شایع ترین نوع سرطان پوست در جهان

شفاآنلاین>سلامت>چهارم فوریه روز جهانی سرطان است به همین دلیل در این مطلب به بررسی انواع سرطان پوست و کشنده‌ ترین سرطان پوست می‌پردازیم.

سرطان پوست چیست؟

به گزارش شفاآنلاین:این سرطان در اثر رشد کنترل‌نشده و نابهنجار سلول‌های پوست ایجاد می‌شود. اشعۀ ماورای‌بنفش موجود در نور آفتاب و لامپ‌های برنزه‌کنندۀ پوست باعث تغییرات ژنی در هستۀ سلول‌های پوست می‌شوند.

اگر سیستم دفاعی بدن نتواند این آسیب را برطرف کند، سلول‌های پوست شروع به رشد سریع و لجام گسیخته می‌کنند که ابتدا به‌صورت خال با رشد سریع یا با خون‌ریزی، تومور و زخم‌هایی که بهبود پیدا نمی‌کنند خود را نشان می‌دهند و درصورت رسیدگی‌نکردن و درمان به مناطق دیگر گسترش (متاستاز) می‌یابند.

شیوع

بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی از هر سه سرطان تشخیص داده شده در جهان یکی از آن‌ها سرطان پوست است و از هر پنج آمریکایی یک نفر در طول عمر خود به نوعی از سرطان پوست مبتلا می‌شوند.

این اطلاعات، به همراه آمارهای منتشرشده از سوی سایر سازمان‌های بهداشتی، سرطان پوست را از لحاظ شیوع احتمالاً در رأس سایر سرطان‌ها در جهان و ایالات متحده قرار می‌دهد.

از طرف دیگر بر اساس آمار بنیاد سرطان پوست آمریکا، هر ۵۴ دقیقه یک آمریکایی به‌علت ابتلا به یک نوع بدخیم سرطان پوست به نام ملانوم (Melanoma)، که کشنده ‌ترین سرطان پوست است، فوت می‌کند. پس همگان نیاز دارند که درمورد این سرطان بیشتر بدانند.

انواع سرطان پوست

باتوجه‌به نحوۀ ایجاد سرطان و سلول‌هایی که تومور از آن‎ها منشأ گرفته‌ است، سرطان پوست را به چند نوع مختلف تقسیم می‌کنند که چهار نوع از سرطان‌های پوست اهمیت بیشتری دارند و در ادامه به بررسی هریک از آن‌ها خواهیم پرداخت.

ضایعات پیش سرطانی موسوم به آکتینیک کراتوزیس (Actinic Keratosis)

این ضایعات پیش سرطانی نقاط یا لکه‌های خشک پوستی هستند که در آن‌ها پوست حالت شاخی، زبر و کمی برجسته پیدا می‌کند و رنگ آن تغییر می‌کند.

این ضایعات معمولاً بر اثر آسیب شدید پوستی ناشی از نور آفتاب یا برنزه‌کردن به وجود می‌آیند. اگر فردی تعدادی از این ضایعات را داشته باشد، باید حتماً به متخصص پوست مراجعه کند؛ چون این ضایعات تمایل فراوانی به سرطانی‌شدن دارند.

افرادی که رنگ پوست روشن دارند بیشتر دچار این ضایعات می‌شوند. آکتینیک کراتوزیس معمولاً پس از چهل سالگی و در سر و گردن و پیشانی و دست‌ها ظاهر می‌شود.

بیماری پوستی bcc چیست؟

کارسینومای سلول پایه یا BCC (Basal Cell Carcinoma) شایع‌ترین نوع سرطان پوست است. بنابراین، هنگامی که درحال مطالعه درمورد سرطان پوست هستید احتمالاً این سؤال در ذهن شماست که بیماری پوستی bcc چیست. با اینکه این نوع از سرطان پوست بسیار شایع است ولی درکل از ملانوما و scc خوش‌خیم‌تر است.

ضایعات گوشتی با رنگ‌های مختلف، برآمدگی‌های صدفی شکل، لکه‌های صورتی رنگ، زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند و خون‌ریزی می‌کنند، همگی می‌توانند نشانه‌های bcc باشند.

آیا bcc خطرناک است؟

bcc در سر و گردن و صورت و دست‌ها شایع‌تر است؛ ولی، می‌تواند کل بدن ازجمله سینه، شکم و پاها را درگیر کند. باتوجه‌به اینکه bcc بسیار شایع است و افراد زیادی ممکن است به آن مبتلا باشند این سؤال، که آیا bcc خطرناک است یا نه، بسیار از متخصصان پرسیده می‌شود.

به‌خودی‌خود bcc خطرناک نیست و درصورت پیگیری و مداخله فوری با برداشتن سلول‌ها درمان می‌شود؛ اما، توجه‌نکردن و درمان‌نکردن bcc ‌می‌تواند منجر به گسترش و متاستاز آن به سایر نقاط بدن، ازجمله سیستم عصبی و استخوان‌ها شود، که در این حالت به احتمال زیاد با مرگ همراه است.

درمان سرطان پوست bcc

درمان سرطان پوست bcc باتوجه‌به مرحلۀ سرطان و وضعیت شخص متفاوت است. اگر شخص در مراحل ابتدایی متوجه ضایعه شده باشد و به متخصص مراجعه کند، با یک عمل جراحی ساده سلول‌های تومورال برداشته می‌شوند.

