شفا آنلاین>سلامت جنسی> کیست‌های تخمدانی کیسه‌هایی محتوی مایع یا ماده نیمه‌جامد هستند که در داخل یا در سطح تخمدان وجود دارند.
به گزارش شفا آنلاین،تخمدان‌ها دو ارگان جنسی دوطرفه – هر یک به اندازه و
به شکل یک بادام – هستند که در دو طرف رحم قرار دارند. تخمک در درون
تخمدان تشکیل و بالغ می‌شود و در سیکل‌های ماهانه در طول سال‌های باروری از
تخمدان آزاد می‌شود. بسیاری از زنان در طول زندگی خود کیست‌های تخمدانی
دارند. اکثر کیست‌های تخمدانی ناراحتی بسیارجزئی ایجاد می‌کنند و بی‌ضرر
هستند. اکثریت آنها بدون درمان، در طول چند ماه ناپدید می‌شوند.به هر جهت گاهی اوقات این کیست‌ها – به ویژه آنهایی که پاره شده‌اند – مشکلات جدی ایجاد می‌کنند. بهترین راه برای حفظ سلامتی‌تان شناخت علائم و نوع کیست تخمدانی است، چرا که می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل و بیماری جدی‌تر باشد، معاینات منظم اندام‌های تناسلی نیز کمک کننده است.
نشانه‌ها
تنها با تکیه بر علائم نمی‌توان کیست تخمدان را تشخیص داد. در حقیقت این امکان وجود دارد که فردی مبتلا به کیست تخمدان باشد و هیچ علائمی نداشته باشد. علائم کیست تخمدان می‌توانند شبیه به علائم شرایط دیگری همچون آندومتریوز، بیماری التهاب لگن، بارداری خارج از رحم یا سرطان تخمدان باشند. حتی آپاندیسیت و التهاب دیورتیکول هم می‌توانند علائم و نشانه‌هایی مشابه با کیست تخمدان پاره شده داشته باشند. همچنان بسیار حائز اهمیت است که مراقب هر نوع علائم یا تغییری در بدن خود باشید و بدانید که کدام دسته از علائم، جدی و خطرناک محسوب می‌شوند. چنانچه مبتلا به کیست تخمدانی باشید احتمال ابتلا به علایم و نشانه‌های زیر در شما وجود دارد:
بی‌نظمی سیکل‌های قاعدگی
درد در ناحیه لگن – یک درد پیوسته و همیشگی یا متناوب که به قسمت تحتانی کمر و ران ها منتشر می‌شود.
درد لگنی کوتاه‌مدت قبل از شروع پریود یا قبل از اتمام پریود
درد در حین رابطه جنسی (مقاربت دردناک)
درد در حین دفع مدفوع یا احساس فشار در روده‌ها
تهوع، استفراغ یا حساسیت پستان‌ها شبیه به حالت دوران بارداری
احساس پُری و سنگینی در شکم
احساس فشار در ناحیه مقعد و مثانه – عدم تخلیه کامل مثانه
علت
به طور طبیعی در هر ماه در تخمدان‌ها ساختارهای شبه‌کیستی به نام فولیکول رشد می‌کند. فولیکول‌ها هورمون‌های استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند و در زمان تخمک‌گذاری تخمک را رها می‌سازند.
گاهی اوقات یک فولیکول طبیعی همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد. زمانی که این اتفاق می‌افتد به عنوان کیست کارکردی شناخته می‌شود. بدین معنا که این نوع کیست در طول عملکرد نرمال سیکل قاعدگی ایجاد شده است. دو نوع کیست کارکردی وجود دارد:
کیست فولیکولی: غده هیپوفیز مغز در اواسط سیکل قاعدگی، جریانی را از هورمون LH آزاد می‌کند که سیگنال رهاسازی تخمک را به فولیکول مخابره می‌کند. زمانی‌که همه چیز طبق برنامه باشد، تخمک به بیرون از فولیکول خود پرتاب می‌شود و سفر خود را در طول لوله فالوپ در جستجوی اسپرم و بارورشدن آغاز می‌کند. کیست فولیکولی زمانی ایجاد می‌شود که جریان LHوجود نداشته باشد. نتیجه فولیکولی خواهد بود که پاره نشده و تخمک خود را رها نمی‌کند در عوض رشد می‌کند و تبدیل به کیست‌شود. معمولا کیست‌های فولیکولی بی‌خطر هستند و به ندرت منجر به درد می‌شوند و به‌خودی‌خود در طول 2 یا 3 سیکل قاعدگی ناپدید شده و از بین می‌روند.
