شفا آنلاین:اگر تا پیش از این سعی می‌شد به هر نحوی که شده شعارهای «فرزند کمتر، زندگی بهتر» و «دو بچه کافیست» برای خانواده‌ها تبدیل به نوعی سبک زندگی شود، حالا کار برعکس شده و مسئولان تصمیم گرفته‌اند نه فقط با شعار، بلکه با اتخاذ سیاست‌های جمعیتی، خانواده‌ها را به داشتن فرزندان بیشتر ترغیب کنند.
به گزارش شفا آنلاین،در ایران، از سال ۱۳۳۷ مباحث کنترل جمعیت و تنظیم خانواده آغاز شد و پس از پیروز انقلاب اسلامی، بنا به دلایلی، رشد جمعیت زیاد شد به طوری که در سال ۱۳۶۵ به بالاتر از ۳.۲ درصد رسید.
حالا پس از گذشت چندین سال از اتخاذ این رویکرد، دولتمردان نسبت به ادامه این روند و کاهش جمعیت در آینده‌ای نزدیک هشدار داده و خواستار بکارگیری سیاست‌هایی برای افزایش جمعیت شده‌اند. به گفته آنها، جمعیت ایران به سمت پیر شدن پیش می‌رود و اگر میزان فرزندآوری خانواده‌ها به همین روالی باشد که طی سال‌های اخیر بوده با کاهش شدید و نگران کننده جمعیت روبرو می‌شویم.
منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران پای صحبت چند تن از کارشناسان نشسته تا مزیت‌ها و پیامدهای سیاست افزایش جمعیت را در کشور جویا شود.
سیاست‌های افزایش جمعیت، نوعی اجبار برای زوجین است
دکتر ناهید خداکرمی با تاکید بر این مطلب که سیاست‌های تشویقی افزایش جمعیت به نوعی اجبار برای زوجین است، افزود: 12 سال پیش نسبت به کاهش بیش از حد جمعیت هشدار داده بودم، اما برنامه‌های مقطعی و عجولانه می تواند آسیب زا باشد.
رییس انجمن علمی مامایی ایران با اشاره به اینکه برای داشتن یک جمعیت جوان باید امنیت اجتماعی و اقتصادی در کشور فراهم شود، بیان کرد: ازدواج به موقع یکی از شروط مهم در فرزندآوری است، اما باید شرایط آن از جمله شناخت جوانان نسبت به همدیگر در جامعه فراهم باشد تا در آینده کودک بی سرپرست در جامعه نداشته باشیم.
خداکرمی ادامه داد: تضمین اشتغال زنان پس از زایمان، فرهنگ‌سازی برای سهیم کردن پدران در تربیت و نگهداری کودکان، در نظر گرفتن امکانات بهداشتی و سلامتی رایگان و ارزان قیمت و همچنین تحکیم خانواده و بهبود روابط زوجین با در نظر گرفتن مشاوره‌های ارزان قیمت تنها نمونه‌هایی از کارهایی است که به نظر می‌رسد می‌تواند فرزند بیشتر داشتن را به انتخاب خانواده‌ها تبدیل کند.
وی جلوگیری از مهاجرت‌های بی رویه نخبگان را یکی دیگر از راه‌های افزایش جمعیت دانست و اظهار داشت: متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد مهاجرت‌های بی‌رویه نخبگان به کشورهای دیگر هستیم که در آینده با کمبود جمعیت نخبه روبرو شده که به لحاظ رشد علمی برای کشور مناسب نیست.
رییس انجمن علمی مامایی ایران در ادامه به شرایط فرهنگی حاکم بر ایران اشاره کرد و گفت: در جامعه ایران وجود تبعیض میان زن و مرد اجتناب ناپذیر است هر چند که در برخی خانواده‌ها به طور مستقیم اعمال نمی‌کنند اما چون در جامعه اصولا زن آسیب پذیرتر از مرد است (ریشه آن رواج برخی باورهای کهنه و نادرست است) برخی خانواده‌ها ترجیح می دهند در ایران فرزندی به دنیا نیاورند.
