شفا آنلاين - گذشت آن دوران كه طبيب حاذق با حركت انگشتان دست خود بر بدن بيمار از درد درون او مطلع مي‌شد و بي‌نياز از هر آنچه امروز به آن «تجهيزات» گويند، درمان هر دردي را در دست بيمار مي‌گذاشت. امروز اين تجهيزات در بعضي موارد به معناي واقعي كلمه نه عصاي دست طبيب كه به نياز حياتي بيمار هم تبديل شده است.
امروز حتي يك لحظه تصور نبود دستگاه سي.سي.يو و آي.سي.يو هم براي هيچ كس مقدور نخواهد بود. در اصل تغيير زندگي‌ها و به دنبال آن تغيير شكل بيماري‌ها به مرور نياز جوامع را به دستگاه‌ها و تجهيزات نوين پزشكي روزافزون كرد و اكنون به جايي رسيده‌ايم كه علاوه بر تجهيز بسياري از بيمارستان‌ها و مراكز درماني به انواع وسايل و لوازم نوين پزشكي، شاهديم كه نظام‌هاي سلامت جوامع حتي از نوع در حال توسعه درصدد توليد تجهيزاتي نوين براي درمان بيماران يا حتي كمك به زنده ماندن و در اصل زنده نگه داشتن آن‌ها هستند
.
شواهد بر آن است كه پزشكي امروز در خدمت زنده نگه داشتن و بخشيدن دوباره زندگي به انسان‌هاست. نمونه آن وسيله پزشكي است به نام «اكما» كه در بسياري از بيماري‌هاي پيشرفته و حتي بسيار پيشرفته تنفسي و قلبي مي‌تواند به بيماري كه سيستم تنفسي و كاركرد قلب خود را از دست داده است كمك كند تا به زندگي برگردد. در اصل اين دستگاه كه دو دهه از اختراع آن در دنيا مي‌گذرد به راحتي كار قلب و ريه از دست رفته بيمار را انجام مي‌دهد و استفاده از آن تاكنون موجب نجات جان هزاران نفر در كشورهاي مختلف شده است. البته كشور ما هم مثل هميشه همپاي فناوري روز دنيا حركت كرده و حدود 5 سالي مي‌شود كه دستگاه اكما وارد نظام بهداشت و درمان و برخي بيمارستانهاي كشور شده اما شايد همان تجربه كمي كه همواره در استفاده از تجهيزات نوين پزشكي داشته‌ايم، موجب شده است كه موفقيت چنداني در استفاده از اين وسيله پزشكي كه شايد در مواردي افراد حاضر باشند هزينه بسياري بپردازند تا جان عزيز خود كه در حال از دست رفتن است را به هر قيمت بازگردانند، نداشته‌ايم.
اکما و زنده نگه‌داشتن مبتلایان
به ایست قلبی و تنفسی
اكنون بيمارستانهاي معدودي در كشور به دستگاه اكما مجهز هستند و يكي از آن‌ها بيمارستان قلب شهيد رجايي است. دكتر عليرضا جلالي رئيس بيمارستان قلب شهيد رجايي در اين باره به وجود دستگاه اكما در سه يا چهار بيمارستان كشور اشاره مي‌كند و به مي‌گويد: از كاربردهاي اكما در ايست قلبي و CPR است و شايد اين از همان كاربردهايي باشد كه در ايران فراموش شده است. اكما دستگاهي است به نسبت بزرگ كه وسايل جنبي متعددي دارد و در 3-2 سال گذشته تجهيزات آن را فشرده كرده و به شكل كيف كوچكي درآورده‌اند كه به آن كيف نجات مي‌گويند. اين وسيله پرتابل حتي در داخل آمبولانس، هلي‌كوپتر و كشتي هم قابل جاسازي خواهد بود و لذا اگر بيماري به ويژه مثلاً اگر ازافراد و شخصيت‌هاي مهم كشوري باشد در سفر ايست قلبي كند، بلافاصله مي‌توان او را احيا كرد و از مرگ حتمي نجات داد و تا روزها با دستگاه اكما او را زنده نگه داشت.
وي مي‌افزايد: با دستگاه اكما حتي مي‌توان بيماري كه به ايست تنفسي و قلبي مبتلا شده است را تا روزها زنده نگه داشت. او را از شهرهاي كوچك به شهرهاي بزرگ و از بيمارستانهاي متوسط به پيشرفته منتقل كرد و حتي اگر بيمار مرگ مغزي باشد، مي‌توان اعضاي بدن او را تا مدت‌ها در بدترين شرايط حفظ كرد.
