کودک مشکلات ادراری یا ترشح واژینال نداشت و در تاریخچه تولد و تکامل وی نکته غیرطبیعی دیده نمیشد.
شفا آنلاین:مادر
دختر 2 سالهای که چندین ماه پیش دچار بثورات شدید ناشی از پوشک شده بود،
متوجه شد که دهانه خروجی واژن کودک بسته به نظر میرسد.
به گزارش
شفا آنلاین:کودک مشکلات ادراری
یا ترشح واژینال نداشت و در تاریخچه تولد و تکامل وی نکته غیرطبیعی دیده
نمیشد. در معاینه واژینال، در محل دهانه واژن یک رافه (raphe) عمودی با
ضخامت کم دیده میشد. لابیاهای ماژور از هم جدا و بدون اشکال بودند در حالی
که فقط یک سوم بالایی لابیاهای مینور قابل تشخیص بود.
پرسش
با توجه به تاریخچه و معاینه بالینی، کدام یک از تشخیصهای زیر محتملتر است؟
کیست بارتولن
پرده بکارت بدون سوراخ
چسبندگی لابیاها
سپتوم عرضی واژن
آترزی واژن
بحث
پاسخ
صحیح، چسبندگی لابیاها است. چسبندگی لابیاها نوعی ناهنجاری اکتسابی است که
فقط لابیاهای مینور را درگیر میکند و لابیاهای ماژور را دستنخورده باقی
میگذارد. در بین کودکانی که به متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری مراجعه
میکنند، چسبندگی، شایعترین اختلالی است که در فضای بین لابیاها دیده
میشود. چسبندگی معمولا از فورشت(fourchette) خلفی شروع میشود و میتواند
تا نقاط مختلفی (که همگی در بالای کلیتوریس واقع هستند) گسترش پیدا کند.
معمولا این ناهنجاری بین 23تا13 ماهگی توسط والدین کودک یا توسط پزشک، در
حین معاینه معمول کودکی که از جهات دیگر مشکلی ندارد، کشف میشود. اغلب
موارد تا قبل از 6 سالگی تشخیص داده میشوند.
کودکان
دچار چسبندگی لابیاها اغلب تاریخچهای را از فرآیندهای التهابی موضعی
مانند بثورات ناشی از پوشک دارند. با وجود این که چسبندگی به صورت موردی
میتواند باعث التهاب موضعی، وولوواژینیت راجعه یا عفونتهای راجعه دستگاه
ادراری شود، اغلب بیماران بیعلامت هستند. چسبندگی در نوزادان دیده نمیشود
و این، احتمالا ناشی از اثر محافظتی استروژن مادری است که در خون نوزاد در
گردش است.
برای
درمان چسبندگی از کرم استروژن موضعی استفاده میشود و نیازی به جراحی
نیست. در صورتی که کرم موضعی استروژن به مدت یک تا دو هفته روزی یک بار روی
محل چسبندگی مالیده شود، میزان کارایی آن بین 49 تا 90 درصد است. در موارد
معدود، دوره درمانی 6 تا 8 هفته به درازا میکشد. برای کمک به جلوگیری از
بازگشت ضایعه، باید محل ابتلا را تمیز نگه داشت و با استفاده کوتاهمدت
(2تا1
ماه) از یک کرم محافظتی با پایه پترولاتوم (مانند وازلین) سعی در جدا نگاه
داشتن لابیاها از یکدیگر کرد. در کودکان بدون علامت، اقدامات بهداشتی ساده
کفایت میکند زیرا اغلب چسبندگیها در اوایل دوران بلوغ خودبهخود از بین
میروند. استروییدهای موضعی نیز ممکن است در درمان، موثر باشند، هر چند که
مطالعات آیندهنگر روی آنها انجام نشده است. درمان جراحی نیز برای بیمارانی
استفاده میشود که به دارو جواب ندادهاند.
غدد
بارتولن دو غده وستیبولار کوچک هستند که در 2 طرف بین لابیا مینور و پرده
بکارت واقع شدهاند. گهگاه مجرای یک غده بارتولن بسته شده، باعث تورم
یکطرفه وولو میشود. ناهنجاریهای غدد بارتولن در کودکان، غیرشایع است.
پرده
بکارتِ سوراخ نشده، شایعترین ناهنجاری مادرزادی انسدادی در دستگاه تولید
مثل زنانه تلقی میشود. با وجود این، ناهنجاری مزبور ممکن است تا دوره
بزرگسالی تشخیص داده نشود. در این بیماران لابیاها طبیعی هستند. در بیمار
بزرگسالی که با آمنوره اولیه، دردهای دورهای شکم و پرده بکارت برجسته با
رنگ متمایل به آبی مراجعه میکند باید به پرده بکارت سوراخ نشده شک کرد. در
نوزادان دچار این ناهنجاری، ممکن است در قسمت خلفی دهانه واژن، تودهای
وجود داشته باشد که ناشی از تجمع ترشحات واژینال است. توصیه میشود بیمار
برای انجام جراحی ترمیمی به ارولوژیست اطفال ارجاع شود.
سپتوم
عرضی واژن به صورت کامل ممکن است در هر سطحی از واژن ایجاد شود، هر چند
مکان شایع آنها قسمت فوقانی واژن است. دهانه واژن طبیعی است، لابیاها طبیعی
و جدا از هم هستند. علت این ناهنجاری به هم جوش نخوردن یا کانالیزه شدن
سینوس اوروژنیتال و مجاری مولرین است. این کودکان معمولا بدون علامت هستند
اما در دوران بزرگسالی ممکن است علایمی از قبیل آمنوره و بزرگ شدگی قسمت
فوقانی واژن دیده شود. سونوگرافی از ورای پرینه وMRI میتوانند به تایید
تشخیص کمک کرده و محل و ضخامت سپتوم عرضی را مشخص کنند. درمان، برداشتن
سپتوم به کمک جراحی است.
هنگامی
که نتوان دهانه واژن را تشخیص داد و به جای آن یک فرورفتگی کم عمق در قسمت
پایین دهانه پیشابراه دیده شود، باید به آترزی واژن مشکوک شد. علت این
ناهنجاری نقص در شکلگیری بخش تحتانی واژن است. لابیاها، قسمت فوقانی واژن،
رحم و دهانه رحم همگی طبیعی هستند. لمس یک واژن برجسته در معاینه مقعدی
میتواند به افتراق آترزی واژن از آژنزی آن کمک کند (آژنزی ناشی از نقص در
شکلگیری قسمت فوقانی واژن یا سندرم زنانهسازی بیضهای است). سونوگرافی با
یا بدون MRI برای مشخص کردن ناهنجاری آناتومیک ضرورت دارد. برای انجام
بازسازی جراحی؛ بیمار باید به اورولوژیست اطفال ارجاع شود.سپید
منبع: Cancer Network