خداکرمی با بیان اینکه برای داشتن فرزندان سالم باید به سلامت جسمی زنان توجه کرد، افزود: متاسفانه در کشور بیش از نیمی از نوزادان به روش سزارین به دنیا می آیند و سزارین‌های متعدد می‌تواند سلامت مادر را تهدید کند و این مسئله خاموش مانده و مسولین باید به آن توجه کنند.
زایمان به روش سزارین خطرات جسمی زیادی برای مادران به همراه دارد
وی ادامه داد: با ادامه روند رو به رشد زایمان‌ها به روش سزارین در آینده شاهد نسلی بیمار خواهیم بود؛ چرا که نوزادانی که با روش سزارین انتخابی به دنیا می‌آیند بیشتر به آسم، دیابت و چاقی مبتلا می‌شوند.
خداکرمی به مزیت‌های زایمان به روش طبیعی نسبت به زایمان به روش سزارین گفت: مادر سزارینی که دو فرزند دارد، برای به دنیا آوردن فرزند سومش به روش سزارین با خطرات جسمی زیادی مواجه می‌شود که این امر هم می‌تواند برای آینده کشور خطرناک باشد. این درحالیست که مادری که طبیعی زایمان کرده باشد این چنین محدودیت‌هایی را نخواهد داشت.
افزایش سقط های پنهانی، پیامد کاهش وسایل پیشگیری از بارداری
دکتر اعظم السادات موسوی اظهار داشت: هدف اصلی برنامه تنظیم خانواده در کشور ما به حداقل رساندن بارداری ناخواسته و همچنین به حداقل رساندن بارداری‌های پر خطر از آغاز مد نظر بوده که متاسفانه این طرح بسته شد.
وی با بیان اینکه تنظیم خانواده در مقیاس خانوادگی، وسیله‌ای برای فاصله‌گذاری بین فرزندان و تعیین تعداد آنان است، گفت: برخلاف برداشت عمومی، برنامه‌های تنظیم خانواده و جمعیت، منحصر و محدود به کنترل باروری در زنان نیست و ابعاد مهمتری نظیر جنبه‌های بهداشتی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی، روانی و فرهنگی را شامل می‌شود که به مراتب از اهمیت بیشتری برخوردار است.
این متخصص زنان و زایمان با اشاره به اینکه وسایل ضدبارداری رایگان، سقط جنین را کاهش می‌دهد، گفت: متاسفانه مادر به علت عدم تمایل به داشتن فرزند به سمت سقط پنهانی مراجعه می‌کند که مشکلات جسمی عدیده‌ای برای زنان به همراه دارد که از جمله آن عقیم شدن زن، پارگی و عفونت رحم را به دنبال دارد.
موسوی با بیان این مطلب که کاهش دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری به نوعی بچه دار شدن اجباری است، گفت: حاملگی ناخواسته استرس و فشارهای روانی عدیده‌ای برای زنان به همراه دارد و مادرانی که حاملگی پراسترس دارند نوزادان زودرس، بی‌قرار و ناآرام به دنیا می آورند.
صرف زمان و فرهنگ سازی بهترین راهکار افزایش جمعیت
دکتر فاطمه رخشانی معاون اسبق بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اینکه افزایش جمعیت نیازمند صرف زمان؛ برنامه ریزی آموزشی و فرهنگ سازی است، افزود: نباید مردم را به اجبار به سمت فرزندآوری بیشتر سوق دهیم بلکه باید کارکنان و مأموران بهداشتی را متقاعد کنیم زیرا اگر خود آنها متقاعد نشوند و قلباً به این سیاست جدید معتقد نباشند، در اجرای آن نیز درست عمل نمی‌کنند.
وی اظهارداشت: با اجرای این سیاست افزایش جمعیت تعداد زایمان‌ها و بارداری‌های کشور افزایش می‌یابد که ممکن است شاخص‌هایی مثل مرگ و میر مادران یا نوزادان افزایش یابد که نباید اجازه دهیم چنین اتفاقی بیفتد.