اگر اندازۀ تومور بزرگ‌تر شده باشد و تومور به بافت‌های اطراف تهاجم داشته باشد یا اینکه دچار متاستاز شده باشد، ممکن است نیاز به انجام‌دادن جراحی، شیمی درمان و رادیوتراپی نیز باشد.

کارسینومای سلول سنگفرشی SCC (Squamous Cell Carcinoma)

این سرطان دومین سرطان پوست ازنظر شیوع است و از bcc تهاجمی‌تر است. scc می‌تواند به شکل تودۀ قرمز سخت، ضایعات پوسته‌دهنده و زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند و خون‌ریزی می‌کنند ظاهر شود.

تمایل ضایعات scc به زخمی‌شدن و خون‌ریزی‌کردن از bcc بیشتر است. این زخم‌ها معمولاً به بافت عمقی نفوذ کرده و باعث تغییر شکل ناحیۀ درگیرشده می‌شوند. تشخیص زودرس scc بسیار مهم است؛ چراکه می‌تواند به سرعت متاستاز کند.

تفاوت bcc و scc چیست؟

همان ‌طور که گفتیم، bcc و scc شایع‌ترین سرطان‌های پوست هستند. تفاوت bcc و scc در سلول‌هایی است که تومور از آن‌ها منشأ می‌گیرد. bcc از سلول‌های بازال، که سلول‌های لایه تحتانی اپیدرم هستند، منشأ می‌گیرد درحالی‌که scc از سلول‌های سنگفرشی آغاز می‌‌شود.

این دو سرطان در علائم و نشانه‌ها نیز تفاوت‌هایی دارند و همچنین در عواملی که موجب ایجاد این دو نوع سرطان می‌شود تفاوت وجود دارد. bcc خوش‌خیم‌تر است اما scc رفتار تهاجمی‌تر و بدخیم‌تری دارد.

ملانوما (Melanoma)

ملانوما کشنده‌ترین نوع سرطان پوست است. ملانوما به‌طور شایعی با تغییرات یک خال گوشتی قدیمی یا خال معمولی شروع می‌شود و ناگهانی به‌صورت یک ناحیۀ سیاه یا قهوه‌ای تیره روی پوست ظاهر می‌شود.

تشخیص زودرس آن از اهمیت بسیار برخوردار است. برای تشخیص زودرس آن نکات مهمی وجود دارد: معمولاً تقارن در ضایعۀ پوستی وجود ندارد و یک نیمۀ ضایعه با طرف دیگر متفاوت است. حاشیۀ ضایعه مشخص نیست و به‌خوبی از پوست سالم اطراف تفکیک‌پذیر است.

چند رنگ مختلف در ضایعه ممکن است دیده شود. رنگ قهوه‌ای و سیاه بیشتر و رنگ‌های قرمز، سفید و آبی کمتر دیده می‌شوند. قطر ضایعات معمولاً بیشتر از شش میلی‌متر است.

آخرین علامت مهم، تفاوت یک خال گوشتی یا خال قهوه‌ای با سایر خال‌های بدن است که معمولاً شروع به تغییر شکل و رنگ می‌کند و دچار خارش و خون‌ریزی می‌شود. با دیدن این علائم باید به ملانوما شک کرد و به متخصص پوست مراجعه کرد.

حقایقی در مورد سرطان پوست

تعداد موارد جدید سرطان‌های پوست هرساله از مجموع موارد سرطان‌های پستان، پروستات، ریه و کولون بیشتر است. سالانه بیش از 4 میلیون مورد bcc، بیش از 1 میلیون مورد scc و بیش از 87 هزار مورد ملانومای مهاجم در آمریکا تشخیص داده می‌شوند.

بیش از ۵۸ میلیون آمریکایی دارای ضایعات پیش سرطانی یا آکتینیک کراتوزیس هستند. بیش از 90 درصد سرطان‌های غیر ملانوما (معمولاً bcc وscc ) با قرارگرفتن کنترل‌نشده و طولانی در برابر نور آفتاب در ارتباط هستند.

سالانه بالغ بر 80 میلیارد دلار در آمریکا صرف درمان سرطان‌های پوست می‌شود. با اینکه ملانوما کمتر از یک درصد سرطان‌های پوست را شامل می‌شود، در حدود 10 هزار نفر در سال ۲۰۱۷ بر اثر این بیماری در آمریکا فوت کردند.

کسانی که بیش از ده بار در طول عمر خود از تخت‌های برنزه‌سازی پوست استفاده می‌کنند ۳۴ درصد بیشتر در معرض ابتلا به ملانوما قرار می‌گیرند. افرادی که از تخت‌های برنزه‌سازی پوست پیش از سن ۳۵ سالگی استفاده می‌کنند خطر ابتلا به ملانوما در آن‌ها تا ۷۵ درصد افزایش می‌یابد.

نتیجه: باتوجه‌به شیوع فراوان و میزان مرگ و میر بالا، سرطان پوست باید جدی گرفته شود. پرهیز از روش‌های برنزه‌سازی پوست، پوشاندن سر و صورت و گردن با کلاه و عینک از آفتاب شدید و استفاده از کرم‌های ضد آفتاب می‌تواند به این امر کمک کند.