به گفته دكتر جلالي علت مرگ بيماراني كه ايست قلبي و تنفسي مي‌كنند در 99 درصد موارد ايست عملكرد قلب و ريه است، دستگاه اكما در اصل كار قلب و ريه را انجام مي‌دهد. يعني وقتي فردي مي‌ميرد ما 20 دقيقه تا نيم‌ساعت پس از رخداد مرگ، بايد ارتباط مريض با دستگاه را ايجاد و جريان خون موقت را فراهم كنيم. به اين منظور لوله‌ها را با وريدهاي خاص به بيمار وصل مي‌كنيم و جريان خون مريض از بدن خارج و وارد دستگاه مي‌شود. اكما خون را تصفيه و اكسيژنه مي‌كند و پس از گرفتن دي‌اكسيد كربن آن، خون را به داخل بدن برمي‌گرداند و همانند قلب پمپاژ و ضربان را ايجاد و همانند ريه تنفس دوباره را به بيمار مي‌بخشد.
ضرورت توجه به استفاده مفید از تجهیزات پیشرفته
وي با اشاره به اين كه با دستگاه اكما تا 2 يا 3 ماه مي‌توان بيمار را زنده نگه داشت، مي‌گويد: استاندارد نگهداري بيمار در اكما با توجه به لوازم مصرفي دستگاه كمتر از 2 هفته است و پس از آن مراقبت‌ها و نگهداري از بيمار بسيار سخت‌تر و پيچيده‌تر مي‌شود. اين در شرايطي است كه ما در 5 سال گذشته از زمان تجهيز به اين دستگاه شايد فقط در 30 مورد از دستگاه اكما استفاده كرديم كه در 80 درصد موارد هم موفقيت‌آميز نبوده است؛ چرا كه دستگاه را زماني استفاده كرده‌ايم كه ديگر اميدي به هيچ چيز نبوده است. يعني وقتي جراح از همه چيز نااميد شده، به استفاده از اكما روي آورده است.
دكتر جلالي با تاكيد بر اين كه در دنيا دستگاه اكما را بسيار زودتر از اين كه اميدي به زنده ماندن بيمار نباشد، استفاده مي‌كنند، توضيح مي‌دهد: متاسفانه ما اكما را خانه آخر درمان قرار داده‌ايم. چون هم در بخشي از آموزش‌هاي لازم براي زمان طلايي استفاده از اين دستگاه بهره‌مند نبوديم، هم اين كه لوازم مصرفي اين دستگاه بسيار گران بوده و لذا از آن بسيار كم استفاده كرده‌ايم. در اصل لوازم مصرفي دستگاه اكما براي هر بيمار بايد تعويض شود و تامين دوباره اين لوازم بين 10 تا 15 ميليون تومان هزينه در بردارد به همين علت همواره در استفاده از اين دستگاه ملاحظاتي در نظر گرفته شده است. ضمن اين كه اساساً دسترسي به تجهيزات مورد نياز هم سخت است.
وي با اشاره به اين كه ميزان موفقيت در درمان با استفاده از دستگاه اكما در دنيا بالاي 78 درصد بوده است، تاكيد مي‌كند: اما در كشورمان استفاده از اين دستگاه كمتر موفقيت به همراه داشته است چرا كه هم دير و هم با ملاحظه استفاده كرده‌ايم. البته ما به تازگي براي آموزش بيشتر و پيشرفته‌تر پرسنل، دو نفر را براي آموزش به هند فرستاديم و امسال هم از هند، دانمارك، بلژيك و ايتاليا گروه 80 نفره‌اي را دعوت كرديم تا در كارگروه 5 روزه‌اي درباره كاركرد اكما و عوارض آن آموزش‌هاي لازم تئوري و عملي را به پرسنل ارائه دهند.
