شیوع نارسایی قلبـی در ایران، بالاتر از متوسط آسیـا

به گزارش شفا آنلاین، به نقل ازسپید بنابراین لزوم غربالگری‌ها و توجه به سابقه خانوادگی در ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و بیماری‌هایی که زمینه ایجاد اختلالات و نارسایی‌های قلبی را ایجاد می‌کنند، بیش‌از پیش مورد تاکید است. از طرفی ابتلا به نارسایی قلبی، بیمار را با محدودیت‌های زیادی مواجه می‌کند. سبک زندگی، رژیم غذایی و ورزش و سایر افعال زندگی تغییر یافته و رعایت تمام نکات فرد را از روند طبیعی خارج می‌کند. سالانه آمار زیادی از مرگ‌ومیرها به نارسایی‌ها و بیماری‌های قلبی اختصاص دارد. این پرونده در باره نارسایی قلبی بیشتر توضیح می‌دهد.

فوت 17/5 میلیون نفر بر اثر بیماری‌های نارسایی قلبی
       محمد آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت می‌گوید:«براساس آمارهای سازمان ‌جهانی بهداشت، در سال ۱۷/۵میلیون نفر بر اثر بیماری‌های نارسایی قلبی فوت می‌کنند، که علت فوت ۷ /۴ میلیون نفر آنها گرفتگی عروق کرونر است. سه چهارم مرگ‌های قلبی در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ می‌دهد، لذا اکثر بیماری‌های قلبی، با تغییر سبک زندگی قابل پیشگیری است. دخانیات، غذاهای ناسالم، مشروبات الکلی و... به عنوان عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی است.

با مصرف غذای سالم، کنترل وزن، فعالیت بدنی و غیره، می‌توان از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری کرد. نوع سبک زندگی و رژیم غذایی نامناسب و عدم دسترسی مناسب به خدمات بهداشتی و درمانی، از عوامل شیوع بالای بیماری‌های قلبی در کشورهای در حال توسعه است. نارسایی قلبی باعث ناتوانی افراد و خروج بخشی از نیروی کار جامعه می شود.»

 آقاجانی با تاکید بر اینکه بیماری نارسایی قلبی در همه جای دنیا رو به افزایش است، ادامه می‌دهد: «متاسفانه شیوع و بروز این عارضه در حال افزایش است، به‌طوریکه ۲۰ میلیون نفر در سراسر جهان دچار این عارضه هستند. شیوع و بروز نارسایی قلبی با افزایش سن بیشتر می شود، بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی، ۶ تا ۱۰ درصد جمعیت بالای ۶۵ سال گرفتار نارسایی قلبی می‌شوند. هزینه درمان نارسایی قلبی ۲ برابر هزینه‌های درمان سرطان است. براساس یک پژوهش که ۲ سال قبل انجام شده است، شیوع این عارضه ۸ درصد در جمعیت بالای ۶۰ سال است. شیوع نارسایی قلبی در ایران بالاتر از متوسط آسیا و تقریبا 2 برابر است، میزان شیوع در آسیا بین ۱/۳ تا ۶/۷ درصد است.»

       آقاجانی می‌گوید: «روند خدمات درمانی برای کنترل و کاهش مرگ‌های قلبی در کشور روبه بهبود است. تصویب سند ملی بیماری‌های غیرواگیر که بیماری‌های قلبی عروقی جزو مهمی از این سند است، یکی از کارهای خوبی است که در سال گذشته انجام شد. به منظور کنترل فشارخون و دیابت، برنامه‌های وزارت بهداشت روند خوبی داشته و تجهیزات تشخیصی و درمانی بیماری‌های قلبی در بیمارستان‌های وزارت بهداشت را تا حدود زیادی افزایش داده‌ایم.»

ژنتیک عامل 50 درصد بیماری‌ کاردیومیوپاتی
       محمدحسین قادریان، معاون آموزشی گروه ژنتیک پزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درخصوص نقش سابقه خانوادگی و ژنتیک در ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌گوید: «حدود 50 درصد بیماری‌های قلبی اولیه به علت ژنتیک است و با توجه به ماهیت چند عاملی بودن این بیماری‌ها و پیشرفت‌های به دست آمده در تکنیک‌های توالی یابی ژن‌ها، بین 7 تا 15 درصد کاردیومیوپاتی با منشا فقط یک تا دو ژن دربعضی از جمعیت‌ها مشاهده شده است.»

