نوستالژی و مقابله با اختلال های روانی

 به گزارش شفاآنلاین نوستالژی یا دلتنگی و اشتیاق برای گذشته، یک هیجان جهانی است. واژه نوستالژی اگرچه تا پایان قرن ۱۷ میلادی ساخته نشده بود، اما مایه های نوستالژیک در کتاب های ادیسه، سرودهای کتاب مقدس مسیحیان و رساله‌های پزشکی بقراط دیده می شوند.

در ادبیات نوین هم نوستالژی یک موضوع رایج است. اما هیجان نوستالژی چیست و چه کارکردی دارد و چرا با آن که نوعی دلتنگی محسوب می شود، اما مردم آن را دوست دارند و در جستجوی آن هستند؟ بنابر تحقیقات، نوستالژی، سلامت و بهزیستی روانی، معنای زندگی، عزت نفس، خود ادراکی مثبت و پیوند اجتماعی را افزایش می دهد، تنهایی و بی حوصلگی را کاهش می‌دهد و لذت بخش است.

طبق گفته های محققان، نوستالژی، یک تصویر واضح و دارای جزئیات از کسی که واقعا هستیم به ما می‌دهد، زیرا خاطره های نوستالژیک معمولاً درباره روزگاری هستند که هنوز چندان از خود راستین مان دور نشده بودیم. برای نمونه، موضوع بسیاری از خاطره های نوستالژیک دوران کودکی است چراکه کودکان به آسانی خود راستین شان را به دیگران نشان می دهند. نوستالژی به شیوه های گوناگونی تعریف شده است و با آن که در گذشته، آن را یک اختلال روانی تلقی می کرده اند، امروزه به عنوان یک مرهم برای اختلال های روانی در نظر گرفته می شود.

در رابطه با این مفهوم جالب، پژوهشگری از دانشگاه آزاد اسلامی واحد بویین زهرا، اقدام به انجام مطالعه ای کرده است که در آن کارکرد روان‌شناختی هیجان نوستالژی، به شیوه علمی بررسی شده است.

در این پژوهش، بیش از ۴۵۰ نفر از ساکنان تهران و کرج مشارکت داشته اند و اطلاعات مورد نیاز پژوهشگران با استفاده از ابزار پرسشنامه از آن ها جمع آوری شده است.

نتایج این پژوهش نشان می دهد: نوستالژی از راه افزایش اصیل بودن، خودتعریفی بیرونی را کاهش می دهد. بر این اساس، می توان از نوستالژی در درمان بیماری های روانی کمک گرفت، چراکه پیامدهای مثبت فراوان نوستالژی که در پژوهش ‌های پیشین هم نشان داده شده اند، از این واقعیت سرچشمه می گیرند که نوستالژی، خود راستین انسان ها را به آن ها نشان می دهد.

ابراهیم احمدی، محقق گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بویین زهرا و مجری این تحقیق در خصوص نتایج به دست آمده می گوید: طبق نتایج حاصل از این تحقیق، نوستالژی سبب شد افراد احساس کنند در گذشته یعنی در خاطره یاد آوری شده، انسان اصیلی بودند، یعنی خود راستین شان را ابراز می‌کردند. در تبیین این یافته می توان گفت که نوستالژی یک تصویر واضح و دارای جزئیات از کسی که واقعاً هستیم به ما می‌دهد، زیرا خاطره های نوستالژیک معمولاً درباره روزگاری هستند که هنوز چندان از خود راستین خود دور نشده بودیم.

این محقق می افزاید: یافته دیگر این بود که نوستالژی نه به گونه مستقیم که به گونه غیرمستقیم و از راه افزایش اصیل بودن در گذشته، خود تعریفی بیرونی فرد را در لحظه حال کاهش می دهد. این یافته نشان می‌دهد که نوستالژی سبب شده است ادراکی که افراد از گذشته خود داشتند در ادراکی که از اکنون خود داشتند درون سازی شود. یعنی نوستالژی می تواند خود ادراکی های گذشته و حال را به هم پیوند دهد.

بنابر یافته های این تحقیق، هنگامی که انسان ها با نوستالژی به یاد اصیل بودن و ابراز آسان خود راستین شان در گذشته می‌افتند، نگرانی کنونی آن ها درباره برآورده کردن استانداردهای جامعه و انتظارهای دیگران یعنی خودتعریفی بیرونی کاهش می یابد، زیرا خودتعریفی بیرونی یعنی دور شدن از خود راستین و جذب شدن به خواسته‌های جامعه.

به گفته احمدی، این یافته ها را می توان برای درمان بیماری های روانی به کار گرفت، چراکه در دنیای امروز، سرچشمه بسیاری از بیماری‌های روانی، بیگانگی با خود راستین است. درواقع انسان های امروزی بیشتر نگران رسیدن به ارزش هایی هستند که برای جامعه مهم است و از این رو آن ها به گونه‌ای فزاینده استانداردزده می‌شوند، یعنی ارزش درونی و ویژه آن ها روز به روز کمتر شده است.

این نتایج علمی پژوهشی که در فصلنامه روان شناسی شناختی متعلق به دانشگاه خوارزمی منتشر شده اند، نشان از آن دارند که پدیده نوستالژی می تواند با نزدیک کردن انسان ها به خود راستین شان، یک درمان ساده برای بسیاری از بیماری های روانی باشد. سیناپرس