شفاآنلاین-بسیاری از بیماری ها و اختلال های روانی به گونه ای است که جامعه، اطرافیان و حتی خود بیمار فاصله زیادی با پذیرفتن واقعیت های مربوط به آن دارند.
به گزارش شفاآنلاین،خوردن برچسب «روانی» چنان سنگین است که حتی می تواند پاهای فرد یا خانواده
او را به زمین دوخته و مانع از رفتن آنان نزد متخصصان بیماری های روانی و
درمانگاه های روانپزشکی شود.
پیش از این، برخی باورها درباره بیماری و ناهنجاری های روانی چنان هولناک بود که حتی حضور در جلسه های مشاوره و روانشناسی مقدمه ای بر جنون و افسارگسیختگی عقل تصور می شد.
هر چند این باورها در پرتو گسترش آگاهی های اجتماعی کمرنگ تر شده است، اما هنوز برداشت های نادرستی در مورد بیماری های روانی و حتی مشکلات روحی در جامعه وجود دارد.
در زمره این باورها، دوری گزیدن از مبتلایان به «روانگسیختگی» یا همان «اسکیزوفرنی» (1) است؛ کسانی که در تصور برخی درگیر نوعی بیماری روانی درمان ناپذیر یا به عبارتی جنون هستند و نزدیک شدن به آن ها می تواند سبب پرخاشگری و بروز رفتارهای مهارناپذیر و آسیب زا شود.
در کنار چنین باورهایی، شماری گمان می کنند روانگسیختگی بیماری روانی طبقه های اجتماعی و اقتصادی فرودست است و در میان فرودستان نیز فقط عده اندکی به روانگسیختگی دچار می شوند.
این در حالی است که باورهای یاد شده، برداشت هایی نادرست از روانگسیختگی است و فاصله زیادی با واقعیت دارد.
** آگاهی هایی درباره روانگسیختگی
بررسی منابع علمی نشان می دهد، در جوامع مختلف رقمی نزدیک به یک درصد از مردم با بیماری روانگسیختگی درگیر هستند. بنابر این، با وجود باور بسیاری در مورد فراوانی اندک روانگسیختگی، این بیماری در جوامع مختلف شیوع زیادی دارد. (2)
با توجه به این میزان از فراوانی، شناخت ریشه ها، نشانه ها و بایسته های برخورد با این بیماری اهمیت می یابد.
حاجی آقابزرگی در پاسخ به پرسشی در مورد زمینه های بروز بیماری روانگسیختگی گفت: اسکیزوفرنیا بیماری روانی زیرشاخه «روانپریشی» یا «سایکوز» (3) است.
در مجموعه بیماری های مربوط به سایکوز کارکرد مغز مختل می شود به گونه ای که بیمار در تشخیص واقعیت از خیال با دشواری های بسیاری روبرو می شود.
و اما اسکیزوفرنیا به عنوان مهمترین زیرشاخه سایکوز، بیماری ای است که بر اثر مزمن شدن سایکوز پدیدار می شود.
به عبارتی اسکیزوفرنیا به سایکوزی گفته می شود که دگرگونی های رفتاری و نشانه های آن دست کم 6 ماه طول بکشد.
اسکیزوفرنیا بیماری است که شایعترین سن ابتلا به آن 15-30 سالگی است. این بیماری در میان همه اقوام، فرهنگ ها و طبقه های اجتماعی دیده می شود. همچنین شیوع بیماری در هر 2 جنس زن ومرد به یک نسبت است.
در فرد گرفتار به اسکیزوفرنیا فعالیت ذهنی و روانی دستخوش تغییر می شود. در مرحله حاد بیماری، فعالیت های هیجانی، رفتاری و فکری کارکرد طبیعی خود را از دست می دهند.
البته میان شمار یک درصدی مبتلایان به اسکیزوفرنیا، شدت و ضعف نشانه ها متفاوت است.
کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی در مورد ریشه های بروز بیماری روانگسیختگی توضیح داد: در بیماران اسکیزوفرنیا، سیستمی که مختل می شود دستگاه عصبی مرکزی و به ویژه مغز است. اما متاسفانه تا کنون علت دقیق و چگونگی این اختلال روشن نشده است.
با این حال، در زمینه علت یابی بیماری، آنچه مورد توافق عمومی است این است که اسکیزوفرنیا در افراد مستعد و زیر تاثیر عوامل مختلف زیستی، روانی و اجتماعی رخ می دهد.