معاون اسبق بهداشت وزارت بهداشت گفت: تحقیقات وزارت بهداشت نشان می‌دهد که بخش مهمی از کاهش باروری کشور به علت افزایش سن ازدواج و فاصله ازدواج تا بارداری است که استفاده از لوازم پیشگیری از بارداری در سال‌های اول بعد از ازدواج و آموزش این مسائل در کاهش نرخ باروری کشور موثر بوده است.
این متخصص ارتقای سلامت با بیان اینکه ارائه لوازم پیشگیری از بارداری در شبکه‌های بهداشت و درمان فقط به افراد خاص آسیب پذیر و آسیب زا ارائه می‌شود، اظهار داشت: البته ارائه برخی از این روش ها از جمله فروش لوازم پیشگیری از بارداری در بخش خصوصی و داروخانه‌ها محدود نمی‌شود و در این مراکز مردم می‌توانند با هزینه خودشان لوازم مورد نظرشان را تهیه کنند.
رخشانی بیان کرد: باید قبل از هر اقدامی آموزش‌هایی متناسب با سیاست جدید جمعیتی به مردم ارائه کنیم و در این مسیر از کمک دستگاه‌های دیگر مانند حوزه‌های علمیه برای تشویق مردم به ازدواج و فرزند آوری استفاده کنیم.
معاون اسبق بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اینکه طبق برنامه تنظیم خانواده کشور، قرار بود از سال 1365 تا 1390 رشد جمعیت کشور به یک عدد خاص برسد اما مردم ایران سریعاً به این برنامه پاسخ دادند و ظرف 6 سال به شاخص‌ها و اهداف تعیین شده در این برنامه رسیدیم، افزود: در زمان حاضر نرخ باروری متوسط هر خانوار در کشور 1.7 است در حالی که اگر بخواهیم به سیاست جمعیتی مورد نظر برسیم باید این میزان به 5 یا 6 فرزند برای هر خانوار برسد.
وی تصریح کرد: اشکال کار اینجا بود که بعد از 6 سال که به این اهداف رسیدیم و دولت بدون رصد درست به همان سیاست‌ها ادامه داد تا به وضعیت نگران کننده امروز رسیدیم.
حاملگی ناخواسته باعث افسردگی و پرخاشگری بین زوجین می‌شود
یک متخصص زنان و زایمان اظهارداشت: کاندوم به عنوان یک وسیله پیشگیری از بارداری احتمال عفونت و ابتلا به سرطان دهانه رحم (سرویکس) را کاهش می دهد که به علت مسدود کردن انتقال HPV است.
دکتر فتانه زنوزی با بیان این مطلب که بارداری ناخواسته را یکی از سخت‌ترین تجربیات زنان عنوان کرد و گفت: حاملگی ناخواسته باعث افسردگی و پرخاشگری در بین زوجین می‌شود و اثرات مخربی روی زندگی مشترک می‌گذارد.
وی ادامه داد: مسئولان باید سیاست‌های تشویقی برای زوجین جوان در نظر بگیرند تا به فرزندآوری ترغیب شوند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: افراد یک جامعه باید قادر باشند درباره زمان بارداری تصمیم گرفته و به روش های پیشگیری از بارداری ایمن و موثر دسترسی داشته باشند و از خدمات بهداشتی مناسب برای پیشگیری از بارداری برخوردار باشند.
به جای تشویق همه مردم به بچه‌دار شدن روند افزایش جمعیت باید آرام و با تشویق صورت بگیرد و برای خانواده‌ها حق انتخاب وجود داشته باشد، نه اینکه وسایل تنظیم خانواده که در واقع وسیله بهداشت خانواده و حافظ امنیت و سلامت مادر است را از خانواده‌های محروم دریغ کنیم و آنان را به سوی حاملگی ناخواسته و رفتارهای غیرطبیعی سوق بدهیم و احتمال افزایش بیماری‌های مقاربتی و ایدز را افزایش دهیم.
ک/ف س
ایسنا
نظرشما
آخرین اخبار