کیست جسم زرد: زمانی که LH جریان پیدا می‌کند و تخمک رها می‌شود، فولیکول پاره شده شروع به تولید مقادیر زیادی استروژن و پروژسترون در جهت آماده‌سازی برای بارداری می‌کند. این فولیکول تغییر یافته هم اکنون جسم زرد نامیده می‌شود. گاهی اوقات راه خروج تخمک باز نیست که منجر به جمع شدن مایع درون فولیکولی می‌شود که خود منتهی به تبدیل جسم زرد به کیست می‌شود. اگرچه معمولا این کیست به خودی خود بعد از چند هفته از بین می‌رود ولیکن ضخامت آن می‌تواند تقریبا تا 4 اینچ افزایش پیدا کند. این امکان وجود دارد که خونریزی درون کیست وجود داشته باشد یا اینکه کیست منجر به چرخش تخمدان شده و خونرسانی به آن قطع شود و درد شکمی یا رحمی ایجاد شود. چنانچه کیست با خون پُر شود، امکان پارگی آن و درنتیجه خونریزی داخلی و درد ناگهانی و شدید وجود خواهد داشت. داروی باروری به نام کلومیفن (کلومید یا سروفن) که برای تحریک تخمک‌گذاری استفاده می‌شود، خطر تشکیل کیست جسم زرد را بعد از تخمک‌گذاری افرایش می‌دهد. این نوع کیست‌ها تهدیدی برای نتایج بارداری نبوده و از وقوع آن جلوگیری نمی‌کنند.
عوارض
کیست‌های بزرگ منجر به ناراحتی‌های شکمی و دردهای شکمی می‌شوند. چنانچه کیست بزرگ بوده و بر مثانه فشار وارد کند، فرد دچار تکرر ادرار خواهد شد چراکه ظرفیت مثانه کاهش می‌یابد. برخی از زنان کیست‌هایی دارند که از انواع کیست‌های معمول به حساب نمی‌آیند و علائمی نیز ندارند ولیکن پزشک در معاینات رحمی وجود آن را تشخیص می‌دهد. غالبا توده‌های کیست تخمدانی که در بعد از یائسگی تشکیل می‌شوند سرطانی (بدخیم) هستند. بنابراین چنین فاکتورهایی، اهمیت بالای معاینات منظم رحمی را نشان می‌دهند.
کیست های زیر کمتر از کیست‌های کارکردی معمول هستند:
کیست‌های درموئید: این کیست‌ها حاوی بافت‌هایی همچون مو، پوست یا دندان هستند. به ندرت سرطانی هستند ولیکن می‌توانند بزرگ شده و منتهی به حرکت دادن تخمدان به خارج از محل خود در لگن شوند. چنین شرایطی خطر چرخش‌های دردناک تخمدانی را افرایش می‌دهند که پیچ‌خوردگی تخمدانی نامیده می‌شوند.
آندومتریوما: این کیست‌ها در نتیجه آندومتریوز به وجود می‌آیند، شرایطی که سلول‌های رحمی در خارج از رحم رشد پیدا می‌کنند. برخی از این بافت‌ها به تخمدان متصل می‌شوند و رشد آنها در این قسمت منجر به تشکیل کیست‌های آندومتریوما می‌شود.
کیست آدنوم: این نوع کیست‌ها در بافت تخمدان رشد می‌کنند و حاوی مواد مترشحه سروزی یا موکوس هستند. ضخامت آنها می‌تواند تا 12 اینچ یا بیشتر رشد پیدا کند و منتهی به پیچ‌خوردگی تخمدان شوند.
منبع: Your Doctor
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار