شفا آنلاین>سلامت>سلامت جنسی>بی‌تردید، شرکت زنان در مطالعات بالینی در مقایسه با مردان کمتر است. شاید تفاوت در سوخت و ساز بدن زنان و مردان (فاز1و2 متابولیسم) دلیل این اختلاف باشد.
به گزارش شفا آنلاین،فعالیت بسیاری از آنزیمهای CYP450 (فاز1 متابولیسم)، در زنان و
مردان متفاوت است؛ به عبارت ساده‌تر؛ بیشتر آنزیمهای فاز2 متابولیسم، در
مردان نسبت به زنان فعال‌ترند. همچنین، فعالیت این آنزیم‌ها در دوران
بارداری و به دنبال استفاده از قرص‌های ضدبارداری تغییر می‌کند. تفاوت‌های
جنسیتی در سایر پارامترهای فارماکوکینتیک مانند جذب دارو، توزیع دارو در
بدن و دفع آن نیز تاثیرگذار است اما با وجود این تفاوت‌های جنسیتی، توصیه
به تجویز دوز خاص دارو برای زنان یا مردان در مورد اغلب داروها وجود ندارد.
تفاوت در فارماکوکینتیک و حساسیت نسبت به عوارض جانبی داروها بین زنان و مردان در دهه اخیر بیشتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. بررسی و تحلیل 14 مطالعه سیستماتیک نشان داده است که در افراد مصرف‌کننده زولپیدم در شب، زنان در مقایسه با مردان، بیشتر تحت‌تاثیر اختلال در رانندگی در صبح روز بعد قرار می‌گیرند. علت آن است که کلیرانس زولپیدم در زنان کندتر از مردان انجام می‌شود؛ بنابراین، غلظت خونی آن نیز به‌طور قابل‌توجهی در زنان بالاتر از مردان است.
از لحاظ تاریخی، زنان کمتر از مردان در مطالعات بالینی شرکت داده شده‌اند؛ زیرا فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک داروها در زنان تحت‌تاثیر چرخه قاعدگی، نوسانات هورمونی، استفاده از قرص‌های ضدبارداری و هورمون درمانی و نیز وقایع زندگی زنان مانند بارداری و شیردهی قرار می‌گیرند؛ هر چند که به دنبال تذکر سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد عادلانه بودن سهم جنسیتی شرکت‌کنندگان در مطالعات بالینی، زنان بیشتری در این قبیل مطالعات شرکت داده شدند. اما به‌طور کلی، زنان هنوز هم در مطالعات بالینی نادیده گرفته می‌شوند. به علاوه، تجزیه و تحلیل‌های جنسیتی خاص معمولا در ارزیابی نتایج به دست آمده از مطالعات لحاظ نمی‌شود.
در میان جمعیت محدود (7 درصدی) متقاضیان ثبت داروی جدید (NDAs) که جنسیت افراد تحت مطالعه در نظر گرفته شد، تفاوت حداقل 40 درصدی میان فاماکوکینتیک دارویی میان مردان و زنان وجود داشت، اما با این حال، دوز توصیه شده دارویی برای هر 2 جنس یکسان بود.
تفاوت‌های مبتنی بر جنسیت در 4 حوزه فارماکوکینتیک دارو مطرح هستند: جذب، توزیع، متابولیسم و حذف دارو. در میان این پارامترها، به نظر می‌رسد که تفاوت جنسیتی در متابولیسم، علت اصلی فارماکوکینتیک متفاوت میان مردان و زنان باشد. متابولیسم دارویی شامل واکنش‌های فاز1 و 2 هستند.متابولیسم فاز1، بیشتر توسط CYP450 ساماندهی می‌شود و شامل هیدرولیز، اکسیداسیون یا کاهش دارویی است. فاز2 متابولیسم به یک گروه قطبی متصل می‌شود (گلوکورونیک اسید، سولفات، استیل). این فاز توسط آنزیم‌هایی نظیر اوریدین دی فسفات گلوکورونوزیل ترانسفراز، سولفوترانسفراز، ان استیل ترانسفراز یا متیل ترانسفراز انجام می‌شود.
آنزیمهای فاز1: خانواده بزرگ آنزیمهای CYP450 مسئول متابولیزه شدن 70 تا 80 درصد از تمام داروهای نسخه‌شده هستند.
CYP1A2، آنزیم اولیه برای سوخت و ساز داروهای آنتی‌سایکوتیکی مانند اولانزاپین و کلوزاپین، در مردان فعال‌تر از زنان است. بنابراین، کلیرانس این داروهای آنتی‌سایکوتیک در مردان نسبت به زنان سریع‌تر است. از سویی دیگر، بهبود علائم در زنان در مقایسه با مردان به‌دلیل متابولیسم کندتر داروها قابل‌توجه‌تر است؛ هر چند که زنان بیشتر از مردان با عوارض جانبی مواجه می‌شوند.