 وی ادامه می‌دهد: «این درحالی است که مطالعات جدید همبستگی بسیاری از ژن‌ها را به عنوان ریسک فاکتور برای بیماری‌های قلبی عروقی به صورت اولیه و ثانویه (مانند بسیاری از ژن‌های ایجادکننده دیابت و چاقی) معرفی کرده است. در سال‌های اخیر بیش از 100 ژن مرتبط با کاردیومیوپاتی مشخص شده‌اند، که 30 ژن مربوط به کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک، 40 ژن دیگر مربوط به کاردیومیوپاتی اتساعی و 10 مورد مربوط به کاردیومیوپاتی محدود کننده، 5 مورد کاردیومیوپاتی بطن راست ایجاد کننده آریتمی و 15 مورد کاردیومیوپاتی های دیگر است.»

 وی می‌گوید: «با توجه به شیوع بسیار بالای بیماری‌های قلبی عروقی و نیز ژن‌های مرتبط با این بیماری‌ها که از مطالعات فوق به دست آمده است، به نظر می‌رسد، علت ژنتیکی بودن بیماری‌های قلبی به صورت اولیه به بیش از 50 درصد برسد. لازم به ذکر است در صورت اضافه کردن ژن‌های درگیر در علل ثانویه این میزان بالاتر از 80 درصد موارد را شامل می‌شود.» قادریان در پاسخ به این سوال که آیا عوامل ژنتیکی لزوما در مادر و پدر به شکل اختلال قلبی دیده می‌شود یا ممکن است ژن آن به طور نهفته در مادر یا پدر وجود داشته باشد و به فرزند منتقل شود، می‌گوید:« در صورتی که اتیولوژی بیماری قلبی یک یا چند ژن شناخته شده باشد، بیماری ژنتیکی است.

پدر و مادر سالم از لحاظ فنوتیپ با دارا بودن ژن عامل بیماری و انتقال آن به جنین می‌توانند، واجد فرزند با بیماری قلبی شوند. لازم به ذکر است درمورد سندرم‌هایی که بیماری قلبی یکی از علائم بیماری می‌تواند محسوب شود، پدر و مادر فاقد بیماری قلبی می‌توانند، با انتقال ژن بیماری فرزند خود را مستعد به آن سندرم کنند.» وی در ادامه درباره نشانه‌های اولیه اختلالات قلبی در نوزاد یا کودک می‌گوید: «تعداد زیادی از نوزادانی که بیماری مادرزادی قلبی دارند، در بدو تولد ممکن است، هیچگونه علامت بالینی نداشته باشند و فقط واجد صدای غیر طبیعی قلب باشند. ولی در تعدادی دیگر کبودی که در اغلب موارد با افزایش سن بیمار شدت آن افزایش پیدا می کند، از علائم نوزادان محسوب می‌شود. یکی دیگر از علایم بیماری مادرزادی قلب در شیرخواران تنگی نفس یا افزایش تعداد تنفس است که معمولا در زمان تغذیه تعداد تنفس افزایش پیدا می‌کند.»

وی درباره ارتباط اختلالات قلبی ژنتیکی و بروز سکته قلبی، می‌گوید:« بعضی از اختلالات با توجه به منشا ژنتیکی آن، اختلالات عضلانی یا دریچه‌ای قلب ایجاد می‌کند که ممکن است، در دوران میانسالی و یا بعد از آن فرد را مستعد به اختلالات ارگان‌های دیگر کند.

از طرفی سندرم‌های ایجادکننده این اختلالات ممکن است، زمینه را برای تخریب و یا مستعد کردن ارگان‌های دیگر جهت مرگ فرد مهیا سازد. درمان این نوع اختلالات قلبی با روشهای ژن درمانی بر اساس نوع ژن درگیر امکان پذیر است. به نظر می‌رسد، پیشگیری این دسته از بیماری‌ها با شناخت منشا ژنتیکی آن با روش‌های PGD وPND به مراتب ساده‌تر و امکان‌پذیرتر است.»

4 تا5 هزار پیوند قلب در جهان
       سیدحسین میرحسینی، متخصص قلب و عروق درخصوص جدیدترین روش‌های درمانی نارسایی قلب می‌گوید: «بهترین درمان برای نارسایی قلب پیوند آن است. در کشور ما در این زمینه پیشرفت‌های خوبی صورت گرفته است. ما در منطقه خاورمیانه، در زمینه پیوند قلب حرفی برای گفتن داریم. در دنیا سالانه 4 تا 5 هزار عمل جراحی پیوند قلب انجام می‌شود.