به گفته رئيس بيمارستان قلب شهيد رجايي هر چند نيازي نيست همه بيمارستانهاي كشور به چنين دستگاهي مجهز شوند، اما همين كه در هر استان يك بيمارستان مجهز باشد يا اين كه در هر قطب كشوري يك دستگاه اكما وجود داشته باشد براي پاسخگويي به درمان بيماران كافي است. البته شايد ماهانه به 15 تا 20 عدد از تجهيزات اين دستگاه كه هزينه آن‌ها چيزي حدود 10 تا 15 ميليون تومان گفته شد، نياز باشد. به عنوان نمونه در بيمارستان قلب شهيد رجايي روزانه 3 تا 4 بيمار ايست قلبي كرده و جان خود را از دست مي‌دهند، در حالي كه هر كدام از آن‌ها با اكما ممكن است تا 50 درصد شانس زنده‌ماندن داشته باشند.
پوشش‌های محدود بیمه‌ای
وي درباره تامين بخشي از هزينه‌هاي اين درمان از سوي بيمه‌ها مي‌گويد: قانوناً بيمه‌ها بايد بخشي از اين هزينه را برعهده بگيرند، اما چون گرفتاري‌هاي بسياري دارند، از كنار تكنيك‌هاي جديد عبور مي‌كنند و تا زماني كه مجبور نشوند، آن‌ها را پوشش نمي‌دهند. ما هم‌اكنون، جديدترين شــيوه‌هــاي درمــان بيماري‌هاي قلب و عروق را در كشور انجام مي‌دهيم، اما بيمه‌ها نصف آن را هم پرداخت نمي‌كنند.
وي درباره جديدترين تكنيك‌هاي درمان بيماري‌هاي قلب و عروق قابل انجام در اين بيمارستان توضيح مي‌دهد: ما در بخش الكتروفيزيولوژي از بهترين بخش‌هاي خاورميانه را داريم و جديدترين شيوه‌هاي درمان را به كار مي‌بريم. يكي از اين روش‌ها نقشه‌برداري از فضاي الكتريكي قلب به كمك دستگاه‌هاي پيشرفته‌اي است كه به تازگي در دنياي پزشكي وارد شده است.
هم اكنون با تهيه اين دستگاه تصوير سه بعدي پيچيده‌اي از قلب مي‌گيريم و در كساني كه اختلال الكتريكي قلب دارند به راحتي مي‌توان اختلالات را تشخيص داده و فضاهاي اختلال را پيدا كرد و
از بين برد.
دكتر جلالي درباره انجام درمان فشارخون مقاوم به درمان هم توضيح مي‌دهد: در بحث فلج عصب سمپاتيك كه بيماران مبتلا به فشار خون بالاي مقاوم به درمان درگير آن بوده و چند دارو را همزمان مصرف مي‌كنند هم، با تكنيك‌هاي غيرجراحي، از طريق رگ وارد عروق شريان ريوي مي‌شوند و با تحريك و فلج بعضي شاخه‌هاي اعصاب سمپاتيك، اثرات پرفشاري خون اعصاب سمپاتيك را از بين مي‌برند و بااين روش مقاومت مريض به درمان‌هاي دارويي كاهنده فشارخون هم كاهش مي‌يابد.
به گزارش ايران وي مي‌افزايد: تعويض دريچه آئورت از طريق عروق بدون تكنيك‌هاي جراحي كه البته متأسفانه با گراني‌هاي اخير، اين روش‌ها بسيار هزينه بر و گران شده و از 15 تا 20ميليون تومان به 60 تا 70 ميليون تومان رسيده است، همچنين ترميم دريچه ميترال با روش بدون جراحي كه كمتر از يك سال است در دنيا رواج يافته، از تكنيك‌هاي پيشرفته درمان‌هاي قلب و عروق است كه هم اكنون در بيمارستان قلب شهيد رجايي انجام مي‌شود و با همه افزايش هزينه‌ها هيچ‌كدام از اين درمان‌ها از سوي بيمه‌ها پوشش داده نمي‌شود. وي تأكيد مي‌كند: به هرحال با پيشرفت‌هايي كه كشور در درمان بيماري‌هاي مختلف داشته است، امروز بايد پاسخگوي نياز درماني مردم باشيم، بنابراين نمي‌توان از انجام اين درمان‌ها به بهانه اين كه مثلاً هزينه آن‌ها از 15 به 60 ميليون تومان افزايش يافته است، سرباز زد. بنابراين بايد تدابيري انديشيد تا به منظور حمايت بيشتر از بيماران، پوشش‌هاي بيمه‌اي مناسب‌تري هم از اين شيوه‌هاي درماني
انجام شود.
نظرشما
آخرین اخبار