جرائم کودک، نوجوان و رسانه

. راجرز در این زمینه چند نظریه دومرحله‌ای ارائه داده است، ابتدا کودکان بر مبنای نتایج قضاوت می کنند.

        کلبرگ این نظریه را به یک نظریه شش مرحله ای گسترش داد. این موضوع در کتاب پیشگامان روانشناسان رشد آمده است. در این کتاب نشان داده شده است که چرا افراد در جوامع مختلف در بعضی مراحل رشد ثابت می‌مانند. مثلا در اکثر جوامع صنعتی مردم در مرحله چهارم رشد اخلاقی هستند، یعنی پایداری نظم اجتماعی اما در جوامع دیگر در مرحله دوم رشد اخلاقی بوده و از مرحله اول که تصمیم‌گیری برمبنای مجازات است گذشته و در مرحله دوم بر مبنای منافع شخصی تصمیم‌گیری می‌شود. نمونه این موضوع در مورد رانندگی در بعضی جوامع دیده می‌شود.

       باید توجه داشته باشیم که اصولا قانون در مورد جرائم کودکان و نوجوانان چه می‌گوید و مجرم کیست و مسئولیت کیفری و سن بلوغ چه ارتباطی با هم دارد؟ سن یکی از موارد مسئولیت کیفری است. ماده 146 قانون مجازات اسلامی می‌گوید که افراد نابالغ مسئولیت کیفری ندارند. سن بلوغ در پسران 15 سال و در دختران 9 سال تمام است.

       نقش نابسامانی‌ها در روابط کودکی و نوجوانی باید گفت که کاهش توجه اهمیت بسیاری دارد. تفاوت جرائم ارتکابی در کودک و نوجوان و تفاوت آن با بزرگسالان هم باید درنظر گرفته شود. انعکاس جرائم کودکان و نوجوانان در کشورهای مختلف متفاوت است. در ایران اینگونه مسائل رسانه‌ای نمی‌شود. اما در دیگر کشورها برحسب شدت جرم موضوع رسانه‌ای می‌شود. شنیدن رادیو و مشاهده تلویزیون و شرکت در شبکه‌های اجتماعی، نقش مهمی در افزایش و کاهش جرائم کودک و نوجوان دارد. در رابطه با دو گروه مواجه هستیم.

یک گروه بدبین به رسانه هستند که اعتقاد دارند، هر رفتار تخلف‌آمیز ناشی از بازتاب از رسانه‌ها است. گروه دوم شکاکان به رسانه‌ها هستند که اعتقاد دارند، نمی‌شود از رسانه نتیجه مثبتی دریافت کرد. برای اینکه تاثیر این موضوعات را بررسی کنیم، نیاز به پذیرش داریم. اما این پذیرش با مشکلات روش‌شناختی عدیده‌ای روبرو است. سپید

فرید فدایی-استاد روانپزشکی دانشگاه علوم بهزیستی