در حال حاضر در کشور ما هم این آمار روند افزایشی دارد و قلب‌های مصنوعی است که همزمان با پیوند قلب به کار در کشور ما دستگاه‌های مورد نیاز نیز تهیه شده و درمان‌های دارویی جدید که از پس زدن کلیه جلوگیری کند یا داروهای آنتی‌بیوتیکی که از عفونت‌های قارچی و میکروبی جلوگیری می‌کند، وجود دارد. در دنیا هم از تکنیک که دستگاه ایکس‌ریبو استفاده می‌شود. این برای بیمارانی که قلب‌شان متوقف می‌شود، کاربرد دارد.

درحالت عادی برای پیوند قلب و انتقال بیماران محدودیت داشتیم، اما با استفاده از این دستگاه می‌توان هشت ساعت قلب را با حالت تپش نگه داشت و انتقال داد. با این دستگاه می‌توان از قلب‌دهندگان مناسب‌تری استفاده کنیم. چراکه در دنیا مشکل بیماران قلبی، پیدا کردن دهنده مناسب است.»

یک‌سوم مردم از فشارخون رنج می‌برند
       وی می‌گوید: «عدم استعمال دخانیات و رژیم غذایی مناسب، سهم بسزایی در کاهش نارسایی‌های قلبی دارد. یک‌سوم مردم از فشارخون رنج می‌برند، بدون اینکه اطلاع داشته باشند. مهم‌ترین علت نارسایی قلبی هم فشارخون است. فشارخون بیماری خاموش است. کنترل دیابت و مصرف قند، فشارخون می‌‌تواند آمار ابتلا به نارسایی‌های قلبی را کاهش دهد.»

ایران در پیوند قلب جایگاه خوبی دارد
       اندرسون زوکرمن، جراح و متخصص قلب و عروق از کشور اتریش و رئیس بخش پیوند قلب وین، در  در خصوص جایگاه در زمینه پیوند قلب می‌گوید: « طی سفرهایی که به کشور ایران داشتم، مشاهده کردم که پیشرفت‌های قابل توجهی در ایران انجام شده و جایگاه خوبی در مقایسه با سایر کشورها دارد. ارتباط علمی ما با کشور ایران خوب است.»

ایران چیزی کمتر از ترکیه ندارد
       مهدی ذوقی، متخصص قلب و عروق از کشور ترکیه، می‌گوید: «درصد مبتلایان به نارسایی قلبی در اروپا 1/5 تا 3 درصد است، اما در ایران این عدد به 8 درصد می‌رسد. در خصوص جلوگیری از بیماری‌های قلبی باید با اقدامات مختلف از جمله آگاهی‌بخشی به مردم را افزایش داد. مشکلات تنفسی از نشانه های نارسایی قلبی است، فشار خون، تنگی عروق قلب و دیابت از مهم‌ترین عوامل ابتلا هستند. از طرف دیگر،50 درصد مبتلایان به نارسایی قلبی همزمان دچار تنگی عروق قلبی هم خواهند شد. » وی می‌گوید: « ممکن است برخی از نارسایی‌های قلبی علائم نداشته باشد و به همین دلیل ضروری است افراد از انجام اعمال خطرآفرین دوری کرده و آزمایشات در این زمینه را جدی بگیرند.» ذوقی به پیشرفت های ایران در این زمینه اشاره کرده و می‌گوید: «مراکز درمانی کشور در این زمینه مجهزتر و دسترسی به داروها بیشتر شده است، در ضمن از لحاظ تکنولوژی هم شاهد پیشرفت‌های بیشتری هستیم. امکانات در ایران کمتر از ترکیه است، اما از لحاظ آگاهی و بینش‌های علمی، ایران چیزی کمتر از ترکیه ندارد.»

موفقیت 75 درصد پیوندهای قلبی
       بابک شریف کاشانی، رئیس بخش قلب و عروق بیمارستان مسیح دانشوری به انجام سالانه 25 عمل جراحی پیوند قلب در این مجموعه درمانی اشاره کرده و می‌گوید: «بیش‌از 75 درصد عمل‌های پیوند قلب در 5 سال اول با موفقیت و افزایش طول عمر همراه است. بیماران مبتلا به نارسایی قلب پیشرفته باید تحت نظر پزشک یک مرکز تخصصی بوده و با پیگیری مرتب و منظم از وضعیت بیماری خود آگاهی پیدا کنند.»