تولید علم ایران با خروج آمریکا از برجام متوقف می شود؟

شفا آنلاین>اجتماعی>  هرچند خروج از برجام همراه با تبعات اقتصادی است اما رشد علمی کشور در ایران متوقف نخواهد شد و قطعا دانشمندان ایرانی با وجود مزاحمت های آمریکا همانند گذشته به قله های دانش دست خواهند یافت.

به گزارش شفا آنلاین:منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در اینباره گفت: معتقدم که در زمینه‌های علمی دانشمندان ایرانی به‌واقعیات و حقیقت مطالب بیشتر توجه می‌کنند. این تصور را از محققان و دانشمندان سایر کشورها را هم داریم.

منصور غلامی گفت: اغلب همکاری‌ها در مباحث علمی، به شکل همه‌جانبه پیش می‌رود و تاکنون نیز در همکاری‌های بین دانشگاه‌های کشورمان با کشورهایی که به شرایط فعلی دنیا فعالیت می‌کنند؛ همکاری‌های بسیار مطلوب، مثبت و نزدیکی داشته‌ایم.

وی افزود: اغلب پروژه‌های علمی مشترک دانشگاه‌های ایران توسط شرکت‌های همکار طرف مقابل تامین اعتبارشده و در برخی نیز ایران به‌صورت 50 درصدی مشارکت مالی کرده است؛ لذا این همکاری‌ها با شکل معقولی وجود داشته و معتقدم فارغ از این‌که در فضای سیاسی دنیا احیانا اتفاقاتی روی دهد که در حقیقت از جانب کشورهای معدودی نیز پیگیری می‌شود؛ در روابط بین‌المللی مراکز علمی کشورمان خدشه‌ای وارد نخواهد شد.

غلامی خاطرنشان کرد: کشورهایی که در پی به هم زدن فضای امن دنیا هستند؛ اکنون نیز همکاری‌های عملی در زمینه تحقیقاتی و علمی با دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران ندارند اما به لحاظ شخصی ممکن است برخی از شهروندان این کشورها با همکاران ایرانی کار مشترک کنند.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تاکید کرد: آنان هرچند مقیم کشوری دیگر هستند اما ازلحاظ تعصب، دنباله‌روی حاکمان کشور خودشان نیستند و لذا این نشان می‌دهد که در فعالیت‌ها و همکاری‌های علمی می‌توان روی محققان و دانشمندان بیشتر از سیاستمداران حساب کرد.

دستیابی محققان ایرانی به قله های علمی با وجود تحریم‌ها

رمضانعلی صادق زاده، استاد دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز با تاکید بر عزم دانشمندان ایرانی برای تولید علم حتی در شرایط تحریم طی 40 سال گذشته اضافه کرد: خروج آمریکا از برجام نه تنها باعث کاهش روند تولید علم نمی شود؛ بلکه محققان ایرانی را در کار خود مصرتر خواهد کرد.

رییس کمیسیون صنایع، معادن و فناوری اطلاعات و ارتباطات شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری(عتف) همچنین یادآور شد: دانشمندان ما با وجود مزاحمت های آمریکا همواره با انرژی، انگیزه و خلاقیت در مسیر تولید علم راه رفته اند و به قله‌های دانش دست یافته اند.

وی با اشاره به منابع انسانی تحصیلکرده و خلاق در کشور افزود: دانشمندان ایرانی در همه زمینه ها در تولید علم و تبدیل آن به فناوری پیشتاز هستند و خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم ها هیچ خللی در انتشار و تولید دانش نخواهد داشت.

صادق زاده در مورد سازوکارهای حمایتی دولت از دانشمندان و فناوران نیز توضیح داد: هم اکنون بستر قانونی خوب و نهادهای مناسبی برای حمایت از محققان وجود دارد. دولت باید متناسب با درآمدها در قوانین بودجه سالانه توجه بیشتری به محققان و نیازهای مالی دانشمندان داشته باشند تا در فرایند تولید علم و فناوری های نوین خللی ایجاد نشود؛ همچنین محققان با انگیزه بیشتری فعالیت کنند.

خروج آمریکا از برجام تاثیری در روند توسعه علمی ایران ندارد

حسن صدوق، رییس دانشگاه شهید بهشتی نیز در این خصوص گفت: شاید خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در تهیه لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی و غیره تاثیر بگذارد اما به طور حتم دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران به سبب غیرت جوانانش این خلاء ها را هم می توان پر کند.

وی افزود: معتقدم همت اساتید و دانشگاهیان ایران اسلامی در مقابل زورگویی های آمریکا می ارزد و باید به جهانیان ثابت شود که بود و نبود آمریکا در برجام هیچ نقشی در روند توسعه علمی کشورمان ندارد.

تاثیر رفتار سایر شرکای علمی ایران

محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران نیز در این خصوص گفت: این‌گونه تاثیر در حوزه توسعه علمی بروز و ظهور سریعی ندارند بلکه با تاخیر خودشان را در آثار و فعالیت‌های علمی در قالب محصول های پژوهشی، شرکت‌ها و مقالات و غیره نشان می‌دهند.

وی گفت: دسترسی پژوهشگران و اندیشمندان ایرانی به منابع حوزه‌های علم و فناوری باعث توسعه علمی کشور می‌شود و هیچ نظامی نمی‌تواند مرزهایش را روی دانش و علم محصور کند.

رئیس دانشگاه تهران افزود: طبیعی است که توسعه علمی کشور بستگی به دستیابی منابع تحقیقاتی است و برجام در زمینه بهبود ارتباطات و توسعه مراکز علمی کمک موثری داشت. درهرصورت، برنامه‌های پژوهشی، علمی، آموزشی دانشگاه‌ها به‌ویژه دوره‌های دکتری نیازمند تعاملات با جهانیان است چراکه در زمینه تجهیزات با محدودیت‌هایی مواجه هستیم.

نیلی احمدآبادی خاطرنشان کرد: برجام همچنین سبب افزایش تبادلات دانشجو و استاد شد و کمک به کیفیت فعالیت‌های علمی در حوزه‌های فناوری داشت چراکه هدف این معاهده بین‌المللی در حقیقت بهتر شدن روابط با سایر کشورهای جهان بوده است.

وی ادامه داد: آمریکا ازجمله کشورهایی است که در حوزه علمی توسعه پیداکرده است و ایران نیز از گذشته با اندیشمندان خارجی در ارتباط بوده است و ایرانیان زیادی هستند که در دانشگاه‌های آن کشور تدریس می‌کنند.

رئیس دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: تاثیر خروج آمریکا از برجام بر روند علمی کشورمان بستگی به رفتار سایر کشورها خواهد داشت که آنان به چه میزان تاثیر خواهند پذیرفت.

نیلی احمدآبادی تصریح کرد: به‌طور حتم هر اقدامی که امکان ارتباط اندیشمندان ایرانی را با خارج محدود کند؛ می‌تواند در فعالیت‌های علمی اثرگذار باشد؛ منتهی میزان این تاثیرگذاری چندان زیاد نخواهد بود.

مشکلی در زمینه آموزش عالی کشور نخواهیم داشت

همچنین سیداحمدرضا معتمدی، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز در این خصوص گفت: هرچند ارتباط مستقیم علمی با دانشگاه‌های آمریکا نداشته‌ایم اما با سایر مراکز معتبر اروپایی و آسیایی همیشه در حالت مبادله علمی هستیم. این همکاری‌های علمی با دانشگاه‌های برجسته اروپایی قبل از برجام نیز بوده و در این زمینه با مشکل حادی مواجه نبوده‌ایم.

وی افزود: خوشبختانه هم‌اکنون ارتباطات علمی و همکاری‌های گسترده و مناسبی با دانشگاه‌های برجسته دنیا داریم و طبیعتا هر چه این روابط علی‌الخصوص با مراکز علمی معتبر آمریکایی نیز گسترش یابد؛ به نفع علم و اندیشمندان است. معتقدم با نقض پیمان و خروج آمریکا از برجام ، مشکلی در زمینه آموزش عالی کشور نخواهیم داشت.

معتمدی یادآور شد: همکاری‌های کنونی علمی با دانشگاه‌های معتبر اروپایی و آسیایی بسیار مناسب و مطلوب است و فکر نمی‌کنم خروج آمریکا از برجام بتواند بر کمیت و کیفیت این همکاری‌های دانشگاهی، خدشه‌ای وارد کند.

گفتنی است، ایران و گروه 1 5 پس از 22 ماه مذاکره فشرده، تیرماه ۱۳۹۴( ژوئیه 2015) به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دست یافتند؛ بر اساس این برنامه که دی 94(ژانویه 2016) اجرایی شد، ایران مجموعه ای از محدودیت ها را در برنامه هسته ای خود در ازای تعلیق تحریم های هسته ای آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد پذیرفت.

با وجود این، دولت آمریکا از زمان ریاست جمهوری باراک اوباما (2009 تا  2017میلادی/ 1387 تا  1395) به صورت غیرمستقیم این توافق را نقض کرده و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور از زمان روی کار آمدن از سال( 2015 / 1395) بارها تهدید به خروج از برجام و خواستار اعمال تغییرات جدی در آن شده بود. عاقبت شامگاه روز گذشته رسما ترامپ فرمان اجرایی خروج از برجام را امضا کرد.سینا پرس

گزارش: فرزانه صدقی