیشرفت بیشتری داشته باشند.
دکتر صحت با اشاره به اضطرابی که دانش آموزان کنکوری تجربه می کنند، می گوید: مهم ترین عاملی که باعث اضطراب این افراد می شود نیز نگرانی بیش از حد والدین شان است که در رفتار و کردار آنها به خوبی مشخص خواهد بود. بنابراین توصیه می شود والدین آرامش خودشان را حفظ کنند تا بچه ها هم آرامش بیشتری داشته باشند.
اضطراب از قبل بوده، حالا شدیدتر شده!
نباید فکر کنیم استرس فقط مخصوص روزها و شب های امتحان است و وقتی خبری از این امتحان ها نباشد، کودک هم نگرانی و اضطراب ندارد زیرا به گفته دکتر صحت، اضطراب طی یک شب ایجاد نمی شود و والدین اگر دقت کنند از ابتدای سال تحصیلی هم می توانند نشانه های آن را ببینند اما در این روزها علائم با شدت بیشتری نمایان می شود.
وی توصیه می کند در صورت روبه رو شدن با نشانه های استرس حتما از همان روزهای اول به فکر درمان باشید و این کار را به روزهای پایانی سال تحصیلی یا زمانی که استرس شدت بیشتری پیدا می کند، موکول نکنید.
مصرف داروهای آرام بخش کمک تان نمی کند
بی شک، اضطراب و نگرانی می تواند از نظر جسمی و روحی صدمات زیادی به فرد وارد کند و آن طور که متخصصان می گویند زمینه ساز بروز بیماری های مختلف می شود. دکتر صحت نیز در این باره توضیح می دهد: اضطراب بیش از حد و طولانی مدت می تواند فشار جسمی و روحی زیادی به کودک یا نوجوان وارد کند و به همین دلیل لازم است برای حل مشکل با متخصصان مشورت کنید و از روش های درمانی کمک بگیرید.
وی با اشاره به این که گاهی برای درمان اضطراب، مصرف داروها ضرورت پیدا می کند، یادآور می شود: در صورت تجویز پزشک حتما باید از داروهای مناسب استفاده کنید و براساس نظر او دارو را مصرف کنید، اما به هیچ عنوان و در هیچ شرایطی نباید این داروها را بدون تجویز پزشک و به صورت خودسرانه استفاده کنید.
این روانپزشک کودک و نوجوان با تاکید بر خودداری از مصرف خودسرانه داروها، می گوید: متاسفانه این روزها افراد زیادی داروهای ضداضطراب را خودسرانه مصرف یا برای دیگران تجویز می کنند. در این میان داروی ریتالین هم طرفداران زیادی پیدا کرده و خیلی ها بدون این که واقعا نیازی داشته باشند برای تمرکز بیشتر از آن استفاده می کنند. در صورتی که مصرف خودسرانه ریتالین می تواند باعث ایجاد اضطراب شود یا ضربان قلب را افزایش دهد. علاوه بر این، خیلی ها هم وقتی استرس دارند، بدون دردسر داروی پروپرانولول می خورند و خیال می کنند این کار به نفع شان است. در حالی که این دارو همراه بعضی از بیماری ها مانند آسم و دیابت نباید مصرف شود. علاوه بر این، استفاده از آن می تواند باعث بروز اختلال تمرکز شده یا ممکن است خواب فرد را هم مختل کند.
بنابراین با تجویز خودسرانه داروها نه تنها کمکی به فرد نمی کنید که حتی صدماتی هم به او وارد خواهید کرد.