هورمون‌های جنسی فعالیت CYP1A2 طی بارداری و در خلال مصرف داروهای ضدبارداری خوراکی را کاهش می‌دهند. بنابراین، تعدیل دوز دارو ممکن است در صورتی که بیمار تحت درمان با الانزاپین یا کلوزاپین قرار دارد و همزمان از قرص‌های ضدبارداری خوراکی استفاده می‌کند یا باردار است، ضروری باشد.
بیان ژنیCYP2B6 و فعالیت آن در زنان بیشتر از مردان است. فعالیت‌های آن در میان گروه‌های مختلف قومی نیز متفاوت است. در یک مطالعه گذشته‌نگر، فعالیتCYP2B6 در مردان اسپانیایی کمتر از مردان سفیدپوست یا آمریکایی آفریقایی‌تبار تخمین زده شد. در مقابل، در زنان اسپانیایی در مقایسه با زنان قفقازی یا آفریقایی آمریکایی فعالیت CYP2B6 بیشتر بود.
CYP2D6، سوخت و ساز بیش از 20 درصد از داروهای تجویز شده مانند ضددردها (کدئین)، داروهای ضدافسردگی (مثلا مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین) و‌هالوپریدول را برعهده دارد. فعالیتCYP2D6 در زنان بالاتر از مردان است و در طول بارداری‌ها با افزایش قابل‌توجه فعالیت آن روبه‌رو هستیم.
CYP3A4، به بیان‌شده ترین CYP در کبد است و آنزیم غالب برای مرحله 1 متابولیسم محسوب می‌شود. بیان آن (پروتئین وmRNA ) و فعالیتش در زنان بیشتر از مردان است. داروهایی مانند سیکلوسپورین، اریترومایسین، نیمودیپین، و کورتیزول تحت‌تاثیر این آنزیم قرار می‌گیرند و متابولیسمشان در بدن زنان سریع‌تر از مردان است. البته CYP3A4 مسئول در حدود60 درصد از متابولیسم زولپیدم است و کلیرانس کلی آن در زنان کندتر از مردان است. تستوسترون متابولیسم زولپیدم در مردان را افزایش می‌دهد. در مقابل، پایین بودن سطح تستوسترون در زنان، ممکن است دلیل متابولیسم کندتر زولپیدم باشد.
آنزیمهای فاز2: بیشتر آنزیمهای فاز2 مسئول گلوکورونیداسیون، کونژوگیشن سولفات، ان-استیلیشن و متیلیشن هستند. بیشتر این آنزیم‌ها فعالیت بیشتری در مردان دارند. گلوکورونیداسیون یک مسیر اصلی متابولیسمی برای داروهای آنتی ویرال هستند. در میان بیماران آلوده به HIV، شیوع عوارض ناخواسته بیشتر و نیز اثربخشی بهتر در جمعیت زنان تحت درمان با داروهای آنتی‌ویروس گزارش شده است. این پدیده ممکن است دلیل میزان کمتر گلوکورونیداسیون و کلیرانس آهسته‌تر این داروها در میان زنان در مقایسه با مردان باشد.سپید
U.S.Pharmacist
تفاوت در فارماکوکینتیک و حساسیت نسبت به عوارض جانبی داروها بین زنان و مردان در دهه اخیر بیشتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. بررسی و تحلیل 14 مطالعه سیستماتیک نشان داده است که در افراد مصرف‌کننده زولپیدم در شب، زنان در مقایسه با مردان، بیشتر تحت‌تاثیر اختلال در رانندگی در صبح روز بعد قرار می‌گیرند. علت آن است که کلیرانس زولپیدم در زنان کندتر از مردان انجام می‌شود؛ بنابراین، غلظت خونی آن نیز به‌طور قابل‌توجهی در زنان بالاتر از مردان است.
از لحاظ تاریخی، زنان کمتر از مردان در مطالعات بالینی شرکت داده شده‌اند؛ زیرا فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک داروها در زنان تحت‌تاثیر چرخه قاعدگی، نوسانات هورمونی، استفاده از قرص‌های ضدبارداری و هورمون درمانی و نیز وقایع زندگی زنان مانند بارداری و شیردهی قرار می‌گیرند؛ هر چند که به دنبال تذکر سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد عادلانه بودن سهم جنسیتی شرکت‌کنندگان در مطالعات بالینی، زنان بیشتری در این قبیل مطالعات شرکت داده شدند. اما به‌طور کلی، زنان هنوز هم در مطالعات بالینی نادیده گرفته می‌شوند. به علاوه، تجزیه و تحلیل‌های جنسیتی خاص معمولا در ارزیابی نتایج به دست آمده از مطالعات لحاظ نمی‌شود.
در میان جمعیت محدود (7 درصدی) متقاضیان ثبت داروی جدید (NDAs) که جنسیت افراد تحت مطالعه در نظر گرفته شد، تفاوت حداقل 40 درصدی میان فاماکوکینتیک دارویی میان مردان و زنان وجود داشت، اما با این حال، دوز توصیه شده دارویی برای هر 2 جنس یکسان بود.
