نوسانات نرخ ارز به ویژه افزایش آن،هزینههای تولید را بالا برده و به افزایش قیمتها کمک میکند. ساختار اقتصادی ناکارآمد با وجود انحصار، فساد و رانتخواری، هزینههای تولید را افزایش داده و بهرهوری را کاهش میدهد.
شفاآنلاین:جامعه>تورم در ایران، حاصل تعامل پیچیده عوامل داخلی و خارجی است. رشد بیرویه نقدینگی، کسری بودجه دولت، نوسانات نرخ ارز، ساختار اقتصادی ناکارآمد و شوکهای خارجی از جمله مهمترین دلایل این پدیده هستند. رشد نقدینگی به عنوان یکی از عوامل اصلی، زمانی رخ میدهد که حجم پول در گردش از میزان کالاها و خدمات موجود در اقتصاد بیشتر شود. کسری بودجه دولت نیز با چاپ پول برای تأمین کسری، به تورم دامن میزند. نوسانات نرخ ارز به ویژه افزایش آن، هزینههای تولید را بالا برده و به افزایش قیمتها کمک میکند. ساختار اقتصادی ناکارآمد با وجود انحصار، فساد و رانتخواری، هزینههای تولید را افزایش داده و بهرهوری را کاهش میدهد. همچنین، شوکهای خارجی مانند تحریمها و نوسانات قیمت نفت، میتوانند بر اقتصاد ایران تأثیر گذاشته و به افزایش تورم کمک کنند.پرسش اصلی این است که آیا میتوان به رشد اقتصادی پایدار بدون تورم دست یافت؟ پاسخ به این پرسش پیچیده است. از یک سو، رشد اقتصادی معمولاً با افزایش تقاضا همراه است که میتواند به افزایش فشار بر منابع و عوامل تولید و در نتیجه افزایش قیمتها منجر شود. از سوی دیگر، با اتخاذ سیاستهای اقتصادی مناسب میتوان به این هدف دست یافت. کنترل رشد نقدینگی، کاهش کسری بودجه، افزایش بهرهوری و مدیریت انتظارات تورمی از جمله این سیاستها هستند. کنترل رشد نقدینگی از طریق ابزارهای پولی بانک مرکزی، کاهش کسری بودجه از طریق اصلاح نظام مالیاتی و کاهش هزینههای غیرضروری، افزایش بهرهوری از طریق سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و بهبود زیرساختها و مدیریت انتظارات تورمی از طریق ایجاد شفافیت در سیاستها، همگی در کاهش تورم و حفظ رشد اقتصادی موثر هستند.در نهایت، میتوان گفت که ریشههای تورم در ایران پیچیده و چندجانبه است. دستیابی به رشد اقتصادی پایدار بدون تورم، یک هدف بلندمدت است که نیازمند تلاش مستمر و هماهنگی بین سیاستگذاران، بخش خصوصی و جامعه مدنی است.
کارشناس اقتصادی