از عوامل زیستی می توان به ژنتیک، توارث، اختلالات ساختاری مغز، عفونت ها، سوء تغذیه، بیماری های دوره بارداری، صدمات زایمانی، حوادث، ضربه های مغزی، دگرگونی کارکردی ناقل های عصبی-شیمیایی، هورمون ها و نظایر آن ها را اشاره کرد.
حوادث دردناک، استرس زندگی، نابسامانی های خانوادگی، شرایط ناگوار محیطی، فقر و بیکاری نیز از عوامل روانی و اجتماعی موثر در بروز بیماری اسکیزوفرنیا هستند.
** گونه ها و نشانه های روانگسیختگی
حاجی آقابزرگی شایعترین گونه های روانگسیختگی را انواع «پارانویید»، «کاتاتونیک»، «نامشخص» و «آشفته» معرفی کرد و در توضیح این گونه ها افزود: اسکیزوفرنیای نوع پارانویید شایعترین نوع این بیماری است.
بدگمانی و سوظن شدید، عمده ترین نشانه اسکیزوفرنیای پارانوییداست که بیمار به شدت بدبین شده و از رفتار دیگران تعبیرها و تفسیرهایی غیر واقعی دارد.
در نوع کاتاتونیک نشانه مهم بیماری اختلال در رفتار است. به عنوان مثال، بیمار ناگهان به جایی خیره می شود و ساعت ها در همان وضعیت باقی می ماند. بیماران اسکیزوفرنیای نوع کاتاتونیک در برقراری ارتباط کلامی با دیگران نیز با دشواری های زیادی روبرو هستند.
در اسکیزوفرنیای نوع آشفته بیشترین تغییرها در عواطف و احساسات بیمار بروز می کند. در این نوع، بیمار بدون دلیل می خندد، رفتار های بسیار کودکانه از خود نشان می دهد و کارکرد بیمار به شدت افت می کند.
در نوع نامشخص نیز مجموعه ای از نشانه های سه نوع پیشین با شدت و ضعفی متفاوت دیده شود. بیمار هم هذیان دارد و هم اختلال رفتاری و هم اختلال عاطفی.
حاجی آقابزرگی ادامه داد: مهمترین نشانه های اسکیزوفرنیا توهم، هذیان، تکلم با فردی غیر واقعی و نیز رفتار آشفته است.
در بیماران اسکیزوفرنیا، هذیان ها به شکل افکاری غیرمنطقی بروز می یابد که از پدیده های اجتماعی- فرهنگی و واقعیت به دور است. این افکار به شکلی هستند که با منطق و استدلال تصحیح نمی شوند و حتی شدت می یابند.
در برخی هذیان گویی ها بیمار تصور می کند شخصی بزرگ است یا در تیررس آسیبی جدی قرار دارد.
به این ترتیب، هذیان گویی در بیمار اسکیزوفرنیا با توهم در هم می آمیزد و فرد بدون محرک واقعی خارجی، چیزهایی را احساس می کند، مثلا راه رفتن موجودی رو دست و پا.
بیماران اسکیزوفرنیا ممکن است از سخن گفتن پرهیز کنند یا اینکه پرحرف شوند و نیز سخنان بی ربط بگویند.
شماری از بیماران، رفتارهای غیر منطقی از خود نشان می دهند مانند شکلک درآوردن و برخی نیز در سکوت محض فرو می روند.
** بیماران روانگسیخته نیازمند درمان موثر
حاجی آقابزرگی در مورد فرایند درمان روانگسیختگی گفت: بر خلاف برخی باورهای عمومی در مورد بیماران اسکیزوفرنیا که آنان را افرادی پرخاشگر و غیرقابل کنترل و غیر قابل درمان تصور می کنند، این بیماران با مداوای دارویی تا حد زیادی بهبود می یابند.
به عبارتی نشانه های بیماری با مصرف داروهای بیماری های روانی به شکل قابل توجهی کاهش می یابد، اما نکته مهم اینجا است که مهارت های شغلی، اجتماعی و ارتباطی فرد فقط با مصرف دارو باز نمی گردد. از این رو روان درمانی و توانبخشی به بیمار نیز در مداوای او نقشی مهم دارد.
در فرایند درمان، در کنار مصرف داروها، درمان های روانشناختی، رفتاردرمانی، روان درمانی خانواده و ... شیوه هایی است که اثربخشی یکدیگر را کامل تر می کند.
با توجه به این واقعیت، بیماران اسکیزوفرنیا نیازمند حمایت های اجتماعی گسترده ای هستند.
این بیماران از یک سو باید فرایندهای درمانی یاد شده را بپیمایند و از سوی دیگر برای بازیافت مهارت های از دست داده خود تلاش کنند.
افزون بر آنچه گفته شد، باید نوع نگاه جامعه به این بیماران دگرگون شود تا جایی که مبتلایان به بیماری های روانی از این دست بتوانند با تکمیل درمان خود، همچون یک فرد عادی در جامعه زندگی کنند.
پیش از این، برخی باورها درباره بیماری و ناهنجاری های روانی چنان هولناک بود که حتی حضور در جلسه های مشاوره و روانشناسی مقدمه ای بر جنون و افسارگسیختگی عقل تصور می شد.
هر چند این باورها در پرتو گسترش آگاهی های اجتماعی کمرنگ تر شده است، اما هنوز برداشت های نادرستی در مورد بیماری های روانی و حتی مشکلات روحی در جامعه وجود دارد.
در زمره این باورها، دوری گزیدن از مبتلایان به «روانگسیختگی» یا همان «اسکیزوفرنی» (1) است؛ کسانی که در تصور برخی درگیر نوعی بیماری روانی درمان ناپذیر یا به عبارتی جنون هستند و نزدیک شدن به آن ها می تواند سبب پرخاشگری و بروز رفتارهای مهارناپذیر و آسیب زا شود.
در کنار چنین باورهایی، شماری گمان می کنند روانگسیختگی بیماری روانی طبقه های اجتماعی و اقتصادی فرودست است و در میان فرودستان نیز فقط عده اندکی به روانگسیختگی دچار می شوند.
این در حالی است که باورهای یاد شده، برداشت هایی نادرست از روانگسیختگی است و فاصله زیادی با واقعیت دارد.
** آگاهی هایی درباره روانگسیختگی
بررسی منابع علمی نشان می دهد، در جوامع مختلف رقمی نزدیک به یک درصد از مردم با بیماری روانگسیختگی درگیر هستند. بنابر این، با وجود باور بسیاری در مورد فراوانی اندک روانگسیختگی، این بیماری در جوامع مختلف شیوع زیادی دارد. (2)
با توجه به این میزان از فراوانی، شناخت ریشه ها، نشانه ها و بایسته های برخورد با این بیماری اهمیت می یابد.
حاجی آقابزرگی در پاسخ به پرسشی در مورد زمینه های بروز بیماری روانگسیختگی گفت: اسکیزوفرنیا بیماری روانی زیرشاخه «روانپریشی» یا «سایکوز» (3) است.
در مجموعه بیماری های مربوط به سایکوز کارکرد مغز مختل می شود به گونه ای که بیمار در تشخیص واقعیت از خیال با دشواری های بسیاری روبرو می شود.
و اما اسکیزوفرنیا به عنوان مهمترین زیرشاخه سایکوز، بیماری ای است که بر اثر مزمن شدن سایکوز پدیدار می شود.
به عبارتی اسکیزوفرنیا به سایکوزی گفته می شود که دگرگونی های رفتاری و نشانه های آن دست کم 6 ماه طول بکشد.
اسکیزوفرنیا بیماری است که شایعترین سن ابتلا به آن 15-30 سالگی است. این بیماری در میان همه اقوام، فرهنگ ها و طبقه های اجتماعی دیده می شود. همچنین شیوع بیماری در هر 2 جنس زن ومرد به یک نسبت است.
در فرد گرفتار به اسکیزوفرنیا فعالیت ذهنی و روانی دستخوش تغییر می شود. در مرحله حاد بیماری، فعالیت های هیجانی، رفتاری و فکری کارکرد طبیعی خود را از دست می دهند.
البته میان شمار یک درصدی مبتلایان به اسکیزوفرنیا، شدت و ضعف نشانه ها متفاوت است.
کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی در مورد ریشه های بروز بیماری روانگسیختگی توضیح داد: در بیماران اسکیزوفرنیا، سیستمی که مختل می شود دستگاه عصبی مرکزی و به ویژه مغز است. اما متاسفانه تا کنون علت دقیق و چگونگی این اختلال روشن نشده است.
با این حال، در زمینه علت یابی بیماری، آنچه مورد توافق عمومی است این است که اسکیزوفرنیا در افراد مستعد و زیر تاثیر عوامل مختلف زیستی، روانی و اجتماعی رخ می دهد.
از عوامل زیستی می توان به ژنتیک، توارث، اختلالات ساختاری مغز، عفونت ها، سوء تغذیه، بیماری های دوره بارداری، صدمات زایمانی، حوادث، ضربه های مغزی، دگرگونی کارکردی ناقل های عصبی-شیمیایی، هورمون ها و نظایر آن ها را اشاره کرد.
حوادث دردناک، استرس زندگی، نابسامانی های خانوادگی، شرایط ناگوار محیطی، فقر و بیکاری نیز از عوامل روانی و اجتماعی موثر در بروز بیماری اسکیزوفرنیا هستند.
** گونه ها و نشانه های روانگسیختگی
حاجی آقابزرگی شایعترین گونه های روانگسیختگی را انواع «پارانویید»، «کاتاتونیک»، «نامشخص» و «آشفته» معرفی کرد و در توضیح این گونه ها افزود: اسکیزوفرنیای نوع پارانویید شایعترین نوع این بیماری است.
بدگمانی و سوظن شدید، عمده ترین نشانه اسکیزوفرنیای پارانوییداست که بیمار به شدت بدبین شده و از رفتار دیگران تعبیرها و تفسیرهایی غیر واقعی دارد.
در نوع کاتاتونیک نشانه مهم بیماری اختلال در رفتار است. به عنوان مثال، بیمار ناگهان به جایی خیره می شود و ساعت ها در همان وضعیت باقی می ماند. بیماران اسکیزوفرنیای نوع کاتاتونیک در برقراری ارتباط کلامی با دیگران نیز با دشواری های زیادی روبرو هستند.
در اسکیزوفرنیای نوع آشفته بیشترین تغییرها در عواطف و احساسات بیمار بروز می کند. در این نوع، بیمار بدون دلیل می خندد، رفتار های بسیار کودکانه از خود نشان می دهد و کارکرد بیمار به شدت افت می کند.
در نوع نامشخص نیز مجموعه ای از نشانه های سه نوع پیشین با شدت و ضعفی متفاوت دیده شود. بیمار هم هذیان دارد و هم اختلال رفتاری و هم اختلال عاطفی.
حاجی آقابزرگی ادامه داد: مهمترین نشانه های اسکیزوفرنیا توهم، هذیان، تکلم با فردی غیر واقعی و نیز رفتار آشفته است.
در بیماران اسکیزوفرنیا، هذیان ها به شکل افکاری غیرمنطقی بروز می یابد که از پدیده های اجتماعی- فرهنگی و واقعیت به دور است. این افکار به شکلی هستند که با منطق و استدلال تصحیح نمی شوند و حتی شدت می یابند.
در برخی هذیان گویی ها بیمار تصور می کند شخصی بزرگ است یا در تیررس آسیبی جدی قرار دارد.
به این ترتیب، هذیان گویی در بیمار اسکیزوفرنیا با توهم در هم می آمیزد و فرد بدون محرک واقعی خارجی، چیزهایی را احساس می کند، مثلا راه رفتن موجودی رو دست و پا.
بیماران اسکیزوفرنیا ممکن است از سخن گفتن پرهیز کنند یا اینکه پرحرف شوند و نیز سخنان بی ربط بگویند.
شماری از بیماران، رفتارهای غیر منطقی از خود نشان می دهند مانند شکلک درآوردن و برخی نیز در سکوت محض فرو می روند.
** بیماران روانگسیخته نیازمند درمان موثر
حاجی آقابزرگی در مورد فرایند درمان روانگسیختگی گفت: بر خلاف برخی باورهای عمومی در مورد بیماران اسکیزوفرنیا که آنان را افرادی پرخاشگر و غیرقابل کنترل و غیر قابل درمان تصور می کنند، این بیماران با مداوای دارویی تا حد زیادی بهبود می یابند.
به عبارتی نشانه های بیماری با مصرف داروهای بیماری های روانی به شکل قابل توجهی کاهش می یابد، اما نکته مهم اینجا است که مهارت های شغلی، اجتماعی و ارتباطی فرد فقط با مصرف دارو باز نمی گردد. از این رو روان درمانی و توانبخشی به بیمار نیز در مداوای او نقشی مهم دارد.
در فرایند درمان، در کنار مصرف داروها، درمان های روانشناختی، رفتاردرمانی، روان درمانی خانواده و ... شیوه هایی است که اثربخشی یکدیگر را کامل تر می کند.
با توجه به این واقعیت، بیماران اسکیزوفرنیا نیازمند حمایت های اجتماعی گسترده ای هستند.
این بیماران از یک سو باید فرایندهای درمانی یاد شده را بپیمایند و از سوی دیگر برای بازیافت مهارت های از دست داده خود تلاش کنند.
افزون بر آنچه گفته شد، باید نوع نگاه جامعه به این بیماران دگرگون شود تا جایی که مبتلایان به بیماری های روانی از این دست بتوانند با تکمیل درمان خود، همچون یک فرد عادی در جامعه زندگی کنند.
نظرشما
آخرین اخبار