سودای پخت نان با جوش‌شیرین‌های سرطان‌زا در صومعه‌سرا

به گزارش شفا آنلاین، جوش‌شیرین یکی از انواع افزودنی‌های شیمیایی با فرمول 3‏NaHSO‏ است. جوش‌شیرین در فرمول‌های ساخت فرآورده‌های شیمیایی مانند پاک‌کننده‌ها، پودر پخت و صنایع آب‌کاری فلزات در مقادیر مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما سال‌های زیادی است که این افزودنی شیمیایی مورد توجه نانوایان در ترکیب خمیر یا رومال نان قرار گرفته است. *سودای پخت نان با جوش شیرین‌های سرطان‌زا مواد افزودنی مذکور علاوه بر مصارف متعدد آن در حوزه‌های مختلف غذایی یا صنایع، از مضرات بیشتری در دراز مدت روی انسان برخوردار است. بهره‌گیری جوش‌شیرین در پخت نان می‌تواند دارای تأثیر منفی در کیفیت نان و یا حتی بهداشت و سلامت مصرف‌کنندگان آن داشته باشد. در سال‌های دور نانوایان برای جا افتادن خمیر یا به اصطلاح (ور آمدن) خمیر نان، از خمیر ترش استفاده می‌کردند که البته این امر نیازمند سه تا چهار ساعت فرآیند زمانی بود. پس از مدتی عملیات مذکور جای خود را به استفاده از جوش‌ شیرین داد و آماده‌سازی خمیر از حالت طبیعی خود خارج شد. جوش‌شیرین مخلوط در خمیر؛ موجب شده تا خمیر نان زودتر آماده شود و عملیات تخمیر به صورت غیر طبیعی صورت گیرد. باید دانست که تخمیر غیر طبیعی موجب باقی ماندن «فیتات‌های» موجود در خمیر می‌شود. باقی‌ماندن فیتات‌ها در نان موجب جذب کم فلزات دو ظرفیتی مواد غذایی مانند کلیسم، آهن و روی و کمبود آنها در بدن انسان می‌شود. فقر مواد غذایی مذکور از جمله مشکلات مهم حوزه تغذیه در کشور است و جوش‌شیرین، ویتامین‌های گروه «ب» در نان را از بین برده و احتمال بروز بیماری‌‌های گوارشی را افزایش می‌دهد. بیشتر نان‌هایی که با جوش‌شیرین پخته می‌شوند مزه خوبی ندارند و کیفیت آنها به حدی است که ساعتی پس از پخت، دیگر قابل مصرف نیستند. کربنات‌سدیم باقی‌مانده در نان به هنگام مصرف مزه نامطبوعی می‌دهد که به نام «نیش سودا» شناخته می‌شود. در واقع سودای پخت نان با جوش شیرین‌های سرطان‌زا آدمی را از سلامت واقعی و عمر طبیعی دور می‌کند. *عوارض نأشی از مصرف جوش‌شیرین در نان عوارض گوارشی، اختلال در سرعت واکنش‌های بدن، اختلال در رژیم‌های غذایی خاص، جذب فلزات سنگین مانند سرب و جیوه به مرور زمان و ایجاد کم‌خونی ناشی از مسمومیت، تنگی نفس و عوارض کلیوی از جمله عوارض مصرف جوش‌شیرین در نان است. متخصصان، ریزش مو و پوکی استخوان را از شایع‌ترین عوارض مصرف جوش‌شیرین در پخت نان می‌دانند. سرطان نیز از دیگر عوارض استفاده تدریجی جوش‌شیرین در نان محسوب می‌شود. در چند ساله اخیر و با علم به عوارض ناشی از جوش‌شیرین در خمیر نان، مصرف آن از طرف ارگان‌های مربوطه و حتی وزارت بهداشت ممنوع شده است. *لزوم استفاده از جایگزینی سالم به جای جوش‌شیرین در پخت نان بسیاری از نانوایان هنوز آگاه به اثرات منفی و تبعات جانی مصرف جوش‌شیرین در نان نیستند و جوش‌شیرین را عامل اصلی در تخمیر سریع خمیر خود می‌دانند. تدبیر جلوگیری از مصرف جوش‌شیرین در نان نیازمند جایگزینی مناسب‌تر برای آن است تا نانوایان با بهره‌گیری از جایگزین جوش شیرین با خیال آسوده‌تری به پخت نان و خدمت رسانی خود بپردازند. جریمه‌های سنگین تعزیرات حکومتی و یا پلمب واحدهای صنفی تنها به این خاطر اعمال می‌شود که نانوایان نان سالم و بهداشتی تحویل مردم داده و از زیان‌های جبران‌ناپذیر جوش‌شیرین بکاهند. *نانوایان مسئول تحویل نان سالم به مردم هستند یکی از کارشناسان بهداشت محیط مرکز بهداشت و درمان صومعه‌سرا  با اشاره به