تفاوت‌های مبتنی بر جنسیت در 4 حوزه فارماکوکینتیک دارو مطرح هستند: جذب، توزیع، متابولیسم و حذف دارو. در میان این پارامترها، به نظر می‌رسد که تفاوت جنسیتی در متابولیسم، علت اصلی فارماکوکینتیک متفاوت میان مردان و زنان باشد. متابولیسم دارویی شامل واکنش‌های فاز1 و 2 هستند.متابولیسم فاز1، بیشتر توسط CYP450 ساماندهی می‌شود و شامل هیدرولیز، اکسیداسیون یا کاهش دارویی است. فاز2 متابولیسم به یک گروه قطبی متصل می‌شود (گلوکورونیک اسید، سولفات، استیل). این فاز توسط آنزیم‌هایی نظیر اوریدین دی فسفات گلوکورونوزیل ترانسفراز، سولفوترانسفراز، ان استیل ترانسفراز یا متیل ترانسفراز انجام می‌شود.
آنزیمهای فاز1: خانواده بزرگ آنزیمهای CYP450 مسئول متابولیزه شدن 70 تا 80 درصد از تمام داروهای نسخه‌شده هستند.
CYP1A2، آنزیم اولیه برای سوخت و ساز داروهای آنتی‌سایکوتیکی مانند اولانزاپین و کلوزاپین، در مردان فعال‌تر از زنان است. بنابراین، کلیرانس این داروهای آنتی‌سایکوتیک در مردان نسبت به زنان سریع‌تر است. از سویی دیگر، بهبود علائم در زنان در مقایسه با مردان به‌دلیل متابولیسم کندتر داروها قابل‌توجه‌تر است؛ هر چند که زنان بیشتر از مردان با عوارض جانبی مواجه می‌شوند.
هورمون‌های جنسی فعالیت CYP1A2 طی بارداری و در خلال مصرف داروهای ضدبارداری خوراکی را کاهش می‌دهند. بنابراین، تعدیل دوز دارو ممکن است در صورتی که بیمار تحت درمان با الانزاپین یا کلوزاپین قرار دارد و همزمان از قرص‌های ضدبارداری خوراکی استفاده می‌کند یا باردار است، ضروری باشد.
بیان ژنیCYP2B6 و فعالیت آن در زنان بیشتر از مردان است. فعالیت‌های آن در میان گروه‌های مختلف قومی نیز متفاوت است. در یک مطالعه گذشته‌نگر، فعالیتCYP2B6 در مردان اسپانیایی کمتر از مردان سفیدپوست یا آمریکایی آفریقایی‌تبار تخمین زده شد. در مقابل، در زنان اسپانیایی در مقایسه با زنان قفقازی یا آفریقایی آمریکایی فعالیت CYP2B6 بیشتر بود.
CYP2D6، سوخت و ساز بیش از 20 درصد از داروهای تجویز شده مانند ضددردها (کدئین)، داروهای ضدافسردگی (مثلا مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین) و‌هالوپریدول را برعهده دارد. فعالیتCYP2D6 در زنان بالاتر از مردان است و در طول بارداری‌ها با افزایش قابل‌توجه فعالیت آن روبه‌رو هستیم.
CYP3A4، به بیان‌شده ترین CYP در کبد است و آنزیم غالب برای مرحله 1 متابولیسم محسوب می‌شود. بیان آن (پروتئین وmRNA ) و فعالیتش در زنان بیشتر از مردان است. داروهایی مانند سیکلوسپورین، اریترومایسین، نیمودیپین، و کورتیزول تحت‌تاثیر این آنزیم قرار می‌گیرند و متابولیسمشان در بدن زنان سریع‌تر از مردان است. البته CYP3A4 مسئول در حدود60 درصد از متابولیسم زولپیدم است و کلیرانس کلی آن در زنان کندتر از مردان است. تستوسترون متابولیسم زولپیدم در مردان را افزایش می‌دهد. در مقابل، پایین بودن سطح تستوسترون در زنان، ممکن است دلیل متابولیسم کندتر زولپیدم باشد.
آنزیمهای فاز2: بیشتر آنزیمهای فاز2 مسئول گلوکورونیداسیون، کونژوگیشن سولفات، ان-استیلیشن و متیلیشن هستند. بیشتر این آنزیم‌ها فعالیت بیشتری در مردان دارند. گلوکورونیداسیون یک مسیر اصلی متابولیسمی برای داروهای آنتی ویرال هستند. در میان بیماران آلوده به HIV، شیوع عوارض ناخواسته بیشتر و نیز اثربخشی بهتر در جمعیت زنان تحت درمان با داروهای آنتی‌ویروس گزارش شده است. این پدیده ممکن است دلیل میزان کمتر گلوکورونیداسیون و کلیرانس آهسته‌تر این داروها در میان زنان در مقایسه با مردان باشد.سپید
U.S.Pharmacist
نظرشما
آخرین اخبار