شفا آنلاین -رییس کل منتخب سازمان نظام پزشکی، اشتغال پایدار همراه با کرامت را بزرگترین مطالبه صنفی جامعه پزشکی از دولت آینده خواند
دکتر علیرضا زالی ، جامعه پزشکی کشور را از اقشار فرهیخته کشور خواند که تاکنون در تمام صحنههای سیاسی و اجتماعی تاکنون در کنار مردم فعالانه حضور داشتهاند و گفت: این درحالیست که متاسفانه جامعه پزشکی در سالهای اخیر به نوعی به انفعال و سرخوردگی درونی دچار شده؛ چرا که حجم مطالبات فراوان جامعه پزشکی تاکنون با برون دادهای واقعی و اجرایی همراه نبوده و در سالیان اخیر رفتارها با جامعه پزشکی همواره از نگاه بالا به پایین برخوردار بوده و نگاهی جبرآمیز و یک طرفه بر مقوله تعامل با پزشکان حاکم بوده است.
وی ضمن اشاره به اعمال قوانینی یکطرفه در مورد پزشکان، طرح اجباری پزشکان را یادآوری کرد و گفت: بر این اساس مشاهده میشود که جامعه پزشکی همواره در سالهای اخیر به طور اعم مورد بیمهری قرار گرفته است؛ به طوری که شاید در دو- سه دهه اخیر کمترین توجهی به خواستههای جامعه پزشکی شده است. در مجموع صاحبان اصلی فرآیند پزشکی یعنی جامعه فرهیخته پزشکی کشور، علیرغم بالندگیهای فراوان، هیچگاه به عنوان بازیگران و کنشگران اصلی در سیاستهای خرد و کلان سلامت در نظر گرفته نشدهاند و کمترین میزان مشارکتجویی از صاحبان اصلی فرآیند را در تصمیمات این حوزه شاهد بودهایم.
زالی در این باره ادامه داد: در مجموع حجم متراکم مطالبات جامعه پزشکی در سالهای اخیر موجب شده تا نوعی انفعال درونی به عنوان یک رفتار اجتماعی نهادینه شده را در جامعه پزشکی کشور شاهد باشیم. متاسفانه در طول حداقل دو دهه اخیر هیچگاه به جامعه پزشکی کشور به عنوان یک فرصت توجه نشده و متاسفانه جامعه پزشکی در تکاپوی پیگیری مطالبات صنفی و حرفهای خود کاملا تنها بوده و در این زمینه حمایت ناچیزی را دریافت کرده است.
اشتغال پایدار همراه با کرامت بزرگترین مطالبه صنفی جامعه پزشکی از دولت آینده
وی "اشتغال پایدار همراه با کرامت" را یکی از بزرگترین مطالبات صنفی جامعه پزشکی کشور به ویژه در نسل جوان دانست و گفت: امروزه شاهد آن هستیم که بخش عمدهای از جامعه پزشکی کشور به ویژه فارغالتحصیلان جوان گروههای مختلف پزشکی، از شغلی باثبات، پایدار و شغلی که متضمن آینده و آتیه بدون تردید باشد، برخوردار نیستند. از طرف دیگر توزیع نامناسب درآمد در جامعه پزشکی طوری بوده که در سالهای اخیر بسیاری از پزشکان به ویژه پزشکان عمومی از حداقل دریافتها برخوردار بودهاند و این امر موجب شده که امروز مشکلات معیشتی، رفاهی و صنفی در زمره مهمترین دغدغههای جامعه پزشکی کشور باشد.
وی تاکید کرد: "حفظ حرمت جامعه پزشکی و بازیابی قداست آن" جزو مطالبات اساسی در کشور است و به نظر میرسد جامعه پزشکی مترصد آن هستند که در دولت آینده بیش از گذشته به آنها توجه شود؛ چرا که جامعه پزشکی همواره در سختترین شرایط در کنار مردم بودهاند. مردم فهیم و قدرشناس کشور نیز همواره به پزشکان نگاهی توام با ملاطفت و حفظ کرامت داشتهاند. بر این اساس این سرمایه اجتماعی باید به عنوان فرصتی استثنایی برای مردم و نظام سلامت کشور باید بیش از گذشته مورد توجه واقع شود و لازم است دولت آینده تعالی کرامت جامعه پزشکی و به ویژه اولویت بخشیدن به مسائل صنفی و رفاهی آنها را در نظر داشته باشد.
امنیت شغلی؛ نگرانی امروز جامعه پزشکی
وی امنیت شغلی را از دغدغهها و نگرانیهای جامعه پزشکی کشور دانست و افزود: بسیاری از مطالعات اخیر نشان داده که این نگرانی به جمع دانشجویان پزشکی نیز منتقل شده است. از آنجا که امروزه در مداخلات نظام سلامت، ملاحظات کافی در زمینه بحث امنیت شغلی جامعه پزشکی به عنوان یک پارامتر و عنصر اساسی کمتر مورد توجه قرار میگیرد، این موضوع موجب شده تا موجی از احساس عدم امنیت خاطر را در جامعه پزشکی شاهد باشیم.
زالی اجرای گامهای اولیه طرح پزشک خانواده در کشور از سال 84 تاکنون را مورد اشاره قرار داد و گفت: از آنجا که در این طرح در بسیاری از موارد توجه ناچیزی به امنیت شغلی پزشکان صورت گرفته، همواره جامعه پزشکی با نگرانی عمیقی هرگونه مداخله در این زمینه را نظاره میکنند. تجربه اجرای بیمه روستایی و آسیب وارده به فعالیت حرفهای برخی از پزشکان مستقر در مناطق روستایی، نابرخوردار و شهرهای زیر 20هزارنفر نیز گواه این موضوع است.
وی به مطالبات پزشکان از سازمانهای بیمهگر اشاره کرد و افزود: سازمانهای بیمه گر به دلیل دیرکرد در پرداختها، افزایش متراکم مطالبات جامعه پزشکی و همچنین برخی از قراردادهای یک طرفه نتوانستهاند رضایت و اطمینان خاطر جامعه پزشکی را تحصیل کنند و این موجب شده که امروزه این نگرانی از امنیت شغلی به ویژه در شهرهای کوچک از نمود بیشتری برخوردار باشد.
مشکلات پزشکان جوان برای آغاز فعالیت حرفهای خود
زالی در ادامه مشکلات اقتصادی پزشکان جوان را مورد اشاره قرار داد و گفت: امروزه گروه جوان پزشکی در شرایطی که قصد دارند فعالیت حرفهای خود را آغاز کنند، به دلیل مشکلات فراوان اقتصادی نمیتوانند که از ابتدا با مسیری حمایتی و تسهیل یافته حرکت خود را شروع کنند؛ به طوری که امروز اگر قرار باشد یک پزشک جوان به تاسیس مطب اقدام کند به دلیل نداشتن نقدینگی کافی و عدم وجود ساز و کارهای حمایتی، مجبور به استفاده از وام بانکها با سودهای قابل توجه است. همچنین از آنجا که عملا در ابتدای کار امکان رسیدن به دستاوردهای پزشکی غیرممکن است، گروه پزشکان و بویژه اقشار پزشکی جوان در یک چرخه معیوب قرار خواهند گرفت.
وی در این باره ادامه داد: از طرف دیگر بخشی از جامعه پزشکی که توانستهاند در بخشهای دولتی استخدام شوند، به دلیل دریافت ناکافی حقوق و مزایا با مشکلات عدیدهای روبرو شدهاند؛ به طوری که امروزه متوسط دریافت یک پزشک عمومی در یک واحد دولتی از متوسط درآمد یک کارمند معمولی هم پایینتر است. در چنین شرایطی رفتارهای یک طرفه با جامعه پزشکی و بدون درک شرایط واقعی آنها برعمق نگرانی و تکدر خاطر این قشر فرهیخته افزوده است که نمونه آن را در رفتارهای مالیاتی سالهای اخیر میتوان مشاهده کرد.
تشکیل تیمی کارشناسی و مستقل و تحلیل علمی مسایل، لازمه رفع مشکلات جامعه پزشکی است
وی رفع مشکلات جامعه پزشکی را مستلزم تشکیل تیمی کارشناسی و مستقل در جهت تحلیل علمی و متغن مسایل مختلف جامعه پزشکی دانست و گفت: لازم است با نگاهی آسیبشناسانه برای رفع مشکلات جامعه پزشکی اولویتگذاری شده و سپس اقدامات لازم در جهت حل مشکلات جامعه پزشکی در قالب راهبردهای کوتاه مدت و میان مدت طراحی شود. متاسفانه نهادهای صنفی فعال در جامعه پزشکی و سازمان نظام پزشکی به جای آنکه به عنوان یک فرصت طلایی برای ترجمان مطالبات فروخفته جامعه پزشکی تلقی شوند، همواره در جایگاه رقیب نشانده شده و در اجرایی کردن برنامههای مختلف به نوعی با کارشکنیهای متعدد روبرو میشوند.
به گفته وی، امروزه بسیاری از پزشکان در جامعه پزشکی فعال کشورهای دیگر در یک بازه زمانی پنج تا هفت سال، میتوانند به شغلی پایدار همراه با تضمین متناسب آینده و همچنین امکانات تسهیلاتی، رفاهی متناسب با شأن خود دست یابند. این در حالی است که اکنون مشکلات متعدد فراسوی جامعه پزشکی به ویژه پزشکان جوان کشور مانع رسیدن آنها به چنین نقاط مطلوبی است. به عنوان مثال امروزه به دلیل آنکه بخش اعظم جامعه پزشکی از درآمدهای مستمر، پایدار و اطمینان بخش برخوردار نیستند، با حذف اوقات فراغت خود که لازمه نشاط حرفهای برای هر عنصر جامعه پزشکی است، با شیفتها و کارهای مختلف عملا با مشکلات متعدد روبرو بوده و خطر عمده فرسودگی شغلی و آسیبپذیری فیزیکی و روانی آنها را تهدید میکند که البته این خطرات دیگر عناصر نظام سلامت از جمله گروههای خدوم پرستاری و مامایی کشور را نیز تهدید میکند.
زالی در این باره افزود: عدم ایجاد ظرفیتهای شغلی جدید برای گروه پزشکی به ویژه در حوزه پژوهشی و تحقیقاتی موجب شده تا جامعه پزشکی جوان تنها راه برون رفت از وضع موجود را عملا در تحصیلات تکمیلی بعدی جستوجو کند که این موضوع نیز خود میتواند به بخشی از جامعه پزشکی که نتوانسته از این کریدور عبور کند، آسیبهای فراوانی را وارد کند.
چقدر قدرشناس حرکتهای بزرگ ملی جامعه پزشکی کشور بودهایم؟
جامعه پزشکی مترصد حل مشکلات معیشتی و رفاهی خود است
وی با بیان این که دستاوردهای عظیم کشور در بحث بهداشت و درمان در سایه تلاش فراوان جامعه پزشکی محقق شده، افزود: اگر امروزه به خودکفایی و خوداتکایی در عرصه پزشکی کشور بر خود می بالیم، بخش عمدهای از آن در سایه تلاش جامعه پزشکی در اقصی نقاط کشور بوده است. اما سوال این است که چقدر ما قدرشناس این حرکتهای بزرگ ملی از سوی جامعه پزشکی بودهایم؟ مجموعه جامعه پزشکی با نگاهی به عرصه سلامت ملی که همانا ارتقای سلامت آحاد ایرانیان است، مترصد حل مشکلات عاجل معیشتی و رفاهی خود هستند.
زالی در این باره ادامه داد: متاسفانه سناریوی خطرناکی در سالهای اخیر شکل گرفته که بین حل مشکلات رفاهی، معیشتی و حرفهای جامعه پزشکی و رسیدن به مشکلات مردم به نوعی تقابل ساختگی وجود دارد؛ این در حالیست که همواره مردم فهیم کشور از این موضوع پشتیبانی کردهاند که اقشار تحصیل کرده کشور از جمله پزشکان از جایگاه ممتاز و مناسبی برخوردار باشند. از طرف دیگر اگر امروز دغدغه خاطر یک پزشک مشکلات عاجل صنفی، رفاهی و حرفهای باشد بالطبع این موضوع در میزان عملکرد مطلوب حرفهای او نیز تاثیرات منفی خواهد گذاشت. اما اگر جامعه پزشکی با طیب خاطر، بدون نگرانی به آینده خود و مشکلات صنفی و رفاهی خود در مدار نظام سلامت اقدامات خود را در جهت حل مشکلات بهداشتی درمانی انجام دهد، مطمئنا کارآیی وی چند برابر خواهد شد.
کرامت جامعه پزشکی خط قرمز تمام مداخلات در حوزه سلامت تلقی شود
به گفته وی، یکی از نقاط مطلوب برای رفع مشکلات چالشی نظام سلامت کشور، استفاده از ظرفیت نهفته و متراکم جامعه پزشکی است؛ اما به شرط آنکه گفتمان با این جامعه گفتمانی توأم با حفظ کرامت آنها همراه با پذیرا بودن نگاههای منتقدانه و دلسوزانه آنها باشد. کرامت جامعه پزشکی به عنوان خط قرمزی برای همه مداخلات در حوزه سلامت تلقی شود.
وی افزود: حضور 164انجمن پزشکی فعال در حوزه سلامت کشور و حدود 190 نظام پزشکی در شهرستانهای سراسر کشور ظرفیتی متعالی است که میتواند به عنوان نهادی در جهت انعکاس مطالبات جامعه پزشکی عمل کرده و همچنین به عنوان فرصتی استثنایی برای دستگاههای مختلف اجرایی تلقی شود تا بتوانند از این ظرفیتها برای تعامل سازنده با جامعه پزشکی عمل کنند. البته در کنار تمام این مسائل یک اصل اساسی باید مورد تاکید قرار گیرد و آن این است که با وجود تمام بیمهریها، کملطفیها و مرارتهای فزاینده جامعه پزشکی این جامعه تاکنون دوشادوش مردم در تحقق دستاوردهای گرانسنگ بهداشت و درمان توفیقات چشمگیری داشته است و قدر مسلم آن است که با التفات بیشتر به این جامعه فرهیخته، بیش از گذشته دستاوردهای شگرف در ارتقای سلامت مردم را شاهد خواهیم بود.
نکات کارگشا برای ارتقای سلامت آحاد جامعه
زالی ادامه داد: تامین منابع مالی کافی و پایدار در نظام سلامت، پوشش کامل بیمه همگانی سلامت، تدوین بسته مراقبتها و خدمات جامع سلامت با نگاه پیشگیرانه، ایجاد نظامهای نوین پرداخت مبتنی بر کیفیت عملکرد همراه با افزایش کارآیی، ایجاد درآمد عادلانه و باثبات برای جامعه پزشکی همراه با ترغیب انگیزههای انسانی و مثبت جامعه پزشکی میتواند در ارتقای سلامت جامعه کارگشا باشد.همچنین استفاده از ظرفیتهای جامعه پزشکی برای تحقق رویکرد سلامت همهجانبه و نیز پاسخگو بودن، تامین، حفظ و ارتقای سلامت آحاد مردم جزو موارد راهبردی تلقی میشود.
وی همچنین به ایسنا گفت: تدوین تعرفههای خدمات بهداشتی درمانی بر اساس هزینه تمام شده برای رستههای خدمتی تعریف شده، تدوین و اجرای طرحهای تامین امکانات تسهیلاتی برای نیروی انسانی شاغل به ویژه در مناطق محروم، ترغیب بخش خصوصی جهت ایجاد سرمایهگذاری در نظام سلامت بر اساس سیاستهای وزارت بهداشت، ترغیب تشکیل گروههای تعاونی میان جامعه پزشکی به منظور ایجاد همگرایی و انباشت منطقی سرمایه و نقدینگی در جهت ایجاد واحدهای سلامت توسط تعاونیها و فراهم کردن سازوکارهای مناسب مالی و تسهیلاتی برای جامعه پزشکی جوان به ویژه از طریق اعطای تسهیلات بانکی درازمدت با نرخ مناسب از جمله راهکارهایی است که با انجام آنها دولت آینده میتواند تا حدی کمک کنند تا جامعه پزشکی کشور بیش از گذشته با انگیزه مضاعف در خدمت نظام سلامت و مردم قرار گیرد.