مضرات جوش‌شیرین در نان اظهار کرد: جوش‌شیرین مصارف متعددی دارد اما استفاده از آن در پخت نان باید استاندارد باشد. علی نویدی، با بیان اینکه استفاده زیاد از جوش شیرین به عنوان عامل تسریع در تخمیر خمیر نان مضرات زیادی دارد، تصریح کرد: نانوایان در قبال پخت نان و تحویل آن به مردم مسئول هستند. وی رنگ‌های خوراکی را در دو دسته طبیعی و غیرطبیعی یا شیمیایی دانست. کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت و درمان صومعه‌سرا با تأکید بر اینکه رنگ‌های خوراکی غیر طبیعی برای پخت نان مجاز نیستند، افزود: استفاده بیش از حد آنها در نان سرطان‌زا است. *ضرورت رعایت موازین بهداشتی در مراحل پخت و تحویل نان در نانوایی‌ها وی به رعایت بهداشت محیط نانوایی‌ها اشاره کرد و گفت: عملیات پخت و توزیع نان و حتی محل نگه‌داری آنها باید کاملا بهداشتی و تمیز باشد. نویدی اضافه کرد: به جای پنجه زدن با ناخن روی خمیر نیز می‌توان از قطعات تولیدی جدید استفاده کرد تا موازین بهداشتی رعایت شود. وی با اشاره به اهمیت شستشوی مناسب دست‌ها قبل و پس از فرآیند پخت نان، متذکر شد: نانوایان از صابون‌های مایع به جای صابون‌های جامد برای شستشوی دست‌های خود استفاده کنند. به گفته کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت و درمان صومعه‌سرا، شستشوی دست‌ها با صابون‌های مایع به مدت 25 تا 30 ثانیه و با شدت باید انجام شود. وی یکی از معضلات حوزه بهداشت نانوایی‌ها را؛ نبود محل مناسب برای ضایعات نان دانست و یادآور شد: محل نگهداری ضایعات نان در نانوایی‌ها باید مجزا باشد و ضایعات در فاصله زمانی کوتاه از نانوایی‌ها خارج شود. این مسئول خاطرنشان کرد: پوسیدگی ضایعات نان خطرات زیادی را در حوزه بهداشت و سلامت به همراه دارد. به گفته وی، مبادله پول در نانوایی‌ها نیز باید توسط متصدی خاصی انجام شود. *قوانین بهداشت و سلامت باید سرلوحه کار نانوایان باشد سرپرست بهداشت محیط مرکز بهداشت و درمان صومعه‌سرا نیز سرانه مصرف جوش‌شیرین در نانوایی‌های این شهرستان را بالاتر از حد کشوری دانست. فرخ عسگری، رعایت بهداشت در پخت نان را امری مهم برای حفظ سلامت جامعه خواند و اظهار کرد: چارچوب قوانین بهداشت و سلامت باید سرلوحه کار همه نانوایان قرار گیرد. سرپرست بهداشت محیط مرکز بهداشت و درمان صومعه‌سرا، اطلاع‌رسانی، آموزش و ارائه کارگاه‌های آموزشی برای متصدیان حوزه پخت نان را از جمله اقدام‌های مؤثر برای تفهیم‌سازی ضرورت بهداشت و سلامت نان در نانوایی‌ها ذکر کرد. وی با بیان اینکه استفاده از جوش‌شیرین در خمیر و رومال نان مضر و در دراز مدت بیماری‌زا است، تصریح کرد: مرکز بهداشت محیط در هر صورت مخالف استفاده از جوش‌شیرین در پخت نان است. *پروانه کسب واحدهای نانوایی که دو بار از جوش شیرین استفاده می‌کنند تمدید نمی‌شود عسگری خاطرنشان کرد: طبق بخشنامه‌های ارسالی، نانوایی‌هایی که در پخت نان دو بار از جوش‌شیرین استفاده کنند مجوز تمدید برای پروانه کسب آن واحد صنفی متخلف صادر نمی‌شود. وی از وجود بالغ بر 280 نانوایی فعال در صومعه‌سرا خبر داد و افزود: از ابتدای امسال تاکنون بالغ بر 46 واحد نانوایی متخلف به تعزیرات حکومتی معرفی شده‌اند. این مسئول پلمب 6 واحد نانوایی و جریمه نقدی 40 واحد دیگر را از حمله اقدام‌های مرکز بهداشت صومعه‌سرا ذکر کرد. وی با بیان اینکه تمام تلاش حوزه بهداشت و سلامت سوق دادن نانوایان صومعه‌سرا به طرف پخت نان‌های بدون جوش‌شیرین است، یادآور شد: در این راستا کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌شود. فارس